Yunit 8:

Mga Halimbawa ng
Panunuring
Pampanitikan sa Ilang
Piling Akdang
Pampanitikan
 Mga Gintong Kaisipan
at Paghihimagsik sa
Sa Awit: Tu l d o k n g B a w a t
Ta l u d t o d : P a n a g h o y n i
Balagtas “Sa Isang
Madilim, Gubat na
Mapanglaw”
n i P a t V. V i l l a f u e r t e
Panimula:
Ang Dilema ng Buhay:
May Puwang sa Pagitan ng Pagsubok
Sa isang taong sakbibi ng lungkot, pagdurusa o kabiguan ay dalawang
bagay lamang ang maaari niyang pagpiliin: ang kahabagan ang sarili o
harapin at labanan ang hamon ng buhay. Ang una’y tanggisang
pagtitiwalag ng sarili sa lipunan samantalang ang huli’y pagsuong sa
nagbabantang panganib o puwersa ng mapagbalat-kayong
lipunan.Sadyang ganyan ang buhay ng tao sa daigdig—lagi nang may
pinagpipilian. Tuwina’y hinuhubog na magkakatambal na sangkap ng
kalikasan gaya ng init at lamig, pait at tamis, o ng lungkot at galak.
Kailangang maranasan ang init upang madama ang kaginhawaang dulot
ng lamig. Kailangang matikman ang pait upang malasap ang linamnam
ng tamis. Higit sa lahat, kailangang madama ang lungkot upang
matuklasan ang kasiyahang dulot ng tuwa.
 Ang kasayahan ay
nagpapalusog sa katawan,
ngunit ang kalungkutan ay
nagpapatibay sa kanyang
pag-iisip (del Mundo, 1969:
105)
Ang pangunahing manipestasyon ng tao ay ang
pagkakahulma ng kanyang kabuuuan upang malaya siyang
makapag-isip, makapagpahayag, at makakilos. Bilang
panginoon ng kanyang kapalaran, maipalalagay ring iniiwasan
ng tao na siya’y mawalay sa panahon kahit isang saglit.
Pilit niyang hinahawan ang madawag na landas na kanyang
dinaraanan upang marating ang daigdig na nais niyang
malakbay at dito humahanap ng sariling kapalaran. Ibig
niyang makiraan sa daigdig nang may bakas na maiiwan
upang ang kanyang buhay ay magkaroon ng bahagi sa isang
di-maikukubling kasaysayan o kung hindi ma’y sa isang
nakabukas na dahon ng panitikan (Villafuerte, 1987: 2-3).
Si Balagtas at ang tradisyon ng panulaang
Tagalog ay iisa. Ang tumitiyak kung ano ang
nararapat na relasyon sa pagitan ng makata at
ng bagong panahon ay ang mga manunulat na
marunong magsuri sa kanilang paligid. Batay sa
ganitong kalagayan, hahanapin nila kay Balagtas
at sa tradisyon ang mga sangkap na
makatutulong sa kanila upang lumikha ng
panulaang tumutugon sa pangangailangan ng
kanilang panahon.
 Ang makata, ang tunay na makata sa
kanyang sarili at sa kanyang kaisahan
ay mala-Bathala na ring nagtataglay ng
kapangyarihang nasa Bathala at ito’y
laluna kung sa kanyang pangitain ay
malayang nakikipaglaro ang dalawang
mahahalagang bagay sa buhay niya
bilang manlilikha at sa buhay ng
kanyang tula.
 Mapalad ang mga tumatangis,
sapagkat sila’y aaliwin.Mapalad
Si Balagtas: Alilang-
ang mababang-loob, sapagkat
Kanin, Dakilang mamanahin nila ang
Mangingibig, at Makatang lupa.Mapalad ang mga
may Pedestal sa Parnasa nagugutom at nauuhaw sa
ng Daigdig kabanalan, sapagkat sila’y
bubusugin. Mapalad ang mga
mahabagin, sapagkat sila’y
kahahabagan.
- Mateo, 5: 4-7
Francisco Baltazar
Si Francisco Baltazar (na may palayaw
na Kikong Balagtas o Kiko) ay isinilang
noong Abril 2, 1788 kina Juana dela
Cruz at Juan Baltazar sa Barrio
Panginay, Bigaa (na kilala ngayon
bilang Balagtas sa kanyang
karangalan), sa lalawigan ng Bulacan.
Siya ang bunso ng kanyang mga
kapatid na sina Felipe, Concha, at
Nicholasa.
- Colegio de San Jose Isang mangandang binibining taga-
- San Juan de Letran Gagalangin na nagngangalang Lucena
• Teolohiya ang unang nakabihag sa kanyang puso
• Pilosopiya at sumunod ang isa rin namang
• Batas ng Roma magandang binibining Taga-Tundo na
- Mariano Pilapil nagngangalang Binang (Balmaceda,
1940: 132)
Buhay bilang isang manunulat • 1838
- 1835 • 1840 -Udyong, Bataan
- Pandacan, Maynila - Juana Tiambeng
- Maria Asuncion Rivera • 1842 - Si Tiambeng ay 31 at si
"Selya" M.A.R. Balagtas naman ay 54.
• Florante at Laura - Doon, nagkaroon siya ng labing-
• Mariano "Nanong" Kapule isang (11) anak kay Juana Tiambeng.
- Ubod ng yaman at malakas -Humawak din siya ng mataas na
sa pamahalaan. tungkulin sa Bataan-tenyente mayor
- Papel De Arroz at juez de semantera.
•Balanga, Bataan
•Alferez Lucas
-1861

"Huwag mong hahayaan na

maging makata ang alin man
sa ating mga anak. Mabuti
pang putulin mo ang mga
daliri nila kaysa gawin
nilang bokasyon ang paggawa
ng tula.“

-ika 20 ng Pebrero 1862

Thank You