Dr. sc.

Bashkim BELLAQA
bashkim_belaqa@hotmail.com
2014

Sajimi i ideve dhe strukturave

Materiali eifkas dhe i qart i shkruar krijohet nga t

menduarit, gjegjsisht nga faza e parashkrimit n t ciln

do ti planifikoni dhe formsoni idet tuaja.

N hapat e pare me shkrim do t msoni se si ti krijoni

idet, ti gjeni burimet dhe ta formsoni gjegjsisht ta

organizoni materialin dhe idet tuaja.

Kta hapa jan t rndsishm pr krijimin e komunikimit

t shkruar apo me goj t kualitetit t lart.

Prcillni hapat e prshkruar do te ju ndihmojn ti organizoni

mendimet tuaja me qllim t shfrytzimit eikas t kohs

suaj.

Pse shkruajm ?
Letra efikase sht njsoj e rndsishme pr mjedisin

akademik si dhe pr at afarist, ndrsa shkathtsia e

shkrimit do tu ndihmoj edhe n shum fusha te tjera t
jets.

N fakultet do t keni shum detyra me shkrim

seminare, eseje, orar, shnime, prezantime dhe

provime.

N pun, varsisht nga fusha juaj, duhet t shkruani

shkresa, letra, raporte, e-maila, tekste pr internet dhe

materiale tjera profesionale si jan: kontrata, fushata t
reklamave, oferta afariste dhe udhzime profesionale.

 Suksesi i t gjitha ktyre formave varet nga

kualiteti i fazs s parashkrimit, gjegjsisht nga

mendimi n organizim.
Shkresat e shkurtra dhe e-mailat nuk krkojn

paraprgatitje t madhe q nevojitet pr

raporte dhe dokumente t gjata, por
prapseprap ato duhet t formsohen sipas
parimeve t strategjis s komunikimit.

Prparsit e shkrimit
N situatat rutinore komunikimi i shkruar i ka disa

prparsi para komunikimit me goj:

Shkrimi ofron shnim t prhershm

Materialet e shkruara mund tu ndahen njkohsisht
shum personave
Shkrimi sht gj personale dhe sekrete
Shkrimi mund t ket karakter m formal
Me shkrim publiku juaj do t absorboj prmbajtje m
t gjata dhe m t komplikuara
Shkrimi mund ti vrtetoj marrveshjet me goj

Mangesite t shkruarit
Nga shenjat joverbale do t fitoni m shum

informata kthyese se sa nga letra.

Mungesat e shkrimit mund t jen kto

q vijojn:
Pr shkrim nevojitet m shum koh se sa pr
komunikim me goj
Informatat kthyese dhe reagimet arrijn m ngadal
Shkrimi krijon shnim t prhershm edhe pse
nganjher kt nuk e dshirojn
Prcjellsi nuk mund t vendos se kur do t lexohet
porosia

Si ti qasemi detyrs me shkrim

T shkruarit dhe t menduarit jan dy procese t

lidhura, mirpo t menduarit n kuptimin e

organizimit gjithmon duhet ti paraprij shkrimit.

T menduarit prfshin ide t mira dhe t kqija,

informata t plota apo t pjesrishme, metafora,

turbullime dhe ngatrrime.
Rezultat i t menduarit tuaj sht prfundimi apo
sinteza e materialit.
T shkruarit, n mes tjerash, do t thot tia
prezantosh publikut rezymen apo prfundimin e
procesit tuaj t t menduarit.

 Procesi i parashkrimit nuk ka t bj me

mendimet posa t shnuara q u bie ndr

mend, por me nj sr hapash t bazuar n:
1.
2.
3.
4.

T kuptuarit e pyetjeve dhe pritja

Konceptimin e ideve
Gjetjen e burimeve
Formsimin e ideve

Hapi i par: ta dini se ka pritet prej

jush
Keni fituar detyrn q t shkruani raport apo doracak

profesional ?
Sa do t jet i gjat gjegjsisht a sht dhn se sa faqe apo
fjal duhet t ket raporti apo doracaku ?
A duhet ta punoni analizn e plot apo t pjesshme apo
ndoshta ta shkruani vetm nj pjes t dokumenti m t
gjat?
far formati sht i dhn ?
Nse nuk jeni t sigurt pyetni personat q e din kt
gjegjsisht q kan prvoj. Ndoshta do tu japin nj mostr t
ndonj dokumenti t vjetr.
sht me rndsi ta dini formatin dhe stilin e sakt. Kultura
e organizats suaj apo veprimtaria juaj (p.sh. drejtsia apo
kontabiliteti) mund ta prcaktoj stilin e nganjher edhe
formatin e llojeve t ndryshme t dokumenteve.

 Pavarsisht se sa mir e keni br hulumtimin dhe e keni

shkruar raportin, ai nuk do t jet i suksesshm nse prgjigjet

n pyetjen e gabuar.
Krejt kohn derisa t bni hulumtimin dhe t shkruani mbani
para vetes pyetjen dhe pyetuni gjithmon a sht kjo
relevante ?.
Shndrrimi i detyrs n pyetje do ta shpjegoj qllimin: si ka
ndikuar reklama televizive gjysm minuteshe n qasje n ueb
faqen ton dhe n shitje t seris s re t telefonave ton
celular nprmjet internetit ?
N strategjin tuaj t komunikatorit i keni prcaktuar qllimet
tuaja t prgjithshme dhe specifike.
Me ndihmn e qllimeve t prgjithshme mund ta prcaktoni
pyetjen kryesore apo problemin e detyrs suaj me shkrim.

Hapi i dyt: krijimi i ideve

T supozojm se jeni analitik i marketingut pr prodhuesin e madh

t artikujve ushqimor.
E keni fituar detyrn q ta shkruani raportin preliminar mbi tregun
potencial lidhur me mjetetet te rea per arsortimentin e prodhimeve .
Qllimin tuaj t prgjithshm e keni prcaktuar me pyetjen: a
ekziston treg i ri pr serin e re t mjeteve pr kete arsortiment te
prodhimit ?. Qllimi juaj sht q ti analizoni
mundsit e tregut. Pyetjet tuaja sekondare apo specifike jan si
vijojn:
Cili sht grupi i qllimit t konsumatorve tuaj per asortimentin e
prodhimit ?
Sa jan shpenzimet dhe mimi shits i prodhimit ?
Sa prodhime do t duhej t jen n seri ?
Cilt tregtar do t duhej ta shisnin prodhimin ?
Cili sht potenciali i shitjes ?
Kush sht konkurrenca ?

Cilat detyra duhet ti kryeni m s parastudioni n fillim

qasjet e ndryshme dhe sajoni ide t reja.
Ekzistojn metoda t ndryshme q ta nxisni kreativitetin
tuaj: pyetjet, libri i ideve, grupacioni i nocioneve,
brainstorming-u, mindstorming-u, rrfimi dhe shkrimi i
lir.
Nse detyra juaj e shkruar nuk sht e ndrlikuar e para
s gjithash shrben pr informim, prdoreni teknikn e
pyetjeve.

Pyetjet
Qasja gazetareske sht nj ndr mnyrat m t

thjeshta dhe m t drejtprdrejta n t ciln mund ta

filloni detyrn tuaj.
Raporti gazetaresk prgjigjet n gjasht pyetje
themelore: kush, ka, kur, ku, pse dhe si ?
Nse u mungojn idet zgjerojeni detyrn tuaj me
ndihmn e pyetjeve themelore.
Pr shembull, pyetni se cilt jan shkaqet dhe pasojat e
nj procesi, apo si dhe pse duhet t bhet apo t kryhet
dika.
Gjithashtu mund t shtroni edhe pyetje krahasuese.
N far raporti jan disa elemente dhe si ndikon njri
n tjetrin?
A ekziston lidhja ndrmjet dy ngjarjeve ?

 A i prgjigjet m shum realizimit t projektit t caktuar ndonj koh

tjetr ?
A duhet ta realizoj individi apo grupi ?
Pyetjet e shkakut dhe pasojave mund ta nxisin gjithashtu sajimin e ideve.
far pasojash mund t ket nj proces i caktuar ?
Si do t ndikoj n rezultatet prfundimtare procesi t cilin do ta
propozoj ?
far produktiviteti do t shkaktoj rritja e rrogave ?
Shtruarja e pyetjeve n t cilat jepet prgjigja n form t pyetj.
Shtruarja e pyetjeve n t cilat jepet prgjigja n form t pyetjes
tjetr gjithashtu mund ta nxis sajimin e ideve.
N shembullin e cekur t marketingut, pyetja juaj e par mund t jet:cili
sht tregu i qllimit pr mjetet e asortimentit te prodhimit?.
Ju do t prgjigjni me nnpyetje: cilat grupe t moshave, gjinive dhe
socio ekonomike do ti blejn keto asortimente te prodhimit?.
Procesin prsriteni derisa pr seciln pyetje kryesore t mos e fitoni nj
sr pyetjesh sekondare.

Libri i ideve
Libri i ideve mund tu inspiroj n sajimin e ideve t reja.
Q t funksionoj ky koncept duhet ta keni gjithmon

pran vetes bllokun e shnimit dhe n t ti shnoni idet

menjher posa tu paraqiten.
Nse u mundon ndonj pyetje apo tem e caktuar, ndrdija juaj
do t merret edhe m tutje me t, madje edhe kur t filloni me
pun tjera.
Ideja apo zgjidhja e mir paraqitet shpesh n mnyr spontane
dhe kur e prisni m s paku.
Shnojini menjher n librin tuaj t ideve. Shnoni edhe
secilin mendim q ka fardo lidhje me ide t re.
Shnoni edhe at se me ka ka t bj ideja dhe si mund ta
shfrytzoni at n momentin kur t mund ta prdorni ndoshta
edhe mund ta harroni rndsin e ndonj fjale apo fraze.

Grumbulli i nocioneve
Grumbulli i nocioneve sht tip i hiraiks s vizatuar

me dor apo me kompjuter e cila nxit sajimin e

ideve.
Krijimi i grupit t nocioneve sht pasoj e studimit
t tekniks s shkrimit t shnimeve t Tony Buzanit (1995).
Buzani ka studiuar tri teknikat m t shpeshta t
shkrimit t shnimeve gjat ligjratave:
Shkrimi i kopjes s plot
Shkrimi i rezymes
Shkrimi vetm i fjalve kye.

 Pastaj ka hulumtuar se sa msohet apo mbahet

mend duke shfrytzuar seciln prej teknikave dhe i

ka fituar rezultat q vijojn:

1=msimi m i dobt, 6=msimi m i madh.

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Studentit i sht dhn kopja e plot

Studenti vet e ka br kopjen e plot
Studentit i sht dhn rezymeja
Studenti vet e ka shkruar rezymen
Studentit i jan dhn vetm fjalt kye
Studenti i ka shkruar vetm fjalt e veta kye.

 Krijimi i grupit t nocioneve i ka disa prparsi

ndaj sistemit t thjesht t rezymes:

do ide t re mund ta vendosim n vend t sakt,

pavarsisht nga renditja e prezantimit
Ajo nxit rezymimin e secilit koncept n vetm nj
fjal
Grumbulli i nocioneve sht m leht ta shohim dhe
ta mbajm ne mend pr shkak t strukturs dhe
ndikimit vizual t tij.

Grupacioni i nocioneve te komunikimeve

Morfologjia: studion format e fjals n gjuh

Semantika: deg e linguistiks q studion
domethnien e fjalve
Sintaksa: pjes e gramatiks q, prpos tjeras,
studion krijimin dhe renditjen e fjalve n fjali
Semantika: deg e linguistiks q studion
domethnien e fjalve
Fonetika: sistem i zrave (fonemave) n gjuh
Fonema: njsia m e vogl dalluese e zrit n
gjuh

 Grupi i koncepteve mund ta prdorni dhe n punn e grupit apo n

mbledhje. Disa njerz s bashku mund ta krijojn grupin e

koncepteve n mnyrn q vijon:

1. individt i vizatojn grupin e nocioneve pr pjesn e detyrs

pr t ciln din dika.
2. njri nga pjestart e grupit apo prfaqsuesi i tij duhet ti lidh
grupet individual n nj grup t grupit kryesor. Informatat t cilat
prsritn disa her shnohen vetm nj her.
3. duke diskutuar rreth harts s grupit vendosin bashkrisht se pak
duhet msuar dhe cilat ide duhet prpunuar m tutje.
4. individt i vizatojn grupin e ri t nocioneve n baz t
diskutimit t prbashkt. Grupi duhet t merren me temn
kryesore apo me detyrat individuale t caktuara paraprakisht.
5. prfaqsuesi i grupit n fund e formson grupin definitiv .

Brainstorming-u
Brainstorming-u sht nj metod intuitive e sajimit t

ideve t ciln mund ta prdorni individualisht apo n

grup.
sht e ngjashme me vizatimin e grupit t nocioneve
ngase n mnyr jostrukturore krijon lidhje me temn
e detyrs.
Brainstorming do t thot t lshohet mendja t
shtisim prkrye ideve dhe mundsive t ndryshme
q kan t bjn me pyetjen tuaj.
Duke krijuar asociacione t rastit n temn tuaj ju
krijoni nj list t ideve apo zgjidhjeve t mundshme,
prej t cilave shumicn do ta hedhni posht n dobi t
disave q jan m t prshtatshme dhe m t
dobishme.

Procesi i brainstormingu-ut i ka tri faza:

krijimin e lists s ideve, thjeshtimin e lists n
disa ide relevante dhe vendimmarrja si t realizohen
ato. Ekzistojn disa tregues ky t cilt duhet ti
mbajm mend (prshtatur sipas Munter, 1987):
1. N fillim lirohuni dhe sajoni fardo ideje. Luani me
ide.
2. Shnoni secilin asociacion q u bien ndrmend.
3. Mos provoni t vini te fardo prfundimi
4. Largohuni nga informatat kthyese negative.

5. Shfletoni listn e ideve dhe asociacioneve.

6. Prcaktoni prparsit dhe mangsit e
secils alternativ.
7. Gruponi idet e ngjashme dhe eliminoni t
panevojshmet.
8. Zvoglojeni edhe m tutje listn n ato ide
q kan t bjn m s shumti me detyrn
tuaj.
9. Vendosni se cilat ide do ti realizoni.

Mindstorming-u
Metoda e mindstorming-ut sht e ngjashme me

brainstorming-un dhe sht e vlefshme n mnyr t

barabart si pr individin ashtu edhe pr grupin.
Prbhet nga dy hapa. S pari formulohet problemi n
formn e pyetjeve speciike. P.sh., nse firma dshiron
ta rris shitjen pr 20% pyetja mund t jet: si mund ta
rrisim shitjen ton pr 20% vitin e ardhshm ?.
Shkruajeni pyetjen n fillim t faqes s pastr e nn t
shkruani numrat prej 1 deri n 20.
Grupi duhet t kujtohet s paku 20 prgjigjeve t
mundshme.
Sikur tek brainstorming-u, t gjitha idet duhet t
shnohen sado qofshin t pazakonshme ato.

Rrfimi dhe shkrimi i lir

Si edhe brainstormingu, rrfimi dhe shkrimi i lir e nxisin

ann kreative t trurit, mirpo kto dy teknika shrbejn

m mir te detyrat e drejtprdrejta t shkruara se sa te
detyrat e zgjidhjes s problemeve.
Te shkrimi i lir nuk do t sajoni nj sr idesh t
ngjashme, por thjesht filloni t shkruani gjithka q sht
e lidhur n fardo mnyre me temn tuaj.
Para vetes vendosni letrn e pastr apo dokumentin e
kompjuterit. Nse nuk u bie ndr mend ka do q sht e
lidhur me temn, filloni t shkruani lidhur me ka do q u
bie ndrmend n at moment.
Pas nj kohe do ti kujtoni edhe gjrat m t
rndsishme. Shkrimi i lir u ndihmon njerzve q kan
vshtirsi me fillimin e shkrimit apo me mbledhjen e
materialit.

Hapi i tret: gjetja e burimeve

Paramendoni srish se jeni analitik i marketingut dhe se

jeni duke shkruar nj raport mbi asortimentin e prodhimit.

Pas brainstormingut pr idet dhe krijimit t grupit t
nocioneve t pyetjeve shtes do t filloni ti mblidhni t
dhnat.
Do t duhet ti konsultoni burimet e ndryshme duke i
shfrytzuar metodat e shumta t mbledhjes s t
dhnave: leximi i revistave afariste, leximi i raporteve t
firms si dhe t dhnave financiare; studimi i firmave t
tjera n industri nprmjet t bazave t t dhnave
afariste dhe t internetit; intervistim individual apo grupor i
blersve potencial.
Do tu duhet t intervistoni edhe kolegt n sektorin pr
zhvillimin e prodhimeve,n fabrik, sektorin financiar dhe
t marketingut.

 Mund ta filloni me ndarjen e burimeve tuaja t

informatave n dy grupe: primare dhe sekondare.

Burimet primare jan burime origjinale t t dhnave.
Jan kto t dhna q i mblidhni vet nga burimet. Burimet
primare jan intervistat, grupet e qllimit, anketat, pyetsort
dhe vrojtimi.
Burimet sekondare jan ato q ve jan mbledhur dhe
sintetizuar n format t lexueshm edhe para se i keni
par ju. Burimet sekondare jan, pra, librat, revistat,
gazetat, librat afarist, raportet, dokumentet shtetrore dhe
shumica e t dhnave t internet.
Mund t filloni me hulumtimin primar apo sekondar, varsisht
nga fakti se sa jeni t njoftuar me temn.
Nse nuk jeni t sigurt se si t filloni, filloni me burimet
sekondare.

Burimet primare
Burimi m i shpesht primar sht intervista e cila mund t

bhet sy n sy, me telefon, e-mail apo internet. Intervista

mund t jet e strukturuar apo e pastrukturuar.
Studimet dhe pyetsort i prfshijn intervistat e
strukturuara n t cilat secilit bashkbisedues i shtrohen
pyetje t njjta.
N shumicn e intervistave t strukturuara
bashkbiseduesi duhet t zgjedh njrn nga prgjigjet e
ofruara.
N intervistn e pastrukturuar pyetjet nuk jan t
prcaktuara n mnyr t prer dhe mund t shndrrohen,
ndryshohen apo t fshihen gjat intervists. Grupi i qllimit
sht lloj i intervists grupore n t ciln antart e grupit
debatojn lidhur me qndrimet e veta mbi temn t ciln e
ka prcaktuar udhheqsi i intervists.

Intervistimi
Intervistat e pastrukturuara sy n sy mund t jen burime t

shklqyeshme t materialit.
Me to mund t fitoni informatat drejtprsdrejti nga njerzit q
kan shum prvoj dhe njohuri mbi temn tuaj.
sht e rndsishme q t prgatitet lista e pyetjeve ndonse
ato nuk jan t prcaktuara n mnyr t prer si n anketa.
Duhet t dini paraprakisht se cilat informata dshironi, gjegjsisht
shpresoni se do ti fitoni nga personat e intervistuar.
Gjat kontraktimit t intervistave shpjegojani medoemos personit
se pse e zhvilloni intervistn. Nse dshironi ta xhironi at,
krkoni paraprakisht leje.
Menjher mbas intervists shnojini t gjitha mendimet dhe
idet tuaja q u kan rn ndrmend si prgjigje n informata
t fituara nga personi i intervistuar.

 Para zhvillimit t intervists duhet ta dini se cili sht

qllimi juaj dhe duhet ta vendosni qart at.

Zhvilloni analizn e publikut dhe vendosni se ciln
qasje do ta keni n intervist.
Intervista i ka tri faza fazn hyrse, fazn e
prgjigjeve dhe fazn prfundimtare
Faza hyrse i prfshin tri etapa:
afrimin,
orientimin dhe
motivimin

Struktura e intervistes

 do intervist duhet t prfshij nj

przierje t stileve t pyetjeve.

Tipat m t shpesht t pyetjeve jan:

pyetjet e drejtprdrejta
pyetjet e hapura
pyetjet e mbyllura
pyetjet shtes

 Pyetjet e drejtprdrejta jan pyetje t shkurtra q krkojn

prgjigje t thjeshta.
N to prgjigjemi me po dhe jo apo me ndonj prgjigje
tjetr tejet t shkurtr. Shembuj t pyetjeve t drejtprdrejta
jan:
far shitjeje dshironi t arrini kt muaj ?
A e keni prfunduar raportin ?
Cili prodhim u shitet m s miri ?
Ku sht zyra e drejtorit ?
Me pyetje t drejtprdrejta fitojm shum pak informata
kshtu q duhet ti prdorim sa m pak n intervista.
Prparsia e tyre qndron n faktin se krkojn shum pak
koh dhe mund dhe e kufizojn prgjigjen gj q mund t
jet e dobishme nse bashkbiseduesi juaj del shpesh nga
tema.

 Pyetjet e hapura jan pyetje t gjra me t

cilat personi i intervistuar mund t zgjedh

se sa informata dshiron t publikoj.
Pr kt arsye i japin liri t madhe dhe

kontribuojn pr atmosfern e relaksuar.

Duhet t prdoren n fillim t intervists me

qllim q ta nxisni bisedn.

 Pasi q nevojitet m shum koh pr prgjigje, n

koh q t prgjigjet bashkbiseduesi autori i

intervists mund t mendoj rreth pyetjes q vijon.

Fjalit q vijojn jan shembuj t pyetjeve t hapura:

M thuani cila sht prgjegjsia juaj si menaxher i

projektit.
ka mendoni rreth bashkimit t propozuar t ktyre
firmave?
Si do ta prpilonit serin e re t prodhimeve ?
Pr gj do ti shpenzonit t hollat q do ti fitonit n
lotari ?

 Pyetjet e mbyllura, njlloj si ato t drejtprdrejta,

krkojn prgjigje t shkurtra. Mirpo, prgjigjet ktu

jan t kufizuara n mundsi t ofruara.

P.sh:
A do t projektonit m me dshir shtpin private,
banes kolektive apo ndrtesn afariste ?
Sikur t kishit mundsi t zgjedhjes, a do ta vizitonit m
par Spanjn, Italin apo Francn ?
Me k do t dshironi t punonit n kt projekt me
Artanin, Bekimin apo Arten ?

 Pyetjet shtes e nxisin personin q ta zgjeroj

prgjigjen apo shpjegimin e vet.

Prdorni shprehjet si jan: m thoni di m

shum lidhur me kt, e si keni vepruar m

tutje, pse apo vrtet.

Nganjher mund ta nxisni shpjegimin shtes

vetm me t folurit e trupit, p.sh. me ngritjen

e vetulls, me prkulje prpara, me
buzqeshje apo me pohim me kok.

Anketat dhe pyetsort

Me anketa zhvillojm hulumtimet n grupe,

shpesh n mostr t madhe t popullats.

Zakonisht zhvillohen me prdorimin e pyetsorve
t strukturuar, n t cilt t gjith subjekteve u
shtrohet pyetja e njjt dhe u jepen mundsit e
njjta t prgjigjes.
Anketa zakonisht prdor pyetje t mbyllura,
ndonse nganjher ka edhe pyetje t hapura,
gjegjsisht hapsir pr koment n t ciln i pyeturi
mund ta shtoj mendimin e vet.
N hulumtimin politik t opinionit publik e prdorim
metodn e ankets me qllim q ta fitojm mostrn e
zgjedhur rastsisht nga trupi zgjedhor.

Grupet e qllimit

Grupet e qllimit jan zakonisht t vogla prej pes deri n

pesmbdhjet persona dhe zakonisht i prbjn
kategorit e caktuara sociale.

Prodhimi testohet n disa grupe t ndryshme, p.sh. t

punsuarit e moshs s mesme, n njerz t rinj t

pamartuar apo familje me fmij t vegjl.

Gjithashtu, mund t organizohen gjeografikisht me qllim q

t zbulohen m shum informata rreth dallimeve rajonale t

pranimit t prodhimit.

Personi q interviston grupet e qllimit quhet moderator.

Burimet sekondare
Burimet sekondare prdoren n t ashtuquajturat hulumtime

mbas tryeze (pr gj do t flasim m shum di m von).

Informatat mblidhen nga burimet ekzistuese dhe t publikuara.
Metodat standarde q prdoren ktu jan leximi dhe shnimi.
Rezymimi i materialit dhe parafrazimi gjat leximit mund t jen
t dobishme.
Medoemos shnoni burimin e secilit shnim dhe rezyme q ti
cekni n fund t materialit tuaj.
Mbajeni mend se burimet sekondare ofrojn informata t
mbledhura me qllim specifik q mund t jen t ndryshme
nga qllimi juaj.
Kur ti prdorni burimet sekondare, mendoni n qllimet tuaja
dhe pyeteni veten se a sht burimi i caktuar relevant pr
qllimin tuaj.

Vlersimi i burimeve
Prdorni vetm ato faqe t cilat e kan shnuar qart burimin

e informatave t veta ose jan faqe t sigurta t qeveris,

organizatave apo burime afariste.

Pyetjet q vijojn do tu ndihmojn ta vlersoni kualitetin e

burimeve tuaja. Ata kan t bjn me burime t shkruara dhe

me goj.

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Cili sht qllimi i materialit ?

A sht materiali aktual ?
A sht burimi i besueshm ?
A ekziston mundsia q burimi t jet i njanshm ?
Nga i ka fituar burimi informatat e veta ?
A mund ta verifikoni n mnyr autonome materialin ?

Hapi i katrt: strukturimi i ides

Strukturimi i ideve tuaja paraqet vizatimin, krijimin

e grupit t nocioneve apo tabels s ideve.

Zgjedhja e ideve varet nga detyra juaj me shkrim dhe

nga fakti se a punoni m me dshir me fjal apo

me figura.

Secila metod fillon me zgjedhjen e nj ideje

kryesore dhe tri apo katr ndihmse apo t nivelit

tjetr.

Mos keni m shum se katr ide ndihmse.

 N rastin ton t asortimenteve per prodhimtari, ideja

kryesore q del nga qllimi i prgjithshm sht analiza

e tregut pr serin e re t asortimenteve pr prodhimtari.

Idete ndihmse bazohen n qllime specifike.

do ide ndihmse mund ta ndajm m tutje sipas numrit

t ideve t nevojshme ndihmse.

Prfundimin apo preferencn tuaj mund ta vendosni

n fillim gjegjsisht n fund, varsisht nga analiza e

publikut.

 Metoda m e thjesht e strukturimit sht vizatimi.

N nj letr t pastr apo n kompjuter bni listn e

temave.
Futini idet e nivelit t dyt dhe t tret.
Vlersoni se cila prej ideve ndihmse sht m e
rndsishmja dhe vendosni a dshironi ta keni n
fillim apo n fund.
Idet ndihmse mund ti organizoni n mnyr
kronologjike prej m t thjeshts deri te m e
ndrlikuara.

 Me ndihmn e tabels s ideve do t mund ta

paraqisni leht n mnyr grafike strukturn tuaj.

Do ti shihni tri nivele dhe rrjedhn prej t

prgjithshmes (ideja kryesore) prkrye atyre specifike

(tezat ndihmse) deri te detajet apo provat (niveli i
tret).

Tabela e ideve

 Sasia e strukturimit t ciln do t duhet ta kryeni varet

nga gjatsia e projektit tuaj n faqe apo kohs suaj n

minuta nse e prgatitni prezantimin me goj.

Nse e shkruani raportin n dhjet faqe mund ti prdorni

nga dy faqe pr seciln ide kryesore dhe nga nj faqe pr

hyrje dhe prfundim.

Pr letr n nj faqe, secils ide kushtojani nga nj

paragraf.

Nse shkruani dokument t gjat si sht doracaku

profesional, libri apo punimi i diploms, sigurisht q do

tu duhet ta shtoni edhe nj nivel.

 Parimin e njjt t strukturimit mund ta aplikoni

edhe n grupin e nocioneve.

Filloni me iden kryesore n qendr. Nga ajo do t

degzohen idet ndihmse. Vazhdoni kshtu pr

secilin nivel. Grupi i nocioneve jan veanrisht t
dobishm nse keni vshtirsi n zgjedhjen e ideve
t rndsishme dhe vendimin se cila ide i takon cilit
nivel.

Ata jan gjithashtu m fleksibil se vizatimet (skicat)

dhe tabelat e ideve dhe nxisin rrjedh t lir t ideve.

Pyetje, komente ?
J U F A L E M E N D E R IT PR VEMENDJE!