ფიზიკური პირის დაკარგულად

გამოცხადებისა და
გარდაცვლილად აღიარების
საკანონმდებლო პირობები

შესავალი სამოქალაქო სამართალში

არჩილ ხუციშვილი
 პირის აღიარება უგზო-უკვლოდ დაკარგულად

დაინტერესებული პირის განცხადების საფუძველზე, ფიზიკური პირი შეიძლება სასამართლოს

გადაწყვეტილებით აღიარებულ იქნეს უგზო-უკვლოდ დაკარგულად:
2 ორი წლის მანძილზე იგი არ გამოჩენილა თავის საცხოვრებელ
1 თუ მისი ადგილსამყოფელი უცნობია და
ადგილას

გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის შემდეგ კანონით მემკვიდრეები მოიპოვებენ

უფლებამოსილებას
უკვალოდ დაკარგულის ქონება მართონ მინდობილი ამ ქონებიდან მიეცემა სარჩო უგზო-უკვლოდ დაკარგულის
საკუთრების სახით, მათ შორის, მიიღონ მისგან სარგებელი. რჩენაზე მყოფ პირებს და დაიფარება ვალები

უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარებული პირის დაბრუნების ან მისი ადგილსამყოფლის აღმოჩენის

შემთხვევაში
უქმდება სასამართლოს გადაწყვეტილება მისი ქონების მეურნეობის სათანადო გაძღოლით მიღებული სარგებლის
მართვის შესახებ. ანაზღაურების მოთხოვნის უფლება მას არა აქვს.
უგზო-უკვლოდ დაკარგვის სამართლებრივი ინსტიტუტი

• ყოველ კონკრეტულ პირს აქვს უფლებამოსილება, მიმართოს აღნიშნულის შესახებ

დაინტერესებული სასამართლოს
პირის ცნება • დაინტერესებულ პირს შეიძლება წარმოადგენდეს სამოქალაქო აქტების
განმახორციელებელი ორგანო

კუმულატიური
წინაპირობების • არ უნდა მოიპოვებოდეს მისი ადგილსამყოფელის შესახებ ინფორმაცია
არსებობის • იგი ორი წლის მანძილზე არ უნდა იყოს მის საცხოვრებელ ადგილას გამოჩენილი .
სავალდებულობა

• უგზო-უკვლოდ დაკარგულის კანონით მემკვიდრეებს მის ქონებაზე მინდობილი საკუთრების

კანონით სახით მართვის უფლება წარმოეშობათ
მემკვიდრეების • კანონი განსაზღვრავს სარგებლის მიღების უფლებამოსილებასაც, რაც კანონით
უფლება-მოვალეობანი მემკვიდრეებს ასეთ შემთხვევაში მესამე პირებთან მიმართებით მას მესაკუთრის
უფლებამოსილებებს ანიჭებს

უგზო-უკვლოდ • დაკარგულად აღიარებული პირის რჩენაზე მყოფ პირებს უნდა მიეცეს შესაბამისი სარჩო ,
დაკარგულის რჩენაზე რომლის გამოანგარიშება უშუალოდ დაკარგულის ქონებიდან ხორციელდება .
მყოფი პირისა და • თუ უგზო-უკვლოდ დაკარგულს გააჩნია ვალი და კრედიტორთა მიერ წარმოდგენილია
კრედიტორთა უტყუარი მტკიცებულება, კანონით მემკვიდრეებს წარმოეშობათ ვალდებულება , მოახდინონ
დაკმაყოფილების ვალის დაფარვა
ვალდებულება
უგზო-უკვლოდ დაკარგულის დაბრუნების სამართლებრივი
შედეგები

• თუ დაკარგული პირი დაბრუნდება და დადგინდება მისი

სასამართლო
ცოცხლად ყოფნის ფაქტი 
გადაწყვეტილების • თუ აღმოჩენილი იქნება დაკარგული პირის
გაუქმება ადგილსამყოფელის შესახებ ინფორმაცია.

• პირს უბრუნდება ის ქონება, რაც მას დაკარგვამდე

ანაზღაურების გააჩნდა
მოთხოვნის • არ გააჩნია უფლება, მოითხოვოს მისი ქონების
ფარგლები საფუძველზე კანონით მემკვიდრეთა მიერ მეურნეობის
გაძღოლით მიღებული სარგებლის ანაზღაურება.
 პირის გარდაცვლილად გამოცხადების წინაპირობა
და შედეგები

პირი შეიძლება
სასამართლოს წესით
გამოცხადდეს
გარდაცვლილად

თუ არის სამხედრო
თუ მის საცხოვრებელ
თუ იგი უგზო-უკვლოდ მოსამსახურე ან სხვა პირი,
ადგილას ხუთი წლის
დაიკარგა ისეთ გარემოებაში, რომელიც უგზო-უკვლოდ
განმავლობაში არ მოიპოვება
რომელიც მას სიკვდილს დაიკარგა საომარ
ცნობები ამ პირის
უქადდა მოქმედებასთან
ადგილსამყოფლის შესახებ
დაკავშირებით
 პირის გარდაცვლილად გამოცხადების წინაპირობა
და შედეგები

გარდაცვლილად გამ
ოცხადებულის
დაბრუნების შედეგ
ები

პირი, რომელმაც
გარდაცვლილად
გამოცხადებულის
გარდაცვლილად პირს უფლება აქვს თუ გარდაცვლილად
ქონება სასყიდლით
გამოცხადებული პირის მოითხოვოს ის გამოცხადებული პირის
შეიძინა, ვალდებულია
დაბრუნების ან მისი შენარჩუნებული ქონება, ქონება გადაეცა
დაუბრუნოს მას ეს
ადგილსამყოფლის რომელიც მისი სახელმწიფოს და მოხდა
ქონება, თუ
აღმოჩენის შემთხვევაში გარდაცვლილად მისი რეალიზაცია, მაშინ
დამტკიცდება, რომ
სასამართლო აუქმებს გამოცხადების შემდეგ პირს უბრუნდება
ქონების შეძენისას მან
შესაბამის უსასყიდლოდ გადაეცა ქონების რეალიზაციით
იცოდა, რომ
გადაწყვეტილებას. სხვა პირს. მიღებული
გარდაცვლილად
გამოცხადებული პირი
ცოცხალი იყო.
 მადლობას გიხდით
ყურადღებისთვის

არჩილ ხუციშვილი
გორის სახელმწიფო სასწავლო უნივერსიტეტი
სამართალმცოდნეობა, I კურსი