Professional Documents
Culture Documents
Control Valve
Control Valve
بدنه ( :)Bodyبدنه یک ولو محل ععور تیییال را آراهم کرده و شییامل کقیه قطثای ایت و متحرکی اتییت که
جریان آن تیال را کنترل میکنند.
اکچویتور( :)Actuatorاین بخش با اتییتفاده از یک منعف انر ی رارجی (مانند هوا ،انر ی الکتریکی و یا نیروی
هیدرولیک) اجزا متحرک بدنه شیر را در یک موقثیت مطقوب قرار میدهد.
آیدبکی که از یک تییسیتم کنترل دریاآت میکند موقثیت دقیق پوزیشینر( :)Positionerاین تجهیز بر اتیا
ولو را تنظیم مینماید.
شییرهای کنترلی در نینایف مختقا از جمقه نفت و گاز ،آو د ،نینایف شییمیایی و دارویی و نیروگاه ها پرکاربرد
بوده و نقش نگه داشتن پارامترهای آرآیندی در محدوده مطقوب را به عهده دارند.
در ادامه این مطقب برری از انطالحای کقیدی حوزه کنترل ولو و همچنین انواع آن را مثرآی کرده و موضوعاتی
کنترل ولو و نحوه انتخاب آن و همچنین مشیکالی کنترل ولو را شیرو رواهیم داد; پس لطفا تا از قعیل تیایزین
انتهای مطقب با ما همراه باشید.
2
اجزای بدنه کنترل ولو
تریم ولو( :)Valve Trimاین انییطالو به اجزاء موجود در بدنه ولو که عمل کنترل یا باز و بسییته کردن ولو را
مسیییتقیم با تییییال هسیییتند ابال میگردد .مانند پالگ ( )Plugو تیییاقه ( )Stemو انجام داده و در تما
نشیمنگاه ولو (.)Seat
• پالگ ( :)Plugپالگ یک قطثه متحرک اتیت که با تنظیم موقثیت آن میتوان میزان باز و بسیته بودن
کنترل ولو را کنترل کرد.
• نشیمنگاه ( :)Seatبخش غیر متحرک تریم ولو اتت .با تنظیم موقثیت پالگ نسعت به ، seatولو قادر
اتت نرخ جریان ععوری را کنترل نماید.
• اتتم ( :)Stemقطثه ای اتت که اتصال مکانیکی اکچویتور و پالگ را آراهم میکند.
کنترل ( :)Throttlingاین نوع مکانیزم شیامل تنظیم دقیق موقثیت شییر برای کنترل نرخ جریان تییال اتیت.
در این روش ولو به نیوری تدریجی و پیوتیته باز یا بسیته میگردد تا نرخ جریان مورد نظر به دتیت آید .این نوع
کنترل در لوپهای کنترلی دما و آشار و تطح در ننایف اتتفاده میگردد.
کنترل ( :)On-offبر رالف کنترل ،Throttlingدر این روش ولو آقط در یکی از دو حیالیت جرییان حیداک ری
(کامال باز) یا قطف جریان (کامال بسته ) مورد اتتفاده قرار میگیرد.
"میزان تیییال ععوری از ولو در نشییتی ولو ) :(Leakage Classکال های مختقا نشییتی بر اتییا کال
نشیتی با به مثنی آب بندی روب ولو حالتی که Plugکامال بر روی seatقرار بگیرد" تثریا میگردد .کال
در حالت بسته بودن آن میباشد که انطالحا به این وضثیت TSOیا Tight shut offگفته میشود.
3
تقسیم بندی انواع کنترل ولو از لحاظ بدنه (:)Body
)1ولوهای تیاقه کشیویی ( :)Sliding stem valvesاین ولوها با اتیتفاده از حرکت رطی تیاقه برای باز و بسیته
کردن شییر عمل میکنند .به این ترتیب که با اعمال نیرو از تیمت اکچویتور ،تیاقه ولو با حرکتی عمود بر جهت
تیال میزان دبی را کنترل مینماید.
• ولو کروی ( :)Globe valveاین ولوها به دلیل قابقیت کنترل دقیق جریان تییال شینارته شیده اند و به
جرای میتوان گفیت کیه در حوزه کنترل Throttlingمحعوبترین و متیدوالترین نوع ولوهیای کنترلی
میباشند .از مثایب این ولوها میتوان به محدودیت تایز و قیمت با ی آنها اشاره کرد.
• ولو دروازه ای ( :)Gate valveدر این شیییرها پالگ به نییوری یک تیاه یا نییفحه بوده که با حرکت
کشییویی آن و محدود نمودن مسیییر تیییال ،کنترل آقو نییوری میپذیرد .العته این شیییرها عموما در
کاربردهایی اتتفاده میشوند که نیاز به کنترل قطف و ونل تیال یا On-offداشته باشیم.
4
• ولو دیاآراگمی ( :)Diaphragm valveدر این شییییرها کنترل جریان تییییال از بریق یک غشیییا یا
دیاآراگم قابل انثطاف نییوری میگیرد به این نییوری که stemبا اعمال نیرو دیاآراگم را به تییمت
seatآشیار میدهد و جریان را مسیدود میکند و بالثکس .این ولوها در نینایف غذایی و دارویی کاربرد
گسترده ای دارند.
)2ولوهای تیاقه چررشیی ( :)Rotary-stem valvesاین شییرها به جای حرکت رطی stemاز چررش یک
شفت جهت تنظیم موقثیت ولو بهره میگیرند و به انواع زیر دتته بندی میشوند:
• ولو توپی ( :)Ball valveاین ولو دارای یک پالگ کروی با تییوراری در مرکز اتییت که با چررش آن
مسیییر ععور تیییال باز یا بسییته میگردد .این ولوها عموما در کنترل On-offکاربرد دارند .شییایان رکر
اتییت که با ایجاد تاییرای در برو حفره پالگ کروی ،میتوان در کنترل Throttlingنیز از این ولوها
اتتفاده نمود.
5
• ولو پروانه ای ( :)Butterfly valveدر این نوع ولها پالگ به نیوری یک دیسیک میباشید که با تاییر
زاویه دوران این دیسیک میتوان مقدار بازشیدگی ولو را کنترل نمود .این ولوها محدودیت تیایز ندارند و
بسیار مقرون به نرآه هستند.
)1اکچویتورهیای نیومیاتیکی :در این نوع اکچویتورهیا "آشیییار هوا" عیامیل ایجیاد نیروی محرک بوده کیه عمومیا از
بریق یک معدل الکتریکی به نیوماتیکی تنظیم و وارد مکانیزم اکچویتور میشود.
(این معدلها تحت عنوان ترنسیدیوتیر I/Pشینارته میشیوند زیرا تییگنال ارتیالی الکتریکی به ولو را که به بور
مثمول 4تا 20میقی آمپر میباشید به تییگنال آشیار هوای 3-15 psiمورد نیاز ولو تعدیل میکنند .این تجهیز
مثمو به نوری یکپارچه با پوزیشنر ارائه میگردد)
6
• اکچویتور نیوماتیکی دیاآراگمی :در این اکچویتورها با اعمال آشیار هوا به یک دیاآراگم انثطافپذیر که از
بریق stemبه مکانیزم ولو متصل اتت میزان باز و بسته شدن ولو کنترل میگردد.این نوع اکچویتورها
در کاربردهایی که کنترل دقیق تییییال مهم و حیاتی میباشییید بسییییار موآق عمل میکنند و در واقف
دقیقترین نوع کنترل Throttlingرا ارائه میدهند که عقت آن وجود انیطکاک کمتر (نسیعت به نوع
پیستونی) و در نتیجه موقثیت یابی دقیقتر stemمیباشد.
• اکچویتور نیوماتیکی پیسیتونی :در این نوع اکچویتور آشیار هوا از بریق حرکت دادن یک پیسیتون موجب
آثال شیییدن مکانیزم کنترلی ولو میگردد .اکچویتورهای پیسیییتونی نسیییعت به انواع دیاآراگمی نیروی
بیشیییتری تولیید میکننید امیا همیانطور کیه قعال گفتیه شییید در کیاربردهیای Throttlingدقیت پیایینتری
نسعت نوع دیاآراگمی دارند.
7
• اکچویتور نیوماتیکی دو پیسیتونی :در این نوع راص آشیار هوا یک جفت پیسیتون را به تیمت مرکز یا
ریار بیدنیه اکچویتور هیل داده و بیاعیت حرکیت ییک مجموعیه رک و پینیون ()Rack and Pinion
میگردد .در برری بروها نیز هنگامی که آشییار هوا از پشییت پیسییتون برداشییته میشییود نیروی آنر
پیستون را به موقثیت اولیه برمیگرداند.
8
)3اکچویتورهای هیدرولیکی :این اکچویتورها تییارتاری مشییابه اکچویتورهای پیسییتونی دارند با این تفاوی که
نیروی محرک ولو از بریق آشیییار روغن ییا در واقف نیروی هییدرولییک تیامین میگردد .این اکچویتورهیا توانیایی
ایجاد نیروهای بسیییار بزرگی دارند و همچنین به دلیل تراکمناپذیر بودن مایثای وضییثیت بسیییار پایداری را در
حفظ موقثیت دقیق ولو ارائه میدهند.
9
)4اکچویتورهای الکتریکی :اکچویتور برقی بر رالف تایر اکچویترهایی که به آنها اشاره شد نیازی به تامین انر ی
از ییک تیییییال ریارجی نیدارنید و نیروی محرکیه آنهیا از بریق ییک موتور الکتریکی و گیربکس تیامین میگردد .این
اکچویتورها در هم در کنترل Throttlingو هم On-offقابقیت اتتفاده دارند.
10
)2کاویتاتییون ( :)Cavitationاگر بثد از بروز آقشیین ،آشیار در ناحیه پایین دتیت تریم ولو اآزایش یابد و به
حدی با تر از آشییار بخار مایف برتیید ،بخار مجددا به شییکل مایف در می آید .به این پدیده کاویتاتیییون گفته
میشیود .در این شیرایط میکروجت های حانیقه از قطرای بسییار ریز مایف با تیرعتی بسییار زیاد به اجزاء کنترل ولو
هم مخربتر میباشد. بررورد میکنند .این پدیده از آقشین
و Cavitationاتیتفاده از تریم کنترل زم به رکر اتیت یکی از روشهای بسییار متداول جقوگیری از آقشیین
کاویتاتییون یا Cageمیباشید .در این روش با تثعیه یک Cageآشیار تییال ععوری در چندین مرحقه کاهش
و مجیددا اآزایش میییابید بیدون اینکیه آشیییار آن بیه زیر حید آشیییار بخیار آن برتییید .در شیییکیل زیر برو یکی از
Cageهای تری Cavitrolشرکت Fisherنشان داده شده اتت.
11
)3نویز ولو ) :)Valve Noiseنویز در ولو به نیییدا یا لرزشهای نارواتیییته ای ابال میشیییود که در رالل
عمقکرد ولو ایجاد میگردد .کاویتاتیییون ،اآت آشییار بیش از حد ،آشییفتگی تیییال ،تییرعت با ی تیییال و حتی
تییسیتم لوله کشیی میتوانند از منابف ایجاد نویز باشیند .در اتیتانداردهای مختقا میزان نویز مجاز برابر 85دتیی
بل در مدی 8تیاعت کاکرد ولو رکر شیده اتیت .قابل رکر اتیت که اگر نویزی با شیدی 110دتیی بل در دارل
12
یک کنترل ولو ایجاد گردد تمام قطثای تریم ولو (پالگ ،تییت ،اتیتم) در عرض یک تیاعت نابود رواهند شید.
روشعختانه تکنیکهای مختقفی جهت کنترل نویز وجود دارد که ععارتند از :
• :Path treatmentدر این تکنیک در پاییندتییت ولو تمهیداتی از قعیل اآزایش عایق رط و اآزایش
قطر لوله و یا اتتفاده از Silencerمدنظر قرار میگیرد.
• :Source treatmentدر این تکنیک مقابقه با نویز در دارل مکانیزم ولو نوری میگیرد.
یکی از روشیهای مقابقه با نویز به شییوه ،Source Treatmentاتیتفاده از Cageهای تیری whisperتیارت
شیرکت آیشیر میباشید .در این تکنیک انر ی تییال با ععور از مناآذ پر تثداد Cageپراکنده شیده و با شییفت
آرکانس ندای نویز به آرکانس هایی رار از رنج شنوایی انسان از شدی آن کاتته میشود.
)4آرتیایش ( )Erosionو آتییب شییمیایی ( :)Chemical Attackیکی از رایجترین مشیکالی کنترل ولوهای
تیرویسهای دوغابی (مایثای حاوی ررای ریز و جامد) آرتیایش حانیل از بررورد ررای جامد با تریم کنترل ولو
میباشید .از برآی وجود ترکیعای شییمیایی رورنده نیز به مرور به قطثای دارقی ولو آتییب رواهد زد .در هر دو
مورد تنها راه حل موجود انتخاب متریال مناتیب با ویگگی های تییال میباشید که در ادامه مقاله به آن رواهیم
پردارت.
13
ظرآیت ولو (:)Cv
به تثداد گالنهای آبی که در مدی زمان یک دقیقه از یک کنترل ولو ععور کرده و اآت آشیییار ابتی برابر 1PSI
در آن ایجاد نماید ظرآیت یا ضیریب آقوی ولو گفته میشیود .زم به به رکر اتیت که در اغقب موارد این تثریا با
آرض باز بودن کامل ولو بیان میگردد.
برای م ال مقدار Cvمثادل 55به این مثناتیت که ولو مربوبه با آرض اینکه کامال باز اتیت میتواند 55گالن
آب را با اآت آشار یک PSIاز رود ععور دهد.
هدف از تیایز کردن ولو درعمل بدتیت آوردن Cvو همچنین میزان نویز میباشید به نحوی که کقیه الزامای
آرآیندی و ایمنی برآورده گردد .با توجه به تثدد پارامترهای اتییاتییی و آاکتورهای غیر رطی ،محاتییعه Cv
ولو ارائه شیده توتیط تیازندگان مناتیب نسیعتا پیچیده بوده و اکیدا تونییه میشیود از نرم اآزارهای تیایزین
کنترل ولو اتتفاده گردد.
14
نحوه انتخاب متریال ولو:
انتخاب مواد مناتیب برای بدنه و تریم ولو به عوامل مختقفی نظیر آشیار و دمای کاری ،تیازگاری با تییال ،نیاز به
مقاومت در برابر روردگی یا آرتیایش و ویگگیهای مکانیکی مورد نیاز بسیتگی دارد .در این رصیوص چند نکته
کقی و عمومی حائز اهمیت میباشد:
با تیییال هسییتند جنس آنها • از آنجایی که تمامی قطثای تریم ( )Stem,Seat,Plugدر مثرض تما
نزن ( )S.S 316انتخاب گردد. باید حداقل اتتیل زن
• در شیرایط راص آرآیندی مانند دمای با ی 280درجه تیانتیگراد ،تیرویسیهای رورنده و آرتیایشیی و
بخار اشیعاع شیده و کاربردهایی که مسیتثد کاویتاتییون هسیتند اتیتفاده از متریال Stellitedیا آقز
تخت کاری شده برای تریم ولو تونیه میگردد.
• بدنه ولو مثمو از نوع کربن اتیتیل انتخاب میگردد اما در این رصیوص حتما بایسیتی مدارک متریال
پرو ه مدنظر قرار گیرد.
با نرم اآزار با ارورهای نظیر نویز با یا کاویتاتیییون مواجه شییویم باید زم به رکر اتییت که اگر در تییایزین
متریال قطثای دارقی ولو را به متریالهای مقاومتر از قعیل Stellitedیا Superduplexتاییر دهیم.
• میزان آقو یا جریان تیییال :دانسییتن میزان حداک ر و حداقل جریان جهت ابمینان از اینکه ولو قادر به
کنترل محدوده مورد نظر میباشد حائز اهمیت اتت.
• اآت آشار :شرایط آشار در با دتت و پایین دتت تیستم ولو را مورد بررتی قرار دهید .کاهش آشار در
ولو را محاتیعه کنید تا ابمینان حانیل شیود که ولو در محدوده مجاز عمل کرده و به آرآیند آتییعی وارد
نمیکند.
15
نییازمنیدیهیای آرآینیدی نوع ولو را انتخیاب کنیید.عوامقی میاننید توانیایی کنترلی • نوع ولو :براتییییا
Throttlingیا ،On-offرصونیای راتی تیال از قعیل رورندگی ،ویسکوزیته و تمیز و یا ک یا بودن
و کاویتاتیون در انتخاب نوع ولو تا یرگذار هستند. آن و و همچنین میزان مقاومت در برابر آقشین
قطر لوله و نرخ جریان موردنظر ولو مناتیب را تیایز کنید .هدف انتخاب ولوی اتیت • ظرآیت ولو :بر اتیا
که بتواند کنترل جریان را با دقت مناتیب انجام دهد و همچنین اآت آشیار ،تیرعت تییال و نویز را در
محدوده مجاز نگه دارد.
• تازگاری متریال :ویگگیهای تیال آرآیندی مانند دما ،روردگی و ویزکوزیته را بررتی کنید.
نشتی مناتب برای کاربرد مورد نظر را تثیین کنید. نشتی :کال • کال
• نوع اکچویتور :متناتییب با پارامترهایی از قعیل نوع تیییگنال کنترلی ،پاتییز زمانی ،وجود منعف تاذیه
مناتب (هوا ،بر ،هیدرولیک) و مقدار نیروی مورد نیاز ،نوع اکچویتور را مشخس نمایید.
• تیگنال کنترلی :نوع تیگنال کنترل اتتفاده شده در تیستم رود را تثیین کنید .ابمینان حانل کنید
که شییر کنترلی تیازگار با تییگنال کنترلی شیماتیت و میتواند به بور دقیق به تییگنال ورودی پاتیز
دهد .تیگنال ورودی میتواند جریان الکتریکی یا نیوماتیکی باشد.
• ایمنی و قابقیت ابمینان :هر گونه الزامای ایمنی یا اتیتانداردهای وابسیته به نینثت رود را مدنظر قرار
دهید.
• مالحظای هزینه :پارامترهایی مانند هزینه ررید اولیه ،نصییب و نگهداری ،دتییترتییی به قطثای یدکی و
مصرف انر ی را مدنظر قرار دهید.
16