FILIPINO 2 REVIEWER (PRELIMS)
sa kanyang kakayahang bumuo ng mga konsepto at
YUNIT 1
||MGA KAALAMAN, PRINSIPYO AT KONSEPTO SA
PAGBASA AT PAGSULAT SA IBA’T IBANG DISIPLINA||
Ang Wikang Filipino
|Ang Papel ng Wika sa Pagkatuto|
“Ang kakayahan sa paggamit ng wika, sa pagsasalita man o sa
pagsusulat ay siyang naghihiwalay sa tao at hayop.”
Art. XIV, Seksyon 6
 Wikang pambansa ay Filipino
 Habang nililinang ito, dapat payabungin at payamanin
din ito
|Kahulugan ng Wika|
Wika
 Tanda ng pagkatao
 Instrument ng tao sa kanyang pakikipagtalastasan
 “Masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na
isinasaayos sa paraang arbitraryo” –Gleason
|Kahalagahan ng Wika|
 Sentral na elemento sa ating Gawain
 Principal na midyum
 Kasama sa pag-unlad ng teknolohiya at kominikasyon
 Kasangkapan para sa material na pag-unlad
|Katangian ng Wika|
 Dinamiko ang wika
 May lebel o antas
 Ang wika ay kominikasyon
 Ang wika ay malikhain at natatangi
 Ang wika ay kaugnay ng kultura
 Ito ay gamit sa lahat ng uri ng disiplina o propesyon
|Pag-unlad ng Wika|
 Natututo ang isang bata ng 5000 na salita bawat taon o
13 bawat araw
 George A. Miller at Patricia M. Gildia: nagpakita ng
stages ng debelopment
Ang Ortograpiya ng Wikang Filipino
Komisyon sa Wikang Filipino (KWF)
 Nagsasagawa ng reporma sa alpabeto at tuntunin sa
pagbaybay na tinawag na Gabay sa Ortograpiya ng
Wikang Filipino
Ang Wikang Filipino sa Iba’t Ibang Larangan
 Wikang Filipino sa Agham Panlipunan
 Wikang Filipino sa Humanidades
 Wikang Filipino sa Agham at Teknolohiya
 Wikang Filipino sa Negosyo at Industriya
YUNIT 2
||PAGDULOG SA PAG-UNAWA NG MGA TEKSTO SA
IBA’T IBANG DISIPLINA||
|Prosesong Sikolohikal sa Pagbasa|
Pagbasa
 Isa sa pinakamahalagang salik ng pagunawa o
pagkatuto
 Ang dating kaalaman ng tagabasa ay maiuugnay niya
kasanayan sa pag progreso ng mga impormasyong
masasalamin sa teksto
 Gawaing pangkaisipang nagaganap lamang sa tulong
ng malinaw na mata, maayos na pandinig, masusing
pag-aanalisa, tamang pagbigkas at pag-unawa sa
kahulugan ng mga salita
Coady (1979)
 Ang kakayahang pangkaisipan ay ang panlahat na
kakayahang intelektwal ng isang tagabasa o
mambabasa
 Kailangan ang epektibong metodo
 Napakahalaga ang paggamit ng dating kaalaman sa
pagpapakahulugan ng isang tekstong binasa
|Prosesong Sikolohikal sa Pagbasa|
Teoryang Schema sa Pagbasa
 “ang ginagampanan ng dating kaalaman sa pag-unawa
ang pangunahing batayan ng teoryang schema” –
Barlett&Rumelhart
 Ang teksto ay nagbibigay lamang ng direksyon kung
paano ito gagamitin
 Dating kaalaman: sanligang kaalaman
 Iskemata: kayariang balangkas ng dating kaalaman
 Binibigyang diin ang paglilinaw sa organisasyon at ang
pag-iimbak ng dating kaalaman at mga karanasan
 “ang mga iskemata ay patuloy na nadadagdagan,
nalilinang, napapaunlad at nababago” –Pearson&Spiro
Interaktibong Proseso
 tinatanaw bilang komprehensyon
 binibigyan ng masusing pagsusuri kung ang mga sagot
ay tama o mali
Metacognitiv na Pagbasa
 Progresong cognitive: ang magaaralna nahahasa sa
mapamukaw-isip na katanungan
 Kognisyon: paggamit ng taglay na kaalaman
 “ang kognisyon ay tumutukoy sa pagkakaroon ng mga
kasanayan; ang metakognisyon ay ang kamalayan sa
angking kasanayan at pagkontrol ditto” –Stewart&Tei
 Kung pagbubutihin lamang natin an gating pag-unawa
sa ating binasa, nagpapakita ito ng kakayahang
metakognitiv
 Metakognisyon: “tumutukoy sa ating kamalayan sa
mga proseso sa pagiisip habang gumagawa tayo ng
pagpapakahulugan” –Brown
 Kung nagmomonitor at nagwawasto tayo sa sarili tulad
ng mapanuring pagbasa
 “psycholinguistic guessing game” –Goodman
Katuturan ng Proseso ng Pagbasa
|Katuturan at Kahalagahan ng Pagbasa at Pagbabasa|
Pagbabsa
 Nagpapalawak ng kaalaman
 Nagpapalalim ng pang-unawa
 Nagpapaunlad ng personalidad ng tao
 Leon James English
o Awtor ng English-Tagolog Dictionary; ang
pagbabasa ay pagbibigay ng kahulugan sa
mga nakasulat na mga salita
 Goodman
 o Ito ay isang saykolingwistiks na panghuhula
kung saan ang nagbabasa ay bumubuong muli
ng isang mensahe
 James Dee Valentine
o Ito ang pagkain n gating utak
 Coady
o Kailangan iugnay ang dating kaalaman sa
nababasa (?)
|Mga Layunin ng Pagbasa|
 Upang maaliw
 Upang tumuklas ng mga bagong kaalaman at
maiimbak sa ating isip
 Mabatid ang iba pang mga karanasan na kapupulutan
ng aral
 Napaglalakbay nating an gating diwa sa mga lugar na
pinapangarap nating marating
 Napag-aaralan natin ang ibang kultura ng lahi upang
mabatid ang pagkakatulad at pagkakaiba nito sa
kulturang ating kinagisnan
|Mga Teorya sa Pagbasa|
Teoryang Top-Down
 Pag-uunawa sa binasaay nagsisimula sa isip ng
mambabasa (top) tungo sa teksto (down)
 Naiimpluwensyahan ito ng teoryang sikolohiyang
Gestalt na nagsasabing ang pagbabasa ay isang
“holistic process”
 “ang mahusay na pagbasa ay gumagamit lamang ng
kaunting panahon at oras sa pagpili ng makahulugang
hudyat (clues) sa pag-unawa at pagbibigay kahulugan
sa teksto sa pamamagitan ng impormasyong semantics,
sintatktik at grapo-phonic.” -Goodman
 Tinatawag ding “inside-out” / “conceptually driven”
Teoryang Bottom-Up
 Nagsisimula sa payugtu-yugtong pagkakilala ng mga
titik sa salita, sa parirala, sa pangungusap at sa buong
teksto bago pa man ang pagkakahulugan ditto
 Tinatawag din sa “outside-in” / “data driven”
 Nagmumula ang pag-unawa sa teksto hindi sa
mambabasa
Teoryang Iskema
 Ang teksto ay walang kahulugang taglay sa sarili, ito
lamang ay nagbibigay ng direksyon kung paanong
gamitin ang teksto mula sa kanilang dating kaalaman
Teoryang Interactiv
 Ang pag-unawa bilang proseso at hindi bilang isang
produckto
 Mahalaga ang larangan ng matakognisyon
|Mga Katangian at Proseso ng Masining na Pagbasa|
 Isang komplikadong proseso
 May dalawang klaseng proseso
o Komunikasyon ng mambabasa at may-akda
o Saligan ng tinatawag na reader-response
theory
 Napapaloob sa malawak na paglalarawan
 Masiglang proseso
 Gumagamit ng sistemang panglinggwistika
 Nakasalalay ang mabisang pagbasa sa mga nakaraang
kaalaman
|Ang Aklat at Halaga Nito sa Pagbasa|
 “ang aklat ay isang lunsaran para maabot ang
makabagong kaalaman at karunungan na bumabalot sa
kahiwagaan ng sangkatauhan simula sa mga nakalipas
na panahon hangang sa kasalukuyan.” –Carl
Woodward
 Anumang pamamaraang gagamitin o aklat na
babasahin, ito dapat ay na makatulong sa mag-aaral
ayon sa mga sumusunod:
o Naayon sa layunin
o Naaayon sa kanyang layunin
o Naayon sa mga materyales na mayroon
o Naayon sa kanyang kakayahang maunawaan
ang binabasa
|Mga Suliranin sa Pagbabasa|
 Malabong paningin
 Kakulangan sa kaalamang panligguwistika
 Kakulangan sa kaalaman
|Gabay sa Maayos na Pagbasa|
Unang Gabay/Dimensyon
 Pagbibigay ng pag-unawang literal sa mga tekstong
binasa
 Hal. Pagpuna sa detalye, pagbuod o paglalagom
Ikalawang Gabay/Dimensyon
 Ganap na pag-unawa sa kaisipang nais ipadama ng
may akda
 Hal. Pagkilatis o pagdama sa katangian ng tauhan,
pagbibigay ng sariling solusyon
Ikatatlong Gabay/Dimensyon
 Pagkilatis sa kahalagahan ng kaisipan
 Hal. Pagbibigay ng reaksyon, pagpapalawak ng sariling
kaisipan
Ikaapat na Gabay/Dimensyon
 Pagsasanib ng kaisipang nabasa at karanasan upang
magbunga ng bagong pananaw at pag-unawa
 Hal. Pagbibigay ng sariling karanasan
Ikalimang Gabay/Dimensyon
 Paglikha ng sariling kaisipan ayon sa kasanayan na ibig
bigyan diin sa binasang seleksyon
 Hal. Paglikha ng sariling kuwento, pagbabago ng
pamagat
Mga uri ng Pagbasa
|Uri ng Pagbasa ayon sa Pamamaraan|
Pahapyaw na Pagbasa (Scanning)
 Pagtingin at pagpansin nang bahagya sa mga
impormasyong natatagpuan habang nagbabasa
 Paghahanap ng mga tiyak na datos sa isang pahina ng
aklat
 Hindi na binabasa ang lahat o kabuuan ng material
 Hal. Numero ng telepono, paghahanap ng trabaho sa
pahinang klasipikado
Maibilis na Pagbasa (Skimming)
 Mabilis na pagbasa
 Mabatid ang pangkalahatang pnanaw na matatagpuan
sa isang material
 Hal. Index, pagbasa sa mga mahalagang datos na
kailangan sa report
Paaral na Pagbasa (Study Reading)
  Ginagawa sa pagkuha ng mahalagang detalye o  Ikaapat na Gabay/Dimensyon
pagsasama-sama ng maliliit na kaisipan upang o Pagsasanib ng kaisipang nabasa at karanasan
magkaroon ng mahusay at wastong pagkakauwawa upang magbunga ng bagong pananaw
 Kung kailangan kabisaduhin ang aralin  Ikalimang Gabay/Dimensyon
Pagsusuring Pagbasa (Analytical Reading) o Paglikha ng sariling kaisipan ayon sa
 Nangangailangan ng matalino at malalim na pag-iisip kasanayan na ibig bigyn ng diin sa binasang
 Ginagawa upang masukat ang kakayahan ng mga mag- seleksyon
aaral sa pag-unawa Pagsusunud-sunod
Pamumunang Pagbasa (Critical Reading) Sekwensyal
 Mabigyang-puna ang loob at labas ng isang teksto  Pagsunod-sunod ng mga pangyayari sa isang salaysay
mula sa pamagat, simula, katawan at wakas ng akda; na ginagamitan ng salitang una, pangalawa, pangatlo,
istilo ng awtor, wastong paggamit ng balarila at mga susunot atbp.
bantas Kronolohikal
 Pagsunod-sunod ng mga impormasyon at mahalagang
detalye ayon sa pagkakaganap nito
 Karaniwang gumagamit ng tiyak na araw o petsa
 Malimit gamitin sa paggawa ng diary
|Uri ng Pagbasa ayon sa Layunin ng Bumabasa| Prosedyural
Pagbasang Nakapagtuturo (Reading for info.)  Pagsunod-sunod ng mga hakbang o prosesong
 Dahil may nais malaman o mabatid isasagawa
 Upang maragdagang at lalong lumawak ang kaalaman  Resipe ng pagluluto
Pagbabasang Paglilibang (Reading for pleasure} Paghahambing at Pagkokontrast
 Layunin ay maglibang o kaya magpalipas oras  Ginagamit sa pagpapahayag ng kahigitan o
|Mga Hakbang sa Pagbasa| kalamangan
Pagkilala  Pang-uri at pang-abay ang karaniwang ginagamit na
 Kumilala ng salita at pag-unawa sa mga nakalimbag na salita
simbolo Problema at Solusyon
Pag-unawa Senaryo, problema at solusyon
 Pag-unawa sa nais ipahayag ng teksto
Reaksyon
 Kakayahang humusga at magpasya ayon sa pag-unawa
ng isang mambabasa sa teksto
Paglalagom
 Kakayahang kailangang taglayin ng isang mambabasa

YUNIT 3
||MGA HULWARANG ORGANISASYON NG TAO||
Pagbibigay ng Definisyon
Definisyon
 Uri ng diskursong ekspositori na napakadalas gamitin
sa pagpapahayag
 Naibibigay ng mga disyunaryo at thesaurus
Pormal na Pahayag
 Nailalahad nito sa tulong ng tatlong bahagi- ang salita,
ang pangkat na kinakabilangan at ang kaibahan nito
Di-pormal na Pahayag
 Paggamit ng mga salitang nakapupukaw ng damdamin
(Dalawang Dimensyon)
Denotasyon
 Kahulugang mula sa diksyonaryo
Konotasyon
 Maaring pansariling kahulugan
Pag-iisa-isa o Enumerasyon
 Madalas gamitin sa mga pagsusulit na objective
 Unang Gabay/Dimensyon
o Pagbibigay ng pagunawang literal sa mga
tekstong binasa
 Ikalawang Gabay/Dimensyon
o Ganap na pag-unawa sa kaisipang nais
ipadama ng may-akda
 Ikatatlong Gabay/Dimensyon
o Pagkilatis sa kahalagahan ng kaisipan