NHÓM 10

ÁP DỤNG PHƯƠNG
PHÁP VCSH TRONG KẾ
TOÁN CÁC KHOẢN ĐẦU
TƯ
 Nhóm 10

Thục Đoan Minh Thiện Mai Anh Thiên Kim Thuỳ Hiếu
 1
LẬP VÀ TRÌNH BÀY BCTCHN
THEO PHƯƠNG PHÁP VCSH

Nội dung:
TRÌNH BÀY KHOẢN ĐẦU TƯ

2 VÀO CÔNG TY LIÊN DOANH,

LIÊN KẾT TRONG BCTC HỢP
NHẤT
LẬP VÀ TRÌNH
BÀY BCTCHN
THEO PHƯƠNG
PHÁP VCSH
Phạm vi áp dụng
*Quy định phạm vi áp dụng phương pháp VCSH : theo
TT202, Điều 60

Nhà đầu tư phải áp dụng PP VCSH để trình bày khoản

đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết khi lập BCTCHN.

• Nếu BCTC riêng của công ty mẹ và các công ty con đã trình bày
khoản đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết theo PP VCSH
=> Khi lập BCTCHN, công ty mẹ không phải điều chỉnh.
• Nếu BCTC riêng của công ty mẹ và các công ty con chưa trình
bày khoản đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết theo PP VCSH
=> Khi lập BCTCHN, công ty mẹ phải điều chỉnh lại.

Nhà đầu tư không phải áp dụng PP VCSH đối với các

khoản đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết nếu doanh
nghiệp là công ty mẹ được miễn lập BCTCHN theo quy
định.
 Xác ?định và ghi nhận các khoản điều chỉnh
Sự kiện Phương pháp Phương pháp Nội dung
Kinh tế giá gốc vốn chủ sở hữu điều chỉnh
Góp vốn Theo giá gốc Theo giá gốc, trừ trường hợp Thu nhập do mua rẻ
phát sinh thu nhập do mua rẻ

Kết quả kinh doanh Không ghi nhận Có ghi nhận Phần của nhà đầu tư
trong kết quả của bên
nhận đầu tư

Chia cổ tức Tăng doanh thu tài chính Giảm giá trị khoản đầu tư Phần cổ tức bên đầu tư
được chia

Lãi từ hoạt động góp Ghi toàn bộ Ghi nhận khoản lãi tương Phần lãi chưa thực hiện
vốn bằng tài sản phi ứng với phần sở hữu của các
tiền tệ bên khác trong công ty liên
doanh, liên kết, hoãn lại phần
chưa thực hiện tương ứng
với phần sở hữu của tập đoàn
 Xác nhận và ghi nhận các khoản điều chỉnh
Sự kiện Phương pháp Phương pháp Nội dung
Kinh tế giá gốc vốn chủ sở hữu điều chỉnh
Lỗ từ hoạt động góp Ghi toàn bộ Ghi toàn bộ Không điều chỉnh
vốn bằng tài sản phi
tiền tệ

Lỗ từ giao dịch bán tài Ghi toàn bộ Ghi toàn bộ Không điều chỉnh
sản chiều xuôi

Lãi từ giao dịch bán
tài sản chiều ngược
Ghi toàn bộ Ghi nhận khoản lãi tương Phần lãi chưa thực hiện
ứng với phần sở hữu của các
bên khác trong công ty liên
doanh, liên kết, hoãn lại phần
chưa thực hiện tương ứng
với phần sở hữu của tập đoàn

Lỗ từ giao dịch bán Không ghi nhận Chỉ ghi nhận phần lỗ tương Phần lỗ tương ứng với
tài sản chiều ngược ứng với phần sở hữu của tập phần sở hữu của tập
đoàn đoàn
 Xác nhận và ghi nhận các khoản điều chỉnh

Sự kiện Phương pháp Phương pháp Nội dung

Kinh tế giá gốc vốn chủ sở hữu điều chỉnh

Lãi từ giao dịch bán

Không ghi nhận Không ghi nhận Không điều chỉnh
tài sản chiều ngược

*Ghi chú :
• Giao dịch bán tài sản chiều xuôi : là giao dịch mà nhà đầu tư bán tài sản cho công ty liên doanh, liên kết
• Giao dịch bán tài sản chiều ngược : là giao dịch mà công ty liên doanh, liên kết bán tài sản nhà đầu tư
GÓP VỐN • Lợi thế thương mại phát sinh khi mua khoản đầu tư vào công ty liên
doanh, liên kết được trình bày gộp vào GTGS của khoản đầu tư. Doanh
nghiệp không được phân bổ dần khoản lợi thế thương mại này.
• Phần chênh lệch giữa phần sở hữu của nhà đầu tư trong giá trị hợp lý của
tài sản thuần có thể xác định được của bên được đầu tư lớn hơn giá phí
Khoản 3 điều
khoản đầu tư được ghi nhận ngay là thu nhập khi xác định phần sở hữu
62 của Thông của nhà đầu tư trong KQKD của công ty liên doanh, liên kết phù hợp với
tư 202 kỳ mua khoản đầu tư.
• Các điều chỉnh đối với phần sở hữu của nhà đầu tư trong KQKD của công
ty liên doanh, liên kết sau ngày mua phải được thực hiện, ví dụ như sự suy
giảm giá trị TSCĐ hoặc khấu hao TSCĐ dựa vào giá trị hợp lý của TSCĐ
tại ngày mua.
GÓP VỐN

>> Theo đó, đơn vị cần phải:

• Đánh giá sự tồn tại của lợi thế thương mại hoặc
thu nhập do mua rẻ.
• Khi có sự tồn tại của thu nhập do mua rẻ, đơn vị
cần phải ghi nhận phần thu nhập này vào Báo cáo
kết quả hoạt động.
Ví dụ 29.6: Trường hợp đầu tư có phát sinh thu nhập do mua
rẻ và bên nhận đầu tư có chênh lệch đánh giá lại tài sản tại
ngày mua.

Vào ngày 01/01/X1, công ty M mua 30% cổ phần của công ty C và có

ảnh hưởng đáng kể, bằng tiền gửi ngân hàng là 30 tỷ đồng.
Tại ngày mua, giá trị ghi sổ tài sản thuần của công ty C khác với giá trị
hợp lý. Thuế suất thu nhập doanh nghiệp 20%

Yêu cầu: Viết bút toán điều chỉnh giao dịch góp vốn cho việc lập
BCTCHN năm X1 và X2.
Công ty C có tình hình tài chính sau:

Công ty C - Báo cáo tình hình Giá trị ghi sổ (triệu đồng) Giá trị hợp lý (triệu đồng)
tài chính Ngày 01/01/X1

Tài sản ngắn hạn 30.000 30.000

Tài sản cố định 60.000 100.000

Cộng 90.000 130.000

Phải trả nhà cung cấp 10.000

Vốn góp của chủ sở hữu 50.000

Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 30.000

Cộng 90.000
Phân tích khoản đầu tư
Giá trị hợp lý của khoản thanh toán 30.000

Giá trị hợp lý của tài sản thuần của bên nhận đầu tư 112.000
= (50.000 + 30.000 + (130.000 - 90.000)) x (1 - 0,2))

Phần của nhà đầu tư trong giá trị hợp lý của tài sản thuần của 33.600
bên nhận đầu tư
= 112.000 x 30%
-3.600
Lợi thế thương mại
= 30.000 - 33.600
Bút toán điều chỉnh cho việc lập BCTCHN năm X1

Nợ Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 3,6 tỷ đồng

Có Lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, 3,6 tỷ đồng
liên kết (Thu nhập do mua rẻ)

Bút toán điều chỉnh cho việc lập BCTCHN năm X2 (trở về
sau)
Nợ Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 3,6 tỷ đồng
Có Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 3,6 tỷ đồng
KẾT QUẢ KINH
DOANH
Trên bảng tính lập BCTCHN:

• Kết quả kinh doanh từ ngày mua đến đầu năm báo cáo được điều
chỉnh qua VCSH.
• Kết quả kinh doanh trong năm hiện hành được điều chỉnh vào
BCKQHĐ.
Ví dụ 29.7: Chia kết quả kinh doanh
Vào ngày 01/01/X1, công ty M mua 30% cổ phần công ty C,
và có 40% quyền biểu quyết, bằng tiền gửi ngân hàng là 30
tỷ đồng. Tại ngày mua, giá trị ghi sổ tài sản thuần của công ty
C bằng với giá trị hợp lý.
Công ty liên kết chịu thuế suất thu nhập doanh nghiệp 20%
Trong năm tài chính X1 và X2, công ty C ghi nhận lãi sau
thuế trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh lần lượt là 10
tỷ đồng và 5 tỷ đồng.

Yêu cầu:
Viết bút toán điều chỉnh phản ánh kết quả kinh doanh
của công ty C cho việc lập BCTCHN của công ty M
năm X1 và năm X2.
Công ty C có tình hình tài chính như sau:

Công ty C - Báo cáo tình hình tài Giá trị ghi sổ (triệu đồng)
chính Ngày 01/01/X1

Tài sản ngắn hạn 30.000

Tài sản cố định 60.000

Cộng 90.000

Phải trả nhà cung cấp 10.000

Vốn góp của chủ sở hữu 50.000

Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 30.000

Cộng 90.000
Bút toán điều chỉnh cho năm X1: (triệu đồng)

Phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết 10.000

Phần của nhà đầu tư trong chênh lệch đánh giá tăng tỷ 3.000
giá hối đoái của công ty liên kết
=30% x 10.000

Phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết 3.000

Đơn vị ghi nhận bút toán điều chỉnh để lập BCTCHN năm X1

Nợ Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 3 tỷ

Có Phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết 3 tỷ

Bút toán điều chỉnh cho năm X2:
Thông tin từ đầu ngày mua đến đầu năm X2
Nợ Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 3 tỷ

Có Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 3 tỷ

Thông tin năm X2: (triệu đồng)

Kết quả hoạt động kinh doanh 5.000

Phần của nhà đầu tư trong lãi sau thuế của công ty liên 1.500
kết
= 30% x 5.000

Phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết 1.500
Đơn vị ghi bút toán điều chỉnh để lập BCTCHN năm X2

Nợ Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 1,5 tỷ

Có Phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên 1,5 tỷ

doanh, liên kết
 KẾT QUẢ KHÔNG QUA HOẠT
ĐỘNG KINH DOANH

VD 29.8 (Chia kết quả không qua hoạt động kinh doanh)
Vào ngày 01/01/X1, công ty M mua 30% cổ phần của công ty C, và có 40% quyền biểu quyết bằng tiền gửi ngân
hàng là 30 tỷ đồng. Tại ngày mua, giá trị ghi sổ tài sản thuần của công ty C bằng với giá trị hợp lý.
Công ty liên kết chịu thuế suất thu nhập doanh nghiệp 20%
Trong năm tài chính X1 và X2, công ty C không có lãi sau thuế trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Tuy
nhiên, công ty C có ghi nhận chênh lệch đánh giá tăng tỷ giá hối đoái đối với phần ngoại tệ đang nắm giữ cho năm
X1 và năm X2: 2 tỷ đồng và 3 tỷ đồng.

Yêu cầu: Viết bút toán điều chỉnh phản ánh kết quả không qua hoạt động kinh doanh của công ty C cho việc lập
BCTCHN của công ty M năm X1 và năm X2.
Công ty C có tình hình tài chính sau:

Công ty C - Báo cáo tình hình tài chính Giá trị ghi sổ
Ngày 01/01/X1 (triệu đồng)

Tài sản ngắn hạn 30.000

Tài sản cố định 60.000

Cộng 90.000

Phải trả nhà cung cấp 10.000

Vốn góp của chủ sở hữu 50.000

Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 30.000

Cộng 90.000
Giải
Bút toán điều chỉnh cho năm X1: (triệu đồng)

Kết quả hoạt động không thông qua hoạt động kinh doanh 2.000

Phần của nhà đầu tư trong chênh lệch đánh giá tăng tỷ giá hối đoái 600
của công ty liên kết
=30% x 2.000

Trong năm tài chính X1, Công ty C không có lãi sau thuế trên BCKQHĐKD, nên không ảnh hưởng đến “ Phẫn lãi
hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết”. Do vậy:
Công ty M ghi nhận kết quả từ chênh lệch đánh giá tăng tỷ giá hối đoái của Công ty C ( đây là kết quả không qua hoạt
động kinh doanh).

Nợ Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết: 0.6 tỷ đồng

Có Chênh lệch tỷ giá hối đoái 0.6 tỷ đồng

Giải
Bút toán điều chỉnh cho năm X2: (triệu đồng)

Kết quả hoạt động không thông qua hoạt động kinh doanh lũy kế 5.000
= 2.000+3.000
Phần của nhà đầu tư trong chênh lệch đánh giá tăng tỷ giá hối đoái 1.500
của công ty liên kết
=30% x 5.000

Trong năm tài chính X2, công ty C không có lãi sau thuế trên BCKQHĐKD , nên không ảnh hưởng đến “ Phần lãi
hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết “. Do vậy:
Công ty M ghi nhận kết quả chênh lệch đánh giá tăng tỷ giá hối đoái của công ty C( đây là kết quả không qua hoạt
động kinh doanh) lũy kế từ ngày mua đến đầu năm X2 là 2 tỷ đồng ( phần công ty M sở hữu 30% x2 tỷ đồng). Đồng
thời thêm kết quả từ chênh lệch đánh giá tăng tỷ giá hối đoái của công ty C trong năm X2 là 3 tỷ đồng ( phần công ty
M sở hữu 30% x 3 tỷ đồng).
Do đó, Công ty M ghi bút toán điều chỉnh như sau:

Nợ Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết: 1,5 tỷ đồng

Có Chênh lệch tỷ giá hối đoái 1,5 tỷ đồng
 CHIA CỔ TỨC
* Cổ tức chia trong kỳ: điều chỉnh giảm Doanh thu hoạt động tài chính, và giảm Giá
trị khoản đầu tư.

* Chia cổ tức phát sinh trong giai đoạn từ ngày mua đến đầu năm báo cáo: điều chỉnh
vào Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, thay vì điều chỉnh vào kết quả trong kỳ kế
toán.
Ví dụ 29.9 ( Nhận cổ tức từ các công ty liên kết )
Vào ngày 01/01/X1, công ty M mua 30% cổ phần của công ty C, và có 40%
quyền biểu quyết bằng tiền gửi ngân hàng là 30 tỷ đồng. Tại ngày mua, giá trị
ghi sổ tài sản thuần của công ty C bằng với giá trị hợp lý.

Công ty liên kết chịu thuế thu nhập doanh nghiệp 20%

Yêu cầu: Viết bút toán điều chỉnh phần thông tin chia cổ tức của công ty C
cho việc lập BCTCHN của công ty M năm X1 và năm X2.
Công ty C có tình hình tài chính sau:

Công ty C - Báo cáo tình hình tài chính Ngày Giá trị ghi sổ
01/01/X1 (triệu đồng)
Tài sản ngắn hạn 30.000

Tài sản cố định 60.000

Cộng 90.000

Phải trả nhà cung cấp 10.000

Vốn góp của chủ sở hữu 50.000

Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 30.000

Cộng 90.000

Kết quả kinh doanh và việc chia cổ tức có thông tin như sau: ( triệu đồng)
Năm Kết quả kinh doanh Chia cổ tức ( đã trả)
X1 10.000 5.000

X2 15.000 10.000
Bút toán điều chỉnh cho năm X1: (triệu đồng)

Kết quả hoạt động kinh doanh 10.000

Cổ tức chia 5.000

=10.000 x 50%

Phần của công ty M được chia 1.500

=5.000 x 30%

Điều chỉnh giảm giá trị khoản đầu tư 1.500

Đơn vị ghi nhận bút toán điều chỉnh để lập BCTCHN năm X1
Nợ Doanh thu hoạt động tài chính 1,5 tỷ đồng

Có Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 1,5 tỷ đồng

Bút toán điều chỉnh cho năm X2: (triệu đồng)

Nợ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 1,5 tỷ

Có Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 1,5 tỷ

 • Thông tin trong năm X2 (triệu đồng)

Cổ tức chia 10.000

Phần công ty M được chia 3.000

=10.000 x 30%

Điều chỉnh giảm giá trị khoản đầu tư 3.000

Đơn vị ghi nhận bút toán điều chỉnh để lập BCTCHN năm X1

Nợ Doanh thu hoạt động tài chính 3 tỷ đồng

Có Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết 3 tỷ đồng

TRÌNH BÀY
KHOẢN ĐẦU TƯ
VÀO CÔNG TY
LIÊN DOANH,
LIÊN KẾT TRONG
BCTC HỢP NHẤT
• “Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết” - Mã số
252 trong “Báo cáo tình hình tài chính hợp nhất”.
• “Phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên
kết” - Mã số 45 trong Báo cáo kết quả hoạt động
hợp nhất.
• Trong Bản thuyết minh báo cáo tài chính hợp nhất,
nhà đầu tư phải trình bày:
+ Danh sách công ty liên kết
+ Phương pháp kế toán
KAHOOT!
Cảm ơn!
Cảm ơn các bạn đã lắng nghe buổi
thuyết trình của nhóm 10