MODYUL 4

PANIMULA
Ang pambansang badyet ay lubhang napakahalaga sa pagpapatupad
at pagbibigay katiyakan sa pangkalahatang kaunlaran ng bansa.
Kinakailangang maging wasto at makatwiran ang alokasyon ng
badyet sa iba’t ibang programang pampamahalaan. Ilan sa mga
gastusin ng pamahalaan ay napupunta sa serbisyo publiko,
pabayad sa mga utang sa ibang bansa at marami pang iba.

2 TALAKAYIN NATIN:

Unang Yugto :Paghahanda ng Badyet (Executive Preparation) Ang mga

Ahensyang kabilang dito ay ang ang bawat Kagawaran at Department
of Budget and Management. Dito binubuo ng bawat kagawaran ang
kanya- kanyang badyet.Ikokonsolida ng DBM ang mga inihandang
badyet ng mga kagawaran at susuriin ito bago ipasa sa pangulo ng
Pilipinas.

Ikalawang Yugto: Ratipikasyon ng Badyet (Budget Authorization)

Pagkatapos masumite ng Pangulo ang badyet sa lehislatura,
isasagawa ng House of Representatives at Senado ang deliberasyon.
Irerepaso ng Pangulo ang pinagpasyahang badyet ng lehislatura
para sa kanyang pag-aapruba (o hindi pag- apruba).
Ikatlong Yugto: Implementasyon (Budget Execution) Sa yugtong ito
ibibigay ang naaprubahang badyet sa mga kaukulang kagawaran o
ahensya ng pamahalaan upang maisakatuparan ang mga plano nito
para sa taon.

Ikaapat na Yugto: Rebyu ng Badyet (Budget Accountability) Ang

pagpasa ng mga ulat sa DBM (Department of Budget ang Management),
COA (Commission on Audit) at lehislatura upang malaman kung
nagasta ang badyet ayon sa itinakda ng batas.

Alokasyon ng Pambansang Badyet

 MGA
PINAGKAKAGASTUSAN NG PAMAHALAAN

1. Operasyon sa mga kasalukuyang gastusin

 Personal services - Gastusin para sa kabayaran

ng mga serbisyo. Ex. Guro pulis

 Interest Payments- Pambayad sa mga interes ng

utang ng pamahalaan.

 Tax Expenditure Fund- Pondong inilaan ng

pamahalaan para sa paniningil ng buwis.
  MOOE- (Maintenance and Other Operating Expenses
)-gastusin na may kinalaman sa kabuuang
operasyon

 GOCC- inilalaan ng pamahalaan sa mga

kompanyang pag-aari nia

 ALLOTMENTS TO LGU’s- Badyet ng ibinibigay sa

pamahalaang lokal

2. Capital Outlay - Tumutukoy sa mga pinagkakagastusan

ng pamahalaan para makabuo ng prdukto. (Mga
ipagmamalaki ng bansa)

3. Net lending- Tumutukoy sa mga gastusin ng mga

pamahalaan upang suportahan anv pampublikong
korporasyon.

7
2020 Pambansang Badyet
(Naisabatas)Pagpapatuloy ng Lakbay tungo
sa Higit na Payapa at Maunlad na Filipinas

A ng Pambansang Badyet para sa Piskal na Taóng 2020, tulad ng mga

nakaraang taon, ay gagamitin upang pondohan ang mga programa at
proyektong nagsusulong ng kapakanan ng mga mamamayan, at ng pag-
unlad ng bansa. Patuloy nitong titiyakin na ang Pilipinas ay nása tamang landas
tungo sa pagiging isang maunlad at payapang bansa na ang bawat indibidwal at
pamilyang Filipino ay

nakatatamasa ng matatag, maginhawa, at panatag na búhay. PhP4.100 T

2020 Pambansang Badyet

Batas, Kaayusang
Publiko, at Kaligtasan

PhP192.1 B
Na:
PhP25.0 B

Modernization Program

PhP70.6 B
Rehiyong Awtonomo ng Bang
sa Muslim Mindanao

Edukasyon at
Pangangalagang
Panlipunan

Sektor ng Edukasyon (Ph

PhP554.2 B
Na: (Kagawaran ng Edukasyon)
(Pangasiwaan sa
Edukasyong Teknikal at

Pagpa
Na:
PhP77.4 B

PhP29.5 B
Unibersidad at Kolehiyong
Pampamahalaan

Mga pasilidad para

Sa pamamagitan ng sa
pagpapatupad ng

8
 PhP39.0 B
Batayang Edukasyon
“Bayanihan to Heal as One Act” (Batas

Universal Access to Quality Tertiary Republika Blg. 11469) na nagbibigay

PhP36.7 B Education Program

sa Pangulo ng emergency powers

Tulong at Subsidyong Pang-edukasyon1/

PhP23.0 B – Tertiary Education Subsidy
upang tugunan ang mga epekto ng

Pandemyang COVID-19 sa bansa,

PhP6.5 B PhP16.0 B – Free Higher Education

ang mga naka-programang halaga
School-Based Feeding Program PhP 3.8 B – Student Financial
sa GAA ay inaasahang sasailalim sa
Assistance Program
mga rebisyon, partikular na sa mga

badyet ng Kagawaran ng Kalusugan,

Sektor ng Pangangalagang Panlipunan (PhP200.5 B)
Kagawaran ng Kagalingang Panlipuna
a
t Pagpapaunlad , Kagawaran ng n PhP108.8 B PhP23.2
B Paggawa at Empleo, at Kagawaran ng Conditional
Cash Transfer Program Social Pension for Indigent Kalakalan
at Industriya.

(4Ps) Senior Citizens

PhP37.2 B PhP8.7 B PhP5.5

B

Unconditional Cash Transfer Program2/ Protective Services Program

Sustainable Livelihood Program

Sektor ng Kalusugan (PhP175.8 B)

PhP104.4 B PhP10.5 B PhP71.4

B

Kagawaran ng Kalusugan, na: Assistance to Indigent Patients National

Health Insurance
Progra
m
PhP39.9 B PhP10.0 B

Pagpapatakbo ng mga Pampublikong Human Resources for Health

Pasilidad Pangkalusugan Deployment Program

PhP19.1 B PhP8.4 B

Pagbili ng mga Gamot at Bakuna Health Facilities Enhancement Program

9
Mabuting Pamamahala at Katarungan
PhP41.2 B PhP23.5 B PhP23.5 B

Ang Hudikatura, Na: Kagawaran ng Katarungan Komisyon sa Awdit

Na:
PhP35.9 B PhP4.1 B
Operasyon ng Korte Suprema PhP6.0 B
Tanggapan ng Tanodbayan
at ng mga Mababang Hukuman Law Enforcement Program

Agrikultura, Kaligiran, Yamang-Likás, at Katatagan sa mga Panganib

Sektor ng Agrikultura

PhP37.5 B PhP10.0 B PhP3.5 B

Pagpapaunlad ng Sistemang Patubig3/ Rice Competitiveness Segurong Agrikultural para sa

PhP16.4 B mga Magsasaka at Mangingisda
PhP10.0 B PhP3.0 B
Mga Pangunahing Programa ng DA4/
mga Magsasaka ng Palay
Sektor ng Kaligiran

Flood Control Program Kagawaran ng Kapaligiran National Disaster Risk Reduction

at Likás na Yaman, Na: and Management Fund
PhP3.2 B PhP6.8 B
National Greening Program
Quick Response Fund
PhP1.7 B

at Marine Ecosystem

PhP1.4 B

Solid Waste Management

 Kagawaran ng mga Pagawain Kagawaran ng Transportasyon Pondong Pantulong sa Pamahalaang Lokal
at Lansangang Bayan Na: Na:

Na: PhP61.4 B PhP11.7 B

PhP113.4 B Rail Transport Program Tulong sa mga Munisipalidad

Network Development Program

PhP2.4 B PhP8.2 B

PhP30.2 B Air Transport Program Conditional Matching Grant to Provinces

Bridge Program
PhP573 M PhP2.5 B

PhP6.8 B PhP2.0 B PhP4.6 B

Tulong Panghanapbuhay sa Ating Programang Pangkalusugan ng Pambansang Pangasiwaan sa

Pabahay
3/ Disadvantaged/Displaced Workers Pamilya, Nutrisyon, at Responsableng
Pinagmumulan ng kita ng Pamahalaan

* Kita mula sa buwis – ito ay binubuo ng mga buwis sa

personal na kita at kitang pang-negosyo, pag-aari, VAT
at iba pang buwis.

* Kitang di-mula sa buwis – binubuo ito ng mga kita

mula sa mga korporasyong pag-aari o kontrolado ng
pamahalaan, sa pagbibigay ng mga lisensya at
sertipiko at mula sa interes sa pagpapautang.

PAGSUBOK NG KAALAMAN
GAWAIN 1.SHORT RESPONSE (20 Puntos)
1. Ano ano ang mga pangunahing pinagkakagastusan?

2. Ano ang pambansag badyet?

3. Bilang isang mag-aara, sang-ayon k aba sa isinasagawang

pagbbadyet ng pamahalaana? Bakit?

4. Balikan ang teksto na naglalaman ng pambansang badyet ng

taong 2020, Alin ang may pinakamalaking badyet na
pinag laanan ng pamahalaan?
Sa iyong palagay, bakit kaya iyon ang binigyan ng
pamahalaan ng
pinakamalaking badyet?
GAWAIN 2. GAMIT ANG PYRAMID LIST , ISA-ISAHIN ANG MGA
PROSESO NG PAGBBADYET NG PAMHALAAN: