Bài 3.1.1 Slide Trư C Khi Lên L P

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI – BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
KINH TẾ HỌC VI MÔ
BM 6021
1
Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
BÀI 3
SỰ CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ
VÀO THỊ TRƯỜNG
Bộ môn Kinh tế cơ sở
Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 2

TRÌNH TỰ BÀI HỌC VÀ NGUỒN TÀI LIỆU

TT Nội dung tự học Tài liệu Trang
Đề cương bài giảng số 3 1-2
1 Thặng dư tiêu dùng (CS)
Slide bài giảng số 3 6
2 Thặng dư sản xuất (PS)
Đề cương bài giảng số 3 3
3 Thặng dư xã hội (NSB)
4 Chính sách can thiệp trực tiếp
Slide bài giảng số 3 11-25
5 Chính sách can thiệp gián tiếp
Slide bài giảng số 3 26-32
6 Bài trắc nghiệm Hệ thống LMS (https://lms.dhcnhn.vn/)

MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Hiểu được các khái niệm về thặng dư tiêu dùng, thặng dư sản xuất và
thặng dư xã hội.
- Hiểu được các chính sách của chính phủ can thiệp vào thị trường.

NỘI DUNG
1. Một số khái niệm về thặng dư

- Thặng dư tiêu dùng (CS)
- Thặng dư sản xuất (PS)
- Thặng dư xã hội (NSB)
2. Chính sách can thiệp của chính phủ
- Chính sách can thiệp trực tiếp
- Chính sách can thiệp gián tiếp

NỘI DUNG


Một số khái niệm về thặng dư

-Thặng dư sản xuất (PS)
-Thặng dư xã hội (NSB)

Thặng dư tiêu dùng (CS)

- Đo lường tổng lợi ích của các cá nhân là bao nhiêu khi họ mua
hàng hóa trên thị trường
- Là khoản chênh lệch giữa số tiền mà người tiêu dùng sẵn lòng trả
với số tiền mà họ thực sự phải trả khi mua sản phẩm đó
- Xác định trên đồ thị: Phần diện tích dưới đường cầu và bên trên
đường đại diện cho giá mua của hàng hóa đó.

Thặng dư sản xuất (PS)

- Là tổng mức chênh lệch giữa giá thị trường của sản phẩm và chi
phí cận biên tính cho toàn bộ sản phẩm được sản xuất
- Xác định trên đồ thị: Phần diện tích nằm dưới đường giá thị trường
và trên đường cung. Đây là phần lợi ích mà các nhà sản xuất có chi
phí thấp được hưởng khi bán với giá thị trường

Biểu cầu
6
Thặng dư xã hội (NSB) Biểu cung
Thặng dư tiêu dùng S

5
P Qd P Qs
$5 2 4
$5 12
Giá_Price
4 4 4 10
3
3 7 3 7
2 11 2
2 4
1 16 1 1
1
D
Thặng dư sản xuất 0
2 4 6 7 8 10 12 14 16 18
Thặng dư xã hội NSB = CS + PS

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 3-10
10
NỘI DUNG


Chính sách can thiệp của Chính phủ
Trực tiếp Gián tiếp

Kiểm soát giá Làm thay đổi
(Quy định giá) cung, cầu
Giá trần Giá sàn

(giá tối đa) (giá tối thiểu)
???
Kiểm soát giá
▪ Là cách chính phủ can thiệp trực tiếp vào

thị trường
▪ Là việc quy định giá của Chính phủ đối với
một số hàng hóa và dịch vụ nào đó nhằm
thực hiện những mục tiêu cụ thể trong
từng thời kỳ
▪ Thực hiện với giá trần và giá sàn

Những hàng hóa, dịch vụ nằm trong danh mục

kiểm soát giá

Bảng giá trần của 25 mặt hàng sữa theo Quy định của Bộ Tài chính
STT Sản phẩm Giá cũ Giá mới theo quyết định áp giá trần
SữaVinamilk Alpha123 900g 208,000 193,440
Alpha 2 900g 230,989 214,820
Alpha 123 HG 400g 90,000 83,700
Alpha 1 900g 235,000 218,550
Pedia 1+ 900g 362, 800 337,404
Friso Gold 1 400g 244,000 223,000
Sữa Friso Gold Friso Gold 1 900g 498,000 441,000
Friso Gold 2 900g 492,000 434,000
Friso Gold 3 900g 445,000 396,000
Friso Gold 3 1500g 670,000 597,000
Sữa NAN Nan 3 900g 425,900 396,087
Nan 2 800g 393,500 381,695
Nan 1 800g 412,000 399,640
Lactogen 3 900g 285,200 276,644
Nan 2 400g 220,400 213,788
Sữa Enfa EnfaGrow A+ 3 1800g 835,700 777,201
EnfaGrow A+ 3 900g 458,000 425,940
Enfamilk A+ 2 900g 508,300 472,719
Enfamilk A+ 1 900g 534,300 496,620
Enfamilk A+ 1 400g 262,200 243,846
Sữa Abbott Abbott Grow 3 900g 299,000 258,000
Grow G-Power 3+ 900g 420,000 360,000
Similac GainPlus IQ 900g (Similac 3 900g) 488,000 405,000
Similac GainPlus IQ 1,7kg (Similac 3 1,7kg) 832,000 692,000
Grow G-Power 3+ 1,7 kg 713,000 610,000
NHỮNG NGUYÊN NHÂN ĐƯA TỚI QUYẾT ĐỊNH

KIỂM SOÁT GIÁ
CÁC QUYẾT ĐỊNH KIỂM

SOÁT GIÁ
Đầu cơ, găm hàng

Khủng hoảng kinh tế
Biến động cung cầu hàng hóa, dịch vụ
Các tổ chức cá nhân lạm dụng vị thế độc quyền
Tin đồn bịa đặt loan tin thất thiệt không có căn cứ
Xảy ra thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, địch họa
Thị trường có thay đổi đột biến về giá

Kiểm soát giá

Giá trần (giá tối đa)
P
Thấp hơn giá cân bằng
S
S’ QD > QS → Gây nên tình trạng
thiếu hụt
Giá_Price
Người mua được lợi

Pe E Cần có chính sách đi kèm:
Giá trần
Pmax
+ Cung lượng thiếu hụt
Thiếu hụt
(nhập khẩu chịu lỗ)
D + Phân phối theo định lượng.
D’
QS Qe QD Q
Lượng_Quantity 17
Kiểm soát giá

Giá sàn (giá tối thiểu):
P
S
Cao hơn giá cân bằng
Dư thừa
Qs > QD → Gây nên tình trạng
Giá sàn
Pmin dư thừa.
Người bán được lợi
Giá_Price
Pe E Cơ chế phân phối phi giá cả

→ không hiệu quả và thiếu công
bằng
Chính phủ can thiệp bằng cách
D
mua lượng hàng hóa dư thừa
QD Qe QS Q
Lượng_Quantity 18
Kiểm soát giá
Giá trần Giá sàn

(giá tối đa) (giá tối thiểu)
Quy định Thấp hơn PE Cao hơn PE
Thị trường Thiếu hàng Thừa hàng
Ai có lợi Người mua Người bán
Chính sách - Phân phối theo định lượng Mua lượng hàng dư
đi kèm - Cung lượng thiếu hụt thừa
19
Ảnh hưởng của kiểm soát giá
(?) Câu hỏi đặt ra:

▪ Kiểm soát giá có phải là chính sách
can thiệp hoàn hảo không?
▪ Có hạn chế gì từ chính sách hay
không?
▪ Ai là người chịu thiệt hại từ hệ quả
mà các chính sách mang lại?
20
Ảnh hưởng của việc áp giá trần
Chính phủ không can thiệp Chính phủ can thiệp Mức thay đổi
(diện tích của hình) (diện tích của hình) (diện tích của hình)
Thặng dư tiêu dùng AP*E APC HF – (FIE) + P*Pc HI
Thặng dư sản xuất BP*E BPC H – (P*Pc HE)
Tổng thặng dư xã hội AEB ABHF – (FHE)

Ảnh
hưởng
của việc
áp giá
sàn I
Chính phủ không can thiệp Chính phủ can thiệp Mức thay đổi
(diện tích của hình) (diện tích của hình) (diện tích của hình)
Thặng dư tiêu dùng AP*E APf F – (Pf P* EF)
Thặng dư sản xuất BP*E BPf FH – (HIE) + Pf P* IF
Tổng thặng dư xã hội AEB ABHF –(FHE)

Ảnh hưởng của kiểm soát giá

▪ Xét về mặt kinh tế, kiểm soát giá
không có lợi.
+ Triệt tiêu yếu tố cạnh tranh, động
lực phát triển kinh tế
+ Không phải là giải pháp hoàn hảo
cho việc phân bổ tài nguyên
23
Bài tập
Bài 1: Thị trường sản phẩm A có hàm cầu, cung như sau:
QD = 200 – 5P; QS = 10P + 50.
(P: 1000đ/đvsp; Q: đvsp)
Yêu cầu: Nếu chính phủ quy định giá tối đa cho sản phẩm
là Pmax=8, chính phủ cần phải chi bao nhiêu tiền để bù lỗ?
Biết giá vốn nhập khẩu Pv= 9?
Đáp án:
Webiste: https://haui.edu.vn
Webiste: https://haui.edu.vn a) 270 b) 240
© 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
24
24
Hướng dẫn giải

- Xác định điểm cân bằng: P
QD = QS  PE=10; QE=150
S
- Khẳng định P=8 là mức giá trần
ràng buộc (vì thấp hơn giá cân
bằng PE)
-Tại P=8 thì QD=160;QS=130. PE = 10 E
Lượng thiếu hụt là: 30 Giá trần
Pmax = 8
- Chính phủ cần phải chi số tiền
để bù lỗ: Thiếu hụt = 30
D
= (Pv - Pmax )* Q thiếu hụt
= (9 – 8)*30
130 150 160 Q
= 30 (nghìn đồng)
25
Bài tập
Bài 2: Thị trường sản phẩm X có hàm cầu, cung như sau:
PD = -3Q+18; PS = 2Q+4.
(P: USD/đvsp; Q: đvsp)
Yêu cầu: Chính phủ quy định giá tối thiểu cho sản phẩm là
Pmin=12. Số tiền chính phủ phải chi để mua hết số sản phẩm
dư thừa là bao nhiêu?
Đáp án:
a) 24 b) 240
26
26
Hướng dẫn giải
- Xác định điểm cân bằng: P

PD = PS  QE=2,8; PE=9,6 S
Dư thừa = 2
- Khẳng định P=12 là mức giá sàn Giá sàn
ràng buộc (vì cao hơn PE) Pmin= 12
-Tại P=12 thì QD=2; QS=4. Lượng

Pe = 9,6 E
dư thừa là: 2
- Chính phủ cần phải chi số tiền
để mua lượng dư thừa:
= P * Q dư thừa D
= 12*2
= 24 (USD) 2 2,8 4 Q
27
Chính sách can thiệp gián tiếp

qua chính sách thuế
- Chính phủ đánh thuế vào sản xuất hoặc tiêu dùng đều làm cho
giá cả thay đổi.
- Thuế làm tăng giá mà người mua phải trả và giảm giá mà người
bán nhận được
-Điều gì sẽ xảy ra với đường cung,

đường cầu, mức giá và lượng cân bằng thị
trường?
-Ai là người nộp khoản thuế này?
Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 28 28

Chính sách can thiệp gián tiếp qua chính sách thuế
P
S’
Mức thuế (t) S

A
Giá người mua phải trả PM
E
Giá khi chưa có thuế
B
Giá người bán nhận được PB
D
D’
Lượng Lượng Q
có thuế không thuế
29
Thuế tác động tới những người tham

gia thị trường như thế nào?

Sự thay đổi về phúc lợi trước và sau thuế

P
A
Giá người mua phải trả PM S
B
C
Giá khi chưa có thuế
D E
Giá người bán nhận được PB
FF D
Lượng có thuế Lượng không thuế Q

Không có thuế Có thuế Mức thay đổi
Thặng dư tiêu dùng (CS) A+B+C A – (B + C)
Thặng dư sản xuất (PS) D+E+F F – (D + E)
Nguồn thu từ thuế (G) 0 B+D + (B + D)
Tổng thặng dư xã hội (NSB) A+B+C+D+D+F A+B+D+F – (C + E)

31
© 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 31
Chính sách can thiệp gián tiếp

qua chính sách trợ cấp
- Chính phủ thực hiện các chính sách ưu đãi hoặc chuyển một khoản
tiền cho nhà sản xuất hoặc người tiêu dùng. Trợ cấp được hiểu như là
một khoản thuế âm.
- Trợ cấp làm cho giá người mua phải trả giảm xuống, giá người bán
nhận được tăng lên
-Điều gì sẽ xảy ra với đường cung, đường

cầu, mức giá và lượng cân bằng thị trường?
-Ai là người được hưởng khoản trợ cấp này?

32
Chính sách can thiệp gián tiếp qua chính sách trợ cấp
P
S
Trợ cấp
A
Giá người bán nhận được PB S’
E
Giá khi chưa có trợ cấp
D’
Giá người mua phải trả PM
B
D
Lượng không Lượng Q

trợ cấp có trợ cấp

S
Sự thay đổi AA
về phúc lợi trước và PB Tổn thất PLXH
sau trợ cấp BB E do trợ cấp
PE H
CC F G
PM
D
D
D
Q không TC Q có TC Q
Không có TC Có trợ cấp Mức thay đổi
Thặng dư tiêu dùng (CS) A+B A+B+C+F+G + (C + F + G)

Thặng dư sản xuất (PS) C+D C+D+B+E + (B + E)
Nguồn thu của CP (G) 0 - (B + C + E + F + G + H) - (B + C + E + F + G + H)
Tổng thặng dư xã hội (NSB)
A+B+C+D A + B + C + ©D2021
–H – H
Hanoi University of Industry All rights reserved 34
Tổng hợp
bài học
1. CS, PS, NSB
- Khái niệm
- Cách xác định
2. Chính phủ có những chính sách can thiệp nào vào thị trường?
- Hiểu giá trần, giá sàn
- Chính sách thuế, trợ cấp
- Tác động của các chính sách can thiệp đến giá cả, hành vi tiêu dùng
và cung cấp
3. Cách sử dụng đường cung, đường cầu để đo lường lợi ích mà
người tiêu dùng và lợi ích nhà sản xuất trước những ảnh hưởng của
sự can thiệp của chính phủ.

THE END

Bài 3.1.1 Slide Trư C Khi Lên L P

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bài 3.1.1 Slide Trư C Khi Lên L P

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI – BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 2

TRÌNH TỰ BÀI HỌC VÀ NGUỒN TÀI LIỆU

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 3

MỤC TIÊU BÀI HỌC

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 4

1. Một số khái niệm về thặng dư

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 5

1. Một số khái niệm về thặng dư

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 6

Một số khái niệm về thặng dư

- Thặng dư tiêu dùng (CS)

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 7

Thặng dư tiêu dùng (CS)

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 8

Thặng dư sản xuất (PS)

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 9

Thặng dư tiêu dùng S

Thặng dư xã hội NSB = CS + PS

1. Một số khái niệm về thặng dư

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 11

Chính sách can thiệp của Chính phủ

Trực tiếp Gián tiếp

Giá trần Giá sàn

▪ Là cách chính phủ can thiệp trực tiếp vào

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 13

Những hàng hóa, dịch vụ nằm trong danh mục

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 14

NHỮNG NGUYÊN NHÂN ĐƯA TỚI QUYẾT ĐỊNH

CÁC QUYẾT ĐỊNH KIỂM

Đầu cơ, găm hàng

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 16

Kiểm soát giá

Người mua được lợi

Kiểm soát giá

Pe E Cơ chế phân phối phi giá cả

Kiểm soát giá

Giá trần Giá sàn

Thị trường Thiếu hàng Thừa hàng

Ai có lợi Người mua Người bán

Ảnh hưởng của kiểm soát giá

(?) Câu hỏi đặt ra:

Ảnh hưởng của việc áp giá trần

Thặng dư tiêu dùng AP*E APC HF – (FIE) + P*Pc HI

Thặng dư sản xuất BP*E BPC H – (P*Pc HE)

Tổng thặng dư xã hội AEB ABHF – (FHE)

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 21

Thặng dư tiêu dùng AP*E APf F – (Pf P* EF)

Thặng dư sản xuất BP*E BPf FH – (HIE) + Pf P* IF

Tổng thặng dư xã hội AEB ABHF –(FHE)

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 22

Ảnh hưởng của kiểm soát giá

Hướng dẫn giải

Hướng dẫn giải

- Xác định điểm cân bằng: P

-Tại P=12 thì QD=2; QS=4. Lượng

Chính sách can thiệp gián tiếp

-Điều gì sẽ xảy ra với đường cung,

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 28 28

Mức thuế (t) S

Thuế tác động tới những người tham

Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved 30

Sự thay đổi về phúc lợi trước và sau thuế

Thặng dư tiêu dùng APE APC HF – (FIE) + PPc HI

Thặng dư sản xuất BPE BPC H – (PPc HE)

Thặng dư tiêu dùng APE APf F – (Pf P EF)

Thặng dư sản xuất BPE BPf FH – (HIE) + Pf P IF