ito ay naglalaman ng mga detalye

tungkol sa buhay, kontribusyon, at

Uri ng Sanaysay
1. Pormal
Ang pormal na uri ng sanaysay ay
karaniwang sinusulat sa isang mas
malinis at propesyonal na paraan. Ito
ay may tiyak na estruktura at
mahigpit na sinusunod ang mga
alituntunin ng pagsulat.
2. Di-Pormal
Ang di-pormal na uri ng sanaysay ay
mas maluwag at karaniwang mas
personal. Ito ay maaaring magtaglay
ng mga emosyon at personal na
opinyon ng manunulat. Madalas
itong mas malikhaing anyo ng
pagsulat at maaaring magpakita ng
mas malayang pagpapahayag.
Mga Uri ng Di-Pormal na
Sanaysay
mga kaganapan sa buhay ng
indibidwal. Isang halimbawa nito ay
ang talambuhay ni Jose Rizal na
naglalaman ng mga pangunahing
kaganapan sa kanyang buhay at
kontribusyon sa kasaysayan ng
Pilipinas. Ito ay di-pormal dahil
karaniwang personal at hindi ganap
na sinusunod ang estruktura ng isang
pormal na sanaysay.
2. LIHAM
Ang liham ay isang uri ng di- pormal
na sanaysay na karaniwang isinulat
para sa isang partikular na layunin o
pagkakataon. Halimbawa nito ay ang
liham na pangangalakal, liham ng
aplikasyon sa trabaho, o liham ng
pag-aaplay sa isang paaralan. Ito ay
di-pormal dahil ito ay karaniwang
personal at hindi sumusunod sa
estrukturang pang-akademiko.

1. TALAMBUHAY
3. TALAARAWAN
Ang talambuhay ay isang uri ng di-
Ang talaarawan ay isang uri ng
pormal na sanaysay na naglalaman
di-pormal na sanaysay na
ng kasaysayan ng buhay ng isang
tao. Karaniwang
naglalaman ng araw-araw na mga
kaganapan, damdamin, at opinyon
ng isang tao. Halimbawa nito ay
isang journal o diary na naglalaman
ng mga personal na karanasan,
pagmumuni-muni, at repleksyon ng
manunulat. Ito ay di-pormal dahil
ang nilalaman nito ay karaniwang
personal at hindi para sa pang-
akademikong layunin.
4. LARAWANG SANAYSAY
Ang larawang sanaysay ay isang uri
ng di-pormal na sanaysay na
naglalaman ng mga larawan o visual
na elemento na sumusuporta sa
nilalaman ng teksto. Halimbawa nito
ay isang blog post na may kasamang
mga larawan na nagpapakita ng mga
karanasan, opinyon, o pangyayari.
Ito ay di-pormal dahil ang paggamit
ng larawan at ang paraan ng
pagpapahayag ay karaniwang mas
personal at hindi formal na katulad
ng sa akademikong pagsulat.
5. ARTIKULONG
PAMPERYODIKO
Ang artikulong pamperyodiko ay
isang uri ng di-pormal na sanaysay
na karaniwang nailalathala sa mga
pahayagan, magazine, o online
publication. Ito ay naglalaman ng
mga opinyon, balita, o analisis ng
isang manunulat tungkol sa iba't
ibang paksa. Ito ay di-pormal dahil
ang anyo at estilo ng pagsulat ay
karaniwang mas malikhain at
personal kaysa sa isang
akademikong sanaysay.
Ang mga nabanggit na uri ng
sanaysay ay di-pormal dahil
karaniwang personal, mas maluwag
sa estruktura, at hindi sinusundan ng
mga rigidong alituntunin na
karaniwang matatagpuan sa pormal
na pagsulat. Ito ay mas malaya at
mas malikhaing anyo ng pagsulat na
nagpapahayag ng personal na
damdamin, opinyon, at karanasan.

Mga Elemento ng Sanaysay
1. Tema at Nilalaman - Ito ang
pangunahing paksa o ideya na
tinalakay sa sanaysay. Halimbawa,
ang tema ay tungkol sa kahalagahan
ng pagkakaroon ng malusog na
pamumuhay.
2. Wika at Estilo - Ito ay ang paraan
kung paano isinulat ang sanaysay.
Ang wika at estilo ay nagbibigay-
buhay sa pagsulat at nagpapakita ng
personalidad ng manunulat.
Halimbawa, ang pagsulat ng
sanaysay gamit ang masining na
paggamit ng Tagalog o Ingles ay
magpapakita ng iba't ibang estilo.
3. Anyo at Konstruksyon - Ito ang
estruktura at pagkakasunod-sunod ng mga
bahagi ng sanaysay. Karaniwang may
introduksyon, katawan, at konklusyon ang
isang sanaysay.
Halimbawa ng Paggamit sa Pagsulat ng
Sanaysay:
Sa paksang "epekto ng teknolohiya
sa kabataan," ang tema at nilalaman
ay
maaaring pumokus sa mga
positibong at negatibong epekto ng
teknolohiya sa pag-unlad ng
kabataan. Sa wika at estilo,
maaaring gamitin ang pormal na
wika para sa mga akademikong
sanaysay, habang ang mas personal
na estilo ay maaaring gamitin sa
paglalaman ng mga personal na
karanasan o opinyon. Sa anyo at
konstruksyon, maaaring simulan
ang sanaysay sa pamamagitan ng
paglalahad ng konteksto ng isyu,
pagpapakilala sa mga posibleng
epekto, at pagtatapos sa isang
konklusyon na naglalaman ng
opinyon o rekomendasyon.
Mga Halimbawa ng Pormal na
Sanaysay
1. EDITORYAL
Ang editoryal ay isang uri ng pormal na
sanaysay na karaniwang matatagpuan sa
mga pahayagan, magasin, at iba
 pang publikasyon. Ito ay naglalaman ng
opinyon o pananaw ng patnugot o ng
publikasyon hinggil sa isang partikular na
isyu o paksa. Isang halimbawa nito ay ang
editoryal na naglalaman ng opinyon ng
patnugot hinggil sa kaganapan sa lipunan o
pulitika. Ito ay pormal dahil ito ay
inilalathala sa isang opisyal na publikasyon
at sinusunod ang mga alituntunin ng pormal
na pagsulat.
2. TESTIMONYAL
Ang testimonal ay isang uri ng pormal na
sanaysay na karaniwang naglalaman ng mga
patotoo o pahayag ng mga indibidwal
hinggil sa kanilang karanasan o karanasan
ng iba sa partikular na produkto, serbisyo, o
pangyayari.
Halimbawa nito ay ang testimonal ng isang
sikat na personalidad hinggil sa epekto ng
isang produktong pangkalusugan. Ito ay
pormal dahil karaniwang ginagamit ito sa
larangan ng negosyo o industriya kung saan
mahalaga ang kredibilidad at pormalidad ng
pahayag.
3. RESEARCH PAPER
Ang research paper ay isang uri ng pormal
na sanaysay na naglalaman ng malalim at
sistematikong pagsusuri, pagsasaliksik, at
pagsusuri ng mga datos at impormasyon
hinggil sa isang
partikular na paksa. Halimbawa nito ay
isang pagsasaliksik hinggil sa epekto ng
klima sa ekonomiya ng isang bansa. Ito ay
pormal dahil ito ay sinusulat ayon sa mga
alituntunin ng akademikong pagsulat,
karaniwang may susing metodolohiya,
balidong datos, at sistematikong
pagkakasunod-sunod ng argumento.
Ang mga nabanggit na uri ng
sanaysay ay pormal dahil ang bawat
isa sa kanila ay sinusunod ang mga
alituntunin ng pormal na pagsulat.
Ito ay karaniwang matatagpuan sa
opisyal na publikasyon, naglalaman
ng malalim na pagsusuri, at
sumusunod sa mga estrukturang
pang-akademiko. Ang mga ito ay
gumagamit ng opisyal na wika at
karaniwang sinusunod ang mga
patakaran ng tamang pagbuo ng mga
argumento at pagsaliksik.
Mga Bahagi ng Sanaysay
Ang isang sanaysay ay binubuo ng
tatlong mahahalagang bahagi:
panimula, katawan, at wakas.
1. Panimula:
Ang panimula ay ang bahagi ng
sanaysay kung saan ipinapakilala
ang paksa o layunin ng pagsulat.
Karaniwang naglalaman ito ng
background ng paksa, thesis
statement, o pahayag ng layunin ng
sanaysay. Ito ang bahagi na
naglalayong magdulot ng interes sa
mambabasa at magbigay ng
konteksto sa mga susunod na bahagi
ng sanaysay.
2. Katawan:
Ang katawan ng sanaysay ay ang
bahagi kung saan pinalalabas at
isinusulat ang mga pangunahing
punto, argumento, o detalye na
nagpapaliwanag o nagpapatibay ng
pahayag ng panimula. Ito ang
pinakamahalagang bahagi ng
sanaysay kung saan inilalahad at
isinusuri ang mga ideya o kaisipan
na may kaugnayan sa paksa. Ang
katawan ay maaaring binubuo ng
maraming talata depende sa haba ng
sanaysay at dami ng mga ideya na
nais iparating.
3. Wakas:
Ang wakas o konklusyon ay ang
huling bahagi ng sanaysay kung saan
ibinabahagi ang pagsusuri o
pagtatapos ng mga punto na
nabanggit sa katawan ng sanaysay.
Karaniwang naglalaman ito ng buod
ng mga pangunahing argumento,
pahayag ng kahalagahan, at
maaaring maglaman ng
rekomendasyon batay sa mga
nabanggit sa buong sanaysay.
Ang mga bahaging ito ay mahalaga
sa pagbuo ng isang organisadong at
epektibong sanaysay. Ang bawat
bahagi ay naglalarawan ng
magkakahiwalay na layunin at
nagtutulungan upang maiparating ng
maayos ang mensahe o layunin ng
manunulat sa mga mambabasa.