 Ang NG ay nagsisilbi ring pang-angkop sa pagitan ng 2
RETORIKA
(gramatika vs masining na pagpapahayag)
DE LEON, RENZEL L. ( BSN - 2B )
PANIMULA
 Sukatan ng masining na pahayag ang pamimili ng
angkop na pananalita at tamang balarila sa loob ng
bawat pangungusap. Ang pagkakaugnayan ng tamang
balarila at piling mga salita ay magdudulot ng hindi
karaniwang anyo ng mensaneng nais ipaabot sa
sinumang mambabasa, Ang mga katangiang ito'y
maaaring magdala sa manunulat at mambabasa ng
kaisahan ng kanilang isip dahil hahantong sa
pagkakaunawaan sa ideya ng bawat panig.
Nagagawang maiugnay ng mambabasa sa dating
kaalaman ang kasalukuyang binabasa at sa panig ng
awtor nagagawa rin nya ang bagay na ito.
 Sa balarila, kadalasang nagkakamali ang sumusulat sa
mismong salitang gagamitin, maaaring ang mali ay sa
mga pantulong na salita o di kaya'y sa estruktural na
anyo ng pangungusap. Ang mga sumusunod ang
magbibigay-linaw sa mga kamalian sa loob ng
pahayag.
Wastong Gamit ng Salita
NG at NANG
 dalawang kataga na maaaring makasira sa global na
diwa ng pangungusap. Maaari rin namang di
makasira kung ang pagbabatayan ay ang tunog ng
mga katagang ito. Magkagayon man may
magkahiwalay na tungkulin at kahulugan ang
dalawang kataga na lubos na nagkakadiwa kapag
mapasama sa mga salita sa loob ng pangungusap.
NG
 ang katagang ito ay ginagamit kung ang susunod na
salita sa loob ng pangungusap ay pangngalan. Ang ng
ay sinusundan ng pangngalan (halimbawa: ng bahay)
at siyang nagiging tuwirang layon ng pangungusap.
Halimbawa:
 Ang bata ay bumili ng tinapay - tuwirang layon.
 Ang lole ay kumakain ng prutas araw-araw - tuwirang
layon.
salita kung ang sinusundan nitong salita ay
nagtatapos sa patinig at ang sumusunod na salita ay
pangngalan o iba pang bahagi ng pananalita maliban
sa pandiwa.
Halimbawa:
 batang babae - pangngalan
 inang mabait - pang-uri
 lalaking duwag - pang-uri
 Ang NG ay nagsisilbi namang panghalip na pamanggit
kung ang sumusunod na salita ay isang pandiwa. Sa
pagiging panghalip na pamanggit, ito ay nagsisilbing
simuno ng pangungusap ngunit nasa uring sugnay na
di makapag-iisa.
Halimbawa:
Ang batang nahulog ay nagkasakit.
panaguring pandiwa
panghalip na pamanggit na naging simuno ng pangungusap
Ang pangungusap ay binubuo ng dalawang sugnay -
1. sugnay na nakapag-iisa. Ang bata ay nagkasakit.
2. sugnay na di nakapag-iisa. ng nahulog.
NG - panghalip na pamanggit ang gumanap ng tungkuling
simuno sa loob ng pangungusap dahil ang panghalip ay
nagiging simuno.
Nahulog - ito ang panaguri.
NANG
 Ito ay katagang maaaring gamitin bilang panimula ng
pangungusap.
 Ginagamit din bilang o di kaya'y tagapag-ugnay ng
mga pangungusap. Sa ibang pangungusap ipinakikita
ang gamit ng nang kung nasasagot nito ang tanong na
paano ginawa ang isang bagay.
Halimbawa:
1. Ginamit ang nang bilang panimula ng pangungusap.
Nang dumating ang Tsunami, walang nagawa ang mga tao
kayat maraming namatay.
Nang umunlad ang teknolohiya sa globalisasyon, nabago
rin ang pananaw sa bubay ng mga tao.
2. Sinasagot ang tanong kung paano ginagawa ang isang
bagay.
Halimbawa:
• Siya ay natutulog nang pabaluktot kapag malamig
ang pananon.
• Siya ay nagsalita nang paangil.
3. Gamit sa hugnayang pangungusap.
Halimbawa:
• Siya'y naging matagumpay mula nang puspusan na
ang kanyang pag- aaral.
• Nang ang salarin ay nagtapat, napadali ang pagkalutas
ng kanyang kaso.
Paliwanag: Ang dalawang pahayag na pinaghiwalay ng
nang ay mapupunang may magkadugtong na kaisipan.
unang pahayag - Siya'y naging matagumpay.
ikalawang pahayag - Mula nang puspusan na ang kanyang
pag-aaral.
MAY at MAYROON
May
 Ginagamit ang katagang ito sa loob ng pangungusap
kung ang salitang sumunod dito ay bahagi ng
pananalita, sa at mga, maliban sa panghalip panao.
 Ang mga katagang ito sa ganang sarili kung nag-iisa ay
walang kahulugan ngunit kapag napasama sa mga
salita sa loob ng pangungusap ito'y nagkakaroon ng
kahulugan.
Halimbawa:
 Ang Pilipinas sa ngayon ay may problemang
pampamahalaan.
 Ang mga magulang ay may matinding suliranin sa
mga anak.
 May kahapan dumating na dadalo sa seminar.
 Kapuna-punang sa kasalukuyan ay may mga
mag-aaral na para bang wala sa loob ang pag-aaral.
 Kagabi, naramdaman kong may lumalakad sa
bubungan namin.
 Ang taong ito ay may sa pusa kung kumilos.
 Sa padala ko ay may para sa iyo.
Mayroon
 katagang kung ginagamit ay sinusundan din ng bahagi
ng pananalita. Ang kaibahan lamang sa gamit ng may,
bago isunod ang bahagi ng pananalita may nakasingit
na kataga sa pagitan ng mayroon at ng susunod na
bahagi ng pananalita. Dito na rin maaaring gamitin
ang panghalip na panao ngunit di mo na maaaring
gamitin ang mga katagang sa at mga upang isunod sa
mayroon.
 Magagamit ding panimulang pangungusap tulad ng
may. Sa matalinghagang pahayag. ang mayroon ay
nangangahulugang angking kayamanan o angking
ari-arian.
Halimbawa:
 Ako ba ay mayroon pang pag-asa sa bubay?
 Mayroon ding lumalakad sa bubungan namin tuwing
gabi.
3. Mayroon siyang kinaibigang di nakikita.
4. Sila ang kinkilalang mayroon sa barangay namin.
KONG at KUNG
 Mga katagang sa pagiging halos magkasintunog ay
maipagkakamaling maaaring pareho lamang ang
tungkuling ginagampanan sa loob ng pangungusap
bagamat may sadyang kani-kanilang tungkulin.
Kong
 Ito ay ginagamit kung nagsasaad ng pag-aari.
 Hindi ito maaaring gamitin bilang panimula ng
pangungusap.
 Isinasaad ding ang kilos ay ginawa mismo ng katawan.
Halimbawa:
 Matagal kong pinagmasdan ang kanyang mukhang
napakaamo.
 Ibig kong bumili ng bagong damit.
Kung
 Ito ay maaaring gamitin na panimula ng pangungusap.
Sa diwa ng pangungusap ito ay nagsasaad ng
pag-aalinlangan o pasubali. Ang katagang ito ay kilos
na hindi ikinilos ng katawan ngunit sa Ingles ang
katumbas ay if. Ginagamit din ang kung sa hugnayang
pangungusap.
Halimbawa:
 (if) - Kung wala kang magandang sasabihin sa kapwa
huwag ka na lamang magsalita.
 Uunlad pa rin ang bansa natin kung magtutulungan
ang bawat isa.
(Uunlad) hugnayang pangungusap na may himig pasubali.
RAW at DAW
 Ito'y dalawang katagang maibibilang sa poemang
malayang nagpapalitan dahil bagamat may
magkaibang titik sa parehong posisyon taglay naman
nila ang parehong kahuluhan. Parehong tumutukoy
sa diwang walang kasiguruhan.
Raw
 Ito ang ginagamit kung ang salitang sinusundan ay
nagtatapos sa patinig at sa malapatinig na w at y.
Nagpapahiwatig ito ng kahulugang walang katiyakan.
Halimbawa:
 Ang tao raw na matalino ay malayo ang mararating.
 Nakapanghihinayang isipin na ang mga punongkahoy
raw sa bundok Cordillera ay unti-unti na ring
nauubos.
 Magiliw raw sa kapatid si Jerilo.
 Ang tamaraw raw ay halos di nalalayo sa kalabaw ang
ayos.
Daw
 Ito ay ginagamit tulad ng raw kung ang diwa ng
pangungusap ay nagsasaad ng walang katiyakan. Sa
loob ng pangungusap ginagamit ito kung ang
sinusundang salita ay nagtatapos sa katinig maliban
sa w at y.
Halimbawa:
 Ayon sa mga dalubwika, umunlad man ang
globalisasyon, may katiyakan daw na ang Pilipinas ay
di maiiwan.
 Karapatan daw ng taong bayan ang magtanong sa
sinuman, sa ikaaalam ng katotohanan.
IWAN at EWAN
 Halimbawa ang mga ito ng pares minimal dahil
bagamat halos magkasintunog at may magkaibang
titik sa parehong posisyon, sila rin ay may
magkaibang kahulugan.
Iwan
 Nangangahulugan ito ng paglisan o pag-alis ng isang
tao sa isang lugar malayo man o malapit.
Halimbawa:
 Iwan mo siya kung kinakailangan.
 Bakit ba nais mo akong iwan tuwina?
Ewan
 Maaaring mangahulugan ng isang ekspresyon na may
pahiwatig ng pagkainis.
Halimbawa:
 Ay! ewan.
 Ewan ko sa'yo, makuliy ka.
SILA at SINA
 Ang mga ito'y panghalip at pantukoy na kapwa
tumutukoy sa tao at kapwa maaaring unang salita
ng pangungusap o di kaya'y nasa gitna ng mga
salita sa loob ng pangungusap. Sa kabila nito
kadalasang namamali ang gamit ng mga kabataan.
Sila
 Ito'y bahagi ng pananalitang panghalip na
kinakatawan ang ilang bilang ng mga tao. Maaaring
makita sa unahan o sa gitna ng mga salita sa loob ng
pangungusap.
Halimbawa:
 Sila ang bago kong mga kaibigan.
 Sa makalawa pupunta na sila sa Estados Unidos.
Sina
 Ito'y salitang tumutukoy sa maraming tao. Kapag
ginamit ang pantukoy na sina palagi nang ito'y
sinusundan ng mga pangalan ng tao. Makikita ang
sina sa unahan o sa gitna ng pangungusap.
Halimbawa:
 Sina John at Luis ang matalik kong kaibigan.
 Sa ating bansa ang mga makapangyarihan ay sina
Pang. Arroyo noon at Pang. Aquino ngayon.
 NILA at NINA
Nila
 Salitang panghalip na kumakatawan sa marami o
grupo ng mga tao. Kung ginagamit sa loob ng
pangungusap hindi na sinusundan ng pangalan ng
tao.
Halimbawa:
 Siya man ay naging kaibigan nila nang magbakasyon
sila sa Caramoan.
 Binigyan nila ng regalo ang nanay na nagdaos ng
ikawalumpong kaarawan.
Nina
 Salitang pantukoy na maramihan na kung isinusulat
ay dinudugtungan ng pangalan ng tao.
Halimbawa:
 Kami ay namasyal nina Jun at Rose sa mga
matanawing lugar ng Bohol.
 Ganoon na lamang ang pagpupunyagi nina mama't
papa na kaming magkakapatid ay makapagtapos ng
pag-aaral.
Isa't isa
 Tumutukoy sa pariralang isa at isa pa. Hindi ito inuulit
na salita na dapat lagyan ng gitling sa pagitan dahil
may katagang at sa pagitan ng inulit na salitang isa.
Inilagay ang kudlit upang mapasama sa unang salita
ang at.
Halimbawa:
 Isa't isang nagdatingan sa bahay ang mga panauhin.
 Tuwang-tuwa ako na isa't isa ay may iniregalo.
Iba't iba
 Tumutukoy ito sa pariralang iba at iba. Tulad ng isa't
isa di ito ginigitlingan dahil sa pagitan ng inulit na
salitang iba ay may katagang at. Isinama rin sa unang
salita ang at, at kudlit ang ipinalit sa a.
Halimbawa:
 Ang mga pahayag niya'y iba't iba kayat
nakakapag-alinlangang paniwalaan.
 Iba't iba ang binili ko sa palengke
Ibang-Iba
 Nilalagyan ito ng gitling dahil inulit ang salitang iba.
Batay sa tuntunin kung may kahulugan ang kaputol na
salita dapat na ito'y gitlingan sa pagitan ng dalawang
magkaparehong salita kung paghihiwalayin.
Halimbawa:
 Ibang-iba siya sa kanyang kapatid sa pag-uugali at
talino.
 Ibang-iba siya sa dati sa kanyang ikinikilos.
Sari-sari
 Ginigitlingan ang salitang ito kung ginamit sa loob ng
pangungusap bilang pang-uri. Ika nga'y kung
inilalarawan nito ang isang bagay.
Halimbawa:
 Ang itinayo ni nanay nang mag-retire ay isang sari-sari
store.
Sarisari
 Ang salitang ito ay hindi ginigitlingan kung ang
tinutukoy mismo ay pangngalan o mga bagay-bagay
na iba-ibang klase.
Halimbawa:
 Sa palengke ako bumili ng sarisari para sa ihahanda
namin sa Penafrancia Fiesta.
Paruparo
 Isang salitang pangngalan na di rin nilalagyan ng
gitling kapag isinusulat dahil walang kahulugan ang
kaputol nito. Katulad ito ng salitang GAMUGAMO,
hindi pwedeng paghiwalayin dahil wala namang
salitang GAMO na may kahulugan sa sarili.
 2009 Gabay sa Ortograpiyang Filipino na Iba pang pagbabago sa baybay ng salita.
Pinagtibay ng Komisyon sa Wikang Filipino (parsyal
lamanh ito sa mga inilabas/ iminungkahi ng KWF) BABAE - hindi na BABAI
SAMPU - hindi SAMPO na tulad noon
Tamang baybay ng mga salita kung gagamitin sa panulat POLITIKA - hindi PULITIKA
BUHOS - hindi BUHUS
SINO-SINO SINU-SINO OPISINA - hindi UPISINA
PITO-PITO PITU-PITO KORYENTE - hindi KURUENTE
BUTO-BUTO Hindi na BUTU-BUTO TRADISYONAL - hindi TRADISYUNAL
BATO-BATO BATU-BATO TORNILYO - hindi TURNILYO
BATUBATO (tinatanggap dahil uri ng ibon ang IMAHE - para sa IMAGE
tinutukoy) DAYALOGO - para sa DIALOGUE
HALO-HALO (tanggal dahil bagay na magkakasama PRAYORIDAD - para sa PRIORITY
ang tinutukoy)
Mga namamaling pahayag na itinuwid ng Komisyon sa
Wikang Filipino.

Mga salitang nagtapos sa titik E na inulit at nilagyan ng NG.

Mga painting - hindi mga paintinga
Mga opisya - hindi mga opisyales
KARNENG-KARNE - panay o lahat karne ang ulam.
Mga kompyuter - hindi mga kompyuters
BERDENG-BERDE - napakaberde
Kalalakihan - hindi mga kalalakihan
SWERTENG-SWERTE - napakaswerte
hindi limang kalalakihan
Kababaihan - hindi mga kababaihan
Mga salitang nagtapos sa patinig e at nilagyan o hindi anim na kababaihan
dinugtungan ng panlaping HAN/HIN. Kaguruan - hindi mga kaguruan
hindi tatlong kaguruan
SINE - SINEHAN
BOTE - BOTEHAN
ONSE - ONSEHAN PANGUNGUSAP
BASE - BASEHAN  Kumakatawan ito sa bawat pahayag o pagsasalita ng
KLASE - KLASEHAN isang tao na nagdudulot o nagbibigay ng kahulugan.
Hindi lamang ang kalipunan ng mga salita ang
itinuturing na pangungusap manapa'y maging isang
Mga salitang nagtapos sa patinig e ngunit nagiging i kapag
salita ay pangungusap din kung ito'y may ipinaaabot
idinugtong ang panlaping HAN/HIN.
na mensahe.

KORTE - KORTIHAN
Halimbana ng lipon ng mga salita:
ATAKE - ATAKIHIN
 Ang pagpapataas ng ekonomiya ay patuloy na
SALBAHE - SALBAHIHIN
isinasagawa ng gobyerno natin.
 Masarap matulog nang walang alalahanin.
Kung ang salita ay nagtapos sa tunog O at dudugtungan
ng panlaping IN/AN. Ang O ay nagiging U. Halimbawa ng isang salitang Pangungusap:
 Takbo; lakad; inom
BALOT - BALUTIN
HINTO - HINTUAN  Ang bawat pangungusap ay may paksa na siyang
BATO - BATUHIN pinag-uusapan sa loob ng pangungusap. Sa tulong ng
mga salita/leksikon na nakahanay ayon sa tamang
gramatika sa loob ng pangungusap (iyan ang sintaks),
ito uy nabubuo. Ang mensaheng ipinaaabot nito ang
 tinatawag na semantika. May pangungusap na
nakalantad ang paksa at mayroon namang di lantad
ang paksa.
 Nauuri ang pangungusap ayon sa anyo/ayos nito. Sa
pangungusap, may malaking kinalaman ang gamit ng
ay dahil inilalantad ng ay ang ayos ng pangungusap
kung ito'y...
1. Karaniwan - ang ayos ng pangungusap ay karaniwan
kung nauuna ang Panaguri at sinusundan ng Simuno kayat
di litaw ang ay. Ika nga'y P-S ang balangkas ng
pangungusap.
Halimbawa:
P S
a. Binangungot siya kagabi kaya namatay.
P S
b. Ikinagitla ko ang balita sa televisyon.
2. Kabaligtaran - kung litaw o nakalantad ang ay sa looh ng
panguungusap ang balangkas ay S - P o nauuna ang
Simuno sinusundan ng Panaguri.
Halimbawa:
P S
a. Ang balita sa telebisyon ay ikinagitla ko.
P S
b. Ang ekonomiya ng ating bansa ay patuloy na
nagbabago.
Uri ng Pangungusap ayon sa Kayarian
1. Payak
- ito ang pangungusap na may iisang paksang
pinag-uusapan na kumakatawan sa iba't ibang anyo.
Bagamat payak may inihahatid itong mensahe.
Mga anyo ng payak na pangungusap.
a. PS - PP - payak na simuno at payak na panaguri.
Halimbawa:
- masipag na mag-aaral si Jose.
- matalinong bata si Jay.
b. PS - PT - payak na simuno at tambalang panaguri.
Halimbawa:
- matalino at masipag na mag-aaral si Jose.
- mabait at mapagkakatiwalaan ang kaibigan ko.
c. TS - PP - tambalang simuno at panaguri.
Halimbawa:
- kapwa matulunhun sina Jun at Lito.
- ang karukhaan at kalinisan ng loob ay kailangan
ninuman.
d. TS- TP - tambalang simuno at tambalang panaguri
Halimbawa:
- Mapagkandili at maalalahanin sina mama at papa.
- Sina pangulong arroyo at estrada ay mga haligi ng
bansa at mga magulang ng bayan.
2. Tambalan
- ito ay pangungusap na may dalawang kaisipan na
pinag-uugnay o pinagdudugtong sa tulong ng
pangatnig.
Halimbawa:
- Si Luis ay mahilig mang-asar samantalang si Loreng
ay mapagmahal.
Unang kaisipan - Si Luis ay mahilig mang-asar.
Ikalawang kaisipan - Si Loreng ay mapagmahal.
Pangatnig - samantalang
3. Hugnayan
- ito ay pangungusap na binubuo ng isang sugnay na
makspag isa at sugnay na di makapag-iisa. Ang diwa
ng dalawang sugnay ay magkarugtong at
pinag-uugnay o pinagsasama ng pangatnig.
Halimbawa:
- Di malayong umunlad ang Pilipinas kung ang mga
mamamayan ay magtutulong-tulong.
Sugnay na makapag-iisa - Di malayong umunlad ang
Pilipinas
Sugnay na di makapag-iisa - kung ang mga mamamayan
ay magtutulong-tulong
Pangatnig - kung
 4. Langkapan
- ito ay pangungusap na binubuo ng isa o mahigit
pang sugnay na makapag-isa o suguay na di
makapag-iisa. Ang dalawang sugnay ay may
magkaugnay na diwa.
Halimbawa:
- Makapapasa talaga siya at makatatamo ng diploma
kung magsisipag sa pag-aaral at magtitiis ng hirap.
Ang 2 sugnay na makapag-iisa - Makapapasa talaga siya
at makatatamo ng diploma.
Ang 2 sugnay na di makapag-iisa - Kung magsisipag sa
pag-aaral at magtitiis ng hirap.
Halimbawa:
1. Alin ba ang higit na mainam, pera o pinag-aralan?
2. Paano mo matutulungan ang iyong kapwa?
4. Padamdam
- ginagamitan ng tandang padandam ( ! ) ang bawat
pangungusap na may himig ng matinding emosyon. Ang
tandang padamdam ay maaaring ilagay sa una o sa hulihan
ng pangungusap.
Halimbawa:
- Naku po! Magilawgaw, naluluha tuloy ako.
- Ayun! Siya nga ang magnanakaw!

Uri ng Pangungusap ayon sa Gamit / Tungkulin

1. Paturol
- ipinahahayag ng uring ito ng pangungusap ang isang
katotohanan o kalagayan ayon sa paraan ng
pagkakapahayag. Palagiang sa tuldok tinatapos ang
pungungusap na nagsasaad ng katotohanan.
Halimbawa:
- Napakagandang pamana ang edukasyon.
- Totoong masaya ang buhay, may lungkot man o ligaya.
2. Pautos
- may himig ng pag-uutos ang diwa ng pangungusap.
Ang pag-uutos ay nauuri sa dalawa:
a. May paggalang sa kapwa sa tulong ng unlaping
paki o maki.
b. Pag-uutos na walang paggalang o pasintabi.
Halimbawang A:
1. Pakiabot ng aking sapatos.
2. Makikuha ng gamit ko.
Pangungusap na Walang Paksa
 Anumang salita o lipon ng mga salita na walang
simuno at panaguri basta't may diwa o
mensaheng ipinaabot, ito'y maituturing na
pangungusap na walang paksa. Ang mensaheng
ipinaabot ay maaring magpakilos sa kapwa dahul
nauunawaan ito.
Uri ng pangungusap na walang paksa
1. Eksistensal
 may bagay na umiral sa himig/ tono ng pangungusap
sa tulong ng katagang may o mayroon. Na kahit
dalawa o tatlong mga salita ang ginamit may diwang
ipinaaabot.
Halimbawa:
- May tumatakbo
- May dumating
- Mayroong panauhin
- Mayroong napapaayon

Halimbawang B: 2. Sambitla
1. Abutin mo nga ang sapatos ko.  ito'y isa o dalawang pantig ng salita na nagpapaabot
2. Kunin mo ang gamit ko. ng diwa/ kaisipan. Kadalasan isang ekspresyon ang
pahayag.
3. Patanong Halimbawa:
- pangungusap na may himig ng pagtatanong. Tanong - Yehe!
na may paglilinaw ng bagay na itatanong. Sa dulo ng bawat - Yahou!
pahayag, gumagamit ito ng bantas na tandang - Wow!
pananong(?) - Walastik!
 3. Penomenal
 Nagsasaad ng panahon na kahit ito lamang ang Pag-aangkop ng Salita sa Pangungusap
banggitin, may diwa nang ipinasabot na sapat upang
mabigyang kahulugan ang pahayag.  Nagiging malinaw at epektib ang pahayag kung
iniaangkop ang salitang gagamitin sa loob ng
Halimbawa: pangungusap sa pamamagitan ng mga salitang
- Samakalawa piling-pili
- Bukas
- Sa linggo Kailan Tiyak o Angkop ang Salita sa Loob ng Pangungusap?
- Mayamaya
1. Kung mismong ang salitang ginamit ay sadyang dapat
4. Pagtawag sa loob ng pangungusap.
 ang pagbanggit o kaya'y pagtawag sa pangalan ng Mali:
isang tao ay may sapat na kahulugang ipinaaabot. Ang Maamong humapon ang ibon sa bintana ng silid ko.
tinawagan ay agad lalapit dahil baka may iuuntos ang Tama:
tumawag. Maamong dumapo ang ibon sa bintana ng silid ko.
Halimbawa:
- Luis! ; Maria! ; bunso!
2. Tiyakin ang panlaping gagamitin sa loob ng
5. Paghanga pangungusap.
 ito'y parang ekspresyon na nagpapahayag ng Mali:
paghanga. Nagsidapo sa puno ang maamong ibon.
Halimbawa: Tama:
- Ang ganda nya! Dumapo sa puno ang maamong ibon.
- Ang talino mo!
- Galing!
3. Bawasan ang dami ng salitang dayuhan sa loob ng
6. Pautos pangungusap.
 Salitang pautos na kahit nag-iisa ay may ipinaaabot na Mali:
diwa o mensahe kayat di pwedeng di sundin lalo na Nag-study kami ng aking friends sa library.
kung ang pagkakasabi ay medyo madiin. Tama:
Nag-aaral kami ng aking mga kaibigan sa library.
Halimbawa:
- Kunin mo.
- Lakad na. 4. Timbangin ang ideya ng pahayag sa pangungusap.
- Takbo. Mali:
- Sayaw. Ang tulog at naghihilik na bata ay himbing na himbing.
Tama:
7. Pormularyong Panlipunan Ang natutulog at naghihilik na bata ay himbing na himbing.
 ito ang mga salitang sadyang itinakda
Sitwasyon: umaga, tanghali, gabi.
5. Huwag haluan ng balbal na pahayag/salita ang pormal
Halimbawa: na pahayag.
- Magandang umaga Mali:
- Magandang gabi Sa mga bagets ng bulwagang ito hinihiling ko ang inyong
- Magandung tanghali pakikiisa sa isang maayos at napapanahong layunin.
- Paalam Tama:
- Adyos Sa kabataan ng bulwagang ito, hinihiling ko ang inyong
- Tao po pakikiisa sa isang maayos at napapanahong layunin.
6. Tiyaking nasa tamang aspekto ng pandiwa ang diwa ng
pangungusap.
Mali:
Magsilabasan ang mga maligno tuwing undas.
Tama:
Naglalabasan ang mga maligno tuwing undas

7. Tiyaking tamang salita ang gagamitin sa sitwasyon.

Mali:
Matangos ang bahay namin sa burol.
Tama:
Matangos ang ilong ng kaibigan ko.

8. Gamitin ang angkop na salita sa bagay o tao.

Mali:
Ang ganda niya gusto kong bilhin.
Tama:
Ang ganda nito, gusto kong ganyan ang bilhin.

9. Huwug gamitin ang katagang sa kung ang sinusundang

salita ay mayroon.
Mali:
Mayroon sa bahay mga panauhing taga- Amerika.
Tama:
Mayroong panauhin sa bahay na taga-Amerika.

10. Huwag nang gamitin ang salitang dayuhan kung may

katumbas sa sariling wika.
Mali:
Kitang-kita ang skills ng mga estudyante sa paglalaro.
Tama:
Kitang-kita ang kasanayan ng mga estudyante sa paglalaro.