You are on page 1of 17

LOGO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI- BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ KHOA

BÀI 10.

ĐIỀU CHẾ ĐA MỨC

1
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

• MỤC TIÊU BÀI HỌC


❑ Sau khi học xong bài học, sinh viên có thể:

• Hiểu được khái niệm về điều chế đa mức.


• Nếu biết chuỗi bit dữ liệu.của tín hiệu trước khi điều chế QPSK:
✓ Xác định được dạng sóng của tín hiệu ở đầu ra của bộ điều chế số đa mức
QPSK.
✓ Xác định được hiệu suất sử dụng phổ, tốc độ bit, tốc độ baud của tín hiệu
ở đầu ra của bộ điều chế số QPSK.

2
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

• NỘI DUNG BÀI HỌC


❑ ĐIỀU CHẾ ĐA MỨC
• Nhược điểm của điều chế nhị phân.

• Định nghĩa điều chế đa mức.


• Phân loại điều chế đa mức.

❑ ĐIỀU CHẾ QPSK


• Định nghĩa điều chế QPSK.

• Dạng sóng và băng thông, hiệu suất sử dụng phổ, tốc độ bit, tốc độ baud của tín
hiệu sau điều chế QPSK.

3
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

10.1. ĐIỀU CHẾ ĐA MỨC


❑ NHƯỢC ĐIỂM CỦA ĐIỀU CHẾ HAI MỨC (ĐIỀU CHẾ NHỊ PHÂN)
• Không hiệu quả về mặt hiệu suất phổ.

• Không hiệu quả về mặt năng lượng.

ĐIỀU CHẾ ĐA MỨC

4
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

❑ ĐỊNH NGHĨA ĐIỀU CHẾ ĐA MỨC


• Điều chế đa mức M-ary sử dụng một tập hợp M hữu hạn các tín hiệu có năng
lượng phân biệt để biểu diễn cho một tập M=2k các ký hiệu (symbol).

• 1 symbol: có k bit (k2).

• Tốc độ baud < Tốc độ bit


• .

5
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

❑ PHÂN LOẠI ĐIỀU CHẾ ĐA MỨC


• Điều chế đa mức khóa dịch biên độ MASK: sử dụng M mức biên độ của sóng
mang để biểu diễn một tập M ký hiệu, tần số và pha của sóng mang giữ nguyên.
• Điều chế đa mức khóa dịch pha MPSK: sử dụng M mức pha của sóng mang để
biểu diễn một tập M ký hiệu, biên độ và tần số của sóng mang giữ nguyên.
• Điều chế đa mức khóa dịch tần số MFSK: sử dụng M mức tần số của sóng
mang để biểu diễn một tập M ký hiệu, biên độ và pha của sóng mang giữ nguyên.
• Điều chế M-QAM: Kết hợp giữa phương pháp điều chế đa mức biên độ MASK và
điều chế đa mức pha MPSK.

6
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

10.2. ĐIỀU CHẾ ĐA MỨC PHA MPSK


10.2.1. ĐỊNH NGHĨA
• MPSK sử dụng M mức pha của sóng mang để biểu diễn M ký hiệu riêng biệt, mỗi
ký hiệu biểu diễn cho k=log2M bit.
• Mỗi ký hiệu được biểu diễn bằng phương trình sau:

𝜋
𝑠𝑛 𝑡 = 𝐴𝑐𝑜𝑠 2𝜋𝑓𝑐 𝑡 + 2𝑛 − 1 , 𝑛 = 1,2, … … , 𝑀 (10.1)
𝑀

Trong đó:
✓fc: Tần số sóng mang.
✓A: Biên độ sóng mang.
7
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

10.2.2. ĐIỀU CHẾ 4 MỨC PHA- ĐIỀU CHẾ QPSK (QUADRATURE


PHASE SHIFT KEYING).
❑ ĐỊNH NGHĨA
• M=4: Sử dụng 4 mức pha để biểu diễn 4 ký hiệu.
• Mỗi ký hiệu sẽ biểu diễn log24= 2bit.
• Phương trình biểu diễn của các ký hiệu :
𝜋
𝑠(1) = 𝐴 cos(2𝜋𝑓𝑐 𝑡 + )
4
(10.2)
3𝜋
𝑠(2) = 𝐴 cos(2𝜋𝑓𝑐 𝑡 + )
4
(10.3)
5𝜋 Hình 10.1. Các góc pha sử dụng trong điều chế QPSK
𝑠(3) = 𝐴 cos 2𝜋𝑓𝑐 𝑡 +
4
(10.4)
7𝜋
𝑠(4) = 𝐴 cos(2𝜋𝑓𝑐 𝑡 + ) (10.5)
4
8
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

DIBIT PHA
00 2250

01 3150

10 1350

11 450

Hình 10.2. Các ký hiệu và các pha tương ứng Hình 10.3. Bản đồ chòm sao QPSK tương ứng

1 baud: 2 bit
Tốc độ baud= ½ tốc độ bit.

9
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

❑ VÍ DỤ 1
Vẽ dạng sóng của tín hiệu sau điều chế QPSK ứng với chuỗi bit: 0110101100 (sử
dụng quy tắc điều chế của hình 10.2).

Hình 10.4. Dạng sóng tín hiệu sau điều chế QPSK ứng với chuỗi bit 0110101100

10
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

❑ VÍ DỤ 2
• Vẽ dạng sóng của tín hiệu sau điều chế QPSK ứng với chuỗi bit: 0110101100 nếu
sử dụng các pha như hình 10.5 để điều chế.

DIBIT PHA
00 00

01 900

10 1800

11 2700

Hình 10.5. Các ký hiệu và các pha tương ứng Hình 10.6. Bản đồ chòm sao QPSK tương ứng

11
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
TRUYỀN THÔNG SỐ LOGO
KHOA

Hình 10.7. Dạng sóng tín hiệu sau điều chế QPSK ứng với chuỗi bit 0110101100

12
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
LOGO
TRUYỀN THÔNG SỐ KHOA

❑ BĂNG THÔNG CỦA TÍN HIỆU ĐIỀU CHẾ QPSK

1+𝑑 1+𝑑
𝐵= 𝑅= 𝑅𝑏 (10.6)
𝐿 𝑙𝑜𝑔2 𝑀
Trong đó:
✓ M: Số mức pha được dùng để điều chế (M=4 với QPSK)
✓ L: Số bit được biểu diễn trong một ký hiệu.
✓ Rb: Tốc độ dữ liệu.
✓ d: Hệ số không đổi, có giá trị nằm giữa 0 và 1, giá trị của d phụ thuộc vào sự
điều chế, môi trường, quá trình lọc. 13

13
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
LOGO
TRUYỀN THÔNG SỐ KHOA

❑ HIỆU SUẤT SỬ DỤNG PHỔ CỦA TÍN HIỆU ĐIỀU CHẾ QPSK

𝑅
𝜂= (10.7)
𝐵
• Hiệu suất sử dụng phổ của QPSK tăng gấp đôi so với BPSK và OOK.
• Hiệu suất sử dụng năng lượng của QPSK bằng với hiệu suất sử dụng năng
lượng của BPSK cho nên QPSK không cải thiện về mặt hiệu suất sử dụng năng
lượng.

14
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
LOGO
TRUYỀN THÔNG SỐ KHOA

Các dạng thức khác của điều chế QPSK:


• OQPSK, /4 QPSK, SOQPSK, DPQPSK...
Ứng dụng của QPSK trong truyền thông số:
• QPSK được sử dụng để truyền tín hiệu video MPEG2 qua vệ tinh, hội nghị truyền
hình, hệ thống điện thoại di động,...

15
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
LOGO
TRUYỀN THÔNG SỐ KHOA

TỔNG KẾT
• Điều chế đa mức M-ary sử dụng một tập hợp M hữu hạn các tín hiệu có năng lượng
phân biệt để biểu diễn cho một tập M=2k các ký hiệu (symbol).

• QPSK sử dụng 4 mức pha để biểu diễn 4 ký hiệu, mỗi ký hiệu sẽ biểu diễn log24= 2bit.

• QPSK cải thiện về mặt hiệu suất sử dụng phổ so với phương pháp điều chế số kiểu
nhị phân.

16
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
LOGO
TRUYỀN THÔNG SỐ KHOA

TÀI LIỆU THAM KHẢO


• [1]. Nguyễn Viết Kính, Trịnh Anh Vũ, "Thông tin số", NXB Giáo dục, 2008

• [2]. John G.Proakis, Masoud Salehi., "Digital communications", MC GRAW HILL


INDIA, 5th edition, 2018.

17
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved

You might also like