KABANATA II

KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL

Lokal na Literatura

Sa panahon ng kolonisasyon ng Espanyol, ang edukasyon ay higit pa sa

pribilehiyo kaysa sa isang karapatan. Tanging ang mga illustrado lamang gaya nina

Jose Rizal, ang Pardo de Taveras at iba pa, ang nagkaroon ng pagkakataong pang-

edukasyon kahit na may diskriminasyon mula sa kanila ang mga Espanyol. Ang pag-

aaral, samakatuwid, ay naging isang sagisag ng pribilehiyo (Durban at Catalan, 2012).

Mainam na isinaad ng 1987 Philippine Constitution ang karapatan sa

edukasyon. Binanggit ni Magbunga (2011) na ang 1987 Philippine Constitution Artikulo

XIV ay nangangakong "... protektahan at itaguyod ang karapatan ng lahat ng

mamamayan sa kalidad ng edukasyon sa lahat ng antas, at ... gumawa ng angkop na

mga hakbang upang maisagawa ang naturang edukasyon sa lahat ng ...”.

Noong 2001, ang Republic Act 9155 (Pamamahala ng Batas ng Batayang

Edukasyon) ay naipasa kung saan opisyal na kinikilala ang ALS bilang isang

pandagdag ng pormal na edukasyon.

Ipinatupad ng gobyerno ng Pilipinas ang Alternative Learning System (ALS) sa

ilalim ng awtoridad ng Kagawaran ng Edukasyon bilang isang kinakailangang sangkap

ng sistema ng edukasyon sa Pilipinas upang mabigyan ang bawat Pilipino ng akses sa

pangunahing edukasyon nang walang limitasyon (Panaligan, 2016). Ang ALS ay isang

di-pormal na programa ng modular na edukasyon na sumasailalim sa mga

pangangailangan sa pag-aaral ng mga nonschoolers, dropouts, mga kabataan na hindi

nakakabasa at ibang mga nag-aaral mula sa mga marginalized groups (mga grupong

hindi gaanong nabibigyan ng pansin sa lipunan) na hindi pa nakaranas pormal na

edukasyon ngunit maaaring matuto sa labas ng tradisyonal na paaralan (Choi, Valeza,

Santillana, 2017).

Libo-libong mga out-of-school youth, mga manggagawa, may kapansanan,

nakalaya sa bilangguan, dating rebelde ng gobyerno, mga katutubo, kahit na ang mga

senior citizens at iba pang tao na hindi nakapasok sa paaralan ngunit nais matuto at

magpatuloy sap ag-aaral ay nakinabang mula sa alternatibong sistema ng pag-aaral.

Isinaad nga sa GMA News Online (2017) na ilang mga matatandang Alangan

Mangyan sa Sialdang ang nakinabang sa ALS at naabot ang kanilang mga pangarap

gaya ng 49 anyos na nagging isang guro. Isang 90 anyos mula sa Guimaras na

nagngangalang Jose Gandecela naman ang kinikilalang pinakamatanda na nakapasa

sa Alternative Learning System ng Kagawaran ng Edukasyon sa Pilipinas (The Daily

Guardian, 2018).

Lokal na Pag-aaral

Ang sanaysay nina Durban at Catalan (2012) ay nagpapakita ng ebolusyon ng

edukasyon sa Pilipinas na isang proseso na dala ng mga panahon ng kolonyalismo at

imperyalismo. Mula sa mga Espanyol, Amerikano, Hapon at kahit sa panahon ng

Liberasyon hanggang sa rebolusyon ng EDSA, ang mga pagbabago sa edukasyon ay

hindi tumutugma sa inaasahan ng sambayanang Pilipino.

Sa kasalukuyan, ang sistemang pang-edukasyon ng Pilipinas ay nahaharap sa

maraming mga isyu. Isa sa mga ito ang kalidad at aksesibilidad nito sa lahat, lalong-lalo

ng mga grupong hindi gaanong nabibigyan ng pansin sa lipunan. Hindi maipagkakaila,

na ang pamahalaan, sa kabila ng kakulangan nito sa pagbibigay ng ilang mga

pangunahing serbisyo sa mga tao nito, ay gumagawa ng paraan na maibigay ang

edukasyon sa mga tao nang libre (Durban at Catalan, 2012). Samakatuwid, ang pag-

akses sa pampublikong edukasyon ay karapatan ng bawat batang Pilipino at isang

responsibilidad ng ang mga magulang.

Ayon sa pag-aaral ni Antonio (2015), mayroong kabuuang 4.6 milyong katao

na may edad na 60 pataas ang itinuturing ng Konstitusyon ng Pilipinas bilang mga

senior citizens (Census 2000). Sa larangan ng edukasyon, 10.15% sa mga ito ang hindi

nakapagtapos ng anumang baitang, 60% ang nakapagtapos ng elementarya, 15.69%

ang nakapagtapos ng hayskul, 4.85% ang umabot sa kolehiyo, 5% lamang ang

nakakumpleto ng isang degree, at ang iba pa ay nagtapos ng mga kurso sa bokasyonal

at post na nagtapos.

Sa panahon ngayon, kay rami nang kabataan ang hindi nakakapagtapos ng

pag-aaral at ang pangunahing dahilan nito ay ang kahirapan. Ang mga kabataan mula

sa pamilyang may mababang kita at may mga magulang na hindi edukado ay may mas

malamang na hindi pumasok sa paaralan (Cuevas, Maligalig, Martinez, Jr., at

Rodriguez, 2010).

Maraming mga kabataang mahihirap ang nais makapasok ngunit hindi sila

nabibigyan ng pagkakataon dahil sa kawalan ng pera. Noong 2012, ang matinding

kahirapan sa Pilipinas ay tinatayang sa 19.2 porsiyento ng populasyon, o mga 18.4

milyong katao (Liacco, 2014).

Banyagang Literatura

Iginiit ng maraming bansa, sa pamamagitan ng Universal Declaration of

Human Rights, na "everyone has a right to education" (United Nations Educational,

Scientific and Cultural Organization). Mahigit sa 150 na pamahalaan ang nagpatupad

ng World Declaration on Education for All sa Jomtien, Thailand (UNESCO, 1990).

Ang libreng edukasyon sa primarya ay mahalaga sa paggarantiya na ang lahat

ay may akses sa edukasyon. Sa kabila nito, may ilang mga estado na nagpapatuloy sa

pagbibigay ng mga bayarin upang maakses ang primaryang edukasyon. Gayunpaman,

sa maraming mga papaunlad na bansa, may mga pamilya na madalas ay walang

kakayahang mapadala ang kanilang mga anak sa paaralan.

Iilang mga bata lamang sa karamihan ng mga papaunlad na bansa ang

nakapagtapos ng elementarya at marami ang hindi pa nakakatapos ng primarya. Sa

Ghana, halimbawa, 50 porsiyento lamang ng mga bata ang nakakumpleto ng ika-5

baitang, at sa mga ito, mas mababa sa kalahati ang nakakunawa ng isang simpleng

talata (Epstein at Yuthas, 2012).

Ayon sa Humanium, higit sa 72 milyong mga bata sa buong mundo ang

nananatiling walang edukasyon bilang resulta ng kahirapan at marginalization. Ang

Sub-Saharan Africa ay ang pinaka-apektadong lugar na may higit sa 32 milyong mga

bata ng edad sa primaryang paaralan na walang pinag-aralan. Central at Silangang

Asya, pati na rin sa Pasipiko, ay malubhang dinapektuhan ng problemang ito na may

higit sa 27 milyong mga batang walang pinag-aralan.

Banyagang Pag-aaral

Ang pag-aaral ni Mariza (1997) ay naglalayong mapalawak ang kaalaman

tungkol sa mga motibo ng paglahok at mga paghihirap na nahaharap ng mga

matatanda na may edad 60 at pataas na bumalik sa kolehiyo. Sinusuri ng pag-aaral ang

mga dahilan kung bakit ang mga matatanda ay bumalik sa kolehiyo, ang mga dahilan

kung bakit sila tumigil, mga paghihirap na kinakaharap nila, mga positibong aspeto ng

pagbalik sa paaralan, at mga pagkakaiba-iba sa mga karanasang ito sa pamamagitan

ng kasarian, katayuan sa pagtatrabaho, pang-edukasyon na kakayahan, at pag-uugali

sa paghahanap ng antas.

Ang katayuan ng kasarian at pagtatrabaho ay naging mahalagang

pinagkukunan ng pagkakaiba sa motibo ng pakikilahok ng mga sumasagot pati na rin

ang kanilang mga karanasan sa silid-aralan (Mariza, 1997).

Ang pinaka-madalas na nabanggit na pagganyak para sumali sa mga

programang pang-edukasyon ay ang pagnanais na matuto (Daniel, Templin, &

Shearon, 2004). Ang isa pang naghihikayat sa kanila ay ang personal growth at

satispaksiyon. Kabilang dito ang mga kadahilanan tulad ng "kasiyahan," "kasiyahan sa

sarili," "pagpapabuti ng sarili," at pakiramdam ng "tagumpay" (Cox, 2006).

Ang pag-aaral ni Miriam (2014) ay sumuri sa karanasan ng mga matatandang

mag-aaral na mahigit na 50 taong gulang sa Central Florida. Ang mga resulta ng pag-

aaral na ito ay nagpakita na ang matatandang mag-aaral ay nagulat sa mga pagbabago

sa sistemang pang-edukasyon mula noong huling pumasok sila sa paaralan.

Gayunpaman, sila ay lubhang matagumpay sa pag-angkop sa kasalukuyang buhay sa

kolehiyo. Kasabay nito, marami ang nawalan ng pag-asa sa kawalang-interes ng mga

mag-aaral patungo sa mga propesor. Ang ilan ay hindi gaanong nakakaintindi ng

teknolohiya ngayon at kadalasang nililimitahan ang kanilang kakayahan dahil sila ay

“napakatanda” na.

Ang mga epekto ng kahirapan sa mga bata ay may malawak at maaaring

humantong sa mga panghabang-buhay na hamon, lalo na kapag ang mga kabataan ay

hindi nakakatanggap ng pormal na edukasyon. Ang kahirapan at edukasyon ay

magkaugnay, dahil ang mga taong nabubuhay sa kahirapan ay maaaring huminto sa

pag-aaral upang magtrabaho, kaya sila ay walang kasanayan sa karunungang bumasa't

sumulat at pagbilang upang mapabuti ang kanilang mga trabaho. Ang mga batas ukol

sa libreng edukasyon ay maaaring nakakatulong ngunit mataas pa rin ang bilang ng

mga batang nananatiling walang edukasyon bilang resulta ng kahirapan at

marginalization.