You are on page 1of 48

KOMUNIKASYON AT

PANANALIKSIK SA WIKA AT
KULTURANG PILIPINO

GR E EC E LY A . NA C AR
Modyul 5:
Mga Konseptong Pangwika
(Unang Wika at
Pangalawang Wika)
Kasanayang
Pampagkatuto:
Nagagamit ang
kaalaman sa modernong
teknolohiya sa pag-
unawa sa mga
konseptong pangwika.
F11EP-Ie-31
LAYUNIN:
• Natutukoy ang mga modernong
teknolohiya bilang instrumento sa pag-
unawa sa konseptong pangwika
• Nagagamit ang wika sa modelong
teknolohiya tulad ng aplikasyon sa social
media, ang facebook, Twitter, at Instagram

• Nakasusulat ng sariling post (hal. Hugot


Lines o Pick-Up Lines) sa Facebook at iba
pang aplikasyon sa modernong teknolohiya
UNANG WIKA
Ito ay ang wikang katutubo
na kinagisnan at natamo mula
sa pagkasilang hanggang sa
oras na magamit at
maunawaan ng isang
indibidwal.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
UNANG WIKA
Ito rin ay sinasabing likas, ang
wikang nakagisnan, natutuhan
at ginagamit ng pamilyang
nabibilang sa isang
linggwistikong komunidad.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


UNANG WIKA
ay tinatawag ring mother tongue,
katutubong wika o sinusong wika.
Ang wika kung saan nakilala at
pamilya ang isang indibidwal kaya
nagkaroon ng kakayahang maangkin
ito sa tulong ng kinalakhang
komunidad.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
UNANG WIKA
Sa kasalukuyan ang Mother Tongue
ay hindi lamang unang wika bagkus
ay isa sa mga asignatura mula sa
Baitang 1 hanggang 3 upang
maging daluyan ng higit na
pagkatuto at pagkaunawa sa
ikalawang wika.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
Ayon sa artikulo ni Lee nailathala noong 2013, “The Native Speaker”
narito ang mga gabay upang matukoy kung ang isang tao ay
katutubong tagapagsalita ng isang wika

1. Natutuhang indibidwal ang


wika sa murang edad.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


Ayon sa artikulo ni Lee nailathala noong 2013, “The Native Speaker”
narito ang mga gabay upang matukoy kung ang isang tao ay
katutubong tagapagsalita ng isang wika

2. Ang indibidwal ay may


likas at instruktibong
kaalaman at kamalayan sa
wika.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
Ayon sa artikulo ni Lee nailathala noong 2013, “The Native Speaker”
narito ang mga gabay upang matukoy kung ang isang tao ay
katutubong tagapagsalita ng isang wika

3. May kakayahan ang


indibidwal na makabuo ng
mataas at importansyang
diskurso gamit ang wika.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
Ayon sa artikulo ni Lee nailathala noong 2013, “The Native Speaker”
narito ang mga gabay upang matukoy kung ang isang tao ay
katutubong tagapagsalita ng isang wika

4. Mataas ang kakayahan sa


komunikasyon ng indibidwal
gamit ang wika.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


Ayon sa artikulo ni Lee nailathala noong 2013, “The Native Speaker”
narito ang mga gabay upang matukoy kung ang isang tao ay
katutubong tagapagsalita ng isang wika

5. Kinilala ang sarili bilang


bahagi at nakikilala bilang
kabahagi ng isang
lingguwistikong komunidad.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
PANGALAWANG
WIKA
Ayon sa saliksik nina Aguilar, Jennifor
L. et al. 2016 mula sa katha ni Krashen
(1982), ay naiiba sa unang wika,
sapagkat ito ay hindi taal o likas na
natutuhan ng isang indibidwal sa
kanyang tahanan at kinabibilangang
linggwistikong komunidad.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
PANGALAWANG
WIKA
Ito ay wikang natutuhan
sa paaralan o sa
pakikipag-ugnayan sa
ibang tao na may
kakayahang gamitin ito.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
PANGALAWANG
WIKA
Kung mayroon mang pangunahing
distinksyon o kakanyahan ang
pangalawang wika (L2) ito ay walang iba
kundi ang pagtataglay ng katangiang
maaaring matutuhan (learnability) o
natutuhan (learned) sa mulat o malay na
paraan ng pagsasalin ng prosesong
komunikatibo.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
Linggwistikong
Komunidad
Nagkaroon ng
maraming barayti at
baryasyon ng wikang
Pilipino.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
HALIMBAW
A:
• WARAY – BISAYA
• IBALOY – MT.
PROVINCE
• ILOCANO – ILOCOS
• ZAMBAL – ZAMBALES

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


The Twelve Mother Tongues
1. Ilocano 7. Waray
2. Pangasinan 8. Cebuano
3. Kapampangan 9. Chavacano
4. Tagalog 10. Maranao
5. Bikol 11. Maguindanaon
6. Hiligaynon 12. Tausug

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


Modyul 6:
Gamit ng Wika sa Lipunan
(Instrumental at Regulatori)
Kasanayang
Pampagkatuto: Nabibigyang kahulugan
ang mga
komunikatibong gamit
ng wika sa lipunan
(Ayon kay M.A.K.
Halliday)
F11PT – Ic – 86

Gamit ng Wika sa Lipunan (Instrumental at Regulatori)


LAYUNIN:
• Nauunawaan ang kahulugan ng
komunikatibong gamit ng wika sa
lipunan
• Natutukoy ang mga gamit ng wika sa
lipunan na ginamit sa pangungusap

• Nailalarawan ang tamang gamit ng


wika sa lipunan bilang instrumento sa
pag-unawa
Ayon kay Halliday sa kaniyang
Explorations in the Functions of
Language na inilathala noong
1973, na ang mga tungkuling
ginagampanan ng wika sa ating
buhay ay kinategorya.
Gamit ng Wika sa Lipunan (Instrumental at Regulatori)
Pasalita man o pasulat,
may kani-kaniyang gamit
ang wika sa lipunan.

Gamit ng Wika sa Lipunan (Instrumental at Regulatori)


INSTRUMENTA
L
Ginagamit upang tumugon sa
pangangailangan. Pangunahing
instrumento ang wika upang
makuha o matamo ng tao ang
kaniyang mga lunggati o
pangangailangan.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
INSTRUMENTA
L
Ang maayos at matalinong paggamit
ng wika ay nagbubunga nang
malawakang kaayusan sapagkat hindi
lamang nito nagagawang
magpaunawa kundi pumukaw ng
damdamin at kaisipan.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


INSTRUMENTA
L
Ang maayos at matalinong paggamit
ng wika ay nagbubunga nang
malawakang kaayusan sapagkat hindi
lamang nito nagagawang
magpaunawa kundi pumukaw ng
damdamin at kaisipan.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


INSTRUMENTA
L
Tumutugon sa mga
pangangailangan ng ng
mga tao sa paligid.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


HALIMBAWA:
(INSTRUMENTAL)
• Pakiabot mo naman
ang folder na nasa
ibabaw ng mesa.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


HALIMBAWA:
(INSTRUMENTAL)
• Maaari ko bang
malaman kung gaano
katagal bago matapos
ang proyektong ito?

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


HALIMBAWA:
(INSTRUMENTAL)
• Ano-anong departamento
ang kailangan kong daanan
bago makarating sa
tanggapan ng kagalang-
galang na gobernador?

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


REGULAT
ORI
Ang regulatori naman ay
wika rin ang
kumokontrol o
gumagabay sa kilos at
asal ng tao.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
REGULAT
ORI Sa maayos at malumanay na
gamit ng wika inilalahad ang
mga magulang ang kanilang
pangaral upang mapanuto sa
buhay ang kanilang mga anak.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


REGULAT
ORI
Obserbahan ang mga
babala, karatula, o kautusan
na malimit makitang
nakapaskil sa mga
pampublikong lugar.
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
REGULAT
ORI
Wikang gumagamit ng
kondisyonal,
kumokontrol,
gumagabay sa kilos at
asal ng iba
Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)
HALIMBAWA:
(REGULATORI)

• Bawal pumitas ng
bulaklak.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


HALIMBAWA:
(REGULATORI)
• Huwag gumamit ng
ballpen sa pagsagot,
gumamit ng lapis.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


HALIMBAWA:
(REGULATORI)
• Basahing mabuti
ang pangungusap
bago mangatuwiran.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


HALIMBAWA:
(REGULATORI)
• Bawal
manigarilyo.

Mga Konseptong Pangwika (Unang Wika at Pangalawang Wika)


SALAMAT SA
PAKIKINIG
MODYUL 5
GAWAIN

You might also like