You are on page 1of 23

Financiering 2

College 5

Moderne portefeuille theorie


© 2017 Noordhoff Uitgevers bv
Weekprogramma

Planning Leertaak Huiswerk Klassikaal Lesuren

College 5 9.1 en 9.2 Opgave 6 en 7 Opgave 9 en extra 2


Moderne portefeuille oefenopgave (zie
theorie Moodle)

• Moderne portefeuille theorie


• Kapitaalmarktlijn (Capital Allocation Line)
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 2
Plaats van het onderwerp

wacc = rev + rvv (1 - t)


Bepalen/beoordelen
vrije kasstromen
H1/H2

Bepalen van
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

geëist rendement
H9

Onzekerheid/risico
H3

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 3
Begrippen en algemene
uitgangspunten
• Doel: met behulp van de vermogenskostenvoet
kunnen alternatieven worden afgewogen, waardoor
economisch juiste beslissingen kunnen worden
genomen.

• In de financiële markten staan de begrippen


rendement en risico centraal:
– historisch rendement versus verwacht rendement
– risico in het verleden versus verwacht risico
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

• Omdat we niet in de toekomst kunnen kijken nemen


we het verleden als de beste schatter voor
toekomstige ontwikkelingen voor wat betreft
verwacht rendement en verwacht risico

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 4
Moderne Portefeuille Theorie
Markowitz
Uitgangspunt:
– Rendement meet je met “verwachte”
opbrengst
– Risico meet je a.d.h.v. “beweeglijkheid” = 2

Regel:
Als E[a] = E[b] en
[a] < [b]
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

dan kies je voor project: a

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 5
Berekening van het rendement

rekenkundig = rendementen optellen en delen door aantal


perioden (let op: maak gebruik van gewogen gemiddelde
als de kansverdeling gegeven is)

E [r] =
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 6
Risico

• Risico: kans en omvang waarin het werkelijke


rendement afwijkt van het rendement dat verwacht
werd.

• Belegger is risico-avers.

• Risico wordt gekwantificeerd met behulp van


standaard deviatie (s)

• Standaarddeviatie geeft de mate van spreiding


© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

variantie => σ2 =

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 7
Voorbeeld rekenkundig gemiddelde
en risico
Aantal Jaarlijks Afwijking t.o.v.
AEX-index Waarde portefeuille
"Aandelen" rendement het gemiddelde
in het kwadraat
1-1-2006 468,69 21,34 € 10.000
1-1-2007 510,50 21,34 € 10.892 8,92% 0,174%
1-1-2008 442,43 21,34 € 9.440 -13,33% 3,272%
1-1-2009 216,98 21,34 € 4.629 -50,96% 31,037%
1-1-2010 344,22 21,34 € 7.344 58,64% 29,039%
1-1-2011 365,62 21,34 € 7.801 6,22% 0,021%
1-1-2012 323,51 21,34 € 6.902 -11,52% 2,647%
1-1-2013 348,10 21,34 € 7.427 7,60% 0,081%
1-1-2014 403,21 21,34 € 8.603 15,83% 1,227%
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

1-1-2015 489,41 21,34 € 10.442 21,38% 2,764%


Gemiddeld
rendement 4,75% 70,26%
Variantie
=σ2 7,81%
SD = σ 27,94%

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 8
Combineren van aandelen:
diversificeren
• Door combinatie van aandelen is het mogelijk om bij
gelijkblijvend rendement het risico te verlagen.

Oftewel

• Door diversificatie wordt het specifiek risico


geëlimineerd, alleen marktrisico blijft over.
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 9
Inzicht Markowitz …

• Fondsen reageren niet allemaal op dezelfde manier op


marktontwikkelingen.

• Maak gebruik van correlatie.

• Ga op zoek naar een efficiënte portefeuille.


© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 10
Statistiek

Portefeuille (twee componenten A en B)


• E[p] = x E[A] + (1-x) E[B]
• p2 = x2A2 + (1-x)2B2 + 2(x)(1-x)cov AB

Oftewel

• p2 = x2A2 + (1-x)2B2 + 2(x)(1-x)Ab


© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

want covariantie A,B


=
AB

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 11
Principe van combineren:

Correlatiecoëfficiënt geeft de samenhang tussen het


rendement van verschillende objecten weer.
 = 1, perfecte correlatie, geen risicoreductie
 = 0, geen verband, risicoreductie mogelijk
 = -1, omgekeerd verband, maximale reductie
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 12
Voorbeeld van combineren
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 13
Portefeuille
bestaat uit 50%
ASLM en 50%
Beter Bed (=
portefeuille B)
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 14
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 15
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 16
Risico: systematisch & niet-systematisch

Systematisch risico

• Risico dat grote aantallen effecten beïnvloedt.


Ook marktrisico genoemd.

Niet-systematisch risico
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

• Risico dat slechts een beperkt aantal effecten


beïnvloedt. Ook uniek of bedrijfsspecifiek
risico genoemd.

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 17
Risicoreductie
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 18
Conclusie Moderne Portefeuille
Theorie (MPT)
• Het is verstandig om niet al je
eieren in één mand te
vervoeren. Je kunt beter
zorgen voor spreiding

• Oftewel: het is verstandig om


een evenwichtige portefeuille
op te bouwen. In veel gevallen
betekent combineren dat je bij
een gelijkblijvend verwacht Een efficiënte portefeuille
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

rendement het risico kan wil zeggen dat het niet


verlagen. Vanaf punt E[rL] is meer mogelijk is om bij
de portefeuille efficiënt. een gelijkblijvend
verwacht rendement het
risico te verlagen. Vanaf
E[rL] betekent een hoger
verwacht rendement meer
www.financieelmanagement.noordhoff.nl risico. 19
Extra uitlegvideo CAL, ook wel
Capital Market Line genoemd:
Kapitaalmarktlijn https://youtu.be/d5wYPKEQzlw
• Wat gebeurt er als je een combinatie maakt van
aandelen en een risicoloze belegging?
• Antwoord: de kapitaalmarktlijn (Capital Allocation Line)
• De marktportefeuille is het punt waar de raaklijn tussen
de risicoloze rentevoet en de efficiënte grenslijn elkaar
raken

rendement
Kapitaalmarktlijn aandelen
combinatie D
marktportefeuille Efficiënte
Portefeuille
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

X lijn van af
E[M] X
X punt C
X
X

punt C

rf Kapitaalmarktlijn

Risico = σ
www.financieelmanagement.noordhoff.nl 20
Capital Allocation Line

E[Por]

rf

• CAL: σ2
– E[Por] = rf +(E[M] – rf]/σM)×σPOR

• Helling CAL: reward-to-variability ratio =


© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

Sharpe ratio (E[Por]– rf)/POR) is hellingshoek CAL


– Sharpe ratio meet de opbrengst van het
fonds in relatie tot het totale risico van de
portefeuille (plaats op de CAL)
– Geeft de (verwachte) opbrengst per
eenheid risico weer
www.financieelmanagement.noordhoff.nl 21
Voorbeeld gebruik Sharpe-ratio

Periode 2000- 2015


gemiddeld gemiddeld
Gemiddeld Risico- Sharpe-
risicovrij Standaard-
Rendement premie Ratio
Naam Fonds rendement deviatie
Wereldwijd 6% 2% 4% 37% 0,1081
Europa 5% 2% 3% 30% 0,1000
Moderne
8% 2% 6% 60% 0,1000
Technologie
AEX 4,75% 2% 2,75% 28% 0,0982
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

Resultaten van een onderzoek naar de


resultaten van verschillende
beleggingsfondsen (bron: Morningstar).
Wereldwijd heeft de hoogste ratio, dus Extra uitlegvideo over
geeft de beste rendement- de Sharpe Ratio:
risicoverhouding. https://youtu.be/fWnyg0UeQkg
www.financieelmanagement.noordhoff.nl 22
Opdrachten deze week

Planning Leertaak Huiswerk Klassikaal Lesuren

College 5 9.1 en 9.2 Opgave 6 en 7 Opgave 9 en extra 2


oefenopgave (zie Moodle)
© 2017 Noordhoff Uitgevers bv

www.financieelmanagement.noordhoff.nl 23

You might also like