FE6048 - Slide BG - Bai 9 - Online

LOGO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI – BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ KHOA
BÀI 9.
KỸ THUẬT ĐIỀU CHẾ SỐ
1
Website: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
LOGO
TRUYỀN THÔNG SỐ KHOA
MỤC TIÊU BÀI HỌC
❑ Sau khi học xong bài học, sinh viên có thể:
• Hiểu được các khái niệm về điều chế: định nghĩa quá trình điều chế, điều chế
số; mục đích của điều chế; tín hiệu trước điều chế, tín hiệu sau điều chế, sóng
mang; phân loại được các quá trình điều chế số.
• Xác định được dạng sóng, băng thông, tốc độ bit, tốc độ baud của tín hiệu sau
điều chế BASK.
2
LOGO
NỘI DUNG BÀI HỌC

❑ ĐIỀU CHẾ VÀ ĐIỀU CHẾ SỐ
• Định nghĩa điều chế, điều chế số.
• Mục đích của điều chế số.
• Phân loại điều chế số.
❑ ĐIỀU CHẾ BASK

• Định nghĩa điều chế BASK.
• Dạng sóng và băng thông của tín hiệu sau điều chế BASK.
3
LOGO
9.1. ĐIỀU CHẾ VÀ GIẢI ĐIỀU CHẾ

❑ Các định nghĩa:
• Điều chế (điều chế thông dải) là quá trình làm thay đổi một hoặc một vài đặc tính
của một sóng sin tuần hoàn ở tần số cao theo tín hiệu cần truyền đi.
• Quá trình điều chế: Dịch phổ của tín hiệu cần truyền ở băng tần cơ bản sang tần
số cao hơn. Thực hiện tại bên phát của hệ thống truyền thông.
• Quá trình giải điều chế: Có chức năng ngược với quá trình điều chế. Thực hiện tại
bên thu của hệ thống truyền thông.
4
LOGO
• Tín hiệu trước điều chế: Tín hiệu cần truyền đi, mang thông tin, ở tần số thấp.
• Sóng mang (Carrier Signal): Là sóng sin ở tần số cao, sẽ bị thay đổi biên độ và/
hoặc pha và/hoặc tần số trong quá trình điều chế, không mang thông tin.
• Tín hiệu sau điều chế: Tín hiệu được truyền đi trên đường truyền, mang thông
tin cần truyền đi và ở tần số cao hoặc siêu cao tần.
ĐIỀU CHẾ
Tín hiệu trước điều chế Tín hiệu sau điều chế
Sóng mang
Hình 9.2. Tín hiệu vào, tín hiệu ra của một quá trình điều chế
5
LOGO
❑ Điều chế số:

Quá trình chuyển đổi tín hiệu số ở tần số thấp, sang tín hiệu tương tự ở một dải tần
số cao hơn nào đó (Quá trình chuyển đổi số-tương tự).
Hình 9.3. Ví dụ về điều chế số và giải điều chế số

6
LOGO
Hình 9.4. Phổ của tín hiệu trước và sau điều chế
7
LOGO
• Ví dụ về khoảng tần số cao

tần của tín hiệu sau điều
chế số
8
LOGO
❑ Mục đích của điều chế:

• Các kênh đều yêu cầu tín hiệu ở băng tần cơ bản được dịch chuyển sang tần số cao
hơn.
• Trong trường hợp kênh không dây, kích thước ăng-ten tỷ lệ nghịch với tần số trung
tâm, điều này rất khó thực hiện đối với tín hiệu băng gốc:
• Với tín hiệu Audio ở băng tần cơ bản: f = 3 kHz  =c/f=(3x108)/(3x103)
• Kích thước của anten nếu không điều chế: /4=105 /4 m (Không khả thi )
• Nếu tín hiệu Audio đó được điều chế biên độ ở tần số fc=900MHz 
=c/f=(3x108)/(900x103)
Kích thước của anten cần dùng là: /4  8 cm (Hoàn toàn khả thi ).
• Kênh được chia sẻ bởi nhiều hơn một máy phát (Ví dụ, trong trường hợp ghép 9kênh
FDM).
9
LOGO
❑ Phân loại điều chế số:

Phương trình sóng mang: y(t)= Asin (t+)= A sin (2ft+) (9.1)
Một sóng mang có thể được biểu diễn bởi ba tham số sau:
• A(t) ≥ 0: Biên độ
• (t): Tần số góc
• φ(t) : Pha của sóng mang
Hình 9.5. Ví dụ về sóng mang
Do đó, tín hiệu cần truyền đi có thể tác động và làm thay đổi một hoặc nhiều hơn
một tham số của sóng mang.
10
LOGO
Các phương pháp điều chế số cơ bản:
▪ Dựa vào tham số của sóng mang bị thay đổi bởi tín hiệu được điều chế:
✓Khóa dịch biên ASK (Amplitude Shift Keying)
✓Khóa dịch tần số FSK (Frequency Shift Keying)
✓Khóa dịch pha PSK (Phase Shift Keying)
✓Khóa biên độ, pha APK (Amplitude Phase Keying)
11
LOGO
▪ Dựa vào số mức dùng trong điều chế:

Điều chế số 2 mức- điều chế số kiểu nhị phân:
✓Khóa dịch biên độ nhị phân BASK (Binary Amplitude Shift Keying)
✓Khóa dịch tần nhị phân BFSK (Binary Frequency Shift Keying)
✓Khóa dịch pha nhị phân BPSK (Binary Phase Shift Keying)
Điều chế số đa mức (M-ary): Sử dụng nhiều hơn 2 mức trong điều chế. (M=2n ):
✓Khóa dịch biên độ đa mức MASK (M-ary Amplitude Shift Keying).
✓Khóa dịch tần đa mức MFSK (M-ary Frequency Shift Keying).
✓Khóa dịch pha đa mức MPSK (M-ary Phase Shift Keying).
✓Điều chế biên độ vuông góc đa mức MQAM (M-ary Quadrature Amplitude
Modulation).
12
LOGO
Hình 9.6. Phân loại điều chế dựa vào tham số sóng mang bị thay đổi..
13
LOGO
❑ Một số tham số của phương pháp điều chế số:

• Tốc độ bit và tốc độ baud:
✓Symbol: Mô tả một trạng thái của sóng mang sau điều chế số.
✓Tốc độ bit: Số lượng bit trong một 1 giây.
✓Tốc độ baud: Số các symbol trong một giây. Đây là tham số quan trọng trong
truyền dữ liệu vì nó xác định băng thông cần thiết để truyền tín hiệu đi.
14
LOGO
• Hiệu suất phổ (S): tốc độ truyền tin trên một đơn vị băng thông chiếm dụng.
Công thức tính hiệu suất phổ:
S = RSH/B (bit/s/Hz) (9.2)
Trong đó:
✓RS là tốc độ ký hiệu, H là Entropy (lượng tin trung bình chứa trong một ký hiệu)
và B là băng thông chiếm dụng.
✓Nếu hệ thống có M ký hiệu độc lập và đồng xác suất : H = log2 M.
✓Tốc độ ký hiệu RS = 1/T0
✓Do vậy, S = log2 M/(T0.B).
15
LOGO
Ví dụ 1:
a. Một tín hiệu tương tự có một symbol được biểu diễn bằng 4 bit. Nếu truyền đi
1000 symbols trong 1 giây, tính tốc độ của bit và tốc độ baud?
Tốc độ baud = 1000 (baud/s); Tốc độ bit = 1000 x 4 = 4000 b/s
b. Tốc độ bit của một tín hiệu là 3000 bit/s, mỗi một symbol được biểu diễn bởi
6 bit. Tính tốc độ baud?
Tốc độ baud = 3000/6= 500 (baud/s)
16
LOGO
9.2. ĐIỀU CHẾ SỐ KIỂU KHÓA DỊCH BIÊN ĐỘ NHỊ PHÂN BASK
(BINARY AMPLITUDE SHIFT KEYING)
❑ Các định nghĩa:
• Điều chế khóa dịch biên độ ASK: Biên độ của sóng mang được biểu diễn bằng
hai mức hoặc nhiều hơn hai mức tùy thuộc vào dữ liệu số đem đi điều chế. Tần
số và pha sóng mang không thay đổi trong khi biên độ sóng mang thay đổi.
• Điều chế khóa dịch biên độ nhị phân BASK: bit 1 và bit 0 được biểu diễn bằng
hai mức biên độ A1 và A0 , một cách tương ứng.
• Điều chế khóa dịch biên độ kiểu OOK (On-Off Keying): Trường hợp đặc biệt
của BASK, khi một trong 2 mức biên độ A1 hoặc A0 có giá trị bằng 0.
17
LOGO
Điều chế BASK:

𝐴0 cos 2𝜋𝑓𝑐 𝑡 ứng với bit 0
𝑠 𝑡 = ቊ (9.3)
𝐴1 cos 2𝜋𝑓𝑐 𝑡 ứng với bit 1
• Ví dụ 2:
Điều chế BASK với dữ liệu số là 01010
𝐴0 cos 2𝜋𝑓𝑐 𝑡 ứ𝑛𝑔 𝑣ớ𝑖 𝑏𝑖𝑡 0

𝑠 𝑡 = ቊ
𝐴1 cos 2𝜋𝑓𝑐 𝑡 ứ𝑛𝑔 𝑣ớ𝑖 𝑏𝑖𝑡 1
Hình 9.7. Dạng sóng tín hiệu sau điều chế số BASK
với dữ liệụ số đem đi điều chế 01010
18
LOGO
Điều chế OOK:

• Một trong các mức biên độ A0 hoặc A1 là mức 0.
A cos( 2Πfc t) ứng với bit 1

𝑠(𝑡) = ቊ (9.4)
0 ứng với bit 0
Hình 9.8. Điều chế OOK với mức A0=0
19
LOGO
Dạng sóng của các tín hiệu:

Dạng sóng tín hiệu số trước khi điều chế
Dạng sóng của sóng mang
Dạng sóng tín hiệu sau điều chế OOK
Dạng sóng tín hiệu sau điều chế BASK
Hình 9.9. Dạng sóng tín hiệu sau điều chế

20
LOGO
❑ Mối quan hệ giữa tốc độ baud và băng

thông trong điều chế BASK
Trong đó: B = (1 + d) * Rb (9.5)
B: Băng thông của tín hiệu sau điều chế
Rb: Tốc độ bit; Rb= N.Rsym ; N: Số bit/ symbol
Rsym: Số symbol/s (Tốc độ baud)
d: Hệ số không đổi, có giá trị nằm giữa 0 và 1, giá trị
của d phụ thuộc vào sự điều chế, môi trường, quá
Hình 9.10. Băng thông tối thiểu
trình lọc. của tín hiệu điều chế BASK
Bmin= Rb ; Bmax= 2Rb 21
21
LOGO
Ví dụ 3:
Tính băng thông tối thiểu của tín hiệu BASK truyền ở tốc độ 2000 b/s. Chế độ
truyền là bán song công.
Trong BASK, tốc độ bit và tốc độ baud là giống nhau. Do vậy, tốc độ baud cũng là
2000 baud/s.
Một tín hiệu BASK yêu cầu băng thông tối thiểu bằng với tốc độ baud của nó. Do
đó, băng thông nhỏ nhất là 2000Hz.
22
22
LOGO
• Ví dụ 4:
Cho tín hiệu BASK có băng thông 10.000 Hz (1000 Hz đến 11.000 Hz) truyền ở chế
độ song công. Xác định giá trị của các sóng mang và băng thông theo từng hướng
(Giả sử không có khoảng cách giữa các dải theo hai hướng).
• Với BASK ở chế độ song công, băng thông cho mỗi hướng là:
• BW = 10000 / 2 = 5000 Hz
• Tần số sóng mang được chọn ở vị trí
trung tâm của mỗi băng thông:
• fc (hướng lên) = 1000 + 5000/2 = 3500 Hz
• fc (hướng xuống) = 11000 – 5000/2 = 8500 Hz Hình 9.11. Ví dụ về băng thông và sóng
mang trong BASK song công
23
LOGO
❑ Đặc điểm của BASK:
Ưu điểm:
✓ Đơn giản.
Nhược điểm:
✓ Nhạy cảm với ảnh hưởng của nhiễu. Nhiễu thường ảnh hưởng đến biên độ của tín
hiệu, do đó BASK là kỹ thuật điều chế bị ảnh hưởng của nhiễu nhiều nhất.
Ứng dụng:
✓ BASK thường được sử dụng để truyền đi dữ liệu số qua kênh truyền cáp quang.
24
24
LOGO
TỔNG KẾT
• Điều chế thực hiện chuyển đổi tín hiệu cần truyền đi ở băng tần cơ bản sang tín hiệu
ở băng tần cao hơn.
• Điều chế số là quá trình biến đổi các thành phần của sóng mang như: tần số, pha,
biên độ theo giá trị chuỗi số nhị phân đầu vào.
• Điều chế ASK là quá trình biến đổi biên độ của sóng mang theo giá trị chuỗi số nhị
phân đầu vào, tần số và pha của sóng mang không thay đổi.
• Điều chế BASK là điều chế ASK sử dụng 2 mức biên độ để biểu diễn giá trị bit 0 và bit
25
1 của chuỗi số nhị phân đầu vào.
25
LOGO
TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1]. Nguyễn Viết Kính, Trịnh Anh Vũ, "Thông tin số", NXB Giáo dục; 2008
[2]. John G.Proakis, Masoud Salehi, "Digital communications", MC GRAW HILL INDIA;
5th edition, 2018.
26
26

FE6048 - Slide BG - Bai 9 - Online

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

FE6048 - Slide BG - Bai 9 - Online

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LOGO

KỸ THUẬT ĐIỀU CHẾ SỐ

MỤC TIÊU BÀI HỌC

❑ Sau khi học xong bài học, sinh viên có thể:

NỘI DUNG BÀI HỌC

❑ ĐIỀU CHẾ BASK

9.1. ĐIỀU CHẾ VÀ GIẢI ĐIỀU CHẾ

❑ Điều chế số:

Hình 9.3. Ví dụ về điều chế số và giải điều chế số

• Ví dụ về khoảng tần số cao

❑ Mục đích của điều chế:

❑ Phân loại điều chế số:

Các phương pháp điều chế số cơ bản:

✓Khóa dịch biên ASK (Amplitude Shift Keying)

✓Khóa dịch tần số FSK (Frequency Shift Keying)

✓Khóa dịch pha PSK (Phase Shift Keying)

✓Khóa biên độ, pha APK (Amplitude Phase Keying)

▪ Dựa vào số mức dùng trong điều chế:

❑ Một số tham số của phương pháp điều chế số:

✓Tốc độ bit: Số lượng bit trong một 1 giây.

Tốc độ baud = 1000 (baud/s); Tốc độ bit = 1000 x 4 = 4000 b/s

Tốc độ baud = 3000/6= 500 (baud/s)

Điều chế BASK:

𝐴0 cos 2𝜋𝑓𝑐 𝑡 ứ𝑛𝑔 𝑣ớ𝑖 𝑏𝑖𝑡 0

Điều chế OOK:

A cos( 2Πfc t) ứng với bit 1

Hình 9.8. Điều chế OOK với mức A0=0

Dạng sóng của các tín hiệu:

Dạng sóng của sóng mang

Dạng sóng tín hiệu sau điều chế OOK

Dạng sóng tín hiệu sau điều chế BASK

Hình 9.9. Dạng sóng tín hiệu sau điều chế

❑ Mối quan hệ giữa tốc độ baud và băng

Bmin= Rb ; Bmax= 2Rb 21

❑ Đặc điểm của BASK:

TÀI LIỆU THAM KHẢO

You might also like