ARALING

PANLIPUNAN
QUARTER 3

Kahulugan at
Kahalagahan ng
Pamahalaan
SUBUKIN
Piliin at isulat ang titik ng wastong
sagot.
1. Anong mayroon ang pamahalaan na
ipinatupad sa mga mamamayan upang
maging mapayapa, masaya at maunlad
ang bansa?
a. Mga tagubilin
b. Mga batas
c. Mga utos
d. Mga aral
 2. Nagpapatupad ng
batas?
a. Kongreso
b. Senado
c. Mayor
d. Governor
3. Gumagawa ng batas para
sa kapakanan ng lahat?
a. Kongreso
b. Senado
c. Mayor
d. Governor
5. Alin ang katangian ng mga
opisyal na dapat nating ihalal?
a. Mayabang, masungit at
maramot b. Mayaman, maganda
at matalino
c. Maka-Diyos, makatao,
makakalikasan at makabansa d.
Matapang, makasarili at mahina
BALIKAN
Basahin ang pangungusap. Isulat
sa patlang ang tsek ( / ) kung
tamang paraan ang pagbebenta
at pamamahala ng produkto at
ekis ( x ) naman kung hindi.
________ 1. Ang tungkulin ng
pamahalaan ay pangalagaan at
pagpapanatili ng katatagan at
katahimikan ng bansa.
________ 2. Ang mga
mamayan ay may
karapatan maki alam o
pumuna sa paraan ng
pagpaptakbo ng pinuno
sa pamahalaan.
________ 3. Ang sangay
ng tagapagpaganap ay
binubuo ng pangulo,,
ikalawang pangulo,
gabinete, at pamahalaang
local.
________ 4. Si
Pangulong Duterte ang
“commander in Chief”
o katas taasang pinuno
ng Pilipinas.
________ 5. Ang
Legistalura ay maaaring
pumigil, magpahaba o
magpawalang halaga ng
hatol o ibinigay na
kaparusahan.
ARALIN
Ayun sa Wiktionary. Ang
pamahalaan ay isa itong pangkat
ng tao o lahi ng mga tao na
pinangangasiwaan ng isang
pinuno at may pinasinayahang
mga batas at panuntunan. Ang
bawat bansa sampu nang mga
nasasaklawan nito ay may
pangkahalatang pamahalaan at
Ang kahalagahan ng
pamahalaan ay para magkaroon
ng pagkaiisa at kapayapaan.
Tumulong sa mga taong may
matinding pangangailangan at
lalo na sa nasalanta ng bagyong
nagdaan sa mga kalapit bayan
tulad sa Cagayan Valley.
Hindi para sa mga tao lamang
ang pamahalaan kundi
kasama din ang bansa na
napapaunlad tulad ng mga
pagawaing tulay, daan at
establisimento ng pangulo ng
isang bansa.
Mahalaga ang pamahalaan
dahil makakatulong din ito sa
mga mamayanan, mahirap man
o mayaman. Natutulungan din
ipagamot ang mga may
karamdaman nating
kababayan.
Kahulugan ng Pamahalaan
Pamahalaan ay isang samahan o
organisasyong political na
itinaguyod ng mga grupo ng tao
na naglalayong magtatag ng
kaayusan at magpanatili ng isang
sibilisadong lipunan.
Ang pamahalaan ng Pilipinas, na
siya ring Pambansang
pamahalaan, ay isang uri o
sistemang presidensiyal o
demokratiko. Pinamumunuan at
pinamamahalaan ito ng isang
Pangulo na siyang puno ng bansa,
katuwang ang pangalawang
pangulo.
Ang pamahalaan ay may tatlong
magkakaugnay na mga sangay. Ito rin ay
may kapangyarihan na magbigay ng mga
pangangailangan ng mga mamamayan ng
nasasakupang teritoryo: ang
tagabagbatas, tagapagpaganap, at
tagpaghukom. Tinatawag din ang mga
sangay na ito ay lehislatibo, ehekutibo, at
hudikatura.
 Sangay
ng
Pamahalaan.
Ano ang Pamahalaan? Ang
pamahalaan ng Pilipinas “Ang
Pilipinas ay isang demokratiko at
republikanong Estado. Nasa mga
mamayan ang kapangyarihan nito at
nagmumula sa kanila ang buong
pamumunuan ng pamahalaan.”
Artikulo II, Seksyon 1 ng 1987
Konstitution
Ang Pilipinas ay isang republikang
may pampanguluhang anyo ng
pamahalaan kung saan pantay na
nahahati ang kapangyarihan sa
tatlong sangay nito: ehekutibo,
legislatibo, at hudikatura.
Isang mahalagang bunga ng
pampanguluhang Sistema ng pamahalaan
ay ang prinsipyo ng paghahati ng
kapangyarihan, kung saan nasasailalim sa
Kongreso ang paggawa ng mga batas,
nasasailalaim sa Ehekutibo ang
pagpapatupad ang mga ito, at nasasailalim
sa Hudikatura ang pagpapasyasa mga
kontrobersiyang legal. Suriin Ehekutibo
Lehislatibo Hudikatura
LEHISLATURANG SANGAY
Ang Lehistaruang sangay ay
pinahihintulutang gumawa ng mga
batas, magamyenda, at
magsawalang bias ng mga ito gamit
ang kapangyarihang ibinigay ng
Kongreso ng Pilipinas. Nahahati ang
institusyong ito sa Senado at
Kapulunganng mga Kinatawan.
EHEKUTIBONG SANGAY
Ang Ehekutibong sangay ay binubuo ng Pangulo
at Pangalawang Pangulo na kapwa inihalal ng
boto ng nakakarami at nagsisilbi sa loob ng anim
na taon. Binibigyan ng Konstitusyon ang
Pangulo ng kapangyarihang piliin ang kanyang
Gabinete. Bubuuin ng mga kagwarang ito ang
isang malaing bahagi ng burukrasya ng bansa.
HUDIKATURANG SANGAY
Ang Hudikaturang sangay ay may
kapangyarihan lutasin ang mga sigalot sa
pagpapatupad ng mga karaptang nakasaad
sa batas. Hinahatulan ng sangay na ito
kung nagkaroon o hindi ng matinding pang-
aabuso sa pagpapasya, na katumbas ng
kulungan o kalabisan ng kapangyarihan, sa
panig ng pamahalaan. Binubuo ito ng korte
suprema at mga mababang hukuman.
PAGYAMANIN
Piliin ang tamang
sagot ng mga tanong
sa ibaba sa kahon at
isulat sa patlang ang
titik ng wastong
sagot.
_______1. Gumagawa ng batas
Pambansang Pamahalaan
________2. Nilulutas ang mga
sigalot sa Lipunan
________3. Namamahala sa
pamahalaan
________4. Binubuo ng Pangulo
at Pangalawang Pangulo
________5. Tagahukom
________6. Mga Senado at Kongreso
________7. Nagpapasiya sa mga nang-
aabuso ________8. Binubuo ng Korte
Suprema at mababang Hukuman
________9. Pinamumunuan ng
Pangulo ang sangay na ito.
________10. Binubuo ng mga Kalihim
at Gabinete
ISAISIP
1. Ang Pilipinas ay may
pambansang
pamahalaan na
pinamumunuan ng
Pangulo ng bansa.
2. Ang pamahalaan ay isang samahan o
organisasyong political na itinaguyod ng mga
grupo ng tao na naglalayong magtatag ng
kaayusan at magpanatili ng isang sibilisadong
lipunan. Ang pamahalaan ng Pilipinas, na siya
ring pambansang pamahalaan, ay isang uri o
sistemang presidensiyal at demokratiko.
Pinamumunuan at pinamamahalaan ito ng
isang Pangulo na siyang puno ng bansa,
katuwang ang pangalawang pangulo.
3. Mahalaga ang
pamahalaan dahil ito ang
namumuno sa
pagpapatupad ng mga
programa para sa
nasasakupan
4. Ang pambansangng
pamahalaan ay binubuo ng
sangay na
tagapagpaganap, sangay
na tagapagbatas, at sangay
na tagahukom.
5. Ang tatlong sangay
ng pamahalaan ay
ang tagapagbatas,
tagapagpaganap, at
tagahukom.
6. Ang sangay na
tagapagpaganap
ang
nagpapatupad ng
batas.
7. Ang sangay ng tagabagtas ay
ang kongreso ng ating bansa na
siyang gumagawa ng mga
batas. Ito ay may dalawang
kapulungan: ang Senado na
mataas na kapulungan at ang
Kapulungan ng mga Kinatawan
ng mababang kapulungan.
8. Ang sangay na
tagapaghukom ang
nagbibigay-
kahulugan sa mga
batas ng bansa
TAYAHIN
Iguhit ang thumbs up icon kung
ang mga sumusunod na gawain ay
tamang ginagawa at thumbs down
icon kung hindi.
________1. Ang sangay ng
Ehekutibo ay kinabibilangan ng
tagapaghukom.
________2. Ang mga sangay ng
Pamahalaan ay magkakaugnay.
________3. Pinamumunuan
ni Pangulong Duterte ang
sangay ng Judikatura.
________4. Ang
pamahalaan ng Pilipinas ay
siya ring tinatawag na
Pambansang Pilipinas.
________5. Ang tatlong
sangay ng Pilipinas ay ang
tagapagbatas,
tagapagpaganap at
tagapaghukom.
________6. Ang Pilipinas ay
may pamahalaang
demokratiko.
________7. Nakasalalay sa
Kongreso ng Pilipinas ang
kapangyarihang
tagapagbatas.
________8. Kapulungan ng
Kinatawan (mababang
kapulungan
________9. Senado
(mataas na kapulungan)
________10. Ang
pinakamataas na
kapangyarihan sa
Pilipinas ay ang pangulo
sa Senado.