วงจรไฟฟ้ากระแส

ตรง
รหัสวิชา 20105-2002
ณ โรงเรียนจิตรลดาสาย
วิชาชีพ
นาย ทิวากร ( กร ) พรม
แก้ว
 วงจรการทดลองที่ 1
I

+
U H1 H2
กำลังไฟฟ้า ( Electric Power : P )

กำลังไฟฟ้า คือ พลังงานไฟฟ้าที่ใช้ไป

ในช่วง
ระยะเวลาหนึ่ง มีหน่วยเป็ นจูลต่อวินาที
(Joule/s) หรือ วัตต์ (Watt) ใช้ตัวย่อ W
 ค่าที่มีผลต่อกำลังไฟฟ้า
วงจรการทดลองที่ 2

I
U แส P
U
+ V H1
5W
ง
PαU
 ค่าที่มีผลต่อกำลังไฟฟ้า
วงจรการทดลองที่
3 A
I
I แส P
U
+ H1
5W
ง
PαI
 ค่าที่มีผลต่อกำลังไฟฟ้า
ความสัมพันธ์
PαU และ PαI
P = kUI , เมื่อ
k=1
P = UI ( watt : W)
เมื่อ
P คือ กำลังไฟฟ้า มีหน่วยเป็ น วัตต์
(W)
U คือ แรงดันไฟฟ้า มีหน่วยเป็ น
โวลต์ ( V )
การประยุกต์สูตรจากกฎของโอห์ม

P=U × I …..(1)

จากกฎของ
โอห์ม
U=I×R …..(2)

แทน (2) P=I×R×I

ลงใน (1)

P= ×R ( W)
การประยุกต์สูตรจากกฎของโอห์ม

P=U × I …..(1)

จากกฎของ
โอห์ม I= …..(3)

แทน (3) P=U×

ลงใน (1)

P= ( W)
ตัวอย่างที่ กาต้มน้ำ ใช้แรงดันไฟฟ้า 230 โวลต์ ใช้กระแสฟ้าฟ้า
1 1.25 แอมแปร์
กาต้มน้ำนี้มีขนาดกำลังไฟฟ้าเท่าไร
วิธี จาก P=U×I
ทำ สมการ
P = 230 × 1.25
P = 287.5 วัตต์
กาต้มน้ำนี้มีกำลังไฟฟ้า
287.5 วัตต์
 ตัวอย่างที่ จากวงจรไฟฟ้ารูปที่ 2.1 จงหาค่ากำลังไฟฟ้าที่เกิด
2 ขึ้นในความต้านทาน
วิธี จาก P=
ทำ สมการ
+
U
10 Ω P=
20 V

P = 40 วัตต์
รูปวงจรที่
2.1
จะเกิดกำลังไฟฟ้าที่ตัว
ต้านทาน 40 วัตต์
 สรุป
สูตรการหากำลังไฟฟ้า
P=U × I

P= ×R

P=

P คือ กำลังไฟฟ้า มีหน่วยเป็ น

วัตต์ ( W )
 งานไฟฟ้า ( Electric Work : w )
ปริมาณของการใช้กำลังไฟฟ้า ในหนึ่งหน่วย
เวลามีหน่วยเป็ น วัตต์-วินาที
(W-s) , วัตต์-ชั่วโมง(W-h) หรือ กิโลวัตต์-
ชั่วโมง(kw-h) หน่วยของงาน
W = P × t (kw-h)
ทางไฟฟ้า คือ หน่วย หรือ ยูนิต(Unit) 1 Unit
เมื่อ
= 1,000WWatt-hour
= งานไฟฟ้า มีหน่วยเป็ น กิโลวัตต์ (
kw-h )
P = กำลังไฟฟ้า มีหน่วยเป็ น วัตต์
(W)
 งานไฟฟ้า ( Electric Work : w )
ตัวอย่างที่ จากวงจรไฟฟ้ารูปที่ 3.1 ต่อมอเตอร์ไฟฟ้ามีกำลัง
3 ไฟฟ้า 1,500 วัตต์
เป็ นเวลา 8 ชั่วโมง จงหา
1.ค่างานไฟฟ้าใช้ไปมีค่ากี่วัตต์-ชั่วโมง (W-h)
2.พลังงานไฟฟ้าที่ใช้คิดเป็ นยูนิต (Unit)
3.ถ้าค่าไฟฟ้ายูนิตละ 3
Time = 8 h
บาท จะเสียค่าไฟฟ้ากี่บาท

รูปวงจรที่ + Motor
U
3.1 P = 1,500 w
งานไฟฟ้า ( Electric Work : w )
ตัวอย่างที่ จงหา 1.ค่างานไฟฟ้าใช้ไปมีค่ากี่
3 Time = 8 h วัตต์-ชั่วโมง (W-h)
วิธีทำ W=P×t
+ Motor
U P = 1,500 w W = 1,500 × 8

W = 12,000 w-h
รูปวงจรที่ 3.1

งานไฟฟ้าที่ใช้ไปเท่ากับ 12,000
วัตต์-ชั่วโมง
งานไฟฟ้า ( Electric Work : w )
ตัวอย่างที่ จงหา 2. พลังงานไฟฟ้าที่ใช้คิดเป็ น
3 Time = 8 h ยูนิต (Unit)
วิธีทำ 1 Unit = 1,000
+ Motor Watt-hour
U
ดัง 12,000 w-h = = 12
P = 1,500 w

นั้น Unit
รูปวงจรที่ 3.1 พลังงานไฟฟ้าที่ใช้ไปเท่ากับ
12 Unit
งานไฟฟ้า ( Electric Work : w )
ตัวอย่างที่ จงหา 3.ถ้าค่าไฟฟ้ายูนิตละ 3 บาท จะ
3 Time = 8 h เสียค่าไฟฟ้ากี่บาท
วิธีทำ 1 Unit = 3 บาท
+ Motor
U P = 1,500 w
ดัง จะเสียค่าไฟฟ้า = 12 ×
นั้น 3
รูปวงจรที่ 3.1 = 36 บาท
จะเสียค่าไฟฟ้า
เท่ากับ 36 บาท
 สรุป
สูตรการหางานไฟฟ้า

W=P×
ว่าไงนะ t
นุด
แบบฝึกหัดที่1
10 minute
 มัลติมิเตอร์
(Multimeter)
คือ เครื่องมือวัดทางไฟฟ้า
ที่สามารถวัดปริมาณทาง
ไฟฟ้าได้หลายปริมาณ แต่
วัดได้ที่ละปริมาณ โดย
สามารถวัดกระแสแรงดัน
และค่าความต้านทานได้
วงจรการต่อวัดแรงดันไฟฟ้า และ กระแสไฟฟ้า

A
I

+
U H1 V
กิน
ข้า
ว
กัน
 วงจรทดลองที่ 4

+ +
U U
 วงจรอนุกรม (Series Circuit)
ลักษณะวงจร
อนุกรม
เป็ นวงจรไฟฟ้าที่มีอุปกรณ์ไฟฟ้าหรือโหลดทาง
ไฟฟ้าต่อกัน
แบบเรียงลำดับตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไป แล้วต่อเข้ากับ
แหล่งจ่ายไฟฟ้า

รูปที่ 4.3 วงจรการต่อตัวต้านทานแบบอนุกรม

 วงจรอนุกรม (Series Circuit)
คุณสมบัติของวงจรอนุกรมด้าน
แรงดันไฟฟ้า
U 10
U 3
U 7

วงจรการทดลองที่ 4.4
U= + (V
)
 วงจรอนุกรม (Series Circuit)
คุณสมบัติของวงจรอนุกรมด้าน
กระแสไฟฟ้า
I 0.4
I 0.4
I 0.4

วงจรการทดลองที่ 4.5
I= = (A
)
 วงจรอนุกรม (Series Circuit)
คุณสมบัติของวงจรอนุกรมด้าน
ความต้านทาน
U=I×R U=
แทน ) + ()
ค่า
เมื่อ I = I 1 = I 2

ดัง ) + ()
นั้น +)

+) R= (Ω
)
 วงจรอนุกรม (Series Circuit)
ตัวอย่างที่ จงหา 1. หากระแสในวงจร I
2. หาแรงดันตกคร่อม U1 U2
4
R=

R = 2 kΩ + 4 kΩ
R = 6 kΩ ตอบ

I= =

I = 2 mA ตอบ
 วงจรอนุกรม (Series Circuit)
ตัวอย่างที่ จงหา 1. หากระแสในวงจร I
4 2. หาแรงดันตกคร่อม U1 U2

=I×

= 2 mA × 2 kΩ
=4V ตอบ

=I×

= 2 mA × 4 kΩ

=8V ตอบ
จริงเหรอ สรุปสูตร

U= +

I= =

R=
กิจกรรมที่ 1
กิจกรรมที่ 2
แบบฝึกหัดที่2
10 minute
วงจรทดลองที่ 5
วงจรทดลองที่ 5
 วงจรแบ่งแรงดัน
( Voltage Divider)

1. วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะที่ไม่ต่อโหลด
ลดทอนระดับแรงดัน ( No Load )
ไฟฟ้าให้ได้ขนาดตามที่
โหลดต้องการ หรือแบ่ง 2. วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะต่อโหลด ( On
สัดส่วนแรงดันของ Load )
แหล่งจ่ายให้พอดีกับ
โหลด
 วงจรแบ่งแรงดัน ( Voltage Divider)
1. วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะที่ไม่ต่อโหลด
( No Load ) R=

จากกฎของ U=I×R

โอห์ม
จะได้ =I×

=I×

เมื่อ I=

และ R=

ดัง I=

นั้น
 วงจรแบ่งแรงดัน ( Voltage Divider)
1. วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะที่ไม่ต่อโหลด
( No Load ) จาก =I× …..(1)
=I× …..(2)

นำ I=

แทนลงในสมการที่ (1) และ (2) จะได้เป็ นสมการ

แบ่งแรงดัน คือ
=U (V
)
=U (V
)
 วงจรแบ่งแรงดัน วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะที่ไม่ต่อโหลด
( Voltage Divider) ( No Load )

ตัวอย่างที่ จงคำนวณหาแรงดันตกคร่อม ,
5
วิธีทำ หา จากสมการแบ่งแรงดัน

จาก =U

= 10 ( v )
 วงจรแบ่งแรงดัน วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะที่ไม่ต่อโหลด
( Voltage Divider) ( No Load )

ตัวอย่างที่ จงคำนวณหาแรงดันตกคร่อม ,
5
วิธีทำ หา จากสมการแบ่งแรงดัน

จาก =U

= 15 ( v )
 วงจรแบ่งแรงดัน วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะที่ไม่ต่อโหลด
( Voltage Divider) ( No Load )
เมื่อวงจรแบ่งแรงดันมีตัวต้านทาน
มากกว่า 2 ตัว
จาก =U

มา =U R=
จาก
=U

=U (V
)
 สรุป
สูตรการแบ่งแรงดัน (NO Load)
=U =U =U
 วงจรแบ่งแรงดัน ( Voltage Divider)
2. วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะต่อโหลด ( On
Load ) I

R1 U1
+
U

R2 U0 RL

จากวงจร เมื่อต่อโหลดเพิ่มที่จุดแบ่งแรงดัน ทำให้แรง

ดัน จากเดิมทีเคยแบ่ง
อยู่ลดลงเนื่องจากการต่อโหลดเพิ่ม ทำให้ความต้านทาน
ที่จุดนั้นลดลง
 วงจรแบ่งแรงดัน ( Voltage Divider)
I
จาก
R1 U1
R2 RL RT 1
+
U

R2 U0 RL
=
 วงจรแบ่งแรงดัน ( Voltage Divider)
I

R1 U1
+
U

RT 1 U0

เมื่อปรับรูปวงจรแล้ว จึงสามารถคำนวณโดยใช้สมการ แบ่งแรงดัน

ได้ สรุปเป็ นสูตรคือ = (v)
 วงจรแบ่งแรงดัน ( Voltage Divider)
2. วงจรแบ่งแรงดันในสภาวะต่อโหลด ( On
Load ) จงคำนวณหาแรงดันที่จุด ที่ต่อโหลด 4 kΩ
ตัวอย่างที่
I
6 วิธีทำ หา จากกฎของ
โอห์ม
U1 RT = R 1+ RT¿18 k Ω
6 kΩ
+
U = ¿ 2.5 mA
20 V U0
4 kΩ 4 kΩ U0=I T × RT 1
U 0 =2.5 mA × 2 k Ω
U 0 =5 ( v )
= ¿2k Ω
 วงจรแบ่งแรงดัน ( Voltage Divider)
วงจรแบ่งแรงดันคือวงจรที่ทำหน้าที่แบ่งแรงดันจาก
แหล่งจ่าย ที่มีขนาด
มากเกินกว่าที่โหลดจะใช้ โดยการใช้คุณสมบัติของ
ขณะไม่ต่อ
วงจรอนุกรม ขณะต่อโหลด
IT IT
โหลด
R1 U1 U1
R1
+ +
U U
R2 U2 R2 U2 RL

RT = R 1+ R2 //
แบบฝึกหัดที่3
10 minute
แบบทดสอบ
15:15 ~ 15:30
อย่าเชื่อในสิ่งที่
V

เห็น
จนกว่าจะได้
พิสูจน์