QUẢN

LÝ
CUNG
ỨNG

THUỐC
 MỤC TIÊU
01
02
Trình bày ý nghĩa của việc
cung ứng thuốc trong cộng
đồng.
Trình bày khái niệm nhu cầu
thuốc và các yếu tố ảnh
hưởng đến nhu cầu thuốc.
03
Trình bày các phương pháp 04
nghiên cứu, tính toán nhu
cầu thuốc
Trình bày sơ đồ mạng lưới
phân phối thuốc, các tiêu
chuẩn của cung ứng thuốc
cho cộng đồng
 01 Cung ứng thuốc và ý nghĩa cung ứng
thuốc trong cộng đồng

NỘI DUNG 02 Nhu cầu thuốc, các phương pháp

xác định nhu cầu thuốc

03 Mô hình màng lưới phân phối thuốc

Các chỉ tiêu của màng lưới bán thuốc
1. CUNG ỨNG THUỐC VÀ Ý NGHĨA CỦA VIỆC
CUNG ỨNG THUỐC TRONG CỘNG ĐỒNG

Khái niệm

Cung ứng thuốc là quá trình đưa thuốc từ nơi sản xuất đến tận người sử
dụng.

Quản lý cung ứng thuốc gồm 4 nhiệm vụ cơ bản:

Lựa chọn thuốc

Mua sắm thuốc

Phân phối thuốc

Hướng dẫn sử dụng thuốc

01 Lựa chọn thuốc
+Mô hình bệnh tật, mô hình tử vong toàn
quốc
+Các phác đồ điều trị chuẩn đã được xây
dựng
+Kinh phí quốc gia và khả năng chi trả của
người bệnh
+Dự đoán tình hình bệnh tật trong kì tới
+Tham khảo danh mục thuốc hoạt chất,
mô hình bệnh tật
03 Phân phối thuốc
+Cung cấp các thông tin về thuốc cho các
đối tượng bệnh viện, bệnh nhân, các phân
tử trung gian trên kênh phân phối
+Tồn trữ thuốc
+Vận chuyển, giao nhận thuốc đến các
đơn vị y tế, các kênh phân phối
+Thanh, quyết toán tiền thuốc, kiểm nhận
Mua sắm thuốc
02
+Xác định nhu cầu về số lượng, chủng loại
+Lựa chọn các phương thức cung
ứng, ,mua bán, đấu thầu
+Kí kết các hợp đồng kinh tế mua bán
+Thanh toán tiền và kiểm nhận thuốc
Hướng dẫn sử dụng thuốc
04
+Bán thuốc OTC hướng dẫn sử dụng
+Kê đơn ,bán thuốc ,HDSD thuốc
+Các hoạt động giáo dục truyền thông về
sử dụng thuốc an toàn hợp lí
+Theo dõi ADR của thuốc
Chính sách thuốc và quốc gia đưa ra 2 mục tiêu lớn
TIVE ADVANTAGES

Cung cấp thuốc cho nhu cầu Việc sử dụng thuốc phải
chăm sóc sức khỏe của toàn
hợp lí, an toàn, hiệu quả
dân đầy đủ, kịp thời các loại
thuốc có hiệu lực, chất
lượng tốt, giá thành hợp lí
NĂM BÌNH QUÂN ĐẦU NGƯỜI
Việt nam (USD/người) Thế giới (USD/người)

1985 19,4
1989 0,3
1990 0,5
1992 1,5
1993 2,5
1994 3,2
1995 4,0 40,0
1996 4,6 50,6
1997 5,2 54,6
1998 5,5 58,5
1999 5,0 63,0
2000 5,4
2003 7,6
2004 8.4
2005 8,7
 Nhà nước đảm bảo rằng chính sách thuốc quốc gia việc
cung ứng thuốc thiết yếu cho nhân dân

Nhà nước cấp kinh phí mua thuốc cho công tác phòng
chống dịch, sốt rét, các bệnh xã hội, sinh đẻ có kế hoạch
và cấp cứu chấn thương

Nhà nước cấp kinh phí mua thuốc phòng chống sốt rét
Quy định nhà nước cho nhân dân, mua thuốc, trợ phí tiêm dầu lipiodol cho
phòng chống bướu cổ

trong cung ứng thuốc Nhà nước trợ cấp tiền thuốc chữa bệnh cho nhân dân
vùng cao, miền núi, vùng sâu.

Nhà nước trợ cấp trực tiếp cho các đối tượng được hưởng
chính sách xã hội thay cho việc trợ cấp qua giá, thực hiện
cơ chế 1 giá thuốc trong cả nước nhằm đáp ứng nhu cầu
thuốc chữa bệnh cho nhân dân và tạo điều kiện phát triển
ngành dược.
2. NHU CẦU THUỐC, CÁC PHƯƠNG
PHÁP XÁC ĐỊNH NHU CẦU THUỐC

2.1 Khái niệm về nhu cầu thuốc

Nhu cầu thuốc là tập hợp tất cả những
loại thuốc với dạng bào chế thích hợp,
hàm lượng thích hợp, đủ về số lượng, đảm
bảo chất lượng và hiệu lực để đáp ứng
được các yêu cầu phòng chữa bệnh của cá
thể, của cộng đồng trong một phạm vi
thời gian, không gian, một trình độ xã hội,
khoa học kỹ thuật và khả năng chi trả nhất
định.
2. NHU CẦU THUỐC, CÁC PHƯƠNG
PHÁP XÁC ĐỊNH NHU CẦU THUỐC

2.1 Khái niệm về nhu cầu thuốc

Nhu cầu thuốc là tập hợp tất cả những
loại thuốc với dạng bào chế thích hợp,
hàm lượng thích hợp, đủ về số lượng, đảm
bảo chất lượng và hiệu lực để đáp ứng
được các yêu cầu phòng chữa bệnh của cá
thể, của cộng đồng trong một phạm vi
thời gian, không gian, một trình độ xã hội,
khoa học kỹ thuật và khả năng chi trả nhất
định.
 2.2 CÁC YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH VÀ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NHU CẦU
THUỐC
2.2.1 Tình trạng bệnh tật, mô hình bệnh tật

2.2.2 Kỹ thuật chẩn đoán bệnh và điều trị

2.2.3 Hiệu lực điều trị của thuốc

2.2.4 Quyết định cuối cùng của người bệnh

2.2.5 Yếu tố môi trường xã hội

2.2.6 Giá trị của sản phẩm và những sản phẩm cạnh tranh

2.2.7 Các yếu tố khuyến mại và hiệu quả của hoạt động thông tin quảng cáo
Các loại bệnh Mô hình bệnh tật c Mô hình bệnh t Mô hình bệnh tật c
ủa các nước đang p ật của các nước hung toàn thế giới
hát triển phát triển

Các bệnh nhiễm tr 41,2 5,3 33,4

ùng

Các bệnh không n 50,0 87,3 58,1

hiễm trùng

Chấn thương 8,8 7,4 8,5

Cộng 100,0 100,0 100,0

Bảng 6.3 Mô hình bệnh tật của các nước trên thế giới năm 1990

Mô hình bệnh tật ở Việt Nam
Ở Việt Nam, về mặt mô hình bệnh tật, các
bệnh nhiễm khuẩn là những bệnh phổ biến
nhất, kể cả trong quá khứ hiện tại và tương lai
· -Xác định được thực trạng xu hướng thay đổi cơ
Mô hình bệnh tật của hệ thống bệnh viện
Mô hình bệnh tật bệnh viện bao gồm:
+ Mô hình bệnh tật của bệnh viện đa khoa
(Gồm các bệnh thông thường và bệnh chuyên
khoa)
+ Mô hình bệnh tật của bệnh viện chuyên
khoa, viện có giường bệnh (Gồm chủ yếu là
bệnh chuyên khoa và bệnh thông thường)
Ý nghĩa của việc nghiên cứu mô
hình bệnh tật
-Quản lý được sức khỏe và bệnh tật của toàn xã
hội
cấu bệnh tật trong cộng đồng và xã hội, để chiến
lược và sách lược về y tế, phòng chống đối phó với
bệnh tật
-Định hướng chiến lược phát triển kỹ thuật điều
trị, cung ứng và sử dụng thuốc khoa học
-Chủ động nghiên cứu về sản xuất, cung ứng và
phân phối thuốc
-Lập kế hoạch ngân sách y tế, kế hoạch đầu tư y tế,
kế hoạch nghiên cứu khoa học kỹ thuật y dược, các
kế hoạch chiến lược chung của ngành, chủ động,
hợp lí và hiệu quả.
2.2.2 Nhu cầu thuốc phụ thuộc vào kỹ thuật chẩn đoán bệnh và điều
trị
Nhu cầu thuốc phụ thuộc vào trình độ, khả năng chuyên môn của người cung cấp dịch vụ y tế, trong đó
đặc biệt là các y sĩ khám chữa bệnh

Nhu cầu thuốc không phụ thuộc hoàn toàn vào ý định của người dùng mà lại được quyết định bởi yêu cầu
chữa bệnh, trình độ chuyên môn của thấy thuốc hoặc cán bộ bán thuốc

Theo Tổ chức Y tế Thế giới: Một hướng dẫn điều trị thực hành về thuốc bao gồm đủ 4 thông số:
Hợp lí
An toàn
Hiệu quả
Kinh tế
 2.2.3 Nhu cầu thuốc phụ thuộc vào hiệu lực điều trị thuốc

Có hiệu lực phòng, chuẩn đoán, điều trị bệnh theo công dụng đã công bố
An toàn, không hoặc ít có tác dụng phụ
Dạng bào chế đã sử dụng
Đảm bảo chất lượng được trong quá trình bảo quản trong thời hạn sử dụng

2.2.4 Nhu cầu thuốc phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của
người bệnh

Người bệnh hoặc thầy thuốc đều có những thói quen, thị
hiếu riêng trong khi thể hiện sức mua thuốc. Điều đó phụ
thuộc vào sự lựa chọn và khả năng kinh tế.
Yếu tố trình độ văn hóa, tầng lớp xã hội cũng lầ một trong
những nhân tố có tầm ảnh hưởng

2.2.5 Yếu tố môi trường, xã hội

Phong tục, tập quán, tôn giáo, tín ngưỡng,…

Điều kiện khí hậu, thời tiết,…
2.2.6 Giá trị của sản phẩm và những sản phẩm cạnh
tranh

Thuốc tối cần trong những trường hợp cần thiết BN có khả năng chi trả→giá thuốc chỉ ảnh hưởng ít nhiều đến nhu cầu
Thuốc không phải là tối cần,BN có khả năng chi trả hẹp → giá thuốc là một yếu tố cân nhắc trước khi mua (mua nhóm
này hay nhóm khác, thuốc này hay thuốc khác hoặc không mua)

2.2.7 Các yếu tố khuyến mại và hiệu quả của hoạt động
thông tin quảng cáo
Quảng cáo thuốc chỉ được phép là giới thiệu thuốc và cung cấp các thông tin cần thiết về sử dụng thuốc cho có lợi cho
BN
Tuy nhiên, do động cơ doanh thu, lợi nhuận mà các nhà SX hoặc KD thuốc luôn thực hiện việc khuyến mại và thông tin
quảng cáo thuốc vượt quá giới hạn cho phép.
2.3. Phân loại nhu cầu thuốc
2.3.1. Phân loại thuốc nhu cầu thuốc theo mức độ cần thiết trong sử dụng
1. Thuốc tối cần(V)
2. Thuốc thiết yếu(E)
- những loại thuốc cấp cứu, thuốc tối cần, thiếu nó người ta sẽ chết vì Nhu cầu cần thiết
bệnh hoặc sẽ tổn thương nặng đến sức khỏe

Nhu cầu thông thường

Cần trong phòng, điều trị nhưng không mang tính
cấp bách
- Bệnh nhân có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tùy
các mức độ khác nhau, hoặc thay đổi bằng
Phương pháp trị liệu khác
2.3.2. Phân loại theo công dụng của thuốc 2.3.3. Phân loại dựa theo sự hợp lí, an toàn trong
điều trị
● Nhu cầu thuốc hợp lý: phù hợp với kỹ thuật, phương pháp điều
Nhu cầu không thể thay thế trị.
Nhu cầu về những loại thuốc riêng biệt không
Xác định bới 2 yếu tố:
thể thay thế loại thuốc này cho loại thuốc khác
trong chỉ định. 1.Đặc điểm, tình hình bệnh tật
2. Kỹ thuật học hiện đại
●Nhu cầu thuốc bất hợp lý: không phù hợp…
Nhu cầu thay thế +Xuất phát từ bác sĩ:-Do trình độ yếu kém, chuẩn đoán
Nhờ sự phát triển của y dược học cùng một sai bệnh
loại bệnh nhưng có nhiều trị liệu khác nhau,
sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau. -Do chiều lòng bệnh nhân
-Do đạo đức nghề nghiệp kém, lợi
ích về kinh tế
Nhu cầu đồng thời +Xuất phát từ BN: tự điều trị và thiếu kiến thức về sử
Quá trình điều trị bệnh khi dung một số sản dụng thuốc
phẩm này thì đồng thời cũng phát sinh việc
phải dùng sản phẩm khác.
+ Xuất phát từ các nguyên nhân khác:
- ví dụ: Khi điều trị bằng thuốc chống ung thư -Tuyên truyền, quảng cáo thiếu trung thực của nhà SX
nên kèm thuốc chống nôn KD sai qui định
chuyên môn
-Thiếu thuốc giả tạo do thủ thuật KD,…
2.4 Các phương pháp nghiên cứu, tính toán nhu 01
cầu thuốc
-Phương pháp thống kê dựa
trên sử dụng thuốc thực tế
Có 3 phương pháp chủ yếu là

02
Phương pháp dựa trên cơ
sở quản lý các dịch vụ y tế

03
Phương pháp dựa trên mô
hình bệnh tật và phác đồ điều
trị
2.4.1 Phương pháp thống kê dựa trên sử
dụng thuốc thực tế
Có 4 nguyên tắc chính:
Thu thập, hồi cứu các số liệu sử dụng thuốc trong quá khứ

Phân tích, đánh giá số liệu dung thuốc qua nhiều năm, tìm
ra các quy luật

Phân tích, đánh giá sự hợp lý, bất hợp lý trong lượng thuốc
đã sử dụng

Nghiên cứu các yếu tố có liên quan đến nhu cầu thuốc
trong giai đoạn sắp tới (bệnh tật, thời tiết, sức khoẻ,…)
2.4.2 Phương pháp dựa trên cơ sở quản lý các dịch vụ y tế
Dựa trên nguyên tắc

Dựa trên số liệu đăng ký hành nghề của tất cả đơn vị thuộc dịch vụ y tế NN và tư nhân

Chi tiết hóa các loại hình dịch vụ y tế có sử dụng thuốc ở tất cả các tuyến y tế từ TW đến hộ
gia đình

+ Chẩn đoán bệnh

+ Điều trị bệnh nội trú

+ Điều trị bệnh ngoại trú

+ Dịch vụ sinh đẻ, kế hoạch hóa gia đình

+ Dịch vụ tai, mũi, họng, nha khoa,…

Quản lý được tình trạng bệnh tật của cư dân địa phương, tính toán được số lượt bệnh nhân,
số loại bệnh nhân của các loại bệnh tật.

Dựa vào kỹ thuật đ.trị và thực tế sử dụng T qua số liệu nhập, sử dụng

Phân tích, đánh giá các yếu tố có ảnh hưởng tới nhu cầu thuốc kỳ tới.
 Nguyên tắc : dựa trên chỉ số về sức khỏe,bệnh tật, kỹ
2.4.3. PP dựa trên mô hình bệnh tật và phác đồ điều trị.
thuật điều trị,...
Như vậy nhu cầu chung về các loại thuốc cần cho quần thể trong1
năm để điều trị n loại bệnh được tính như sau:
Qk = ∑p.fi, qki
Qk = Q1 + Q2 +….+ Qm với Qm là nhu cầu thuốc thứ m
+ Dân số tại địa bàn Số loại bệnh mắc phải và
Qm = ∑p.fi, qmi cần nghiên cứu nhu được đánh số là i= 1,2,3,
cầu thuốc (P) …,n.

Lượng thuốc trung bình

của loại thuốc k nào đó
Tần suất xuất hiện bệnh i dùng để điều trị bệnh i
trong quần thể là fi nào đó là qki theo phác đồ
điều trị qki >0
Qua bảng ma trận có thể tính được nhu cầu thuốc của 1 cộng
đồntheo công thức:
Khi đó nhu cầu để điều trị n bệnh cho 1 quần thể cần phải
Qk = ∑p.fi, qki = p. ∑fi.qki
có k loại thuốc: k= 1,2,..,m.
 Kênh trực tiếp
01 Giữa người sản xuất và người
tiêu dùng

3.1 Mô hình mạng lưới

Kênh ngắn
phân phối thuốc 02 Sản phẩm được chuyển cho
người bán lẻ trước khi đến với
Mô hình mạng lưới thuốc được người tiêu dùng
tạo bởi 3 kênh phân phối
Kênh dài
03 Giữa người sản xuất và người
tiêu dùng có nhiều người trung
gian

Chú ý: Màng lưới càng nhiều kênh phân phối sẽ

ảnh hưởng nhiều tới giá cả và chất lượng thuốc.
 Các thành phần làm nhiệm vụ cung ứng đảm bảo nhu cầu
thuốc
Các doanh nghiệp nhà nước làm nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh
thuốc, các Công ty, Xí nghiệp dược phẩm trung ương, địa phương.

Các CTy TNHH, CTCP, CT liên doanh nước ngoài có

bán thuốc
Các hiệu thuốc trực thuộc của CT dược phẩm, quầy của các
hiệu thuốc , đặt tại các xã phường
Các đại lý cho CT dược phẩm, cho các XN dược phẩm
tại các xã
Các quầy thuốc Của Trạm Y Tế xã (hội chữ thập đỏ)​

Các dịch vụ y tế nhà nước , tập thể, tư nhân kết hợp bán thuốc
Số công ty
TNHH,CTCP,DNTN:897

Số lượng nhà thuốc tư

nhân:7490

Số đại lý bán lẻ:7417​

Quầy thuốc thuộc

trạm y tế xã:7948

Quầy thuốc thuộc DN

nhà nước:464

Quầy thuốc thuộc DN cổ

phần hóa:6222​
3.2 Các chỉ tiêu mạng lưới phân phối thuốc

02
01 03
Chỉ tiêu diện tích bình
Chỉ tiêu số dân bán thuốc quân một điểm bán thuốc Chỉ tiêu bán kính bình
bình quân phục vụ phục vụ quân một điểm bán thuốc
P= s= phục vụ
R=
3.3 Một số tiêu chuẩn cung ứng thuốc cho cộng đồng
3.3.1 Thuận tiện

Điểm bán thuốc gần dân

Giờ giấc bán

3.3.2 Kịp thời

Có sẵn và đầy đủ các loại thuốc đáp ứng nhu cầu, có thuốc cùng loại để thay thế
Có sẵn và đầy đủ các loại thuốc thiết yếu
Có đủ số lượng thuốc đáp ứng nhu cầu người mua
3.3.3 Chất lượng thuốc đảm bảo
Đảm bảo chất lượng cần thiết
Không bán thuốc: Chưa có sổ đăng ký hoặc chưa được phép nhập, sản xuất
Thuốc giả, thuốc kém chất lượng
Thuốc quá hạn dùng

3.3.4 Giá cả hợp lý

Giá niêm yết công khai

Giá hợp lý không tang khi nhu cầu tang, ổn định
Có đủ các loại thuốc khác nhau để phù hợp với tài chính mọi người
3.3.5 Hướng dẫn sử dụng thuốc an toàn hợp lý
Người bán phải có chuyên môn
Có đạo đức
Có trách nhiệm cao
Chấp hành tốt quy chế chuyên môn và các quy định

3.3.6 Kinh tế

Giá thành điều trị phù hợp khả năng chi trả đảm bảo lợi ích điều trị
tốt chi phí thấp, tiết kiệm chi phí cho cá thể và cộng đồng, thực hiện
đúng đủ chính sách nhà nước đảm bảo thu nhập và lãi cho người bán
thuốc.
THANK YOU