HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA

(Trích “Số đỏ” – Vũ Trọng Phụng)

NHÓM 1 – NHÓM 4
HẠNH PHÚC CỦA MỘT
TANG GIA
I. TÌM HIỂU CHUNG
*Tác giả
 TÁC GIẢ
1. Cuộc đời
- Là mội nhà văn nhà báo nổi
tiếng và được mệnh danh là “ông
vua phóng sự đất Bắc”
- Gia đình nghèo, mồ côi cha khi 7
tuổi
- Sau lần đuổi việc ông chuyển
qua nghề làm báo, viết văn chuyên
nghiệp
- Ông có lối kể chuyện hóm hỉnh
VŨ TRỌNG PHỤNG (1912 – 1938)
nhưng khi vừa dứt tiếng cười, dủ vị
để lại sao mà cay đắng, chua xót.
 TÁC GIẢ

2. Sự nghiệp sáng tác

 TÁC GIẢ

3. Phong cách sáng tác

- Vũ Trọng Phụng không dùng ngòi bút để chống

lại một tác phẩm, một giai cấp cũng như không chỉ
trích sự mục nát, thối rửa của XHVN.

- Ông mô tả sự tha hóa của con người trên toàn

diện xã hội, dưới chiều sâu, qua nhiều tầng lớp,
nhiều hạng người.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT
TANG GIA
I. TÌM HIỂU CHUNG
*Tác giả
*Tác phẩm
TÁC PHẨM
1. Hoàn cảnh sáng tác
- Ra đời năm 1936.
- Lúc bây giờ lệnh duyệt
sách tạm thời bãi bỏ.
- Chính lúc này, nhiều nhà
văn, nhà thơ (trong đó có
VTP) đã mạnh mẽ lột trần
bộ mặt giả dối, bẩn thỉu,
nhơ nhớp của XH lúc bấy
giờ.
 TÁC PHẨM
2. Vị trí đoạn trích
- “Hạnh phúc của một tang gia” trích chương XV của tiểu
thuyết Số Đỏ được đăng ở Hà Nội báo số 40 ngày
7/10/1936 và in thành sách đầu năm 1938
3. Bố cục
- Phần 1: Từ đầu-> “cho Tuyết vậy”: Niềm hạnh phúc của
các thành viên khi cụ cố tổ qua đời.
- Phần 2: Tiếp theo -> “đám cứ đi”: Cảnh đám tang gương
mẫu.
- Phần 3: Còn lại: Cảnh hạ huyệt.
4. Nội dung và nghệ thuật
 Cố Tổ Giáo sư ­Tenis
Vô học Cố Hồng Nhà cải cách XH

Vô lại Doctor
Ông Văn minh
& Âu hoá
Thi sĩ
Tinh quái Phó Đoan Cố vấn báo Gõ mõ

Hạ lưu vỉa hè Xuân tóc đỏ - Anh hùng cứu quốc

- Con rể cụ cố Hồng
HẠNH PHÚC CỦA MỘT
TANG GIA
I. TÌM HIỂU CHUNG
*Tác giả
*Tác phẩm
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
 Nhan đề

Hạnh phúc của một tang gia

Vui mừng, sung sướng >< Đau buồn, thương tiếc

Mâu thuẫn, nghịch lí

Nhan đề kì lạ, giật gân

=> Giá trị mỉa mai, châm biếm
=> gợi sự hấp dẫn cho
đả kích mạnh mẽ.
độc giả.
 Hạnh phúc của một tang gia

Vui mừng, sung sướng >< Đau buồn, thương tiếc

Mâu thuẫn, nghịch lí

 Mang tính chất trào phúng hé mở tấn bi hài

kịch: đám tang của người chết trở thành ngày hội
của người sống.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT
TANG GIA
I. TÌM HIỂU CHUNG
*Tác giả
*Tác phẩm
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Phần 1: Hạnh phúc của các thành viên trong gia
đình khi ông cố Tổ qua đời.
 PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
a. Cảnh chạy chữa
- Mời lang băm Tây đến lang băm Đông, già và trẻ.
- Cho người đi tìm Đốc tờ Xuân.
- Tìm Đốc tờ Trực Ngôn.
- Mời cả các cụ lang Tì, lang Phế.
- Nghĩ đến thuốc thánh đền Bia.
- Bề ngoài: tất bật, lo lắng, nhốn nháo.
- Bên trong: mong cụ chết thật nhanh, thật sớm.
-> Cảnh chạy chữa bi hài, chỉ nghĩ đến tiền bạc, bỏ đi tình
cảm thông thường.
=> Ba hôm sau: cụ cố tổ chết thật, phải chết một cách bình
tĩnh.
PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
b. Niềm vui chung
- Không khí: náo nhiệt, tưng bừng
+ Ai cũng vui vẻ, sung sướng
+ Họ tưng bừng, vui vẻ đưa giấy cáo phó, gọi
phường kèn, thuê đám ma
- Lí do: sung sướng vì “cái chúc thư sẽ đi vào
thời kì thực hành”.
 CỤ CỐ TỔ
Cha con
CỤ CỐ HỒNG
Cha con

Cô
Cô V/c Cậu Tú
Hoàng
Tuyết Văn Tân
Hôn
Minh
v/c
Ông
Phán
Một số nhân vật khác: Xuân tóc đỏ, Min đơ, Mintoa, ông TYPN,
đám bạn cụ cố Hồng, sư cụ Tăng Phú, đám giai thanh gái lịch,…
 PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
c. Niềm vui riêng
*Cụ cố Hồng (con trai lớn của cụ cố tổ)
• Bề ngoài: cáu gắt, khổ sở, ho khạc, khóc mếu, lụ khụ chống
gậy.
• Bên trong:
- Nhắm nghiền mắt, mơ màng: mặc đồ xô gai, chống gậy, để
thiên hạ khen cái sự già của mình, khen cái gậy, khen đám ma to
- Chưa ra lệnh phát phục: lo cưới chạy tang cho con gái.
->Diễn trò để được thiên hạ khen ngợi
=> Kẻ đạo đức giả, ngu dốt, háo danh, khoe mẽ, lố lăng, lố
bịch, vô trách nhiệm, đại bất hiếu
 PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
*Vợ chồng Văn Minh
- Chồng Văn Minh (Cháu đích tôn)
-Bề ngoài:
+Dáng vẻ: đăm đăm, chiêu chiêu, phân vân, vò đầu rứt tóc,
nhưng là để:
+ làm thế nào chúc thư sớm đi vào thực hành.
+ xử trí với Xuân ra sao khi hắn có “ hai cái tội nhỏ”, nhưng
lại có “ một cái ơn to”
-Bên trong: Mừng vì chúc thư sắp đi vào thời kì thực hành

=> Giả dối, hám tiền, thực dụng, bất nhân.

 PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
*Bà Đoan – Văn Minh vợ

- sốt ruột: vì chưa được mặc bộ đồ xô gai tân thời.

- Sung sướng: Được dịp lăng xê những mốt y phục táo
bạo nhất.

=> Hài hước, lấy đám tang của người thân ruột thịt
làm sân khấu thời trang, làm cơ hội kinh doanh ->
Hám lợi, vô văn hóa.
 PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
*Cô Tuyết (Cháu gái)
• Tâm trạng: buồn, đau khổ muốn tự tử, như bị kim
châm vào lòng-> không thấy bạn trai đâu.
• Được dịp mặc bộ Ngây thơ, hở hang nhằm chứng
minh mình chưa hư hỏng, để mời trầu thuốc.

=>Biến đám tang ông thành một buổi dạ hội để hẹn

hò.Là cô gái hư hỏng, chỉ thích ăn chơi, làm đẹp,
thích ve vãn đàn ông, lẳng lơ => xuống cấp về mặt
đạo đức, lối sống.
 PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
*Cậu tú Tân (cháu trai)
• Khi chưa phát tang: cứ sốt cả ruột, bực mình vì
chưa được dùng đến mấy cái máy ảnh chuẩn bị từ
lâu.
• Khi phát phục và đưa tang: sướng đến điên người
vì được dịp trổ tài chụp ảnh với đồng nghiệp và tài
đạo diễn đám ma.
=> Là đứa cháu thích thể hiện chỉ lo thú vui, sở
thích cá nhân->Đám ma trở thành nơi để biểu diễn
thú vui thời thượng.
 PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời
*Ông Phán mọc sừng (Cháu rể)
• Có vợ ngoai tình-> nhục nhã
• Vui vì sắp được chia thêm tiền.
• Hạnh phúc vì đôi sừng hươu vô hình trên đầu đã
giúp hắn có thêm vài nghìn bạc.
• Mượn đám tang để tính toán công việc doanh
thương với Xuân tóc đỏ.
=> Con người tồi tệ, trơ trẽn, đốn mạt, bất kể
danh dự, ham tiền, vô liêm sỉ.
PHẦN 1: Hạnh phúc của các thành viên
trong gia đình khi cụ cố tổ qua đời

Tất cả họ đều nôn nóng, sốt ruột chờ đợi

niềm vui, hạnh phúc của mình. Niềm vui
của một đám con cháu đại bất hiếu. Họ là
những kẻ giả dối, bất nhân, bất nghĩa.
Hạnh phúc với họ chỉ là danh vọng và tiền
bạc. Họ sẵn sàng chà đạp, phũi bỏ tất cả
chỉ vì tiền. Đồng tiền đã làm tha hóa, băng
hoại mọi giá trị đạo đức của con người.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT
TANG GIA
I. TÌM HIỂU CHUNG
*Tác giả
*Tác phẩm
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Phần 1: Hạnh phúc của các thành viên trong gia
đình khi ông cố Tổ qua đời.
Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu.
 Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu
1.Quang cảnh chung
• *Âm thanh:Đủ loại nhạc (kèn
ta,kèn tàu,kèn Tây…)
• *Hình ảnh:Một “một đám ma to” tổ
chức thật “trang trọng” “theo cả lối
Ta,Tây,Tàu” có đủ mọi điều kiện
vật chất tối ưu,đúng phong tục (kiệu
bát cống, lợn quay đi….)
→ Đám ma hổ lốn ,nhốn nháo,ồn
ào,chính điều đó đã làm mất đi
không khí trang nghiêm,thiêng
liêng liêng cần thiết trong một đám
tang
 Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu
– Qua đó,có thể thấy được.
+Gia đình cụ cố Hồng chưa bao
giờ lo liệu những sự kiện lớn như
vậy.
+Chứng tỏ gia đình này không am
tường về lễ nghi.
→Tác giả đã thể hiện đươc tài
qua sát tinh tế ở mọi góc độ thông
qua ngữ “ đám cứ đi”… qua đó
như nhìn thấy đươc từng nét mặt
hớn hở,nghe thấy những lời đàm
tiếu,châm chọc,hẹn hò và bình
phẩm lẫn nhau
 Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu
2.Những người đi đưa đám
* Đối với đám con cháu:
- Ước mơ riêng của những thành viên trong gia đình đượcthưc
hiện một cách trọn vẹn.
- Đám con cháu đã thành công trong việc “ lợi dụng” đám
tang để đươc thể hiện mình một cách Âu hóa.
* Đối với Xuân Tóc Đỏ:
+Sự xuất hiện đúng lúc của hắn đã gây sự ngạc nhiên đối với
mọi người -> Đánh bóng tên tuổi của hắn.
Þ Danh dự và uy tín của Xuân càng lúc càng tăng lên.
Khẳng định đươc vị trí không thể thiều của hắn
 Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu
* Đối với người khác
*Ông TYPN- họa sĩ thiết kế mẫu thời trang cho tiệm may Âu
hóa:
• Vui mừng, phấn khởi khi được trình làng các mốt trang phục mới.
=>Đám tang trở thành dịp để ông khoe mẽ tài năng thiết kế của
mình.

*Hai cảnh sát Minđơ và Mintoa:

• Sung sướng đến cực điểm vì có việc làm-> trông nom rất nhiệt
tình.
=> Hài hước: Cảnh sát mà lại thích thú, cảm thấy vinh dự với
việc được thuê giữ trật tự cho đám ma.
 Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu

* Đám bạn cụ cố Hồng:

• Được dịp khoe các loại huy chương, phẩm hàm,
các loại râu ria trên mép dưới cằm.
• Lúc đưa tang thì xúc động, sung sướng khi nhìn
thấy làn da trắng thập thò trong cánh tay và ngực
Tuyết.
=> Hài hước: phô trương không đúng lúc, đúng
chỗ. Uy nghi, trưởng giả chỉ là cái vỏ che đậy
bản chất háo sắc, háo danh bên trong.
 Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu
* Sư cụ Tăng Phú:
• Sung sướng và vênh váo
ÞHài hước: sư không đến làm lễ cho người chết mà để cho thiên
hạ thấy chiến tích lẫy lừng: đánh đổ hội Phật giáo.
->Trái đạo lí của người tu hành.
*Đám giai thanh gái lịch: được dịp hẹn hò, tán tỉnh, ghen tuông,
châm chọc, bình phẩm nhau...
*Hàng phố: vui vẻ vì lâu lắm rồi mới được chiêm ngưỡng một
đám ma to-gương mẫu như vậy

=>Một lũ người bất nhân, bất nghĩa, vô văn hóa. Tình

người thật rẻ rúng và đen bạc!
Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu

Bằng nghệ thuật đối lập, phóng đại,

giọng điệu mỉa mai, tác giả đã vạch trần
sự lố lăng, đồi bại, giả dối, tởm lợm, háo
danh, bất hiếu, bất nghĩa của những con
người mang danh trí thức trong xã hội
thượng lưu, của một gia đình Âu hóa
trước cách mạng tháng Tám.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT
TANG GIA
I. TÌM HIỂU CHUNG
*Tác giả
*Tác phẩm
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Phần 1: Hạnh phúc của các thành viên trong gia
đình khi ông cố Tổ qua đời.
Phần 2: Cảnh đám tang gương mẫu.
Phần 3: Cảnh hạ huyệt.
 Phần 3: Cảnh hạ huyệt
• 3.Cảnh hạ huyệt
- Cậu Tú Tân: sắp xếp mọi người theo
những tư thế ngồi khác nhau để chụp hình
- Mọi người trèo lên cả mộ để tạo những
dáng không giống nhau.
- Cụ cố Hồng thì khóc đến ngất đi
- Ông Phán mọc sừng cứ oặt người đi,khóc
mãi không thôi nhưng song song lại dúi
vào tay 1 giấy bạc 5 đồng vào tay Xuân.
=> Tóm lại, đó là điều mà những diễn
viên bậc thầy đươc diễn đến thành
công ,một vở hài kịch trong bi kịch
 Phần 2: Cảnh hạ huyệt

Một đám ma có đầy đủ

tất cả nhưng là thiếu thứ
qua trọng nhất: đó chính
là lòng chân thành dành
cho cụ Tổ, hóa ra tất cả
chỉ là một cuôc vờ
vĩnh,giả dối,đám ma long
trọng nhưng lại thiếu
tình người.
 Củng cố

4. Lúc hạ huyệt, Xuân tóc đỏ “chợt thấy ông Phán mọc

sừng dúi vào tay nó …?
A. một xấp giấy bạc” .
B. một cái giấy bạc năm đồng gấp tư” .
C. một tờ giấy bạc năm đồng gấp tư” .
D. một tờ giấy bạc năm đồng” .

Đáp án: B
 Củng cố

5. Tình tiết nào dưới đây bộc lộ rõ nhất sự giả dối của đám
con cháu cụ cố Tổ ?
A. Cậu Tú tân lăng xăng chụp ảnh.
B. Cụ cố Hồng nhắm nghiền mắt lại để mơ màng.
C. Xuân tóc đỏ xuất hiện với sáu chiếc xe và hai vòng hoa.
D. Ông Phán mọc sừng khóc trong cảnh hạ huyệt.

Đáp án: D
 Củng cố
6.Trong đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia”, tại sao
mỗi người trong nhà cụ cố Hồng lại mang ơn Xuân tóc đỏ
và xem hắn như ân nhân?

A. Vì Xuân tóc đỏ đã gây ra cái chết cho cụ cố Tổ.

B. Vì Xuân tóc đỏ đã cố gắng chạy chữa cho cụ cố Tổ.
C. Vì Xuân tóc đỏ lo việc ma chay chu đáo.
D. Vì Xuân tóc đỏ đã cứu cuộc đời cô Tuyết, một cô gái lầm
lỡ.

Đáp án: A
END