BAB 4 PEMBANGUNAN POLITIK DAN HUBUNGAN ETNIK

MahyuddinKhalid&AshrofZaki, UiTM

CTU553 HUBUNGAN ETNIK

emkay@salam.uitm.edu.my

PENGENALAN
2

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

4.1

Hasil Pembelajaran
Mengetahui latar belakang pembangunan politik dan hubungan etnik di Malaysia sebelum dan selepas kemerdekaan Memahami proses pembinaan satu bangsa dan satu negara Malaysia sejak zaman penjajahan hingga kini Menghuraikan proses kemunculan politik berparti di Malaysia Menganalisis bagaimana proses dan tindakan politik boleh memupuk hubungan etnik yang harmonis

4.2

PARTI POLITIK

4.3

KANDUNGAN BAB 4

PERJANJIAN MALAYSIA

4.4

ISLAM & POLITIK

4.5

eMKAy

MATLAMAT MODENISASI POLITIK

3

MODENISASI POLITIK

MATLAMAT
POLITIK &
HUBUNGAN ETNIK

KEPENTINGAN
Modenisasi ekonomi memerlukan masyarakat nasional yang stabil dan berintegrasi dengan baik

Pembinaan Negara Bangsa

PARTI POLITIK

MODENISASI POLITIK MALAYSIA

PERJANJIAN MALAYSIA

METODE
Pembentukan dan pelaksanaan dasar khas Dasar Pend Keb, Dasar Kebudayaan Keb, Bahasa Kebangsaan, Rukun Negara dan pemupukan semangat nasionalisme

ISLAM & POLITIK

UKURAN PENCAPAIAN
Kualitatif Kuantitatif

eMKAy

CABARAN MODENISASI POLITIK

4

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Migrasi

PARTI POLITIK

Gabungan etnik yang berbeza

PERJANJIAN MALAYSIA

CABARAN PEMBINAAN NEGARA BANGSA

Penjajahan

ISLAM & POLITIK

Gabungan wilayah yang berbeza

eMKAy

KOMPONEN SISTEM POLITIK

5

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Perubahan Sistem Politik Masyarakat:

Perbezaan Struktur Politik Sekularisasi Budaya Politik Penyertaan Rakyat dalam Politik

PARTI POLITIK
Parti-parti politik

PERJANJIAN MALAYSIA

Majlis perwakilan rakyat atau parlimen

ISLAM & POLITIK

KOMPONEN UTAMA DALAM SUATU SISTEM POLITIK

Perlembagaan Negara Pilihanraya

eMKAy

PEMUPUKAN KERJASAMA DAN PERMAUFAKATAN POLITIK

6

MALAYAN UNION

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Corak pemerintahan berasaskan penguasaan majoriti oleh pihak Inggeris; rakyat ditadbir sebagai satu bangsa.

CLC
Badan berbilang etnik dengan tujuan untuk mewujudkan kesefahaman dan kerjasama yang lebih baik di kalangan etnik di Tanah Melayu

PARTI POLITIK

RUNDINGAN LONDON
Dari perundingan ini,diputuskan bahawa Persekutuan Tanah Melayu akan menjadi negara merdeka pada 31 Ogos 1957.

PERJANJIAN MALAYSIA

SURUHANJAYA REID
Fokus kepada tuntutan orang Melayu dan bukan Melayu; Memorandum Pakatan Murni

ISLAM & POLITIK

PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
Perlembagan Persekutuan Tanah Melayu 1957 yang dianggap sebagai kontrak sosial merupakan persetujuan antara etnik Melayu, Cina dan India
eMKAy

LATAR BELAKANG POLITIK MALAYSIA

7

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Kemajmukan Etnik Dalam Proses Politik di Malaysia

India lebih kurang 7%

PARTI POLITIK

Pada tahun 2009, jumlah penduduk di Malaysia lebih kurang 28.9 juta

PERJANJIAN MALAYSIA

Oleh itu, berlandaskan bancian, penduduk Malaysia dapat dikategorikan kepada kelompok etnik yang berbeza-beza Mereka dapat dibezakan berdasarkan aspek kepercayaan dan agama serta aspek demografi.

Cina lebih kurang 25%

Melayu lebih kurang 55%

ISLAM & POLITIK

eMKAy

PARTI POLITIK MALAYSIA

8

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

SEMENANJUNG

MALAYSIA

SARAWAK

SABAH

UMNO

BERJASA

UNKO

MCA

PESAKA

USNO

PARTI POLITIK
MIC PANAS SCA

PERJANJIAN MALAYSIA

PAS

SUPP

BERJAYA

ISLAM & POLITIK

SEMANGAT 46

SNAP

PBS

IMP
eMKAy

SCA

PARTI POLITIK SEMENANJUNG MALAYSIA

9

MODENISASI POLITIK POLITIK &

UMNO

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

Malayan Union mendapat tentangan hebat daripada orang Melayu di bawah pimpinan Dato Onn Jaafar Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu(UMNO) telah ditubuhkan pada 11 Mei 1946 akibat penentangan terhadap pelaksanaan Malayan Union UMNO adalah hasil gabungan pelbagai persatuan dan pertubuhan Melayu Tujuannya adalah bagi memelihara kepentingan dan memperkukuhkan kuasa politik orang Melayu

PAS

HUBUNGAN ETNIK

Ditubuhkan pada tahun 1951. Tujuan penubuhannya adalah untuk menubuhkan sebuah negara Islam di Tanah Melayu Hasrat Dr Burhanuddin al-Helmy sewaktu dilantik memimpin PAS pada akhir 1956: Dalam perjuangan kita (PAS) bagi mencapai kemerdekaan, kita telah dan terus-menerus memperjuangkan Melayu itu sebagai kebangsaan bagi negara Tanah Melayu ini dengan bertapak di atas asas ideologi Islam yang maha suci

eMKAy

PARTI POLITIK SEMENANJUNG MALAYSIA

10

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK
John Thivy adalah presiden pertama bagi parti ini MIC ditubuhkan bagi menjaga kepentingan dan kebajikan masyarakat India di Tanah Melayu Tan Cheng Lok adalah presiden pertama Tujuan penubuhan parti ini adalah: menjalin dan memelihara kebajikan dan keharmonian etnik menjaga kepentingan dan kebajikan orang Cina memajukan dan membantu mengekalkan suasana aman damai

MIC

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

Perikatan

ISLAM & POLITIK

UMNO-MCA-MIC telah bergabung bagi membentuk Parti Perikatan. Pada pilihan raya Persekutuan 1955, Parti Perikatan telah menang 51 daripada 52 buah kerusi yang dipertandingkan. Ini merupakan petanda bahawa Tanah Melayu sudah bersedia untuk memperoleh kemerdekaan. Pada Tahun 1974, Perikatan ditukar kepada Barisan Nasional bagi meperkukuhkan kerjasama antara etnik dengan parti-parti politik Malaysia supaya setiap kumpulan etnik dapat pertimbangan sewajarnya dalam politik Malaysia

eMKAy

MCA

PARTI POLITIK SEMENANJUNG MALAYSIA

11

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK
Diasaskan oleh Dato Onn Jaafar setelah ahli-ahli UMNO menolak cadangannya untuk membuka keahlian UMNO kepada semua rakyat Tanah Melayu Ia adalah sebuah parti multi-etnik Mengamalkan dasar bekerjasama dan penyatuan etnik melalui politik . Menemui kegagalan dan diteruskan melalui penubuhan Parti Negara

SEMANGAT 46

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

Merupakan sebuah parti serpihan UMNO yang diketuai oleh Tengku Razaleigh Hamzah Tujuan penubuhannya adalah untuk mengembalikan semangat Melayu tahun 1946 yang didakwa telah hilang daripada UMNO di bawah kepimpinan Dr Mahathir Mohamad Bagaimanapun, parti ini telah dibubarkan setelah kegagalannya dalam pilihan raya Parlimen 1994

DAP

IMP

Parti Tindakan Demokratik (DAP) Berfungsi sebagai sebuah parti demokratik sosial yang : berjanji akan berpegang kuat kepada ideologi satu negara Malaysia yang bebas demokratik dan berfahaman sosialis berdasarkan prinsipprinsip keadilan kaum dan kesaksamaan sosial dan ekonomi yang berasaskan institusi demokrasi berparlimen.

eMKAy

PARTI POLITIK SARAWAK

12

MODENISASI POLITIK

PBDS

POLITIK &
HUBUNGAN ETNIK

PARTI POLITIK

Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP) Ditubuhkan di kalangan etnik Dayak, dari kawasan Skrang- Saribas Dipimpin oleh Stephen Kalong Ningkan.

PERJANJIAN MALAYSIA

Parti Bansa Dayak Sarawak Ditubuhkan oleh Leo Moggie pada 1983. Bertekadkad menubuhkan parti politik yang diketuai oleh orang Iban dan memulihkan penguasaan orang Iban dalam politik dan kerajaan Sarawak serta pengembalian jawatan Ketua Menteri Sarawak kepada orang Iban

PANAS

SNAP

Parti Negara Sarawak Pimpinan Abang Haji Mustapha Mewakili etnik Melayu dan Melanau

ISLAM & POLITIK

eMKAy

PARTI POLITIK SARAWAK

13

MODENISASI POLITIK

BERJASA

POLITIK &
HUBUNGAN ETNIK

PARTI POLITIK

Parti Rakyat Jati Sarawak Juga mewakili etnik Melayu dan Melanau dari Lembah Rejang Mereka beranggapan PANAS tidak mewakili mereka Parti ini dipimpin oleh Tuanku Haji Bujang Bergabung dengan PANAS membentuk Parti Bumiputera

PESAKA

Parti Pesaka Anak Sarawak Ditubuhkan oleh Temenggung Jugah Parti ini mewakili etnik Dayak dari Rejang

PERJANJIAN MALAYSIA

PBB

ISLAM & POLITIK

Parti Pesaka Bumiputera Bersatu Hasil dari gabungan Parti Bumiputera dan PESAKA yang membentuk PBB pada 1973 Mendapat sokongan kaum Bumiputera terutama golongan Melayu-Melanau, Iban, Bidayuh dan Orang Ulu Merupakan parti komponen Barisan Nasional

eMKAy

PARTI POLITIK SARAWAK

14

MODENISASI POLITIK POLITIK &

Sarawak Chinese Association (SCA) Sebuah parti politik yang berpandangan sederhana Ditubuhkan oleh sekumupulan ahli perniagaan Cina yang kaya.

SUPP

SCA

HUBUNGAN ETNIK

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

Sarawak United Peoples Party(SUPP) Merupakan sebuah parti multi-etnik dan yang terawal di Sarawak Bagaimanapun, ia jelas dimonopoli oleh orang Cina Parti ini mendapat galakan daripada pentadbiran kolonial sebagai langkah awal untuk pemerintahan sendiri

eMKAy

PARTI POLITIK SARAWAK

15

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

SARAWAK
Masyarakat di Sarawak terpisah kepada beberapa parti yang berasaskan etnik dari bahagian-bahagian tertentu Pembentukan, pembubaran, penggabungan dan penukaran rakan politik merupakan satu perubahan yang lumrah dalam politik Sarawak. Semua parti di atas bergabung membentuk Parti Perikatan, kecuali SUPP Kini, PBB, SNAP dan SUPP bernaung di bawah Barisan Nasional

PARTI POLITIK

DAYAK
SNAP PESAKA

PERJANJIAN MALAYSIA

MELAYU DAN MELANAU

BERJASA PANAS Parti Bumiputera

ISLAM & POLITIK

CINA
SUPP SCA

eMKAy

PARTI POLITIK SABAH

16

MODENISASI POLITIK POLITIK &

UNKO

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

United Kadazan National Organization Diketuai oleh Donald Stephens (kemudian dikenali dengan Tun Fuad Stephens) Tujuan penubuhannya adalah untuk menyatupadukan Kadazan Dusun dan Bumiputera bukan Islam Pada 1964, 2 kumpulan etnik yang utama iaitu Kadazan-Dusun dan Murut yang diwakili UNKO dan Pasok Momogun bersetuju mempertahan kepentingan Bumiputera bukan Islam di Sabah dengan membentuk United Pasok Momogun Kadazan-Dusun Murut Organization(UPKO)

USNO

HUBUNGAN ETNIK

United Sabah National Organization (USNO) Ditubuhkan bagi kepentingan etnik Bajau, Suluk dan lain-lain. Diketuai oleh Tun Dato Mustapha Dato Harun Menjalinkan kerjasama dengan Sabah Chinese Association (SCA)

eMKAy

PARTI POLITIK SABAH

17

MODENISASI POLITIK POLITIK &

Sabah Chinese Association (SCA) Ditubuhkan bagi memelihara kepentingan orang-orang Cina di Sabah UMNO-MCA-MIC, UNKO, USNO, SCA kemudiannya bergabung bagi membentuk sebuah parti Perikatan Pakatan ini berjaya memenangi pilihan raya dan seterusnya membentuk kerajaan negeri Sabah yang pertama

BERJAYA

SCA

HUBUNGAN ETNIK

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

Parti Bersatu Rakyat Jelata Sabah (BERJAYA) Sebuah parti berbilang etnik dan dianggotai oleh Bumiputera Islam dan bukan Islam BERJAYA membawa pembangunan politik, sosial dan ekonomi kepada Sabah melalui kerjasama baik dengan kerajaan persekutuan Walau bagaimanapun, jelas kelihatan bahawa parti ini dimonopoli oleh Bumiputera Islam

eMKAy

PARTI POLITIK SABAH

18

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

PBS

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

Parti Bersatu Sabah Ditubuhkan oleh Joseph Pairin Kitingan akibat tentangan terhadap kepimpinan Harris Salleh dari parti BERJAYA Sebuah parti multi etnik, walaupun jelas didominasi oleh bumiputera Bukan Islam Jatuh pada 17 Mac 1994. Akibat kejatuhannya, proses politik Sabah mengalami perubahan yang besar dan digantikan UMNO. UMNO berjanji, sekiranya parti tersebut berjaya merampas pemerintahan negeri, jawatan Ketua Menteri akan mengikut giliran antara Bumiputera Islam, Bumiputera Bukan Islam dan Cina selang 2 tahun. Beberapa parti politik baru tertubuh seperti Parti Bersatu Rakyat Sabah (PBRS) dan Parti Demokratik Sabah (PDS) dan Parti Progresif Sabah.

eMKAy

PERJANJIAN MALAYSIA 1963

19

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Merupakan satu lagi persetujuan yang telah dicapai di antara para pemimpin Malaya, Sabah, Sarawak dan Singapura semasa mereka sama-sama bersetuju untuk menubuhkan Persekutuan Malaysia.

Perjanjian Malaysia tidak mengubah kontrak sosial yang telah dicapai di antara Melayu dan bukan Melayu.

PARTI POLITIK

Perjanjian Malaysia mengandungi semua tuntutan Sabah, Sarawak dan Singapura yang dipersetujui dan dimaktubkan ke dalam Perlembagaan Persekutuan Malaysia 1963.

PERJANJIAN MALAYSIA
Tidak semua perkara yang dituntut oleh ketiga-tiga negeri tersebut diterima dan dimaktubkan dalam Perlembagaan.

ISLAM & POLITIK

20 perkara merupakan suatu dokumen yang mengandungi tuntutan-tuntutan yang dikemukakan oleh Sabah sebagai syarat negeri itu bersetuju menyertai Malaysia.
eMKAy

TUNTUTAN DALAM PERJANJIAN MALAYSIA 1963

20

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

AGAMA

Tidak memperakukan suatu agama sebagai agama rasmi negeri

BAHASA
PERLEMBAGAAN

Bahasa Melayu adalah bahasa kebangsaan tetapi memohon supaya bahasa Inggeris boleh terus digunakan tanpa had masa

PARTI POLITIK
Penggubalannya patut melibatkan semua negeri

PERJANJIAN MALAYSIA

IMIGRESEN
ISLAM & POLITIK

Imigresen adalah kuasa pusat tetapi soal keluar masuk ke Sabah harus dikawal oleh Sabah sendiri

BUMIPUTERA SABAH
eMKAy

Mendapat hak istimewa seperti Melayu

TUNTUTAN YANG DIPERSETUJUI DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

21

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Senarai Negeri

Jadual ke 9, Senarai Tambahan kepada Sabah dan Sarawak dalam Senarai 2A Meliputi undang-undang dan adat istiadat bumiputera Sabah dan Sarawak, urusan pentadbiran perbadanan, pelabuhan dan kereta api negeri

Senarai Bersama
PARTI POLITIK

Jadual ke 9, Senarai Tambahan kepada Sabah dan Sarawak dalam Senarai 3A Meliputi undang-undang diri dan keluarga, perkapalan, bekalan air dan elektrik, pertanian dan perhutanan, hiburan dan pilihan raya negeri

PERJANJIAN MALAYSIA

Perlindunganperlindungan khas bagi Sabah dan Sarawak

Penggunaan bahasa Inggeris dan bahasa bumiputera Sabah dan Sarawak, kedudukan istimewa bumiputera Sabah dan Sarawak serta kedudukan negeri

ISLAM & POLITIK

Pemberian khas kepada Sabah dan Sarawak

eMKAy

Pemberian khas dalam bentuk peruntukan kewangan Pemberian tahunan persekutuan kepada kerajaan negeri Sabah dan Sarawak serta pemberian hasil sumber-sumber tambahan

HUBUNGAN ETNIK SELEPAS PENUBUHAN MALAYSIA

22

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Perpaduan dan integrasi etnik berjaya dalam bidang politik di mana ia dapat membawa semua etnik utama ke dalam proses politik dan pentadbiran

PARTI POLITIK

Namun kejayaan dalam bidang politik ini tidak dapat diterjemahkan kepada bidang lain terutama dari segi kemasyarakatan dan ekonomi

PERJANJIAN MALAYSIA

Proses perpaduan dan integrasi memerlukan penglibatan langsung Kerajaan dengan dasar-dasar bersifat top-down. Dalam konteks ini, DEB dan dasardasar yang selanjutnya merupakan suntikan daripada Kerajaan yang cuba mewujudkan perpaduan. Kesemua dasar yang dirangka oleh kerajaan menyediakan peluang supaya semua etnik berada dalam satu dimensi fizikal yang sama, sama ada dalam bidang ekonomi, pendidikan atau perkhidmatan awam.

ISLAM & POLITIK

eMKAy

PENDEKATAN ISLAM DALAM PEMBANGUNAN POLITIK

23

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Definisi Politik:

Dalam bahasa Arab politik menggunakan istilah siasah. Menurut Kamus Dewan, politik bermaksud ilmu pengetahuan berkenaan dengan cara pemerintahan, ilmu siasah, ilmu kenegaraan.

PARTI POLITIK

PERJANJIAN MALAYSIA

Secara umumnya maksud Politik Islam adalah pengurusan atas segala urusan seluruh umat Islam. Politik atau siyasah itu bermakna adalah mengurus urusan masyarakat berdasarkan sabda Rasulullah SAW. bersabda :

ISLAM & POLITIK

"Siapa saja yang bangun di pagi hari dan dia hanya memperhatikan urusan dunianya, maka orang tersebut tidak berguna apa-apa di sisi Allah; dan barang siapa yang tidak memperhatikan urusan kaum Muslimin, maka dia tidak termasuk golongan mereka (iaitu kaum Muslim). (Hadis Riwayat Thabrani)

eMKAy

PENDEKATAN ISLAM DALAM PEMBANGUNAN POLITIK

24

Imam Hasan al-Banna

MODENISASI POLITIK POLITIK &
HUBUNGAN ETNIK
Politik bukanlah sekadar sebuah parti politik, tetapi keseluruhan aktiviti dakwah yang dilakukan untuk mengurus nasib umat hingga mengangkat mereka ke kedudukan sebagaimana yang diperintahkan al-Quran di tengah-tengah manusia. Politik sepatutnya bukanlah sekadar untuk meraih kekuasaan dan mencapai kedudukankedudukan tinggi dalam pemerintahan, tetapi semata-mata ditujukan bagi menegakkan hukum-hukum Allah s.w.t. di dalam masyarakat berdasarkan prinsip-prinsip keadilan yang telah digariskan-Nya. Islam melihat usaha ini dapat dicapai jika seluruh umat memberikan komitmen dan mengikut model kepimpinan Rasulullah s.a.w.

PARTI POLITIK

Dr. V. Fitzgerald
Islam bukanlah semata agama (a religion), namun ia juga merupakan sebuah sistem politik (a political system). Meskipun pada dekad-dekad terakhir ada beberapa kalangan dari umat Islam, yang mendakwa diri mereka sebagai kalangan 'modernis', yang berusaha memisahkan kedua sisi itu, namun seluruh gagasan pemikiran Islam dibangun di atas fundamental bahawa kedua sisi itu saling bergandingan dengan selaras, yang tidak boleh dipisahkan antara satu sama lain.

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

Dr. Schacht
Islam lebih dari sekadar agama, ia juga mencerminkan teori-teori perundangan dan politik. Dalam ungkapan yang lebih sederhana, ia merupakan sistem peradaban yang lengkap, yang mencakup agama dan negara secara bersamaan.

eMKAy

PENDEKATAN ISLAM DALAM PEMBANGUNAN POLITIK

25

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Sunnah

Ijma' Qias

AlQuran

ASAS POLITIK ISLAM

PARTI POLITIK Niat

Unsur Utama Politik Islam

Tadarruj 'Uruf
Pembangunan politik dalam Islam ia mestilah dilaksanakan dengan mengambil kira kesesuaian dan amalan berpolitik masyarakat setempat tanpa membelakangkan apa yang dianjurkan dalam Islam. Dalam berpolitik, niat Beransur-ansur. Dalam seharusnya menjadi asas utama melaksanakan dasar dan dalam melaksanakan sebarang tindakan politik seharusnya dasar atau tindakan yang dibuat secara beransur-ansur berkaitan dengan politik agar agar objektif menegakkan Islam sentiasa selari dengan tuntuan melalui politik Iitu dapat Islam dipenuhi

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

eMKAy

PENGUKUHAN
26

MODENISASI POLITIK POLITIK &

HUBUNGAN ETNIK

Huraikan TIGA (3) dasar yang diperkenalkan oleh kerajaan untuk mencapai matlamat pembinaan negara bangsa Jelaskan TIGA (3) faktor yang membawa kepada pembentukan pakatan strategik Perikatan dan Barisan Nasional Huraikan EMPAT (4) cabaran yang sering dihadapi oleh pakatan strategik tersebut. Kemukakan TIGA (3) bukti pencapaian pembangunan politik di Malaysia.

PARTI POLITIK

Bincangkan TIGA (3) strategi politik yang dilaksanakan oleh kerajaan selepas Peristiwa 13Mei 1969.
Analisakan TIGA (3) cabaran yang boleh menggugat kestabilan politik di Malaysia dan TIGA (3) cara mengatasinya.

PERJANJIAN MALAYSIA

ISLAM & POLITIK

eMKAy