JUSTICE CECELIA MUNOZ PALMA SENIOR HIGH SCHOOL

Paseo del Carmen St., AMLAC Ville Subdivision, Payatas B, Quezon City
SUPPLEMENTARY LEARNING MATERIAL
FILIPINO SA PILING LARANG (AKADEMIK)
Baitang 11
Petsa: Abril 05-09, 2021

Kasanayang Pampagkatuto
 Nakapagsasagawa ng panimulang pananaliksik kaugnay ng kahulugan, kalikasan, at
katangian ng iba’t ibang anyo ng sulating akademiko. (CS_FA11/12EP0a-c-39)
Layunin:
 Nauunawaan ang etika at responsibilidad sa pagsulat bilang mga mahahalagang
pamantayan sa akademikong pagsulat.
 Nakapagtatala ng mga pamamaraan ng indibidwal sa paghahanda ng mga sulatin.
 Napapahalagahan ang etika at responsibildad sa pananaliksik.

Subukin
Panuto: Basahin at sagutin ang sumusunod na mga katanungan. Isulat sa papel ang titik ng
tamang sagot.
1. Isa sa maituturing na malaking kasalanan sa anumang anyo ng sulatin ay ang
pangongopya at walang pormal na pagkilala sa tunay na awtor ng mga konseptong
iyong kinuha. Dahil dito, maaari kang patawan ng parusang:
A. Libelo C. Forgery
B. Slander D. Plagiarism
2. Para maiwasan ang anumang uri ng kasalanan sa hindi pagkilala sa tunay na awtor o
may ideya sa orihinal na konsepto, alin sa mga anyo ng sulatin ang dapat na isaalang-
alang?
A. Teknikal na Pagsulat C. Propesyunal na Pagsulat
B. Malikhaing Pagsulat D. Reperensiyal na Pagsulat
3. Kung nais gamitin ang mga direktang pahayag o mismong mga pangungusap (verbatim)
ng hanguang detalye, nararapat lamang na:
A. Isama ang wator at petsa ng sulatin.
B. Lagyan lamang ng panipi ang siping pahayag.
C. magkaltas ng ilang hindi mahalagang salita.
D. Sikaping baguhin ang mga salita sa orihinal na teksto.
4. Hindi mo sinusukuan ang paghahanap ng mahahalagang impormasyon para lamang
maibilang mo ito sa iyong akademikong pagsulat. Taglay mo ang katangiang:
A. Kritikal C. Matiyaga
B. Matapat D. Sistematiko
 5. Walang paglalangkap ng anumang damdamin sa iyong isinusulat, may pagtitimbang o
walang biased, at obhetibo sa lahat ng pagkakataon. Taglay mo ang katangiang:
A. Kritikal C. Matiyaga
B. Matapat D. Sistematiko

Balikan
Panuto: Magtala sa kuwaderno ng mga pamamaraan ng isang indibidwal sa paghahanda
niya ng kaniyang mga sulatin lalo pa’t nabibilang siya sa isang larang/disiplina (halimbawa:
reporter. Field researcher, awtor ng editorial, manunulat ng blog at iba pa.)

Mga Paghahanda sa Akademikong Pagsulat

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Alam mo ba?

Mga dapat isaaalang-alang sa paghahanda ng Akademikong Pagsulat

1. Katangian ng Mananaliksik/ Manunulat

a. Matiyaga- walang katapusan ang paghahanap ng mahahalagang mga datos na
makatutulong sa kaniyang sulatin, ito man ay sa lehitimong mga personalidad, institusyon
at mga nakalimbag na materyal.

b. Sistematiko- may tamang pag-iiskedyul at pagsasaayos ng mga appointment sa

kakapanayamin at/o pupuntahang mga lugar. Mahalaga ang tamang pagbabalangkas ng
oras sa pananaliksik.

c. Maingat- – mahigpit na isinasaalang-alang ang balidasyon ng facts o datos ng

pananaliksik, kredibilidad ng mga pinaghanguan ng detalye.

d. Kritikal- Mainam na maging mapanuri ang mananaliksik kung ang nakuhang datos ba ay
napapanahon, may relevance o kaugnayan sa kasalukuyang pananaliksik, may kabuluhan
sa susunod pang mga mananaliksik, at higit sa lahat mapakikinabangan ng sinumang nag-
aaral ng partikular na larang;

e. Matapat- Hindi inaangkin ng manunulat na ang kaniyang mga nakuhang datos ay

pagmamayari niya at may iba nang personalidad/institusyon ang nagmamay-ari na nito.
2. Etika at Responsibilidad ng Mananaliksik/ Manunulat

a. Kilalanin na ang mga ideyang inilagay sa pananaliksik/pagsulat ay hindi nanggaling sa

iyo o may orihinal ng nagmamay-ari ng mga ito.
b. Huwag basta-basta kumuha ng mga datos ng walang permiso sa mga
mapagkakatiwalaang tao/institusyon. Lumiham, tumawag sa telepono o mobile, mag-
email at ayusin ang iskedyul bago ang itinakdang panayam.
c. Magpokus lamang sa paksa ng interbyu. Iwasang langkapan ng personal at negatibong
pagsipat ang mga obserbasyon.
d. Pagtiyagaang daanan ang proseso ng pagsulat. Huwag manipulahin ang mga datos at
pagsikapang kunin ang mga detalye sa tamang panahon at pagkakataon.
e. Huwag na huwag dayain ang mga impormasyon. Masusukat dito ang integridad at
kredibilidad ng mismong gumagawa ng pananaliksik. Maging obhetibo sa lahat ng
pagkakataon.
3. Pag-iwas sa Plagiarism: Krimen sa Akademikong Pagsulat
Paano ito maiiwasan?
a. Lagi’t lagi, isama ang pangalan ng awtor/institusyon at petsa ng pagkakasulat ng
mga dokumento.
b. Iwasan ang maya’t mayang pagsipi sa mismong pahayag (verbatim)

Pagyamanin
Panuto: Muling balikan ang iyong nakalipas na mga pamamaraan sa pagkalap ng datos na sa
tingin mo ay dapat nang baguhin at palitan.

Sa paghahanda ng aking Pananaliksik at pagkalap ng datos

Kung dati ay… Ngayon naman ay sisikapin kong…

Rubrik sa Pagmamarka

20 15 10 5
Makatotohanan ang Kumpleto sa Bahagyang impormasyon Hindi nakasunod sa
makabuluhan ang pagpapaliwanag ang lamang ang inilahok sa hinihinging
pagtalakay naging pagtalakay. pagtalakay. impormasyon ang
talakay

Isagawa
Panuto: Isulat sa iyong papel kung ano ang iyong maipapayo sa iyong kamag-aral na
nagsasagawa ng pamantayan sa pananaliksik sa akademikong pagsulat?
Ilahad mo rin kung paano mo sila mahihikayat na maging responsible sa pagsulat ng
pananaliksik at iba pang mahahalagang dokumento?

Pagtataya
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang sumusunod na mga katanungan. Piliin at isulat sa
papel ang titik ng tamang sagot.

1. Regular na tinitiyak ng Komisyon sa Wikang Filipino ang mga wikang kailangang sagipin sa
iba’t ibang panig ng arkipelago. Kaya naman, nagsasagawa sila ng pananaliksik sa
pamamagitan ng personal na pagtungo sa mga lalawigan at liblib na pook upang kumustahin
ang native speaker ng partikular na wika. Taglay nila ang katangiang
A. maingat C. Matiyaga
B.matapat D. Sistematiko
2. Walang sinasayang na panahon si Sandra Aguinaldo, reporter ng GMA7 sa pagkalap ng
mga datos at impormasyon sa tiyak na panahon at pagkakataon. Alin sa mga sumusunod na
katangian ng mananaliksik ang ipinamalas ni Sandra Aguinaldo?
A. Maingat C. Matiyaga
B. Matapat D. Sistematiko
3. Sa tuwing magsasagawa ng live webinar si Prop. David San Juan ng De La Salle University,
lagi niyang binabanggit ang orihinal na mga awtor at manunulat ng isang partikular na
konsepto o ideya. Anong katangian ng mananaliksik ang taglay ni Prop. San Juan?
A. Maingat C. Matiyaga
B. Matapat D. Sistematiko
4. Upang hindi makasuhan ng plagiarism, laging isaalang-alang sa pagsipi ng mga tala
ang________________
A. hindi pagkopya ng tuwirang sabi sa lahat ng pagkakataon.
B. pangalan at petsa ng orihinal na awtor.
C. wastong pagbubuod/rephrasing ng mga tala.
D. lahat ng nabanggit
5. Ang sumusunod ay maituturing na mabuting etika sa pananaliksik at pagsulat ng mga
akademikong tala maliban sa______________.
A. bigyang-pansin ang datos sa halip na personal na pananaw.
B. magsumikap sa pagkalap ng datos gaano man ito kahirap.
C. kilalanin sa tuwina ang ideya ng mga orihinal na awtor.
D. sadyain ang mga kapapanayamin kahit na walang abiso.
Sanggunian
Corazon L. Santos, Gerard P. Concepcion, Ronel O, Laranjo. (2018). Filipino sa Piling Larang (Akademik).
Pasig City: Vicarish Publications and Trading, Inc.

FILIPINO 12_Q1_Mod3_Akademik.pdf