: M G a T E O R y a a T

Fi l 3 8 0
M E T O D O l O j i
P ag s a s a l i n s a
F i l 3 8 1: M g a
na7s: Pag sasaling
PFiillip3i8
Pam nag sasaling
pa3n9it0ik:aP
Fil
Teknikal
N akatuon an g Fil 381 sa kasaysayan
n g pagsasalin; ang Fil 387 ay Fil 390
sa dalawang karaniwang kategorya
ng pagsasalin—pampanitikan at
teknikal. Nakatutok n a m a n ang Fil
380 sa teorya at m e t o d o ng
pagsasalin.
Nauuna ito sa hilera ng m g a kurso
upang magbigay ito ng salalayang
kaalaman sa m g a prinsipyo at
pananaw, m et o d o at estratehiya
ng pagsasalin. Dahil ito ang unang
kurso batay sa numero, magsisilbi
itong tuntungan ng tatlo pang
kurso sa pagsasalin.
A n g pagtalakay sa m g a konsepto
at teorya ay ibabatay m u n a sa
artikulasyon nito sa 'kanluraning
tradisyon n g pagsasalin at araling
salin. Gayumpaman, m a s lalong
pagsisikapan na i t a m p o k ang m g a
bababasahin na naglalahad n g
m g a idea at danas n g m g a
Filipinong tagasalin at iskolar sa
pagsasalin.
Inaasahan na sa m g a babasahing
ito, mapalilitaw rin ang m g a
konsepto, lapit, usapin, at suliranin
sa tradisyon n g pagsasalin sa
Pilipinas.
 UPaNG M a S M a l i N a W , NaRiTO a NG P a G T a T a K D a NG
S a K l a W a T H a NGGa H aN NG KURSO:

1.Ang kurso ay may diin sa mga prinsipyo, konsepto, metodo,

estratehiya ng pagsasalin.

2.Ibabatay ang pagtalakay sa mga idea sa pagsasalin sa

artikulasyon nito sa kanluraning tradisyon ng araling salin, at lalo
na, sa pananaw at danas ng mga Filipinong iskolar at tagasalin.
 UPaNG M a S M a l i N a W , NaRiTO a NG P a G T a T a K D a NG
S a K l a W a T H a NGGa H aN NG KURSO:

3.Gagamit ng mga saling pampanitikan—naratibo, sanaysay, dula,

tula—at saling teknikal bilang mga halimbawa at aplikasyon.

4.Tutuon sa pagsasalin mula sa mga katutubong wika sa Pilipinas

patungo sa Filipino o mga banyagang wika patungo sa Filipino.
 UPaNG M a S M a l i N a W , NaRiTO a NG P a G T a T a K D a NG
S a K l a W a T H a NGGa H aN NG KURSO:

5. Bilang panghuling kahingian sa kurso, maaaring gawin

ang alinman sa dalawa:
A. Araling salin tungkol sa anuman sa sumusunod—
a.Pagsasalin ng isang tagasalin (tuon sa tagasalin)
b.Isa o grupo ng mga ST-TT (tuon sa produkto ng
pagsasalin)
c.Isyu o natatanging paksa sa pagsasalin
(tuon sa isang paksa o usapin sa
pagsasalin)
 INAASAHANG PAGKATUTO S A K U R S O
Sa pagtatapos ng kurso, inaasahang magagawa mo ang mga sumusunod:

1. Matiyak ang saklaw at lawak ng pagsasalin bilang disiplina

2.Malaman ang ilang teorya at metodo sa pagsasalin batay sa mga
sulatin ng mga Filipino at banyagang iskolar at tagasalin
3.Masuri ang ilang pinakabagong pananaliksik sa larangan ng
pagsasalin upang makita kung paano inilapat ang mga teorya sa
pagsasalin at kung ano-ano ang mga pananaw o dalumat na
nabuo tungkol sa pagsasalin sa Pilipinas.
4.Makasulat ng isang araling salin o ng proposal ng pananaliksik
tungkol sa isang aspekto o suliranin ng pagsasalin sa Pilipinas.
 B ALA NGKAS NG K U R S O
Narito ang pangkalahatang daloy ng kurso sa buong semestre.
Ang mga detalye ng balangkas na ito ay mababasa sa iskedyul ng
Kurso at Gabay sa Pag-aaral.

I. Pagmamapa ng Larang ng Araling Salin

A. Mapa ni James Holmes
B.Mapa ni Doorslaer
C.Mapa nina Williams at Chesterman
II. Pananaw at Paraan ng
pagsasalin
A. Mga Konsepto sa Pagsasalin
B.Mga Pananaw at Paraan sa
Pagsasalin
1.Panimulang
pananaw at lapit sa
pagsasalin
 B ALA NGKAS NG K U R S O
Narito ang pangkalahatang daloy ng kurso sa buong semestre.
Ang mga detalye ng balangkas na ito ay mababasa sa iskedyul ng
Kurso at Gabay sa Pag-aaral.

III. Dalumat at Danas ng Filipinong Tagsasalin

A. Pagsasalin ng Tulang Tradisyonal at ang Poetikang Tagalog.
B.Pagsasalin ng Nobelang Popular at ang Makiling sa Skopos na
Pagsasalin.
C.Pagsasalin ng Panitikang Pambata at ang Muling-
pagsasalaysay.
D.Pagsasalin ng Dula at ang Paglalaho at Pagmumulat ng
Tagasalin.
IV. Paglalapat, Paglilimi, Pagdadalumat
A. Presentasyon ng mga pananaliksik
 Pag- Pag-alam sa
pananaw at
Oryentasyo Pagpapakila alam sa
kalagayan ng
n sa la at mga mag-aaral sa
kurso pagkilala balak na remote
proyekto learning
 Yu NiT 1: P a GM a M a P a NG La Ra NG NG
P a Gs a s a l iN
M G a L a R a N G NG A R a l i N G S a l i N

Munday, Jeremy. “Main Issues of Translation Studies,” in introducing

Translation Studies: Theories and Applications. Routledge, 2016 (4th ed),
pp. 7-28. Williams, Jenny and Andrew Chesterman. The Map: A Beginner's
Guide to Doing Research in Translation Studies. St. Jerome Publsihing,
2002. Doorslaer, Luc van. “Risking Conceptual Maps: Mapping asa
keywords- tool underlying the online Translation
related
Bibliography," Studies
Target 19:2 (20 0 7), 217- 233.
(Opsiyonal na babasahin) Zafra, Galileo S. “Introduksiyon,"
Salin-suri: Panimulang Pagmamapa ng mga Larangan ng
Pagsasalin sa Filipinas, Galileo S. Zafra, ed. Sanggunian sa Filipino,
2009.
 MGa BatayaNG KoNsepto S i m u l a NG Teorya
NG P a G s a s a l i N

Munday, Jeremy. “Translation Theory Before the Twentieth Century”

nasa Introducing Translation Studies: Theories and Applications.
Routledge, 20 16 (4th ed.), pp. 29- 57.
Villareal, Corazon D. “Teorya Bilang Estratehiya: Paglulubad Mula sa
Wikang Filipino Tungo sa Wikang Pambansa,” nasa Salin-suri:
Panimulang Pagmamapa ng mga Larangan ng Pagsasalin sa Filipinas,
Galileo S. Zafra, ed. Sanggunian sa Filipino, 20 0 9
 MGa BatayaNG KoNsepto S i m u l a NG Teorya
NG P a G s a s a l i N

(Opsiyonal na babasahin) Coroza, Michael M.“Taksil daw ang

Tagasalin? ' Isang Pag- unawa sa Pagsasalin Disiplina
biland
Katipunan: Filipino Bilang Disiplina Quezon City: Ateneo de." Manila
University, 2016; pp 1-11. Nasa Archium Ateneo: Filipino Faculty
Publications.
 KONsEPTO NG KaHuluGaN, PaGTuTuMBas aT BisaNG
KaTuMBas.
DiiN s a MGa KONsEPTO Ni NiDa KaHuluGaN: REFERENTial
aT CONNOTaTivE; DisaMBiGuaTiON FORMal aT DyNaMiC
EquivalENT ANalysEs-TRaNsFER-REsTRuCTuRiNG MODEl

Munday, Jeremy. “Equivalence and Equivalent Effect,"

nasa Introducing Translation Studies: Theories and
Applications. Routledge, 2016 (4th ed.), pp. 58-85.
Shuttleworth, Mark and Moira Cowle, Dictionary of
Translation Studies. Lonson and New York: Routledge, 2014.
 PaGsusuRi s a PRODuKTO aT PROsEsO NG PaG sa saliN .
DiiN s a MGa KONsEPTO Ni ViNay aT DalBERNET
EsTRaTEHiya NG P a G s a s a l i N SEMaNTiC vOiDs YuNiT NG
PaGsasaliN

Munday, Jeremy. “Studying Translation Product and Process,'

nasa Introducing Translation Studies: Theories and Applications,
Routledge, 2016 (4th ed.), pp. 86-112.
Almario, Virgilio S. “Pagsasalin Bilang Pakikipaglaro sa Wika,"
Batayang Pagsasalin: Ilang Patnubay at Babasahin para sa
Baguhan. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2016; mp. 22-
46.
MGa s a l i N NG PaMBaNsaNG AWiT:

Land of the
Morning Francisco
Carballo Ildefonso
Santos
O Sintang Lupa (1948)
Lupang Hinirang
(1956)
 LayuNiN NG T a G a s a l i N
R E i ss , VERMEER, NORD P a G s u s u R i s a s a R i l i N G “ A K O ' y
B a K y a N G - b a K y a " (ThE L a D y i s a TRaMP) Ni R O l a N D O S. TiNiO

Munday, Jeremy. “Functional tagasalin Theories of Translation,”

nasa Introducing Translation Studies: Theories and Applications.
Routledge, 2016 (4th ed.), pp. 113-140.

Saling “Ako'y Bakyang-bakya" (The Lady is a

Tramp) ni Rolando S. Tinio
“Ako'y Bakyang-Bakya” (Youtube video) https://
www.youtube.com/watchv=PwLEvwZ1N4k
 K u l T u R a l a T i D E O l O H i K a l Na B a T a y a N s a P a G s a s a l i N
M G a H a l i M B a W a NG K u l T u R a l Na P a G s a s a l i N
“PaGsusuRi s a “UsaPaNG PuKi”

Munday, Jeremy. “Cultural ang Ideological Turns,” nasa Introducing

Translation Studies Theories and Applications. Routledge, 2016 (4th
ed.), pp. 197- 221.
Lucero, Rosario C. “Ang Pagsa ng Panitikang Rehiyonal Tung
Pambansang Panitikan." Nasa Salin-suri.
Atienza, Glecy, Joi Barrios at L Sicat-Cleto. “Usapang Puki,"
ng The Vagina Monologues ni Ensler.
Atienza, Glecy. “Ang Danas ng sa Iba't Ibang Dila," papel na binasa sa
Asian Translation Traditions Conference (2014)
Atienza, Glecy. “Dahil ang Puki Hindi Lamang Isang Salita.”
 D a l u M a T a T D a N a s NG F i l iP i N O N G T a G a s a l i N

P a G s a s a l i N NG T u l a N G T R a D i s y O N a l a T aNG
POETiKaNG T a G a l O G

Coroza, Michael M. “Gunita at ng tulang Paglimot: Salin at Suri ng

Unang Balagtasan sa Espanyol nina J, Balmori at Manuel Bernabe."
Disertasyon. Kolehiyo ng Arte Literatura, Unibersidad ng Pilipinas,
2010.
 D a l u M a T a T D a N a s NG F i l iP i N O N G T a G a s a l i N

P a G s a s a l i N NG N O B E l a N G P O P u l a R a T aNG
M a K i l i N G s a s K O P O s Na P a G s a s a l i N

Dela Cruz, Mar Anthony. “The Something about a Rebel: Ang Makiling
sa Skopos na Pagsasalin: ang Precious Pages ng mga Nobelang
Romansang Harlequin, Disertasyon. Kolehiyo ng Arte Literatura,
Unibersidad ng Pilipinas, 2020.
 D a l u M a T a T D a N a s NG F i l iP i N O N G T a G a s a l i N

P a G s a s a l i N NG PaNiTiKaNG P a M B a T a a T aN G
MuliNG-PaGsasalaysay

Fajilan, Wennielyn F. “Pananal Bata: Kasaysayan at Panunuri Muling

Pagsasalaysay at Pagsasaling Pambata sa Filipino Disertasyon.
Kolehiyo ng Arte Literatura, Unibersidad ng Pilipinas, 2018.
 D a L U M a T a T D a N a S NG FILIPINONG T a G a S a L I N

P a G S a S a L I N NG D U L a a T a N G P a G L a L a H O a T
P a G M U M U L a T NG K a M a L I a N

Gonzales, Vladimeir. “Pagtatanghal ng Paglalaho a Pagmumulat: Suri at

Antolohiya mga Kinomisyong Salin ng Dulang Akademya.”
Disertasyon. Kolehiyo ng Arte at Literatura, Unibersidad ng Pilipinas,
2019.