Professional Documents
Culture Documents
MarathiAksharbharatiSet 2 Ans
MarathiAksharbharatiSet 2 Ans
विभाग - १ : गद्य
पठित गद्य
प्र.१. (अ) उताऱ्याच्या आधारे सूचनेनुसार कृती करा.
(१) कारण लिहा. ०२
(i) लेखकाचे वडील त्यांना खेळात नेहमीच प्रोत्साहन देत कारण
लेखकाचे वडील स्वत: व्हॉलीबॉल चॅम्पियन होते.
(ii) लेखकाच्या आई-वडिलांना आनंद वाटत असे कारण
वाय. एम. सी. ए. मधील खेळाडूंकडून लेखकाच्या खेळाबाबत स्तुतीपर उद्ग ार ऐकू येत.
(प्रत्येकी ०१ गुण)
(२) आकृतिबंध पूर्ण करा. ०२
1
प्र.१. (अा) उताऱ्याच्या आधारे सूचनेनुसार कृती करा.
(१) (i) का ते लिहा.
(अ) वयाच्या बाराव्या वर्षापर्यंत लेखकाला अनवाणी राहावे लागले कारण ०१
चप्पल विकत घेण्यासाठी आर्थिक परिस्थिती चांगली नव्हती.
(ii) आकृतिबंध पूर्ण करा. ०१
श्रवण
भाषण
वाचन
लेखन
(प्रत्येकी १/२ गुण)
2
(२) आकृतिबंध पूर्ण करा. ०२
3
(४) काव्यसौंदर्य ०२
कृतीचा अर्थ समजून त्यांतील भाव/विचार/अर्थ यांची स्वभाषेत मांडणी.
(५) वरीलप्रमाणे ०२
प्र. २. (अा) दिलेल्या मुद्द्यांच्या आधारे पुढीलपैकी कोणत्याही एका कवितेसंबंधी कृती पूर्ण करा.
अंकिला मी दास तुझा
किंवा
योगी सर्वकाळ सुखदाता
* अंकिला मी दास तुझा
(१) कवी- संत नामदेव (०१) गुण
(२) रचनाप्रकार- अभंग (०१ गुण)
(३) काव्यसंग्रह-श्री नामदेव महाराजांची अभंगगाथा (०१ गुण)
(४) कवितेचा विषय- परमेश्वर कृपेची याचना (०१ गुण)
(५) कवितेतील आवडलेली ओळ (०२ गुण)
(योग्य उत्तराला गुण द्यावेत.)
(६) कविता आवडण्याची वा न आवडण्याची कारणे (०२ गुण)
(तारतम्याने उत्तर दिल्यास २ गुण द्यावेत.)
किंवा
* योगी सर्वकाळ सुखदाता
(१) कवी- संत एकनाथ (०१) गुण
(२) रचनाप्रकार- अभंग (०१ गुण)
(३) काव्यसंग्रह-एकनाथी भागवत (०१ गुण)
(४) कवितेचा विषय- योगी पुरुष व पाण्याची तुलना करून योगी पुरुषाचे श्रेष्ठत्व स्पष्ट केले. (०१ गुण)
(५) कवितेतील आवडलेली ओळ (०२ गुण)
(योग्य उत्तराला ०२ गुण द्यावेत.)
(६) कविता आवडण्याची वा न आवडण्याची कारणे (०२ गुण)
(तारतम्याने उत्तर दिल्यास ०२ गुण द्यावेत.)
प्र. २. (इ) रसग्रहण ०४
कवितेचा अर्थ/आशय समजून योग्य उत्तर, भाषाशैली, काव्यवैशिष्ट्ये इ. लक्षात घेऊन एकत्रित
गुणदान करणे अपेक्षित.
विभाग ३- स्थूलवाचन
प्र.३. खालीलपैकी कोणत्याही दोन कृती सोडवा. ०६
संपूर्ण पाठाचे आकलन व पाठातील मध्यवर्ती विचार कृतींच्या उत्तरात येणे अपेक्षित.
4
विभाग ४- भाषाभ्यास
5
(iii) खालील शब्दांतील अक्षरांपासून दोन अर्थपूर्ण शब्द तयार करा. (‘डोंगर’ व ‘पायथा’ हे शब्द सोडून) ०१
डोंगरपायथा
गर, पार, पाय, थापा, यथा, मार (कोणतेही दोन स्वीकारा.)
(प्रत्येकी १/२ गुण)
(iv) विरुद्धार्थी शब्द लिहा. ०१
(अ) समर्थ Ï असमर्थ
(आ) सन्मान Ï
अपमान
(प्रत्येकी १/२ गुण)
(२) लेखननियमांनुसार लेखन
(i) खालीलपैकी अचूक शब्द ओळखा. ०१
(अ) वैशिष्ट्य
(आ) सूर्यकिरण
(प्रत्येकी १/२ गुण)
(ii) खालील वाक्य लेखननियमांनुसार लिहा. ०१
वाघिणीनं नाला पार करून बांबूच्या गंजीत पाय ठेवला.
(प्रत्येकी १/२ गुण)
(३) विरामचिन्हे
(i) खालील वाक्यात योग्य विरामचिन्हे वापरून वाक्य पुन्हा लिहा. ०१
‘‘बाबा, तुम्ही मला ओळखले?’’
(प्रत्येक योग्य चिन्हास १/२ गुण)
(ii) खालील वाक्यातील विरामचिन्हांची नावे लिहा. ०१
विरामचिन्हे विरामचिन्हांची नावे
‘‘ ’’ दुहेरी अवतरणचिन्ह
? प्रश्नचिन्ह
(प्रत्येकी १/२ गुण)
(४) पारिभाषिक शब्द ०१
खालील इंग्रजी शब्दांसाठी प्रचलित मराठी शब्द लिहा.
(i) Footprints- पाऊलखुणा/पावलांचे ठसे (१/२ गुण)
(ii) Joke- विनोद (१/२ गुण)
(५) खालील शब्द अकारविल्हे लावा. ०१
उत्तर, दक्षिण, पश्चिम, पूर्व
6
विभाग ५ उपयोजित लेखन
प्र.५. (अ) (१) पत्रलेखन ०५
इ-मेलच्या स्वरूपात मायना/विषय/शेवट, योग्य भाषाशैली
(२) सारांशलेखन ०५
उताऱ्याचा संपूर्ण आशय नेटक्या शब्दांत मांडणे. स्वभाषेत सारांशलेखन अपेक्षित.
प्र.५. (अा) खालील कृती सोडवा.
(१) जाहिरातलेखन ०६
अचूक तपशील, आकर्षक मांडणी, कल्पकता या मुद्द्यांना अनुसरून गणुदान अपेक्षित
(२) कथालेखन ०६
काळ, कथाबीज, पात्रे, संवाद, आकर्षक मांडणी
प्र.५. (इ) लेखनकौशल्य ०८
खालील लेखनप्रकारांपैकी कोणतीही एक कृती सोडवा. (शब्दमर्यादा १०० ते १२० शब्द)
(१) प्रसंगलेखन
-संवेदनशील लेखन, सुरुवात/मध्य/शेवट, नावीन्यपूर्ण कल्पना.
(२) आत्मवृत्त
-भाषा (प्रथमपुरुषी एकवचनी) विषयानुरूप, सुसूत्र मांडणी.