Professional Documents
Culture Documents
Chuong 1
Chuong 1
Mặt 1 VC – YT
Cái nào có trước và quyết định cái nào?
Có hai cách trả lời….hai trường phái
TH: CNDV + CNDT.
+ Là gì
+ Nguồn gốc (tự nhiên, xã hội)
+ Các hình thức cơ bản
1. Sù ®èi l©p gi÷a CNDV vµ CNDT…(tiÕp)
Mặt 1 VC – YT
- CNDV
+ Là trường phái TH bao gồm học thuyết của tất
cả những nhà TH khẳng định VC có trước, YT có
sau và VC quyết định YT.
+ Nguồn gốc
Nhận thức….thành tựu khoa học tự nhiên
Xã hội…..Lực lượng tiến bộ trong xã hội
+ Các hình thức cơ bản
1. Sù ®èi lËp gi÷a CNDV vµ CNDT…(tiÕp)
Mặt 1 VC – YT
-CNDT
+ Là Trường phái triết học bao gồm toàn bộ những học thuyết
của các nhà triết học khẳng định rằng YT có trước và quyết định VC.
+ Nguồn gốc
Nhận thức….bắt nguồn từ cách xem xét phiếm diện, tuyệt đối
hoá một mặt, một đặc tính nào đó của quá trình nhận thức mang tính
biện chứng của con người. Họ nhìn thấy sức mạnh của ý thức là đúng
nhưng coi YT sinh ra VC là sai.
Xã hội…Lao động trí óc tách ra khỏi lao động chân tay và sự
thống trị của LĐ trí óc dẫn đến XH có giai cấp….
CN duy vËt ®îc h×nh thµnh tõ rÊt sím vµ ®îc ph¸t triÓn
tõ thÊp ®Õn cao:
Mang tính chất ngây thơ, chất phác, mộc mạc, phỏng
đoán, cảm tính, đồng nhất VC với 1 dạng vật cụ thể
KIM
THỔ THỦY
HỎA
MỘC
II. Quan ®iÓm cña CNDV biÖn chøng vÒ vËt
chÊt, ý thøc vµ mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý
thøc
1. VËt chÊt
a1 Quan niệm của các nhà TH trước Mác:
- DVSH:
Đồng nhất
………..VC với 1 vật cụ thể
C¸ch ng«n cña Heraclit:
ThÕ giíi vËt chÊt M·i m·i ®·, ®ang vµ
sÏ lµ ngän löa vÜnh viÔn
®ang kh«ng ngõng bïng ch¸y vµ tµn lôi”.
§EMOCRIT (460-370 tcn)
II. Quan ®iÓm cña CNDV biÖn chøng vÒ vËt
chÊt, ý thøc vµ mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý
thøc
1. VËt chÊt
a1 Quan niệm của các nhà TH trước Mác:
- DVSH:
Đồng nhất ………. VC với khối lượng
Thêi cËn ®¹i ®· cã nhiÒu thµnh tùu
khoa häc tù nhiªn ®îc c«ng nhËn
Nhng c¸c nhµ triÕt häc l¹i r¬i vµo quan ®iÓm siªu
h×nh
II. Quan ®iÓm cña CNDV biÖn chøng vÒ vËt
chÊt, ý thøc vµ mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý
thøc
1. VËt chÊt
a1 Quan niệm của các nhà TH trước Mác:
- DVSH:
Ưu điểm: Đã xuất phát từ TGVC để giải thích về VC, như
vậy họ thừa nhận tính Kq của VC.
Nhược điểm:
Chưa phân biệt được VC với tư cách là phạm trù triết
học với VC với tư cách là phạm trù của các ngành khoa học cụ thể
Chưa phân biệt được VC nói chung với cá dạng tồn tại
của VC (hạn chế của PP tư duy siêu hình)
II. Quan ®iÓm cña CNDV biÖn chøng vÒ vËt
chÊt, ý thøc vµ mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý
thøc
1. VËt chÊt
a2 Quan niệm của các nhà Th M-LN
1.
Hoàn cảnh ra đời:
2
Đ/n VC của Lênin:
3.
Phân tích Đ/n
- Mở đầu Đ/n, LN đã khẳng định VC là phạm trù TH, bằng cách này
LN đã phân biệt VC với tư cách là phạm trù TH – khoa học cụ thể.
- “VC dùng để chỉ… và không lệ thuộc vào cảm giác” điều này giúp
+ Có được tiêu chuẩn để phân biệt VC với YT ?
II. Quan ®iÓm cña CNDV biÖn chøng vÒ vËt
chÊt, ý thøc vµ mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý
thøc
1. VËt chÊt
a2 Quan niệm của các nhà Th M-LN
-
Có được tiêu chuẩn để phân biệt VC với YT ?
VC: tồn tại KQ………..YT tồn tại CQ
VC tồn tại cảm tính…….YT tồn tại dưới dạng hình
ảnh tinh thần
VC phương thức tồn tại = vận động…..YT PTTT
là tri thức
Xét chung: VC có trước……….Yt có sau
II. Quan ®iÓm cña CNDV biÖn chøng vÒ vËt
chÊt, ý thøc vµ mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý
thøc
1. VËt chÊt
a2 Quan niệm của các nhà Th M-LN
-
LêNin khẳng định VC có trước, YT có sau (khẳng
định lập trường DV bác bỏ duy tâm)
- Duy tâm:
VC và VĐ tồn tại riêng rẽ, tách rời nhau, VĐ có
trước VC, nguyên nhân VĐ của VC nằm trong YT.
- DVSH
VC và VĐ gắn bó với nhau (tích cực)
Họ đồng nhất VĐ của VC với VĐ cơ giới. Hình
thức VĐ có nguyên nhân bên ngoài đối tượng VĐ,
như vậy nguyên nhân này thuộc về YT. Với cách lập
luận như vậy, họ taác rời VC với VĐ nhận xét
b. Ph¬ng thøc vµ h×nh thøc tån t¹i cña vËt chÊt
b1. Quang niệm của các nhà Th trước Mác về vận động
- DVSH
nhận xét:
Ưu điểm: đúng khi khẳng định VC và VĐ gắn liền với
nhau
F = G.m1m2/r2
b. Ph¬ng thøc vµ h×nh thøc tån t¹i cña vËt chÊt
E = mc2
¸nh s¸ng
Sãng ®iÖn
b. Ph¬ng thøc vµ h×nh thøc tån t¹i cña vËt chÊt
Fe + H2SO4 = FeSO4 + H2
b. Ph¬ng thøc vµ h×nh thøc tån t¹i cña vËt chÊt
* Mèi quan hÖ gi÷a c¸c h×nh thøc vËn ®éng
XÃ HỘI
SINH
Sinh
HÓA
LÝ
Lý
CƠ
* Mèi quan hÖ gi÷a c¸c h×nh thøc vËn ®éng
-Hình thức VĐ cao bao hàm trong đó hình thức
VĐ thấp
-Hình thức VĐ thấp, trong những điều kiện nhất
định có thể chuyển hoá thành cái VĐ cao hơn.
-Các hình thức VĐ cơ bản khác nhau về chất
- Mỗi kết cấu VC có thể gắn nhiều hình thức VĐ
khác nhau, nhưng đặc trưng cho kết cấu VC đó là
hình thức VĐ cao nhất.
* vận động và đứng im
*Đứng im là một trạng thái đặc biệt của VĐ, là sự VĐ
trong thăng bằng
Đứng im chỉ xảy ra trong 1 mối quan hệ xác định.
……………………trong một hình thức xác định
Đ/i chỉ biểu thị sự ổn định tương đối về chất của
SV
Vì sao VĐ là tuyệt đối, là vĩnh viễn còn đứng im chỉ là
tương đối, tạm thời, thoáng qua..????
b. Ph¬ng thøc vµ h×nh thøc tån t¹i cña vËt chÊt
- Kh«ng gian, thêi gian lµ h×nh thøc tån t¹i cña v/c
* Kh«ng gian: lµ vÞ trÝ tån t¹i cña sù vËt
ë vÞ trÝ nhÊt ®Þnh, vËt chÊt tån t¹i víi mét kÝch thíc
nhÊt ®Þnh: (lín- nhá, dµi-ng¾n, cao-thÊp)Kh«ng gian lu«n
®îc x¸c ®Þnh bëi 3 chiÒu.
cao
réng
dµi
- Biểu hiện
1. VËt chÊt
- Biểu hiện
Thế gới tồn tại vĩnh viễn, vô tận, vô hạn không được
sinh ra cũng không mất đi
1. VËt chÊt
- Chứng minh
Thực tiễn: Xét đến cùng quá trình hình thành và phát
triển của của XH loài người được quy định từ VC và trong
LLSX.
2. ý thøc
a. Nguån gèc cña ý thøc
* Ph¶n ¸nh (PA) lµ kh¶ n¨ng gi÷ vµ t¸i hiÖn l¹i nh÷ng
®Æc ®iÓm cña d¹ng vËt nµy trªn d¹ng v/c kh¸c trong qu¸
tr×nh t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau.
PA ®îc thÓ hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau.
Tr×nh ®é kÕt cÊu cña v/c cµng cao, th× kh¶ n¨ng PA
cµng -cao:
PA c¬ häc : ë giíi v« c¬ (thÊp nhÊt)
- PA sinh häc: ë giíi sinh vËt cao h¬n: KÝch thÝch
(TV), c¶m øng, ph¶n x¹(ë ®v th«ng qua ph¶n x¹ kh«ng
®k) - PA t©m lý: ë ®éng vËt cã n·o bé(p.x¹ cã ®iÒu kiÖn)
- PA ý thøc : lµ cao nhÊt, chØ cã ë n·o ngêi
Phim thuyet phan anh
a. Nguån gèc cña ý thøc (tiÕp)
b. B¶n chÊt vµ kÕt cÊu cña ý thøc
-B¶n chÊt: ý thøc lµ sù PA n¨ng ®éng s¸ng t¹o TG kq vµo
bé n·o con ngêi; lµ h×nh ¶nh chñ quan cña TGkq.
+Tri thøc(quan träng nhÊt) là kết quả của quá trình nhận
thức của con người về thế giới hiện thực là tái hiện trong tư
tưởng những thuộc tính những quy luật của thế giới ấy và diễn
đạt chúng dưới hình thức ngôn ngữ hoặc hệ thống kí hiệu
khác.
Vai trò:
PA trình độ nhận thức của con người đối với HT Kq
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc
tiÔn cÇn qu¸n triÖt nguyªn t¾c sau:
Ph¶i xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ kq, t«n träng hiÖn thùc kq, nhng
cÇn ph¶i ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng chñ quan cña con ngêi.
Kh«ng tr«ng chê, û l¹i vµo sù tù biÕn ®æi cña tù nhiªn .
Th.S NGUYỄN VĂN HẬU
EMAIL: nvhaund@gmail.com
SĐT: 0983 909 428