የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት

የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት

ጥቅምት ወር 2016 ዓ.ም ስራ አፈጻጸም ሪፖርት

ጥቅምት 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡

የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 2 2

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 14

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም
  የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች

 አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

 በወቅታዊ ሁኔታወች

 ልብነትን እንዴት እንታገል

 የመንግስትን ስራ በውጤታማነት እንዴት እንጠቀመበጠ በሚሉ ጉዳዮች ላይ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት 6 ግብር ከፋዮች አገልግሎት መስጠት
የተቻለ ሲሆን ይህውም ብዛቱ 3 በስታንዳርድ በተቀመጠው መሰረት ተስተግደዋል::
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
  ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣
 በደረሰኝ ይጣራልን ጥያቄወች ለተለያዩ ቅ/ጽ/ቤቶች ምላሽ ሰጥተናል

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

 የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 10 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 10 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 በጥናት ከተደረጉ ግብር ከፋዮች ውስጥ በ 5 ግብር ከፋዮች በተደጋጋሚ ደረሰኝ የማይቆርጡ ላይ ኦፕሬሽን
ለመስራት ታቅዶ በ 5 ቤቶች ላይ የተሰራ ሲሆን በዚህም 8 የተሳካ ኦፕሬሽን ተሰርቷል፣
 በ 5 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 250,000(ሁለት መቶ መቶ ሃምሳ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር
አወሳሰንና ዕዳ ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ_10_ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ_12_ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ_1_ላይ ልዩነት ብር 435875.42 ገቢ
ተገኝቷል፣ሌሎች በሂደት ላይ ያሉ:
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን አፈጻጻም

ተ የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ ምር

. መራ
ቁ
ዕቅድ ክንውን አፈጻጸ የእጅ ዘግይቶ የቀረበ ለወ/ ከራሳችን በሌላ ቅ/ጽ/ቤት
ም በእጅ የሽ/መ/መ/ደረሰኝ ምርመራ ቅ/ጽ/ቤት በአስተዳደራዊ
ደረሰኝ በብር የተላከ በአስተዳደራ እዲቀጡ የተደረገ
ዊ የተቀጡ ብዛት
ብዛት

የሰነድ ብርበራን በተመለከተ

የኢንተለጀንስ ጥናት መነሻ በማድረግ ተጨባጭ ጥቆማ በሚቀርቡ ወቅትና ቫት ኦፕሬሽን ለመስራት አስቸጋሪ
በሚሆንበት ጊዜ በተመረጡና ከፍተኛ ሥጋት በተጣለባቸው ታርጌቶች የብርበራ ሥርዓት ተከትሎ የኦፕሬሽን
ሥራ የሚሰራ መሆኑ ይታወቃል፡፡
 በዚሁ መሰረት የብርበራ ሥራ አፈጻጸምና ውጤት የሚገልጽ ሪፖርት ማሳያ ቅጽ

ዕቅድን በተመለከተ የብርበራ ውጤትና የተወሰደ እርምጃ ምርመራ

ብርበራ ክንውን አፈጻጸም ብርበራ ለማድረግ የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ/ለኦዲት
የሚደረግባቸው በመቶኛ መነሻ ሁኔታ መላክና ለወ/ምርመራ
ድርጅቶች ብዛት

የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ ምላሽ ያገኙ አጠራጣሪ ደረሰኞች የግብር ከፋይ ብዛት 7 የደረሰኝ ብዛት 88 በብር
1,442,496 የሚያወጣ ደረሰኝ ተጣርቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 1 የደረሰኝ ብዛት 7 በብር 644,345
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት ተሰጥቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ቲናቸው የማይከፍት፣ ውድቅ እንዲሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት የደረሰኝ ብዛት 71
የገንዘብ መጠን ብር 518,362.5 ግብር አወሳሰን ምላሽ ተሰጥቷል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ ዕቃውን
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት ለመግዛት
ያልተሳ በተጠር የወጣ
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ ድ የወጪ
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ም መጠን
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር በብር ምርመራ
0038383055 ፑል እቃ ኩዋስ 4/2/2016 
በረሀኑ ገረማ
አ/ከተማ ንግድ 1 1 1 800
1
0047355347 ፑል እቃ ስቲክ >> 
እጸገነት ደምሴ
ንግድ 1 1 1 3800
2
ሀይሉ ለማ 0077223479 ሆቴል ስጋ ››  1 2 2 2500
3
አለምነሽ ደንድር 0051745094 ሆቴል ስጋ ››  1 2 2 3200
4
0001346186 ሸቀጥ ዳይፐር እና ›› 
አህመድ አሊ
ዱቄት ወተት 1 1 1 1170
5
 ብርበራ ብርበራው ከታቀደው
የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ

- - - - - - - - -
 ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በ 3 ወር፤በ 6 ወር፤በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ከተጣራ በተለያየ
ደረሠኝ ምክንያት
ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ በወሩ የተጣራ ውስጥ ውድቅ ተደርጎ
ደረሠኝ የቀረበ ድምር ደረሠኝ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ የተወሰነ

ም
በግብ በግብ ሀሰተኛ የሆነ ውድቅ ተደርጎ ር
በግብር በደ በግብር በደ በግብር በደረ ር በደ ር በደረ ደረሠኝ የገንዘብ በግብር በደረ የተወሰነ መ
ተ.ቁ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ መጠን ከፋይ ሠኝ የገንዘብ መጠን ራ
1 52 359 52 359 7 88 1 7 644,345 4 71 518,362.5

ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
ለፖሊስ
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ም
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ የተላለፈ ር
ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ ደረሠኝ መ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ

1 አዲስ ከተማ 1 7 1 7 - - 644,345 -

ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የግብር የግብር ከፋይ የንግድ ዘርፍ የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ
ከፋይ ስም መለያ ቁጥር
 የቤት
ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -

ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ - - 30 30

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
በጠቅላላ
ያሉ በጠቅላላ ያሉ
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ የተባባሪዎች ጠቋሚዎች
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ድምር
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 - 5 4 5 9

ቅጽ-10 የቀረቡ ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

 ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ 0 - 0 0 - 0 - - - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 በሀገራችን ላይ ከተፈጠረው ወቅታዊ ችግር አንጻር በአንዳንድ ግብር ከፋዮች ላይ የሚስተዋለውን ተገቢ
ያልሆነ ተመላሽ መጠየቅ፣ የተጋነነ ወጪ በማስመዝገብ ኪሳራ ማሳወቅ፣ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው
በባዶ ማሳወቅ፣ ደረሰኝ አለመስጠት፣ በወቅቱ ግብር አለማሳወቅ እና ሌሎች የታክስ ስወራና ማጭበርበር
ተግባራት እየተበራከተ በመምጣቱ በቅርንጫፍ ጽ/ቤታችን በተመሳሳይ ተግባር ላይ የሚገኙ ግብር
ከፋዮች ላይ የህግ ማስከበር ሥራ አጠናክሮ ለመስራት ከተለዩት ግብር ከፋዮች ውስጥ 3 ኦዲት ውሳኔ
የወጣላቸው መሆኑ፣
 በወር ውስጥ የታቀደው በፋይል 17 ሲሆን የተከናወነው 13 ሲሆን በመቶኛ 76.5%
 በገንዘብ እቅዱ 11,250,000 ሚሊዮን ሲሆን ክንውኑ ብር 6,485,911.94 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ውሳኔ
የተወሰነ ሲሆን በመቶኛ 57.65%፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 6,485,91 6,485,9 555,5
1 ማ 1.94 4 11.94 4 0 0 06.46 6 - - - - -

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

 ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴወድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል በብርበራ 9/02/2016 55%
2 ሰማሀር ጀዋር 0046438366 ማሽን ኪራይ ብርበራ 23/2/2016 10%
3 ሀብታሙ ጋሻው 0000568607 አስመጪ ብርበራ 15/12/2015 30%
4 አቤል ፍቃዱ 0004911461 አስመጪ ብርበራ 12/2/2016 67%
5 ታገሱ ሳህለማርያም 0000996839 ልኩዋንዳ ብርበራ 1/3/2016 10%
6 ግርማ ሙሉጌታ 0000666482 ጅምላ ንግድ ፖሊስ 21/10/2015 75%

2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች

2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣

የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት
 የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት
ህዳር ወር 2016 ዓ.ም ስራ አፈጻጸም ሪፖርት

ታህሳስ 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡
የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 2 2

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 14

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም

 የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች

 አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

 በወቅታዊ ሁኔታወች
  ልብነትን እንዴት እንታገል

 የመንግስትን ስራ በውጤታማነት እንዴት እንጠቀመበጠ በሚሉ ጉዳዮች ላይ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት 3 ግብር ከፋዮች አገልግሎት መስጠት
የተቻለ ሲሆን ይህውም ብዛቱ 3 በስታንዳርድ በተቀመጠው መሰረት ተስተግደዋል::
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
 ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣
 በደረሰኝ ይጣራልን ጥያቄወች ለተለያዩ ቅ/ጽ/ቤቶች ምላሽ ሰጥተናል

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

 የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 10 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 10 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 በጥናት ከተደረጉ ግብር ከፋዮች ውስጥ በ 5 ግብር ከፋዮች በተደጋጋሚ ደረሰኝ የማይቆርጡ ላይ ኦፕሬሽን
ለመስራት ታቅዶ በ 6 ቤቶች ላይ የተሰራ ሲሆን በዚህም 5 የተሳካ ኦፕሬሽን ተሰርቷል፣
 በ 5 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 250,000(ሁለት መቶ መቶ ሃምሳ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር
አወሳሰንና ዕዳ ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ 2 ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ 2 ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ 1 ላይ ልዩነት ብር 572,253.97 ገቢ
ተገኝቷል፣ሌሎች በሂደት ላይ ያሉ:
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ 2 ጥቆማ የቀረበ ሲሆን አስፈላጊ መረጃ በማሰባሰብ ለውጤት ለማብቃት በሂደት
ላይ ይገኛል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት
ያልተሳ በተጠር ዕቃውን
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ ድ ለመግዛት
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ም የወጣ የወጪ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር መጠን በብር ምርመራ
ወርቁ ማሬ 0026726233 ምግብ ምግብ 29/03/2015 √
አ/ከተማ 1 1 - 1 600
1
0051960852 ባርና ምግብ >> √
ሚሚ አሸናፊ
ሬስቶራንት 1 1 1 600
2
0038678753 ባርና ስጋ ›› √
ዙልፋ ዑመር
ሬስቶራንት 1 2 2 2000
3
ዮሀንስ ቶልቻ 0050380404 ሆቴል ስጋ ›› √ 1 2 2 800
4
0002938516 ህንጻ ጅብሰም ›› √
አህመድ ኑር
መሳሪያ 1 1 1 2500
5
0059013096 ባርና ስጋ ›› √
ዝናሽ ውጅራ
ሬስቶራንት 2000
6
 ብርበራ ብርበራው ከታቀደው
የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ

- - - - - - - - -
 ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በ 3 ወር፤በ 6 ወር፤በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ከተጣራ በተለያየ
ደረሠኝ ምክንያት
ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ በወሩ የተጣራ ውስጥ ውድቅ ተደርጎ
ደረሠኝ የቀረበ ድምር ደረሠኝ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ የተወሰነ

ም
በግብ በግብ ሀሰተኛ የሆነ ውድቅ ተደርጎ ር
በግብር በደ በግብር በደ በግብር በደረ ር በደ ር በደረ ደረሠኝ የገንዘብ በግብር በደረ የተወሰነ መ
ተ.ቁ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ መጠን ከፋይ ሠኝ የገንዘብ መጠን ራ
1 51 271 47 63 98 318 - - - - - - - -

ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
ለፖሊስ
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ም
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ የተላለፈ ር
ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ ደረሠኝ መ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ

1 አዲስ ከተማ - - - - - - - -
ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የግብር የግብር ከፋይ የንግድ ዘርፍ የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ
ከፋይ ስም መለያ ቁጥር
 የቤት
ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -

ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ 56 - 10 10

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
በጠቅላላ
ያሉ በጠቅላላ ያሉ
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ የተባባሪዎች ጠቋሚዎች
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ድምር
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 - 5 4 5 9

ቅጽ-10 የቀረቡ ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

 ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ 0 2 2 2 - 0 - - - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 በሀገራችን ላይ ከተፈጠረው ወቅታዊ ችግር አንጻር በአንዳንድ ግብር ከፋዮች ላይ የሚስተዋለውን ተገቢ
ያልሆነ ተመላሽ መጠየቅ፣ የተጋነነ ወጪ በማስመዝገብ ኪሳራ ማሳወቅ፣ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው
በባዶ ማሳወቅ፣ ደረሰኝ አለመስጠት፣ በወቅቱ ግብር አለማሳወቅ እና ሌሎች የታክስ ስወራና ማጭበርበር
ተግባራት እየተበራከተ በመምጣቱ በቅርንጫፍ ጽ/ቤታችን በተመሳሳይ ተግባር ላይ የሚገኙ ግብር
ከፋዮች ላይ የህግ ማስከበር ሥራ አጠናክሮ ለመስራት ከተለዩት ግብር ከፋዮች ውስጥ 3 ኦዲት ውሳኔ
የወጣላቸው መሆኑ፣
 በወር ውስጥ የታቀደው በፋይል 3 ሲሆን የተከናወነው 3 ሲሆን በመቶኛ 100%
 በገንዘብ እቅዱ 11,250,000 ሚሊዮን ሲሆን ክንውኑ ብር 3,715,732.80 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ውሳኔ
የተወሰነ ሲሆን በመቶኛ 33%፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 3,715,73 3,715,7 607,8
1 ማ 2.80 3 32.80 3 0 0 62.81 4 - - - - -

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

 ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴወድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል በብርበራ 9/02/2016 55%
2 ሰማሀር ጀዋር 0046438366 ማሽን ኪራይ ብርበራ 23/2/2016 10%
3 አሸናፊ አርሼ 0000474983 ኮንስትራክሽን ብርበራ 15/12/2015 15%
4 አቤል ፍቃዱ 0004911461 አስመጪ ብርበራ 12/2/2016 67%
5 ታገሱ ሳህለማርያም 0000996839 ልኩዋንዳ ብርበራ 1/3/2016 10%
6 ግርማ ሙሉጌታ 0000666482 ጅምላ ንግድ ፖሊስ 21/10/2015 75%

2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች

2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣

የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት
 የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት
የታህሳስ ወር 2016 ዓ.ም ወርሃዊ ሪፖርት

ጥር 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡

የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 3 3

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 15

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም

 የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች
  አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት 5 ግብር ከፋዮች አገልግሎት መስጠት
የተቻለ ሲሆን ይህውም ብዛቱ 3 የሚሆን ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በታች የተስተናገዱ ብዛቱ 1
ሲሆን በስታንዳርድ በተቀመጠው መሰረት የተስተናገዱ 1 እና ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በላይ
መስተንግዶ አልተሰጠም፣
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 አጠራጣሪ ደረሰኞችን ለማጣራት በተመለከተ የክልል ግብር ከፋዮች በመሆናቸው በተሰጠው አቅጣጫ
መሰረት ለዋናው መ/ቤት የስም ዝርዝራቸውና የገንዘብ መጠን እንዲሁም ደረሰኙ ኮፒ ተደርጎ
በደብዳቤ ተጽፏል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
 ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

 የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

 የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 10 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 16 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 በ 3 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 150,000(አንድ መቶ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር አወሳሰንና ዕዳ
ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 በተጨማሪ እሴት ታክስ ኦፕሬሽን የተሰራባቸው ተጠሪጣሪዎች ወንድ ብዛት 2 እና ሴት ብዛት 2 በድምሩ 4
ለምርመራ ለፖሊስ ተልከዋል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ 5 ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ 18 ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ 8 ላይ ልዩነት ብር 11,880,954.48 ገቢ
ተገኝቷል፣
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የመኪና ኦፕሬሽን አፈጻጸም

 የተጨማሪ እሴት ታክስ ደረሰኝ የማይቆርጡ ግብር ከፋዮችን በገበያ አካባቢ የሚገኙ በወረዳ 10 አጣና
ተራ፣ በወረዳ 7 ጎጃም በረንዳ እና በወረዳ 4 እህል በረንዳ አካባቢ ውስጥ የሚንቀሳቀሱ በወር ውስጥ 1
የመኪና ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ 1 ጊዜ በ 10 ተሸከርካሪዎች ላይ ለመስራት የተቻለ ሲሆን በዚህም
ዘግይቶ የተቆረጠ ደረሰኝ ብር 2,054,852.22 የሚያወጣ እንዲቀርብ በማድረግ ዕቃው ተለቋል፣
 የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን አፈጻጻም

ተ.ቁ የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ ምርመራ

ዕቅድ ክንው አፈጻ የእጅ ዘግይቶ የቀረበ ለወ/ ከራሳችን በሌላ

ን ጸም በእጅ የሽ/መ/መ/ደረሰኝ ምርመራ ቅ/ጽ/ቤት ቅ/ጽ/ቤት
ደረሰኝ በብር የተላከ በአስተዳደራ በአስተዳደራዊ
ዊ የተቀጡ እዲቀጡ
ብዛት የተደረገ ብዛት
1 1 1 100 2,054,852.22
የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ ምላሽ ያገኙ አጠራጣሪ ደረሰኞች የግብር ከፋይ ብዛት 16 የደረሰኝ ብዛት 95
የገንዘብ መጠን ብር 556,129 የሚያወጣ ደረሰኝ ተጣርቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ትክክለኛ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 16 የደረሰኝ ብዛት 95 የገንዘብ መጠን ብር
556,129 ለታክስ ኦዲትና ለግብር አወሳሰን ምላሽ ተሰጥቷል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ ዕቃውን
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት ለመግዛት
ያልተሳ በተጠር የወጣ
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ ድ የወጪ
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ም መጠን
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር በብር ምርመራ
አብደላ 0000573303 ሸቀጣ ዳይፕርና 30/01/2016 √
አ/ከተማ አህመድ ሸቀጥ ዘይት 1 1 1 1330
1
0005587639 ባርና ምግብ ›› √
አለማየሁ
ሬስቶራን
ገብሬ
ት 1 1 1 2 480
2
0015649061 ባርና ምግብ ›› √
ሀና ኑሬሴቦ ሬስቶራን
ት 1 - 1 1 2000
3

ቅጽ-2 ጊዜያዊ የብርበራ ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የብርበራ ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

ብርበራ ብርበራው ከታቀደው

የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ

−
 ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፣በ 6 ወር፣በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ተ.ቁ ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ ድምር በወሩ የተጣራ ደረሰኝ ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆነ በተለያየ ምክንያት ውድቅ ምርመራ
ደረሰኝ የቀረበ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ ደረሰኝ ውድቅ ተደርጎ ተደርጎ
የገንዘብ የተወሰነ የተወሰነ
በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰኝ መጠን በግብር በደረሰኝ የገንዘብ
ከፋይ ከፋይ ኝ ከፋይ ኝ ከፋይ ከፋይ ከፋይ መጠን
1 63 318 1 9 64 327 16 95 - - - - - -

ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
ለፖሊስ
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ም
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ የተላለፈ ር
ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ ደረሠኝ መ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ

1 አዲስ ከተማ - - - - - - - -

ቅጽ-5 ሀሰተኛ ደረሠኝ የተገኘባቸው ግብር ከፋዮች ዝርዝር ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ ዓመት መቅረብ ያለበት
 የተገዛ/ ሀሰተኛ
የተሸጠ የሆነ
የግብር ከፋይ የሻጭ ግብር ዕቃ ደረሠኝ
የግብር ከፋይ መለያ የስራ የሻጭ ግብር ከፋይ መለያ ዓይነት/ስ የሻጭ ግብር ከፋይ የገንዘብ የደረ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ሙሉ ስም ቁጥር ዘርፍ ከፋይ ስም ቁጥር ም ታክስ ማዕከል መጠን ሠኝ ቁጥር ምርመራ

ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ

የግብር የግብር ከፋይ የቤት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም መለያ ቁጥር የንግድ ዘርፍ ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -

ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ - - 16 16

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ በጠቅላላ በጠቅላላ ያሉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ያሉ ጠቋሚዎች ድምር
 የተባባሪዎች
ብዛት ብዛት
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 3 8 4 8 13

ቅጽ-10 የቀረቡ ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ - 3 3 3 - 3 - 3 - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 በከተማችን ላይ የሚደረገውን የንግድ እንቅስቃሴ መሰረት ያደረገ የገቢ አሰባሰብ አንጻር በአንዳንድ ግብር
ከፋዮች ላይ የሚስተዋለውን ተገቢ ያልሆነ ተመላሽ መጠየቅ፣ የተጋነነ ወጪ በማስመዝገብ ኪሳራ
ማሳወቅ፣ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው በባዶ ማሳወቅ፣ ደረሰኝ አለመስጠት፣ በወቅቱ ግብር አለማሳወቅ
እና ሌሎች የታክስ ስወራና ማጭበርበር ተግባራት እየተበራከተ በመምጣቱ በቅርንጫፍ ጽ/ቤታችን
በተመሳሳይ ተግባር ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ላይ የህግ ማስከበር ሥራ አጠናክሮ ለመስራት ከተለዩት
ግብር ከፋዮች ውስጥ 5 ኦዲት ውሳኔ የወጣላቸው መሆኑ፣
 በወር ውስጥ የታቀደው በፋይል 4 ሲሆን የተከናወነው 5 ሲሆን በመቶኛ 125%
 በገንዘብ እቅዱ ብር 11,250,000 ሚሊዮን ሲሆን ክንውኑ ብር 21,502,979.84 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት
ውሳኔ የተወሰነ ሲሆን በመቶኛ 191%፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 21,502,9 21,502, 1,762,8
1 ማ 79.84 5 979.84 5 61.61 6 2

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

 ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴዎድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል ንግድ ብርበራ 9/2/2016 70%
2 ሉላ አህመድ 0009199352 አምራች ብርበራ 15/04/2016 70%
3 ተስፋሁን ለማ 0069820131 ጣውላ ንግድ ብርበራ 20/04/2016 50%
4 ፋሪስ ሳቢር 0063590573 አስመጪ ብርበራ 29/03/2016 50%
5 ግርማ ሙሉጌታ 0000666482 ጅምላ ንግድ ፖሊስ 21/10/2015 0%

2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች

2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣

የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት
 የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት
ከሀምሌ ወር 2015 ዓ.ም ጀምሮ እስከ መስከረም ወር 2016 ዓ.ም
የመጀመሪያው ግማሽ ዓመት ሪፖርት

ጥር 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡
የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 3 3

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 15

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም

 የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች

 አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት 21 ግብር ከፋዮች አገልግሎት
መስጠት የተቻለ ሲሆን ይህውም ብዛቱ 14 የሚሆን ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በታች
የተስተናገዱ ብዛቱ 4 ሲሆን በስታንዳርድ በተቀመጠው መሰረት የተስተናገዱ እና ከስታንዳርድ
ከተቀመጠው ጊዜ በላይ ብዛት 3 መስተንግዶ ተሰጥቷል፣
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 አጠራጣሪ ደረሰኞችን ለማጣራት በተመለከተ የክልል ግብር ከፋዮች በመሆናቸው በተሰጠው አቅጣጫ
መሰረት ለዋናው መ/ቤት የስም ዝርዝራቸውና የገንዘብ መጠን እንዲሁም ደረሰኙ ኮፒ ተደርጎ
በደብዳቤ ተጽፏል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
 ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

  የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 60 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 66 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 በጥናት ከተደረጉ ግብር ከፋዮች ውስጥ በ 26 ግብር ከፋዮች በተደጋጋሚ ደረሰኝ የማይቆርጡ ላይ
ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ በ 23 ቤቶች ላይ የተሰራ ሲሆን በዚህም 21 የተሳካ ኦፕሬሽን ተሰርቷል፣
 በ 21 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 1,050,000(አንድ ሚሊዮን ሃምሳ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር
አወሳሰንና ዕዳ ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ 30 ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ 41 ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ 15 ላይ ልዩነት ብር 14,908,933.10 ገቢ
ተገኝቷል፣
 በተጨማሪ እሴት ታክስ ኦፕሬሽን የተሰራባቸው ተጠሪጣሪዎች ወንድ ብዛት 20 እና ሴት ብዛት 9 በድምሩ
29 ለምርመራ ለፖሊስ ተልከዋል፣
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የመኪና ኦፕሬሽን አፈጻጸም

 የተጨማሪ እሴት ታክስ ደረሰኝ የማይቆርጡ ግብር ከፋዮችን በገበያ አካባቢ የሚገኙ በወረዳ 10 አጣና
ተራ፣ በወረዳ 7 ጎጃም በረንዳ እና በወረዳ 4 እህል በረንዳ አካባቢ ውስጥ የሚንቀሳቀሱ በወር ውስጥ 1
የመኪና ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ 3 ጊዜ በ 49 ተሸከርካሪዎች ላይ ለመስራት የተቻለ ሲሆን በዚህም
ዘግይቶ የተቆረጠ ደረሰኝ ብር 9,315,360.84 የሚያወጣ እንዲቀርብ በማድረግ ዕቃው ተለቋል፣

የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን አፈጻጻም

ተ የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ ምር

. መራ
ቁ
ዕቅድ ክንውን አፈጻጸ የእጅ ዘግይቶ የቀረበ ለወ/ ከራሳችን በሌላ ቅ/ጽ/ቤት
ም በእጅ የሽ/መ/መ/ደረሰኝ ምርመራ ቅ/ጽ/ቤት በአስተዳደራዊ
ደረሰኝ በብር የተላከ በአስተዳደራ እዲቀጡ የተደረገ
ዊ የተቀጡ ብዛት
ብዛት
1 3 4 133 9,315,360.84
የሰነድ ብርበራን በተመለከተ
 የኢንተለጀንስ ጥናት መነሻ በማድረግ ተጨባጭ ጥቆማ በሚቀርቡ ወቅትና ቫት ኦፕሬሽን ለመስራት አስቸጋሪ
በሚሆንበት ጊዜ በተመረጡና ከፍተኛ ሥጋት በተጣለባቸው ታርጌቶች የብርበራ ሥርዓት ተከትሎ የኦፕሬሽን
ሥራ የሚሰራ መሆኑ ይታወቃል፡፡

በዚሁ መሰረት የብርበራ ሥራ አፈጻጸምና ውጤት የሚገልጽ ሪፖርት ማሳያ ቅጽ

ዕቅድን በተመለከተ የብርበራ ውጤትና የተወሰደ እርምጃ ምርመራ

ብርበራ ክንውን አፈጻጸም ብርበራ ለማድረግ የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ/ለኦዲት
የሚደረግባቸው በመቶኛ መነሻ ሁኔታ መላክና ለወ/ምርመራ
ድርጅቶች ብዛት
6 6 100 ተደጋጋሚ የዕለት ገቢ ከ 4 ፋይል ብር
ተመላሽና መመዝገቢያ 17,429,404.45
ሽያጭ መደበቅ ማስታወሻና
ሳይፈቀደ የታተመ
የገቢ ደረሰኝ
የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ ምላሽ ያገኙ አጠራጣሪ ደረሰኞች የግብር ከፋይ ብዛት 48 የደረሰኝ ብዛት 407
በብር 21,693,153 የሚያወጣ ደረሰኝ ተጣርቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 19 የደረሰኝ ብዛት 150 በብር 11,582,398
ለፖሊስና ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ቲናቸው የማይከፍት፣ አድራሻ የሌሉ ውድቅ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 14
የደረሰኝ ብዛት 116 የገንዘብ መጠን ብር 3,912,250 ለኢንቨስትጌሽን፣ታክስ ኦዲት እና ግብር አወሳሰን
ምላሽ ተሰጥቷል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ ዕቃውን
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት ለመግዛት
ያልተሳ በተጠር የወጣ
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ የወጪ
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ድም መጠን
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር በብር ምርመራ
0000979689 ባርና ሥጋና መጠጥ 22/12/2015 √
ወንድማገኝ ለማ
አ/ከተማ ሬስቶራንት 1 1 1 2 1700
1
0079888001 ባርና ሥጋና መጠጥ 22/12/2015 √
መልሰው አማረ
ሬስቶራንት 1 1 1 2800
2
0070695102 ህንጻ ቁልፍ 22/12/2015 √
አቤል ሙላቱ
መሳሪያ 1 1 1 450
3
0002425972 ባርና ሥጋና መጠጥ 30/12/2015 √
አልማዝ ሲማ
ሬስቶራንት 1 1 1 1700
4
0000440982 ኤሌክትሮኒክ ኤሌክትሪክ 30/12/2015 √
አሚና አብራር ገመድ
ስ 1 1 1 1000
5
0077884823 ኤሌክትሮኒክ ኤሌክትሮኒክስ 30/01/2016 √
ሙሀባ ሀሰን
ስ 1 1 1 5800
6
0054967328 ባርና ምግብ ›› √
ሰለሞን አረቡ
ሬስቶራንት 1 2 2 1400
7
 0000445772 ባርና ምግብ ›› √
ገነት በርሄ
ሬስቶራንት 1 1 1 2 1000
8
0077884823 ኤሌክትሮኒክ ኤሌክትሮኒክስ 30/01/2016 √ ደረሰኝ
ነቢያት ኑሬ ስ በመቆረ
ጡ 5800
9

0038383055 ፑል እቃ ኩዋስ 4/2/2016 √

በረሀኑ ገረማ
አ/ከተማ ንግድ 1 1 1 800
10
0047355347 ፑል እቃ ስቲክ >> √
እጸገነት ደምሴ
ንግድ 1 1 1 3800
11
ሀይሉ ለማ 0077223479 ሆቴል ስጋ ›› √ 1 2 2 2500
12
አለምነሽ ደንድር 0051745094 ሆቴል ስጋ ›› √ 1 2 2 3200
13
0001346186 ሸቀጥ ዳይፐር እና ›› √
አህመድ አሊ
ዱቄት ወተት 1 1 1 1170
14
አ/ከተማ ወርቁ ማሬ 0026726233 ምግብ ምግብ 29/03/2015 √ 1 1 - 1 600
15
0051960852 ባርና ምግብ >> √
ሚሚ አሸናፊ
ሬስቶራንት 1 1 1 600
16
0038678753 ባርና ስጋ ›› √
ዙልፋ ዑመር
ሬስቶራንት 1 2 2 2000
17
ዮሀንስ ቶልቻ 0050380404 ሆቴል ስጋ ›› √ 1 2 2 800
18
0002938516 ህንጻ ጅብሰም ›› √
አህመድ ኑር
መሳሪያ 1 1 1 2500
19
 0059013096 ባርና ስጋ ›› √
ዝናሽ ውጅራ
ሬስቶራንት 2000
20
አብደላ 0000573303 ሸቀጣ ዳይፕርና 30/01/2016 √
አ/ከተማ አህመድ ሸቀጥ ዘይት 1 1 1 1330
21
0005587639 ባርና ምግብ ›› √
አለማየሁ
ሬስቶራን
ገብሬ
ት 1 1 1 2 480
22
0015649061 ባርና ምግብ ›› √
ሀና ኑሬሴቦ ሬስቶራን
ት 1 - 1 1 2000
23

ቅጽ-2 ጊዜያዊ የብርበራ ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የብርበራ ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

ብርበራ ብርበራው ከታቀደው

የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ
የእጅ በእጅ ደረሰኝ
የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
1 ፋሲል ከማል 0002251147 ገቢ መደበቅ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ፍሬህወት የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
2 ንጉሴ 0050542296 ገቢ መደበቅ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
የእጅ በእጅ ደረሰኝ
የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
3 ቶፊቅ ኪያር 0003771329 ገቢ መደበቅ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
 ሀሰተኛ ደረሰኝ የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ቀመሪያ ግዥ የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
4 ሙስጠፋ 0006236489 የተጠረጠረ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
ሀሰተኛ ደረሰኝ የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ተስፋለም ግዥ የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
5 ገብረመድን 0040563096 የተጠረጠረ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
ሀሰተኛ ደረሰኝ የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ተስፋሁን ግዥ የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
6 ለማ 0069820131 የተጠረጠረ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √

ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በ 3 ወር፤በ 6 ወር፤በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ከተጣራ በተለያየ
ደረሠኝ ምክንያት
ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ በወሩ የተጣራ ውስጥ ውድቅ ተደርጎ
ደረሠኝ የቀረበ ድምር ደረሠኝ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ የተወሰነ

ም
በግብ በግብ ሀሰተኛ የሆነ ውድቅ ተደርጎ ር
በግብር በደ በግብር በደ በግብር በደረ ር በደ ር በደረ ደረሠኝ የገንዘብ በግብር በደረ የተወሰነ መ
ተ.ቁ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ መጠን ከፋይ ሠኝ የገንዘብ መጠን ራ
1 59 297 47 342 106 639 48 407 19 150 11582398 14 116 3912250

ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
 ለፖሊስ
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ም
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ የተላለፈ ር
ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ ደረሠኝ መ
በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ

1 አዲስ ከተማ 33 266 33 266 - - 14,102,502.97 -

ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ

የግብር የግብር ከፋይ የቤት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም መለያ ቁጥር የንግድ ዘርፍ ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -

ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ 56 - 10 66

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
በጠቅላላ
ያሉ በጠቅላላ ያሉ
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ የተባባሪዎች ጠቋሚዎች
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ድምር
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 3 8 4 8 13
 ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ 3 3 6 6 - 6 - 6 - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 በሀገራችን ላይ ከተፈጠረው ወቅታዊ ችግር አንጻር በአንዳንድ ግብር ከፋዮች ላይ የሚስተዋለውን ተገቢ
ያልሆነ ተመላሽ መጠየቅ፣ የተጋነነ ወጪ በማስመዝገብ ኪሳራ ማሳወቅ፣ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው
በባዶ ማሳወቅ፣ ደረሰኝ አለመስጠት፣ በወቅቱ ግብር አለማሳወቅ እና ሌሎች የታክስ ስወራና ማጭበርበር
ተግባራት እየተበራከተ በመምጣቱ በቅርንጫፍ ጽ/ቤታችን በተመሳሳይ ተግባር ላይ የሚገኙ ግብር
ከፋዮች ላይ የህግ ማስከበር ሥራ አጠናክሮ ለመስራት ከተለዩት ግብር ከፋዮች ውስጥ 9 ኦዲት ውሳኔ
የወጣላቸው መሆኑ፣
 በወር ውስጥ የታቀደው በፋይል 19 ሲሆን የተከናወነው 21 ሲሆን በመቶኛ 110%
 በገንዘብ እቅዱ 52,020,000 ሚሊዮን ሲሆን ክንውኑ ብር 54,140,407.20 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ውሳኔ
የተወሰነ ሲሆን በመቶኛ 104%፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 54,140,4 21,502, 8,868,5
1 ማ 07.20 21 979.84 5 11.11 8 5

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

 ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴዎድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል ንግድ ብርበራ 9/2/2016 70%
2 ሉላ አህመድ 0009199352 አምራች ብርበራ 15/04/2016 70%
3 ተስፋሁን ለማ 0069820131 ጣውላ ንግድ ብርበራ 20/04/2016 50%
4 ፋሪስ ሳቢር 0063590573 አስመጪ ብርበራ 29/03/2016 50%
5 ግርማ ሙሉጌታ 0000666482 ጅምላ ንግድ ፖሊስ 21/10/2015 0%

2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች

2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣

የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት
 የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት
የታህሳስ ወር 2016 ዓ.ም ወርሃዊ ሪፖርት

ጥር 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡
የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 3 3

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 15

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም

 የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች

 አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት 5 ግብር ከፋዮች አገልግሎት መስጠት
የተቻለ ሲሆን ይህውም ብዛቱ 3 የሚሆን ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በታች የተስተናገዱ ብዛቱ 1
ሲሆን በስታንዳርድ በተቀመጠው መሰረት የተስተናገዱ 1 እና ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በላይ
መስተንግዶ አልተሰጠም፣
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 አጠራጣሪ ደረሰኞችን ለማጣራት በተመለከተ የክልል ግብር ከፋዮች በመሆናቸው በተሰጠው አቅጣጫ
መሰረት ለዋናው መ/ቤት የስም ዝርዝራቸውና የገንዘብ መጠን እንዲሁም ደረሰኙ ኮፒ ተደርጎ
በደብዳቤ ተጽፏል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
 ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

  የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 10 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 16 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 በ 3 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 150,000(አንድ መቶ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር አወሳሰንና ዕዳ
ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 በተጨማሪ እሴት ታክስ ኦፕሬሽን የተሰራባቸው ተጠሪጣሪዎች ወንድ ብዛት 2 እና ሴት ብዛት 2 በድምሩ 4
ለምርመራ ለፖሊስ ተልከዋል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ 5 ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ 18 ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ 8 ላይ ልዩነት ብር 11,880,954.48 ገቢ
ተገኝቷል፣
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የመኪና ኦፕሬሽን አፈጻጸም

 የተጨማሪ እሴት ታክስ ደረሰኝ የማይቆርጡ ግብር ከፋዮችን በገበያ አካባቢ የሚገኙ በወረዳ 10 አጣና
ተራ፣ በወረዳ 7 ጎጃም በረንዳ እና በወረዳ 4 እህል በረንዳ አካባቢ ውስጥ የሚንቀሳቀሱ በወር ውስጥ 1
የመኪና ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ 1 ጊዜ በ 10 ተሸከርካሪዎች ላይ ለመስራት የተቻለ ሲሆን በዚህም
ዘግይቶ የተቆረጠ ደረሰኝ ብር 2,054,852.22 የሚያወጣ እንዲቀርብ በማድረግ ዕቃው ተለቋል፣

 የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን አፈጻጻም

ተ.ቁ የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ ምርመራ

ዕቅድ ክንው አፈጻ የእጅ ዘግይቶ የቀረበ ለወ/ ከራሳችን በሌላ

ን ጸም በእጅ የሽ/መ/መ/ደረሰኝ ምርመራ ቅ/ጽ/ቤት ቅ/ጽ/ቤት
ደረሰኝ በብር የተላከ በአስተዳደራ በአስተዳደራዊ
ዊ የተቀጡ እዲቀጡ
ብዛት የተደረገ ብዛት
1 1 1 100 2,054,852.22
የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ ምላሽ ያገኙ አጠራጣሪ ደረሰኞች የግብር ከፋይ ብዛት 16 የደረሰኝ ብዛት 95
የገንዘብ መጠን ብር 556,129 የሚያወጣ ደረሰኝ ተጣርቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ትክክለኛ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 16 የደረሰኝ ብዛት 95 የገንዘብ መጠን ብር
556,129 ለታክስ ኦዲትና ለግብር አወሳሰን ምላሽ ተሰጥቷል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ ዕቃውን
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት ለመግዛት
ያልተሳ በተጠር የወጣ
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ ድ የወጪ
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ም መጠን
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር በብር ምርመራ
አብደላ 0000573303 ሸቀጣ ዳይፕርና 30/01/2016 √
አ/ከተማ አህመድ ሸቀጥ ዘይት 1 1 1 1330
1
0005587639 ባርና ምግብ ›› √
አለማየሁ
ሬስቶራን
ገብሬ
ት 1 1 1 2 480
2
0015649061 ባርና ምግብ ›› √
ሀና ኑሬሴቦ ሬስቶራን
ት 1 - 1 1 2000
3

ቅጽ-2 ጊዜያዊ የብርበራ ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የብርበራ ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

ብርበራ ብርበራው ከታቀደው

የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ

−
 ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፣በ 6 ወር፣በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ተ.ቁ ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ ድምር በወሩ የተጣራ ደረሰኝ ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆነ በተለያየ ምክንያት ውድቅ ምርመራ
ደረሰኝ የቀረበ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ ደረሰኝ ውድቅ ተደርጎ ተደርጎ
የገንዘብ የተወሰነ የተወሰነ
በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰኝ መጠን በግብር በደረሰኝ የገንዘብ
ከፋይ ከፋይ ኝ ከፋይ ኝ ከፋይ ከፋይ ከፋይ መጠን
1 63 318 1 9 64 327 16 95 - - - - - -

ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
ለፖሊስ
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ም
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ የተላለፈ ር
ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ ደረሠኝ መ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ

1 አዲስ ከተማ - - - - - - - -

ቅጽ-5 ሀሰተኛ ደረሠኝ የተገኘባቸው ግብር ከፋዮች ዝርዝር ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ ዓመት መቅረብ ያለበት
 የተገዛ/ ሀሰተኛ
የተሸጠ የሆነ
የግብር ከፋይ የሻጭ ግብር ዕቃ ደረሠኝ
የግብር ከፋይ መለያ የስራ የሻጭ ግብር ከፋይ መለያ ዓይነት/ስ የሻጭ ግብር ከፋይ የገንዘብ የደረ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ሙሉ ስም ቁጥር ዘርፍ ከፋይ ስም ቁጥር ም ታክስ ማዕከል መጠን ሠኝ ቁጥር ምርመራ

ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ

የግብር የግብር ከፋይ የቤት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም መለያ ቁጥር የንግድ ዘርፍ ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -

ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ - - 16 16

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ በጠቅላላ በጠቅላላ ያሉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ያሉ ጠቋሚዎች ድምር
 የተባባሪዎች
ብዛት ብዛት
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 3 8 4 8 13

ቅጽ-10 የቀረቡ ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ - 3 3 3 - 3 - 3 - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 በከተማችን ላይ የሚደረገውን የንግድ እንቅስቃሴ መሰረት ያደረገ የገቢ አሰባሰብ አንጻር በአንዳንድ ግብር
ከፋዮች ላይ የሚስተዋለውን ተገቢ ያልሆነ ተመላሽ መጠየቅ፣ የተጋነነ ወጪ በማስመዝገብ ኪሳራ
ማሳወቅ፣ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው በባዶ ማሳወቅ፣ ደረሰኝ አለመስጠት፣ በወቅቱ ግብር አለማሳወቅ
እና ሌሎች የታክስ ስወራና ማጭበርበር ተግባራት እየተበራከተ በመምጣቱ በቅርንጫፍ ጽ/ቤታችን
በተመሳሳይ ተግባር ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ላይ የህግ ማስከበር ሥራ አጠናክሮ ለመስራት ከተለዩት
ግብር ከፋዮች ውስጥ 5 ኦዲት ውሳኔ የወጣላቸው መሆኑ፣
 በወር ውስጥ የታቀደው በፋይል 4 ሲሆን የተከናወነው 5 ሲሆን በመቶኛ 125%
 በገንዘብ እቅዱ ብር 11,250,000 ሚሊዮን ሲሆን ክንውኑ ብር 21,502,979.84 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት
ውሳኔ የተወሰነ ሲሆን በመቶኛ 191%፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 21,502,9 21,502, 1,762,8
1 ማ 79.84 5 979.84 5 61.61 6 2

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

 ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴዎድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል ንግድ ብርበራ 9/2/2016 70%
2 ሉላ አህመድ 0009199352 አምራች ብርበራ 15/04/2016 70%
3 ተስፋሁን ለማ 0069820131 ጣውላ ንግድ ብርበራ 20/04/2016 50%
4 ፋሪስ ሳቢር 0063590573 አስመጪ ብርበራ 29/03/2016 50%
5 ግርማ ሙሉጌታ 0000666482 ጅምላ ንግድ ፖሊስ 21/10/2015 0%

2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች

2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣

የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት
 የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት
ከሀምሌ ወር 2015 ዓ.ም ጀምሮ እስከ መስከረም ወር 2016 ዓ.ም
የመጀመሪያው ግማሽ ዓመት ሪፖርት

ጥር 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡
የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 3 3

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 15

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም

 የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች

 አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት 21 ግብር ከፋዮች አገልግሎት
መስጠት የተቻለ ሲሆን ይህውም ብዛቱ 14 የሚሆን ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በታች
የተስተናገዱ ብዛቱ 4 ሲሆን በስታንዳርድ በተቀመጠው መሰረት የተስተናገዱ እና ከስታንዳርድ
ከተቀመጠው ጊዜ በላይ ብዛት 3 መስተንግዶ ተሰጥቷል፣
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 አጠራጣሪ ደረሰኞችን ለማጣራት በተመለከተ የክልል ግብር ከፋዮች በመሆናቸው በተሰጠው አቅጣጫ
መሰረት ለዋናው መ/ቤት የስም ዝርዝራቸውና የገንዘብ መጠን እንዲሁም ደረሰኙ ኮፒ ተደርጎ
በደብዳቤ ተጽፏል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
 ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

  የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 60 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 66 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 በጥናት ከተደረጉ ግብር ከፋዮች ውስጥ በ 26 ግብር ከፋዮች በተደጋጋሚ ደረሰኝ የማይቆርጡ ላይ
ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ በ 23 ቤቶች ላይ የተሰራ ሲሆን በዚህም 21 የተሳካ ኦፕሬሽን ተሰርቷል፣
 በ 21 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 1,050,000(አንድ ሚሊዮን ሃምሳ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር
አወሳሰንና ዕዳ ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ 30 ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ 41 ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ 15 ላይ ልዩነት ብር 14,908,933.10 ገቢ
ተገኝቷል፣
 በተጨማሪ እሴት ታክስ ኦፕሬሽን የተሰራባቸው ተጠሪጣሪዎች ወንድ ብዛት 20 እና ሴት ብዛት 9 በድምሩ
29 ለምርመራ ለፖሊስ ተልከዋል፣
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የመኪና ኦፕሬሽን አፈጻጸም

 የተጨማሪ እሴት ታክስ ደረሰኝ የማይቆርጡ ግብር ከፋዮችን በገበያ አካባቢ የሚገኙ በወረዳ 10 አጣና
ተራ፣ በወረዳ 7 ጎጃም በረንዳ እና በወረዳ 4 እህል በረንዳ አካባቢ ውስጥ የሚንቀሳቀሱ በወር ውስጥ 1
የመኪና ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ 3 ጊዜ በ 49 ተሸከርካሪዎች ላይ ለመስራት የተቻለ ሲሆን በዚህም
ዘግይቶ የተቆረጠ ደረሰኝ ብር 9,315,360.84 የሚያወጣ እንዲቀርብ በማድረግ ዕቃው ተለቋል፣

የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን አፈጻጻም

ተ የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ ምር

. መራ
ቁ
ዕቅድ ክንውን አፈጻጸ የእጅ ዘግይቶ የቀረበ ለወ/ ከራሳችን በሌላ ቅ/ጽ/ቤት
ም በእጅ የሽ/መ/መ/ደረሰኝ ምርመራ ቅ/ጽ/ቤት በአስተዳደራዊ
ደረሰኝ በብር የተላከ በአስተዳደራ እዲቀጡ የተደረገ
ዊ የተቀጡ ብዛት
ብዛት
1 3 4 133 9,315,360.84
የሰነድ ብርበራን በተመለከተ
የኢንተለጀንስ ጥናት መነሻ በማድረግ ተጨባጭ ጥቆማ በሚቀርቡ ወቅትና ቫት ኦፕሬሽን ለመስራት አስቸጋሪ
በሚሆንበት ጊዜ በተመረጡና ከፍተኛ ሥጋት በተጣለባቸው ታርጌቶች የብርበራ ሥርዓት ተከትሎ የኦፕሬሽን
ሥራ የሚሰራ መሆኑ ይታወቃል፡፡
በዚሁ መሰረት የብርበራ ሥራ አፈጻጸምና ውጤት የሚገልጽ ሪፖርት ማሳያ ቅጽ
ዕቅድን በተመለከተ የብርበራ ውጤትና የተወሰደ እርምጃ ምርመራ
ብርበራ ክንውን አፈጻጸም ብርበራ ለማድረግ የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ/ለኦዲት
የሚደረግባቸው በመቶኛ መነሻ ሁኔታ መላክና ለወ/ምርመራ
ድርጅቶች ብዛት
6 6 100 ተደጋጋሚ የዕለት ገቢ ከ 5 ፋይል ብር
ተመላሽና መመዝገቢያ 35,131,957.16
ሽያጭ መደበቅ ማስታወሻና
ሳይፈቀደ የታተመ
የገቢ ደረሰኝ
የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ ምላሽ ያገኙ አጠራጣሪ ደረሰኞች የግብር ከፋይ ብዛት 48 የደረሰኝ ብዛት 407
በብር 21,693,153 የሚያወጣ ደረሰኝ ተጣርቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 19 የደረሰኝ ብዛት 150 በብር 11,582,398
ለፖሊስና ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ቲናቸው የማይከፍት፣ አድራሻ የሌሉ ውድቅ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 14
የደረሰኝ ብዛት 116 የገንዘብ መጠን ብር 3,912,250 ለኢንቨስትጌሽን፣ታክስ ኦዲት እና ግብር አወሳሰን
ምላሽ ተሰጥቷል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ ዕቃውን
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት ለመግዛት
ያልተሳ በተጠር የወጣ
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ የወጪ
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ድም መጠን
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር በብር ምርመራ
0000979689 ባርና ሥጋና መጠጥ 22/12/2015 √
ወንድማገኝ ለማ
አ/ከተማ ሬስቶራንት 1 1 1 2 1700
1
0079888001 ባርና ሥጋና መጠጥ 22/12/2015 √
መልሰው አማረ
ሬስቶራንት 1 1 1 2800
2
0070695102 ህንጻ ቁልፍ 22/12/2015 √
አቤል ሙላቱ
መሳሪያ 1 1 1 450
3
0002425972 ባርና ሥጋና መጠጥ 30/12/2015 √
አልማዝ ሲማ
ሬስቶራንት 1 1 1 1700
4
0000440982 ኤሌክትሮኒክ ኤሌክትሪክ 30/12/2015 √
አሚና አብራር ገመድ
ስ 1 1 1 1000
5
0077884823 ኤሌክትሮኒክ ኤሌክትሮኒክስ 30/01/2016 √
ሙሀባ ሀሰን
ስ 1 1 1 5800
6
0054967328 ባርና ምግብ ›› √
ሰለሞን አረቡ
ሬስቶራንት 1 2 2 1400
7
 0000445772 ባርና ምግብ ›› √
ገነት በርሄ
ሬስቶራንት 1 1 1 2 1000
8
0077884823 ኤሌክትሮኒክ ኤሌክትሮኒክስ 30/01/2016 √ ደረሰኝ
ነቢያት ኑሬ ስ በመቆረ
ጡ 5800
9

0038383055 ፑል እቃ ኩዋስ 4/2/2016 √

በረሀኑ ገረማ
አ/ከተማ ንግድ 1 1 1 800
10
0047355347 ፑል እቃ ስቲክ >> √
እጸገነት ደምሴ
ንግድ 1 1 1 3800
11
ሀይሉ ለማ 0077223479 ሆቴል ስጋ ›› √ 1 2 2 2500
12
አለምነሽ ደንድር 0051745094 ሆቴል ስጋ ›› √ 1 2 2 3200
13
0001346186 ሸቀጥ ዳይፐር እና ›› √
አህመድ አሊ
ዱቄት ወተት 1 1 1 1170
14
አ/ከተማ ወርቁ ማሬ 0026726233 ምግብ ምግብ 29/03/2015 √ 1 1 - 1 600
15
0051960852 ባርና ምግብ >> √
ሚሚ አሸናፊ
ሬስቶራንት 1 1 1 600
16
0038678753 ባርና ስጋ ›› √
ዙልፋ ዑመር
ሬስቶራንት 1 2 2 2000
17
ዮሀንስ ቶልቻ 0050380404 ሆቴል ስጋ ›› √ 1 2 2 800
18
0002938516 ህንጻ ጅብሰም ›› √
አህመድ ኑር
መሳሪያ 1 1 1 2500
19
 0059013096 ባርና ስጋ ›› √
ዝናሽ ውጅራ
ሬስቶራንት 2000
20
አ/ከተማ አብደላ አህመድ 0000573303 ሸቀጣ ሸቀጥ ዳይፕርና ዘይት 30/01/2016 √ 1 1 1 1330
21
0005587639 ባርና ምግብ ›› √
አለማየሁ ገብሬ
ሬስቶራንት 1 1 1 2 480
22
0015649061 ባርና ምግብ ›› √
ሀና ኑሬሴቦ
ሬስቶራንት 1 - 1 1 2000
23

ቅጽ-2 ጊዜያዊ የብርበራ ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የብርበራ ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

ብርበራ ብርበራው ከታቀደው

የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ
የእጅ በእጅ ደረሰኝ
የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
1 ፋሲል ከማል 0002251147 ገቢ መደበቅ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ፍሬህወት የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
2 ንጉሴ 0050542296 ገቢ መደበቅ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
የእጅ በእጅ ደረሰኝ
የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
3 ቶፊቅ ኪያር 0003771329 ገቢ መደበቅ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
ሀሰተኛ ደረሰኝ የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ቀመሪያ ግዥ የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
4 ሙስጠፋ 0006236489 የተጠረጠረ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
ሀሰተኛ ደረሰኝ የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ተስፋለም ግዥ የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
5 ገብረመድን 0040563096 የተጠረጠረ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √
 ሀሰተኛ ደረሰኝ የእጅ በእጅ ደረሰኝ
ተስፋሁን ግዥ የግዥና የሽያጭ አታችመንት እና ልዩ ልዩ
6 ለማ 0069820131 የተጠረጠረ ደረሰኝ አጀንዳ ሰነዶች √

ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በ 3 ወር፤በ 6 ወር፤በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ከተጣራ በተለያየ
ደረሠኝ ምክንያት
ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ በወሩ የተጣራ ውስጥ ውድቅ ተደርጎ
ደረሠኝ የቀረበ ድምር ደረሠኝ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ የተወሰነ

ም
በግብ በግብ ሀሰተኛ የሆነ ውድቅ ተደርጎ ር
በግብር በደ በግብር በደ በግብር በደረ ር በደ ር በደረ ደረሠኝ የገንዘብ በግብር በደረ የተወሰነ መ
ተ.ቁ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ ከፋይ ረሠኝ ከፋይ ሠኝ መጠን ከፋይ ሠኝ የገንዘብ መጠን ራ
1 59 297 47 342 106 639 48 407 19 150 11582398 14 116 3912250

ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
ለፖሊስ
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ም
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ የተላለፈ ር
ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ ደረሠኝ መ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ

1 አዲስ ከተማ 33 266 33 266 - - 14,102,502.97 -

ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
 የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ
የግብር የግብር ከፋይ የቤት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም መለያ ቁጥር የንግድ ዘርፍ ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -

ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ 56 - 10 66

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
በጠቅላላ
ያሉ በጠቅላላ ያሉ
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ የተባባሪዎች ጠቋሚዎች
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ድምር
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 3 8 4 8 13

ቅጽ-10 የቀረቡ ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

 ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ 3 3 6 6 - 6 - 6 - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 በሀገራችን ላይ ከተፈጠረው ወቅታዊ ችግር አንጻር በአንዳንድ ግብር ከፋዮች ላይ የሚስተዋለውን ተገቢ
ያልሆነ ተመላሽ መጠየቅ፣ የተጋነነ ወጪ በማስመዝገብ ኪሳራ ማሳወቅ፣ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው
በባዶ ማሳወቅ፣ ደረሰኝ አለመስጠት፣ በወቅቱ ግብር አለማሳወቅ እና ሌሎች የታክስ ስወራና ማጭበርበር
ተግባራት እየተበራከተ በመምጣቱ በቅርንጫፍ ጽ/ቤታችን በተመሳሳይ ተግባር ላይ የሚገኙ ግብር
ከፋዮች ላይ የህግ ማስከበር ሥራ አጠናክሮ ለመስራት ከተለዩት ግብር ከፋዮች ውስጥ 9 ኦዲት ውሳኔ
የወጣላቸው መሆኑ፣
 በወር ውስጥ የታቀደው በፋይል 19 ሲሆን የተከናወነው 21 ሲሆን በመቶኛ 110%
 በገንዘብ እቅዱ 52,020,000 ሚሊዮን ሲሆን ክንውኑ ብር 54,140,407.20 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ውሳኔ
የተወሰነ ሲሆን በመቶኛ 104%፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 54,140,4 21,502, 8,868,5
1 ማ 07.20 21 979.84 5 11.11 8 5

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

 ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴዎድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል ንግድ ብርበራ 9/2/2016 70%
2 ሉላ አህመድ 0009199352 አምራች ብርበራ 15/04/2016 70%
3 ተስፋሁን ለማ 0069820131 ጣውላ ንግድ ብርበራ 20/04/2016 50%
4 ፋሪስ ሳቢር 0063590573 አስመጪ ብርበራ 29/03/2016 50%
5 ግርማ ሙሉጌታ 0000666482 ጅምላ ንግድ ፖሊስ 21/10/2015 0%

2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች

2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣

የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት
 የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት
የጥር ወር 2016 ዓ.ም ወርሃዊ ሪፖርት

የካቲት 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡

የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 3 3

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 15

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም

 የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች
  አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት 1 ግብር ከፋዮች አገልግሎት መስጠት
የተቻለ ሲሆን ይህውም ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በታች የተስተናገዱ ብዛቱ 1 ሲሆን
በስታንዳርድ በተቀመጠው መሰረት የተስተናገዱ ብዛቱ 0 እና ከስታንዳርድ ከተቀመጠው ጊዜ በላይ
መስተንግዶ አልተሰጠም፣
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 አጠራጣሪ ደረሰኞችን ለማጣራት በተመለከተ የክልል ግብር ከፋዮች በመሆናቸው በተሰጠው አቅጣጫ
መሰረት ለዋናው መ/ቤት የስም ዝርዝራቸውና የገንዘብ መጠን እንዲሁም ደረሰኙ ኮፒ ተደርጎ
በደብዳቤ ተጽፏል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
 ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

 የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 10 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 12 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 ጥናት ከተደረገባቸው ግብር ከፋዮች ውስጥ በ 5 ግብር ከፋዮች በተደጋጋሚ ደረሰኝ የማይቆርጡ ላይ
ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ በ 7 ቤቶች ላይ የተሰራ ሲሆን በዚህም 7 የተሳካ ኦፕሬሽን ተሰርቷል፣
 በ 7 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 350,000(ሶስት መቶ ሃምሳ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር አወሳሰንና
ዕዳ ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 በተጨማሪ እሴት ታክስ ኦፕሬሽን የተሰራባቸው ተጠሪጣሪዎች ወንድ ብዛት 6 እና ሴት ብዛት 3 በድምሩ 9
ለምርመራ ለፖሊስ ተልከዋል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ 5 ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ 9 ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ 4 ላይ ልዩነት ብር 1,924,397.92 ገቢ
ተገኝቷል፣
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ ምላሽ ያገኙ አጠራጣሪ ደረሰኞች የግብር ከፋይ ብዛት 5 የደረሰኝ ብዛት 34
የገንዘብ መጠን ብር 2,328,200 የሚያወጣ ደረሰኝ ተጣርቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 3 የደረሰኝ ብዛት 15 የገንዘብ መጠን ብር
1,400,300 ለታክስ ኦዲትና ለግብር አወሳሰን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ በአድራሻ የሌሉ፣ቲናቸው የማይከፍት በግብር ከፋይ ብዛት 2 የደረሰኝ ብዛት 19
የገንዘብ መጠን ብር 927,500 ለታክስ ኦዲትና ለግብር አወሳሰን ምላሽ ተሰጥቷል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ ዕቃውን
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት ለመግዛት
ያልተሳ በተጠር የወጣ
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ ድ የወጪ
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ም መጠን
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር በብር ምርመራ
0031421135 ጅምላ ወይን 30/05/2016 √
ዱላ ሀይሌ
አ/ከተማ ንግድ 1 1 1 400
1
0004015098 አትክልት አትክልት ›› √
ለይላ ዘይኑ
ቤት 1 - 1 1 600
2
0060501556 አትክልት አትክልት ›› √
ታጁ ከድር
ቤት 1 2 - 2 600
3
0045624201 አትክልት አትክልት ›› √
መላኩ ሀይሉ
ቤት 1 - 1 1 450
4
0024214224 አትክልት አትክልት ›› √
ዘለቀ ወልዴ
ቤት 1 1 - 1 600
5
0001443751 ሸቀጣ ዳይፕር ›› √
ከድር ሀሰን
ሸቀጥ 1 1 1 2 420
6
0002912328 አትክልት አትክልት ›› √
ጀሚላ ሁሴን
ቤት 1 1 - 1 800
7
ቅጽ-2 ጊዜያዊ የብርበራ ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የብርበራ ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

ብርበራ ብርበራው ከታቀደው

የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ

ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፣በ 6 ወር፣በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ተ.ቁ ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ ድምር በወሩ የተጣራ ደረሰኝ ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆነ በተለያየ ምክንያት ውድቅ ምርመራ
ደረሰኝ የቀረበ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ ደረሰኝ ውድቅ ተደርጎ ተደርጎ
የገንዘብ የተወሰነ የተወሰነ
በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰኝ መጠን በግብር በደረሰኝ የገንዘብ
ከፋይ ከፋይ ኝ ከፋይ ኝ ከፋይ ከፋይ ከፋይ መጠን
1 58 232 5 75 63 307 5 34 3 15 1,400,300 2 9 927,500

ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
ለፖሊስ
ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ም
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ የተላለፈ ር
ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ ደረሠኝ መ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ
1 አዲስ ከተማ 1 15 1 15 - - 1,400,300 -

ቅጽ-5 ሀሰተኛ ደረሠኝ የተገኘባቸው ግብር ከፋዮች ዝርዝር ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ ዓመት መቅረብ ያለበት

የተገዛ/ ሀሰተኛ
የተሸጠ የሆነ
የግብር ከፋይ የሻጭ ግብር ዕቃ ደረሠኝ
የግብር ከፋይ መለያ የስራ የሻጭ ግብር ከፋይ መለያ ዓይነት/ስ የሻጭ ግብር ከፋይ የገንዘብ የደረ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ሙሉ ስም ቁጥር ዘርፍ ከፋይ ስም ቁጥር ም ታክስ ማዕከል መጠን ሠኝ ቁጥር ምርመራ

ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ

የግብር የግብር ከፋይ የቤት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም መለያ ቁጥር የንግድ ዘርፍ ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -

ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

 ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ - - 12 12

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
በጠቅላላ
ያሉ በጠቅላላ ያሉ
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ የተባባሪዎች ጠቋሚዎች
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ድምር
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 3 8 4 8 13

ቅጽ-10 የቀረቡ ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ - 2 2 2 - 2 - 2 - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 በከተማችን ላይ የሚደረገውን የንግድ እንቅስቃሴ መሰረት ያደረገ የገቢ አሰባሰብ አንጻር በአንዳንድ ግብር
ከፋዮች ላይ የሚስተዋለውን ተገቢ ያልሆነ ተመላሽ መጠየቅ፣ የተጋነነ ወጪ በማስመዝገብ ኪሳራ
ማሳወቅ፣ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው በባዶ ማሳወቅ፣ ደረሰኝ አለመስጠት፣ በወቅቱ ግብር አለማሳወቅ
እና ሌሎች የታክስ ስወራና ማጭበርበር ተግባራት እየተበራከተ በመምጣቱ በቅርንጫፍ ጽ/ቤታችን
በተመሳሳይ ተግባር ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ላይ የህግ ማስከበር ሥራ አጠናክሮ ለመስራት ከተለዩት
ግብር ከፋዮች ውስጥ 1 ኦዲት ውሳኔ የወጣላቸው መሆኑ፣
 በወር ውስጥ የታቀደው በፋይል 4 ሲሆን የተከናወነው 1 ሲሆን በመቶኛ 25%
 በገንዘብ እቅዱ ብር 11,250,000 ሚሊዮን ሲሆን ክንውኑ ብር 2,076,621.31 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት
ውሳኔ የተወሰነ ሲሆን በመቶኛ 18.5%፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 2,076,62 2,076,6 521,900
1 ማ 1.31 1 21.31 1 .69 2

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

 ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴዎድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል ንግድ ብርበራ 9/2/2016 70%
2 ሉላ አህመድ 0009199352 አምራች ብርበራ 15/04/2016 70%
3 ተስፋሁን ለማ 0069820131 ጣውላ ንግድ ብርበራ 20/04/2016 50%
4 ፋሪስ ሳቢር 0063590573 አስመጪ ብርበራ 29/03/2016 50%

2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች

2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣
 የሰው ሀይል እጥረት በኢንቨስትጌሽን ኦዲት ቡድን መኖሩ፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣

የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አነስተኛ ግብር ከፋዮች ቅርንጫፍ

ጽ/ቤት
 የታክስ ኢንተለጀንስና ምርመራ የሥራ ሂደት
የየካቲት ወር 2016 ዓ.ም ወርሃዊ ሪፖርት

መጋቢት 2016 ዓ.ም

መግቢያ
አዲስ ከተማ ክ/ከተማ ገቢዎች ጽ/ቤት ዘመናዊ የገቢ አወሳሰንና አሰባሰብ ሥርዓት በመገንባት ለተገልጋዮች
ፍትሃዊ ቀልጣፋ ጥራት ያለው አገልግሎት በመስጠት ግብርና ታክስ ከፋዩ ግዴታውን በፍቃደኝነት እንዲወጣ
ማስቻል የታክስ ማጭበርበር ስወራን በመከላከልና በመቆጣጠር የታክስ ሕግጋትን ማስከበር ብሎም የከተማው
ኢኮኖሚ የሚያመነጨውን የግብርና ታክስ ገቢ ብቃትና በወቅቱ መሰብሰብ የቅርንጫፍ ጽ/ቤቱን የታክስ
አስተዳደር ስርዓቶችን ወጥነት እንዲኖረው ማድገር ነው፡፡
የተከናወኑ ተግባራት

1.1 ከሰው ኃይል ሥራ አመራርና ልማት አንጻር

በመዋቅር የተሟላ በወሩ በሥራ ላይ የነበሩ

የሥራ ሂደት አስተባባሪ 1 1 1

ቡድን አስተባባሪ 3 3 3

ከፍተኛ ኦፊሰር 8 6 6

ኦፊሰር 6 4 3

ጀማሪ ኦፊሰር 3 2 2

ድምር 21 15 15

ከሠራዊት ግንባታ አንጻር የተሰሩ ሥራዎች

የሥራ ሂደቱን የሰው ሃይል በአመለካከቱም ሆነ በተግባሩ ልማታዊ እንዲሆን የልማት ሰራዊት ግንባታ አካል
በሆነው ሞርኒንግ ብሪፊንግና የለውጥ ቡድን አደረጃጀቶች የሚከተሉት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡

ሁሉም ሞሪንግ ብሪፊንግ በሳምንት አንድ ጊዜ እና የለውጥ ቡድን አደረጃጀት እንዲሁም በሳምንት አንድ ጊዜ
በተቀመጠላቸው የአሰራር ሥርዓት መሰረት የግንኙነት ጊዜያቸውን ጠብቀው ሳይቆራረጥ ሥራውን ማዕከል
ያደረጉ ውይይቶች አድርገዋል

የነበሩ የውይይቱ አጀንዳዎች

 በየሳምንቱ የተያዘውን ዕቅድ አፈጻጸም በተመለከተ በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ውይይት

በማድረግ የነበረበትን ደረጃ ተገምግሟል፣
 የኦፕሬሽን ሥራ ጥናት አፈጻጸም

 የስቶክ ቆጠራ አፈጻጸም

 ኪራይ ሰብሳቢነት በተመለከተ

 ደንቦች እና አዋጆች

 አገልግሎት አሰጣጥ እና የእለት ስራዎችን በተመለከተ

1.2 ከዘመናዊ የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ግንባታ አንጻር

የመረጃ ቴክኖሎጂ አጠቃቀም ሥርዓት ለማሻሻል አገልግሎት ላይ ከዋሉት የሲግታክስ ሞጁሎች ውስጥ
ሁሉንም በመጠቀም አገልግሎት አሰጣቱን ለማቀላጠፍ ከፍተኛ ጥረት የተደረገ ሲሆን አዲስ ለመጡ
ሠራተኞች ነባር ሠራተኞች የተግባር ሥልጠናና ልምምድ እንዲያደርጉ በማስቻል ወደ ሥራ እንዲገቡ
ተደርጓል፣

በግብር ከፋዮች የግዢና ሽያጭ መረጃ፣ የግብር ከፋይ የንግድ አድራሻ መረጃ በግብአትነት ለመውሰድ እና የ 3 ኛ
ወገን መረጃዎችን ጥቅም ላይ ለማዋል የዳታ ዌር ሀውስ፣የኦራክል የይለፍ ቃል በማስመጣት አገልግሎት ላይ
እንዲውል ተደርጓል፣

1.3 ከተገልጋይ ትምህርት፣ አገልግሎትና ድጋፍ ግንኙነት አንጻር

 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት እንዲደረጉ ከተላኩ ግብር ከፋዮች ውስት ምንም ዓይነት አገልግሎት
አልተሰጠም፣
 ንግድ ሥራቸውን ለማዘጋት እና አድራሻ ለውጥ ለማድረግ የመጡ ግብር ከፋዮችን ስራ መስጠትና
አለመስራታቸውን በማጣራት አገልግሎት እንዲያገኙ ተደርጓል፣
 ሥራ ሂደቱን የሚመለከተውን ጉዳይ የአገልግሎት ጥያቄ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮችን በአገልጋይነት
ስሜት ተቀብሎ ተገቢውን ምላሽ ተሰጥቷል፣
 ከፖሊስ የሚመጡ የተለያዩ ጥያቄዎችን መረጃ በማጣራት ምላሽ ተሰጥቷል፣
 አጠራጣሪ ደረሰኞችን ለማጣራት በተመለከተ የክልል ግብር ከፋዮች በመሆናቸው በተሰጠው አቅጣጫ
መሰረት ለዋናው መ/ቤት የስም ዝርዝራቸውና የገንዘብ መጠን እንዲሁም ደረሰኙ ኮፒ ተደርጎ
በደብዳቤ ተጽፏል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተጠናቀቀላቸው ግብር ከፋዮች በኦዲት አሰራሩ ላይ የኦዲት ኮንፈረንስ
ተደርጓል፣
 ከዚህ ቀደም በሰርኩላር ጥንቃቄ እንዲደረግባቸው ከተላኩ ግብር ከፋዮች ላይ ግዢ የፈጸሙ መረጃ
ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት በማምጣት ምላሽ ተሰጥቶበታል፣

1.4 ከህግ ማስከበር ሥራዎች ማሻሻል አንጻር

የታክስ ኢንተለጀንስ አፈጻጸም

  የግብር ከፋዮችን የታክስ አከፋፋል መረጃ በመተንተን ለኦፕሬሽን ሥራ 10 የሚሆኑ ጥናት ለማድረግ
ታቅዶ 12 ግብር ከፋዮች ጥናት ተካሂዶል፣
 ጥናት ከተደረገባቸው ግብር ከፋዮች ውስጥ በ 5 ግብር ከፋዮች በተደጋጋሚ ደረሰኝ የማይቆርጡ ላይ
ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ በ 6 ቤቶች ላይ የተሰራ ሲሆን በዚህም 6 የተሳካ ኦፕሬሽን ተሰርቷል፣
 በ 6 ግብር ከፋዮች ያለደረሰኝ ግብይት ሲያከናውኑ የተገኙ በታክስ አስተዳደር አዋጅ 983/2008 አንቀጽ
108 መሰረት ብር 300,000(ሶስት መቶ ሺ ብር) አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲቀጡ ለግብር አወሳሰንና ዕዳ
ክትትል የሥራ ሂደት ተልኳል፣
 በተጨማሪ እሴት ታክስ ኦፕሬሽን የተሰራባቸው ተጠሪጣሪዎች ወንድ ብዛት 4 እና ሴት ብዛት 3 በድምሩ 7
ለምርመራ ለፖሊስ ተልከዋል፣
 ዓመታዊና ወርሃዊ ማሳወቂያ ይዘው የመጡ ግብር ከፋዮች ውስጥ የ 5 ግብር ከፋዮች ቆጠራ
ለማድረግ ታቅዶ በ 6 ግብር ከፋዮች ላይ ቆጠራ ተደርጎ በ 5 ላይ ልዩነት ብር 6,852,917.92 ገቢ
ተገኝቷል፣
 የኢንተለጀንስ ባለሙያዎች ለሌላ ክ/ከተማ የኦፕሬሽን ሥራ ድጋፍ አድርገዋል፣

የመኪና ኦፕሬሽን አፈጻጸም

 የተጨማሪ እሴት ታክስ ደረሰኝ የማይቆርጡ ግብር ከፋዮችን በገበያ አካባቢ የሚገኙ በወረዳ 10 አጣና
ተራ፣ በወረዳ 7 ጎጃም በረንዳ እና በወረዳ 4 እህል በረንዳ አካባቢ ውስጥ የሚንቀሳቀሱ በወር ውስጥ 1
የመኪና ኦፕሬሽን ለመስራት ታቅዶ 3 ጊዜ በ 36 ተሸከርካሪዎች ላይ ለመስራት የተቻለ ሲሆን በዚህም
ዘግይቶ የተቆረጠ ደረሰኝ ብር 3,654,000 የሚያወጣ እንዲቀርብ በማድረግ ዕቃው ተለቋል፣

የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን አፈጻጻም

ተ የተሸከርካሪ ኦፕሬሽን የተገኘ ግኝት የተወሰደ እርምጃ ምር

. መራ
ቁ
ዕቅድ ክንውን አፈጻጸ የእጅ ዘግይቶ የቀረበ ለወ/ ከራሳችን በሌላ ቅ/ጽ/ቤት
ም በእጅ የሽ/መ/መ/ደረሰኝ ምርመራ ቅ/ጽ/ቤት በአስተዳደራዊ
ደረሰኝ በብር የተላከ በአስተዳደራ እዲቀጡ የተደረገ
ዊ የተቀጡ ብዛት
ብዛት
1 1 2 200 3,654,000
የጥቆማ አቀባበልና የወሮታ አበል ክፍያ ቡድን አፈጻጸም

 በአጠቃላይ በወር ውስጥ ምላሽ ያገኙ አጠራጣሪ ደረሰኞች የግብር ከፋይ ብዛት 6 የደረሰኝ ብዛት 43
የገንዘብ መጠን ብር 3,054,863.80 የሚያወጣ ደረሰኝ ተጣርቷል፣
 ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆኑ በግብር ከፋይ ብዛት 6 የደረሰኝ ብዛት 43 የገንዘብ መጠን ብር
3,054,863.80 ለታክስ ኦዲትና ለግብር አወሳሰን ምላሽ ተሰጥቷል፣
ቅጽ-1 የኦፕሬሽን አፈፃፀም ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የኦፕሬሽን ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

የኦፕሬሽን
ውጤት
ኦፕሬሽ ዕቃውን
ን ለምርመራ የተላከ ብዛት ለመግዛት
ያልተሳ በተጠር የወጣ
ኦፕሬሽን ኦፕሬሽን ካበት ጣሪ ድ የወጪ
የተደረገበት ግብር የግብር ከፋይ መለያ የንግድ የተገዛው ዕቃ የተካሄደበት ያልተ ምክንያ ም መጠን
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም ቁጥር ዘርፍ ዓይነት ቀን የተሳካ ሳካ ት በኬዝ ወ ሴ ር በብር ምርመራ
0015330597 ሱፕር ቸኮሌት 14/06/2016 √
አብነት ቦጋለ
አ/ከተማ ማርኬት 1 - 1 1 220
1
0000555981 ህንጻ እስቶቭ ›› √
በቀለች ሞሶሳ
መሳሪያ 1 1 - 1 1100
2
0001189166 ሸቀጣ ዳይፕር ›› √
ሚፍታ አላዊ
ሸቀጥ 1 1 - 1 410
3
አብዱራሂም 0003341084 ህንጻ ሚስማር 28/06/2016 √
አህመድ መሳሪያ 1 - 1 1 1050
4
0000427529 ባርና ምግብ ›› √
ሰብስቤ ሀይሉ ሬስቶራን
ት 1 2 - 2 300
5
0000444179 ባርና ምግብ ›› √
ዘውዱ ጥጉ ሬስቶራን
ት 1 1 - 1 600
6
ቅጽ-2 ጊዜያዊ የብርበራ ውጤት ማሳወቂያ ቅፅ(የብርበራ ውጤት ከታወቀ በኃላ በዕለቱ ሪፖርት መደረግ ያለበት)

ብርበራ ብርበራው ከታቀደው

የተካሄደበት አንፃር
ግብር ከፋይ የግ/ከፋይ መለያ ብርበራ የተደረገበት በብርበራ የሚፈልግ የተሳ ያልተሳካበት ምርመ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ስም ቁጥር ምክንያት የሰነዶች ዝርዝር በብርበራ የተገኘ የሰነዶች ዝርዝር ካ ያልተሳካ ምክንያት ራ

ቅጽ-3 አጠራጣሪ ደረሰኞች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፣በ 6 ወር፣በ 9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ተ.ቁ ካለፈው ወር የዞረ በወሩ እንዲጣራ ድምር በወሩ የተጣራ ደረሰኝ ከተጣራ ደረሰኝ ውስጥ ሀሰተኛ የሆነ በተለያየ ምክንያት ውድቅ ምርመራ
ደረሰኝ የቀረበ ብዛት ሀሰተኛ የሆነ ደረሰኝ ውድቅ ተደርጎ ተደርጎ
የገንዘብ የተወሰነ የተወሰነ
በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰ በግብር በደረሰኝ በግብር በደረሰኝ መጠን በግብር በደረሰኝ የገንዘብ
ከፋይ ከፋይ ኝ ከፋይ ኝ ከፋይ ከፋይ ከፋይ መጠን
1 58 273 - - 58 273 6 43 6 3,054,86
43
3.80
ቅጽ-4 ሀሰተኛ የሆኑ ደረሠኞች ላይ የተወሰደ እርምጃ የሚያሳይ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት )መቅረብ ያለበት

በወሩ ሀሰተኛ የሆነ ደረሠኝ

ብዛት
የተወሰደ እርምጃ
ለኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተላለፈ ለፖሊስ ም
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት በግብር ከፋይ በደረሠኝ ለኢንቨስትጌሽን ኦዲት የተላለፈ ብዛት ለፖሊስ የተላለፈ ብዛት ሀሰተኛ ደረሠኞች የገንዘብ የተላለፈ ር
 ደረሠኝ መ
በግብር ከፋይ በደረሠኝ በግብር ከፋይ በደረሠኝ መጠን የገንዘብ መጠን ራ
3,054,863.80
1 አዲስ ከተማ 6 43 6 43 - - -

ቅጽ-5 ሀሰተኛ ደረሠኝ የተገኘባቸው ግብር ከፋዮች ዝርዝር ማሳወቂያ ቅፅ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ ዓመት መቅረብ ያለበት

የተገዛ/ ሀሰተኛ
የተሸጠ የሆነ
የግብር ከፋይ የሻጭ ግብር ዕቃ ደረሠኝ
የግብር ከፋይ መለያ የስራ የሻጭ ግብር ከፋይ መለያ ዓይነት/ስ የሻጭ ግብር ከፋይ የገንዘብ የደረ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ሙሉ ስም ቁጥር ዘርፍ ከፋይ ስም ቁጥር ም ታክስ ማዕከል መጠን ሠኝ ቁጥር ምርመራ

ቅጽ-7 ጥናት ተደርጎባቸው ህግ ተገዥ የሆኑ እና ወደ ሽ/መ/ማ የስራ ክፍል የተላለፈ ግብር ከፋይ ዝርዝር ማሳወቂያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሻ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

የሚገኝበት የንግድ አድራሻ የህግ ተገዢነት ሁኔታ ምርመራ

የግብር የግብር ከፋይ የቤት
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ከፋይ ስም መለያ ቁጥር የንግድ ዘርፍ ክ/ከተማ ወረዳ ልዩ ቦታ ቁጥር ህግ ተገዢ የሆነ ወጣ ገባ የሚል

- - - - - - - - - - -
 ቅጽ-8 የጥናት መነሻ ሪፖርት ማቅረቢያ ቅጽ(በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
ከታክስ ከፋዮች ትምህርትና የህግ ተገዢነት ስራ ክፍል በመረጃ ትንተና እና ምዘና የተላለፉ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት የተላለፈ ብዛት በጥቆማ የቀረቡ ብዘት ብዛት ድምር ምርመራ

1 አዲስ ከተማ - - 12 12

ቅጽ-9 የተመለመሉ ተባባሪ እና ጠቋሚ ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት
በጠቅላላ
ያሉ በጠቅላላ ያሉ
ከባለፈው ወር የዞረ ተባባሪ በወሩ የተመለመሉ ከባለፈው ወር በወሩ የተመለመሉ የተባባሪዎች ጠቋሚዎች
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ተባባሪዎች ብዛት ድምር የዞረ ጠቋሚ ብዛት ጠቋሚዎች ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ድምር
አዲስ
1 ከተማ 4 - 4 5 3 8 4 8 13

ቅጽ-10 የቀረቡ ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ውጤ የወረታ
ከቀረበ ጥቆማ ት አበል ክፍያ የወረታ የወረታ
ከባለፈው ወር ውስጥ የተቀ ያለበት የወረታ አበል አበል ክፍያ አበል የተከፈለ
የዞረጥቆማ በወሩ የቀረበ የታመነበት ውድቅ የተደረገ የረ ጥቆማ የሌለበት የጠየቀው የተፈፀመላ የገንዘብ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ብዛት ጥቆማ ብዛት ድምር ብዛት ብዛት ብዛት ብዛት ጥቆማ ብዛት ብዛት ቸው ብዛት መጠን

1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - - - -

ቅጽ-11 የታመነባቸው ጥቆማዎች ሪፖርት ማሳወቂያ ቅጽ (በወር፤በሩብ፤በግማሽ እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ቅ/ጽ/ቤት ጥቆማ የግብር ከፋይ የጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ጥቆማው ያለበት ደረጃ ወደ ፖሊስ ምርመራ
ተ.ቁ የቀረበበት መለያ ቁጥር ዋና ዋና ፍሬ የቀረበበት የቀረበበት በማጣራት ኢንቨስቲጌሽን ወደ ፖሊስ የተላከ
ግብር ከፋይ ነገር/ጭብጥ የግብር ታክስ ሂደት ኦዲት የተላከ
ስም / ዘመን ዓይነት
1 አዲስ ከተማ - - - - - - - - -
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት አፈጻጸምን ማሻሻል

 ከተለያዩ ክፍሎች በወንጀል ተጠርጥረው ኢንቨስትጌሽን የሚመጡ ፋይሎችን መርምሮ የግብር ከፋዩን
የህግ ተገዢነት ምንያህል ደረጃ ላይ እንዳለ ከመንግስት ያሳጣውን ገቢ በመመርመር የህግ ማስከበርን ስራ
ይሰራል፣
 የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ውሳኔ ደርሶቸው ወደ ክፍያ ሥርዓት የገቡ 11 ግብር ከፋዮች ላይ ብር
3,344,973.89 ገቢ ተሰብስቧል፣

ቅጽ 12. በኢንቨስቲጌሽን ኦዲት የተወሰነ ገንዘብ አሰባሰብ ላይ ክትትል በማድረግ ሪፖርት የሚቀርብበት
ቅፅ(ወር፤በሩብ፤በግማሽ ፤9 ወር እና በዓመት) መቅረብ ያለበት

ወደ
ወንጀል
ምርመ
30 ቀን በስምምነት በየደረጃው ግብር ራ ምርመራ
በወሩ የተወሰነ ያልሞላቸው ሙሉ የከፈሉ የከፈሉ ቅሬታ የገቡ ይግባኝ ያለ የተላከ
በ
ቅ/ ፋ
ተ. ጽ/ በፋ በፋ በፋ በገንዘ በፋ በገንዘ ይ በገንዘ
ቁ ቤት በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል በገንዘብ ይል ብ በፋይል ይል ብ ል ብ በፋይል
አዲ
ስ
ከተ 3,344,9
1 ማ 73.89 11

ቅጽ 13 የኢንቨስቲጌሽን ኦዲት ኬዞች ለመከታተል የተዘጋጀ ቅፅ (በየ ወሩ የሚላክ)

ለኦዲቱ መነሻ
/ምክንያት/ የኦዲት ስራ አፈፃፀም
ኦዲት እየተደረገ ያለ የግብር ከፋይ መለያ ብርበራ ፣ ጥቆማ የተጀመረበት ደረጃ
ተ.ቁ ቅ/ጽ/ቤት ግብር ከፋይ ስም ቁጥር ንግድ ዘርፍ ፣ ፖሊስ ቀን በመቶኛ ምርመራ
አዲስከተ
1 ማ ቴዎድሮስ ቦጋለ 0038320504 እህል ንግድ ብርበራ 9/2/2016 70%
2 ሉላ አህመድ 0009199352 አምራች ብርበራ 15/04/2016 70%
3 ተስፋሁን ለማ 0069820131 ጣውላ ንግድ ብርበራ 20/04/2016 50%
4 ፋሪስ ሳቢር 0063590573 አስመጪ ብርበራ 29/03/2016 50%
2. ያጋጠሙ ችግሮች፣ የመፍትሄ ሃሳቦች
2.1 ያጋጠሙ ችግሮች

 የኦፕሬሽን ማስፈጸሚያ በጀት አነስተኛ በመሆኑ በትላልቅ ዘርፎችና በተደጋጋሚ ለመስራት እንቅፈት መሆኑ
 የአጠራጣሪ ደረሰኞች የክልል በመሆናቸው ተጣርቶ ምላሽ ቶሎ አለመምጣቱ የኢንቨስትጌሽን ኦዲት ሥራውን
እረዥም ጊዜ እንዲወስድ እያደረገው ይገኛል፣
 ተመሳሳይ የንግድ እንቅስቃሴ እያላቸው ወደ ስርዓት ያልገቡ ግብር ከፋዮች በብዛት መኖሩ በተለይ በወረዳ 10 የገበያ
ማዕከላት ውስጥ ወጥነት የጎደለው አሰራር መኖሩ፣
 ከተለያዩ የሥራ ክፍሎች አጠራጣሪ ደረሰኞች መረጃ አለመላክ፣
 ግብር ከፋዮች በአድራሻ አለማግኘት እና መረጃ እንዲያቀርቡ ሲጠየቁ ቶሎ ምላሽ አለመስጠት፣
 የሰው ሀይል እጥረት በኢንቨስትጌሽን ኦዲት ቡድን መኖሩ፣

2.2 የተወሰዱ የመፍትሄ እርምጃዎች

 በተመደበው በጀት አብቀቃቅተን በተወሰኑ ቤቶች ላይ ኦፕሬሽን ለመስራት ተችሏል፣

 ከአንዳንድ ክልሎች ጋር የስልክና ኢንተርኔት በመጠቀም የተወሰኑ ጉዳዮች ለመፍታት መቻሉ፣
 የክልል ደረሰኞች ምላስ ለመስጠት ከሌላ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት መረጃ በማሰባሰብ ምላሽ ለመስጠት ተችሏል፣

2.3 በቀጣይ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች

 በትላልቅ ዘርፎችና ድርጅቶች ላይ የኦፕሬሽን ሥራ ለማከናወን የሚመደበው በጀት እንዲሻሻል ቢደረግ፣

 የክልል ደረሰኞች ከሚመለከተው ጋር በመነጋገር በአፋጣኝ መፍትሄ እንዲሰጥበት ቢደረግ፣
 የታክስ ፍትሀዊነትን ለማረጋገጥ በተመሳሳይ ደረጃ ላይ የሚገኙ ግብር ከፋዮች ወደ ታክስ መረቡ እንዲገቡ ቢደረግ፣
 የጠቋሚዎችና ተባባሪዎች ምልመላ ላይ የተሻለ ሥራ መስራት የቢሮ አደረጃጀት ማስተካከያ በማድግ ምቹ ሁኔታ
መፍጠር፣