You are on page 1of 45

tienthanh20172827@gmail.

com January 14, 2020


------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KĨ THUẬT PHẦN MỀM ỨNG DỤNG


Bài tập 1 :
Cho biết hoạt động của một trung tâm cho thuê băng đĩa như sau:

Để có thể thuê băng đĩa tại trung tâm, ban đầu khách hàng phải làm thủ tục để được
cấp thẻ thuê. Bộ phận làm thẻ sẽ dựa trên thông tin do khách hàng cấp và cấp cho
khách một thẻ thuê. Thông tin về việc cấp thẻ sẽ được cập nhập vào cơ sở dữ liệu
nghiệp vụ của trung tâm. Mỗi lần đến thuê băng đĩa, khách hàng sẽ trình thẻ thuê và
nêu yêu cầu thuê cụ thể. Bộ phận cho thuê sẽ xử lý và đáp ứng yêu cầu thuê của
khách hàng dựa trên thông tin tra cứu từ cơ sở dữ liệu nghiệp vụ của trung tâm. Ngay
khi thuê, khách hàng sẽ nhận được hoá đơn thuê và thanh toán tiền tiền thuê luôn.
Khi khách hàng đến trả băng đĩa, bộ phận trả sẽ xử lý yêu cầu trả của khách hàng
dựa trên thông tin tra cứu từ cơ sở dữ liệu nghiệp vụ. Dữ liệu liên quan đến các hoạt
động thuê và trả đều được cập nhật vào cơ sở dữ liệu nghệp vụ của trung tâm.

Định kỳ hàng tháng, từ cơ sở dữ liệu nghiệp vụ, các báo cáo quản lý sẽ được lập và
gửi cho bộ phận quản lý trung tâm. Theo chính sách mở rộng thị trường của trung
tâm, định kỳ hàng năm trung tâm sẽ gửi thư khuyến mãi cho khách hàng, thông báo
thông tin cho thuê miễn phí đối với những khách hàng đạt mức thuê trên mức khuyến
mãi năm do trung tâm quy định.

1. Hãy vẽ sơ đồ BFD mô tả chức năng công việc của trung tâm

2. Hãy vẽ sơ đồ ngữ cảnh để mô tả hoạt động của trung tâm.

3. Hãy vẽ sơ đồ luồng dữ liệu mức 0 để thực hiện phân rã sơ đồ ngữ cảnh trên.

1
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đáp án bài tập tình huống 1


Sơ đồ BFD

Quản lý thuê băng đĩa

Cấp thẻ Cho thuê Nhận trả Tạo báo Gửi thư
thuê băng đĩa băng đĩa cáo khuyến
mãi

Sơ đồ ngữ cảnh (Context Diagram)

Khách hàng Khách hàng

TT Khách hàng Thẻ thuê

Hóa đơn
Yêu cầu thuê Quản lý thuê
Thư khuyến mãi
băng đĩa
Yêu cầu trả

Hóa đơn thanh toán Bộ phận


Báo cáo quản lý

2
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sơ đồ DFD mức 0

Khách hàng Khách hàng

TT Khách 1.0 Thẻ thuê

hàng Cấp thẻ


thuê
TT Khách hàng
đã cấp thẻ
CSDL nghiệp vụ

Yêu cầu thuê 2.0


Cho thuê
Phiếu thanh toán băng đĩa Hóa đơn

4.0
Tạo báo Báo cáo
TT thuê trả
3.0 cáo
Yêu cầu trả
Nhận trả
băng đĩa Bộ phận quản lý
CSDL nghiệp vụ

5.0 Thư
Gửi thư khuyễn mãi Khách hàng
khuyến
mãi

3
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bài tập tình huống 2


Cho biết quá trình tính lương trong một tháng của một công ty được thực hiện như
sau:
Cuối từng tháng, để tính lương cho nhân viên, người ta phải kiểm tra ngày công của
các nhân viên trong tháng đó. Việc kiểm tra ngày công được thực hiện nhờ bảng
chấm công và được cập nhật vào tệp Hồ sơ nhân viên. Tiếp theo bộ phận kế toán sẽ
thực hiện việc tính các khoản lương cho nhân viên theo quy định của công ty. Bảng
lương của cơ quan được trình cho Ban giám đốc và sau đó được gửi đến cho nhân
viên. Dữ liệu liên quan tới quá trình tính lương được cập nhập vào tệp Thu nhập.
Việc tính thuế thu nhập được thực hiện nhờ các dữ liệu đã có trong tệp Thu nhập và
tệp Hồ sơ nhân viên. Sau khi tính xong, dữ liệu lại được cập nhật vào các tệp này;
đồng thời bảng kê tiền thuế, tiền thuế sẽ được gửi lên Kho bạc nhà nước và hoá đơn
thu thuế được gửi cho các nhân viên phải chịu thuế thu nhập
1. Hãy vẽ sơ đồ BFD mô tả chức năng công việc của hệ thống tính lương
2. Hãy vẽ sơ đồ ngữ cảnh để mô tả hoạt động của hệ thống tính lương.
3. Hãy vẽ sơ đồ luồng dữ liệu mức 0 để thực hiện phân rã sơ đồ ngữ cảnh trên.

4
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bài tập tình huống 3

Một thư viện của một trường đại học muốn xây dựng một hệ thống thông tin tin học
hoá để quản lý thư viện của mình. Hệ thống thông tin quản lý thư viện này có nhiều
phân hệ khác nhau, trong đó có phân hệ quản lý việc mượn và trả sách. Quy trình
quản lý việc mượn và trả sách được tóm tắt như sau:
Khi có nhu cầu mượn sách, độc giả sẽ tra cứu đầu sách mình muốn mượn nhờ sự trợ
giúp của máy tính để tìm kiếm mã số của những sách muốn mượn? Khi mượn sách,
độc giả phải điền thông tin vào một phiếu mượn sách (bao gồm: mã độc giả, ngày
mượn, mã số sách cần mượn, thời hạn mượn...). Thủ thư sẽ kiểm tra thẻ độc giả và
tra cứu tệp quản lý độc giả và tệp kho sách. Sách mượn sẽ được trao cho độc giả nếu
thẻ còn hợp lệ và sách được phép cho mượn. Các thông tin về việc mượn sách này
sẽ được cập nhật vào tệp quản lý mượn/trả sách và tệp kho sách. Ngược lại, độc giả
sẽ nhận được thông báo từ chối. Khi trả sách, thủ thư lại kiểm tra thẻ độc giả và cập
nhật thông tin trả sách vào tệp quản lý mượn/trả sách và tệp kho sách. Độc giả sẽ
nhận được một phiếu xác nhận việc trả sách. Trong trường hợp sách mượn quá hạn,
độc giả phải nộp tiền phạt và nhận biên lai phạt. Sách trong một phiếu mượn có thể
được trả làm nhiều lần và độc giả cho thể đề nghị gia hạn mượn sách nếu có nhu cầu.
Mọi thông tin về việc gia hạn sách đều được cập nhật vào tệp quản lý mượn/trả sách
và độc giả sẽ nhận được một phiếu gia hạn. Định kì hàng tháng, bộ phận quản lý
việc mượn/trả sách sẽ tiến hành lập các báo cáo thông kê gửi lên ban giám đốc thư
viện.
a. Hãy vẽ sơ đồ chức năng (BFD) của phân hệ quản lý mượn/trả sách của thư
viện.
b. Hãy vẽ sơ đồ ngữ cảnh và sơ đồ dòng dữ liệu mức 0 của phân hệ trên.
c. Thiết kế các tệp cơ sở dữ liệu để quản lý các độc giả, cán bộ thư viện, sách
và quản lý việc mượn/trả sách. Cho biết:
– Mỗi bạn đọc có thể mượn nhiều sách tại một thời điểm
– Mỗi nhân viên có thể phục vụ nhiều lần mượn/trả sách
– Mỗi phiếu mượn sách có thể cho phép mượn một hoặc nhiều đầu sách và
mỗi đầu sách có thể được mượn nhiều lần.

5
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đáp án bài tập tình huống 3


Sơ đồ BFD

Quản lý mượn trả sách

Phục vụ Quản lý Quản lý Gia hạn Báo cáo


tra cứu mượn trả sách muợn thống kê
sách sách

Sơ đồ ngữ cảnh (Context Diagram)

Độc giả Độc giả

Yêu cầu tra cứu Kết quả tra cứu

TT sách được mượn


Phiếu mượn, hoặc bị từ chối
thẻ độc giả
Quản lý
Yêu cầu trả
mượn trả sách Xác nhận gia hạn
Hóa đơn nộp tiền phạt Biên lai phạt

Yêu cầu gia hạn

Báo cáo

Lãnh đạo
thư viện

6
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sơ đồ DFD mức 0

Độc giả Độc giả

Yêu cầu tra 1.0 Kết quả tra cứu


cứu Phục vụ
tra cứu
TT sách

Kho sách

Phiếu mượn, 2.0


thẻ độc giả Quản lý
mượn T/T về sách được
muợn hoặc từ chối
TTđộc giả sách
Độc giả
Mựon/trả

Yêu cầu trả 3.0


Quản lý Biên lai phạt
Hóa đơn nộp Độc giả
tiền phạt trả sách

Độc giả

Xác nhận gia hạn


Yêu cầu
4.0
gia hạn Gia hạn
sách

Mượn / trả

5.0
Báo cáo Báo cáo Bộ phận quản lý
thống kê

7
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bài tập tình huống 4

Hoạt động của hệ thống quản lý việc đăng ký học qua mạng của một trường học
được mô tả như sau:
Khi các học viên muốn đăng ký học thì họ phải gửi các phiếu đăng ký trong đó điền
đầy đủ thông tin về họ tên, số chứng minh thư và mã số của những lớp học họ muốn
tham gia cho trường. Hệ thống kiểm tra từng lớp học được đăng ký có còn tiếp nhận
học viên không bằng cách tra cứu tệp Danh sách lớp. Các dữ liệu trong tệp này cho
biết lớp học nào còn tiếp nhận học viên, lớp học nào đã bị huỷ bỏ và lớp học nào đã
đủ học viên. Từ đó hệ thống có thể xác định được những lựa chọn nào của học viên
được chấp nhận và những lựa chọn nào bị từ chối.
Những học viên nào được chấp nhận nguyện vọng sẽ được ghi danh vào vào những
lớp mà họ đăng ký. Tên và số chứng minh thư của các sinh viên này sẽ được cập
nhập vào tệp Danh sách lớp và sĩ số lớp học sẽ được tính lại. Nếu lớp học đó đã đủ
học viên thì mã lớp học đó sẽ được đánh dấu là đã khoá sổ. Các dữ liệu về sinh viên
mới và những dữ liệu bổ sung hoặc thay đổi của sinh viên cũ trong quá trình ghi
danh này cũng được cập nhập vào tệp Hồ sơ sinh viên chung trong toàn trường. Cuối
cùng, hệ thống sẽ gửi cho từng học viên đăng kí một bản thông báo trong đó liệt kê
danh sách những lớp học mà họ đã đăng kí và đánh dấu vào những lớp học họ được
chấp nhận.
Yêu cầu
1. Hãy vẽ sơ đồ BFD mô tả chức năng công việc của trung tâm
2. Hãy vẽ sơ đồ ngữ cảnh để mô tả hoạt động của trung tâm.
3. Hãy vẽ sơ đồ luồng dữ liệu mức 0 để thực hiện phân rã sơ đồ ngữ cảnh trên.

8
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đáp án bài tập tình huống 4

Sơ đồ BFD

Quản lý đăng ký học

Xét duyệt phiếu Ghi danh Thông báo


đăng ký nhập học

Sơ đồ ngữ cảnh (Context Diagram)

Thông báo từ chối


Học viên Phiếu đăng ký
Học viên
Quản lý đăng Thông báo nhập học

ký học

9
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sơ đồ DFD mức 0

1.0 Thông báo từ chối


Học viên Phiếu đăng
Phục vụ Học viên
ký học
tra cứu
TT lớp học

Phiếu đăng Danh sách lớp


ký được
chấp nhận

2.0
Ghi danh

Hồ sơ SV

Phiếu đã cập
nhật

3.0
Thông
Học viên
báo nhập
học

10
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bài tập tình huống 5

Hoạt động của một hệ thống xử lý bán hàng được mô tả như sau:
Khi khách hàng gửi một đơn đặt hàng cho bộ phận tiếp nhận đơn hàng, bộ phận này
sẽ nhận đơn đặt hàng và trả một biên lai cho khách hàng. Các dữ liệu liên quan tới
quá trình nhận đơn hàng sẽ được lưu giữ trong tệp Giao dịch. Vào cuối từng ngày,
người ta tiến hành xử lý các giao dịch bằng cách lấy các dữ liệu trong tệp Giao dịch
kết hợp với việc tra cứu dữ liệu của tệp Kiểm soát bán hàng. Sau khi thực hiện xong
quá trình này, các dữ liệu lại được cập nhật vào tệp Kiếm soát bán hàng, đồng thời
một số dữ liệu được chọn lọc sẽ được lưu trữ vào tệp Phân tích bán hàng. Dữ liệu
của tệp phân tích bán hàng lại được sử dụng để chuẩn bị cho quá trình phân tích bán
hàng. Kết quả được chọn của quá trình phân tích bán hàng sẽ được gửi cho những
người quản lý có liên quan.
Yêu cầu:
1. Hãy vẽ sơ đồ BFD mô tả chức năng công việc của hệ thống xử lý bán hàng.
2. Hãy vẽ sơ đồ ngữ cảnh để mô tả hoạt động của hệ thống.
3. Hãy vẽ sơ đồ luồng dữ liệu mức 0 để thực hiện phân rã sơ đồ ngữ cảnh trên.

11
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đáp án bài tập tình huống 5

Sơ đồ BFD

Xử lý đơn bán hàng

Nhận đơn Xử lý Phân tích bán


giao dịch hàng

Sơ đồ ngữ cảnh (Context Diagram)

Đơn đặt hàng Biên lai


Khách hàng Khách hàng
Xử lý
bán hàng
Kết quả bán hàng
Các nhà
quản lý

12
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sơ đồ DFD mức 0

1.0 Biên lai


Đơn đặt
Khách hàng
hàng
Nhận đơn Khách hàng

TT giao dịch

Giao dịch

Dữ liệu giao dịch

TT tra cứu

2.0
Xử lý Kiểm soát bán hàng
giao dịch

Dữ liệu cập nhật


Dữ liệu
được chọn

Phân tích bán hàng

Dữ liệu
Vè bán hàng

3.0
Phân tích
bán hàng Các nhà quản lý

13
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

BÀI MẪU QUẢN LÝ THƯ VIỆN


MÔ HÌNH PHÂN RÃ CHỨC NĂNG(FHD)
Quản lý thư viện

Cập nhật Tìm kiếm Xử lý Thống kê

Cập nhật Cập nhật Tìm kiếm Tìm kiếm Xử lý Xử lý trả Xử lý Gia hạn Thống kê Thống kê
bạn đọc sách bạn đọc sách mượn sách mất sách bạn đọc

Nhập thông Nhập thông Tìm theo Tìm theo Thống Thống
tin bạn đọc tin sách mã bạn kê nhà kê bạn
mã sách
đọc xuất bản đọc quá
hạn
Sửa , xóa Sửa , xóa
thông tin thông tin Tìm theo
bạn đọc sách tên sách Thống Thống
Tìm theo kê số kê bạn
tên bạn sách hiện đọc
đọc Tìm theo đang
loại sách mượn
Thống
Tìm theo kê loại
tên tác sách
giả
Thống kê
sách
đang
Tìm theo mượn
nhà xuất
bản sách

Thống
kê tên
tác giả

14
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SƠ ĐỒ ERD

MÔ HÌNH MỨC NGỮ CẢNH

NHÀ XUẤT BẢN

VIỆN
ĐỌC

15
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

BIỂU ĐỒ DFD MỨC ĐỈNH

NHÀ XUẤT BẢN BAN GIÁM ĐỐC


Y/

c Từ Kết
Sách
đặt Cung cấp Y/c
chối sách tìm quả
sác
kiếm
h
Yêu cầu cấp Bạn TÌM KIẾM

Yêu cầu hủy CẬP NHẬT


(2)
(1)
Lý do từ
Cấp

Phiếu
BẠN ĐỌC Phiếu thu sách
Yêu cầu mượn

Lý do từ XỬ LÝ MƯỢN TRẢ THỐNG KÊ


Phiếu (3) (4)

Thông tin về

Kế
Yê t
Bạn đọc u qu
cầ ả,
u bá
chỉ o
Sách đạ cá
o

BAN GIÁM ĐỐC

Nhắc trả

16
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MÔ HÌNH LUỒNG DỮ LIỆU:DFD MỨC DƯỚI ĐỈNH-CHỨC NĂNG QUẢN LÍ THÔNG


TIN BẠN ĐỌC

Yêu cầu cấp thẻ


Lý do từ chối Thêm thông
Cấp thẻ tin bạn đọc
Phiếu thu
Bạn đọc
Bạn đọc

Yêu cầu hủy-sửa thẻ


Phiếu thu chi
Lý do từ chối
Sửa, xóa
Phiếu chi thông tin bạn
Thông tin bạn đọc đọc

Sách mượn Bạn đọc

17
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MÔ HÌNH LUỒNG DỮ LIỆU:DFD MỨC DƯỚI ĐỈNH- CHỨC NĂNG XỬ LÝ MƯỢN


TRẢ

Phiếu thu
Xử lý gia hạn

Yêu cầu gia hạn


Yêu cầu mượn-trả
Bạn đọc
Phiếu thu
Xử lý mượn-
Chấp nhận trả

Từ chối+lý do

Sách mất Bạn đọc

Sách mượn

Xử lý sách
mất
Phiếu thu(tiền phạt)

Phiếu thu chi

18
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MÔ HÌNH LUỒNG DỮ LIỆU:DFD MỨC DƯỚI ĐỈNH-CHỨC NĂNG TÌM KIẾM

Yêu cầu tìm kiếm


Kết quả
Bạn đọc
Kết quả
Yêu cầu tìm

u
Yêu K
cầu K cầu K Yêu
tìm
ết cầu ết
kiế ết tìm
kiếm tìm q
m q q kiếm

Tìm kiếm Tìm kiếm Tìm kiếm Tìm kiếm Tìm kiếm
theo mã sách theo tên sách theo loại sách theo tên tác theo nhà xuất

K Yêu K Yêu Yêu K


cầu
ết cầu cầu
ết Sách Sách
Sách tìm q tìm tìm ết
q kiếm kiếm q
kiếm

Yêu cầu tìm Yêu cầu tìm


Ban giám đốc
Kết quả Kết quả
Yêu
cầu K Yêu K
ết cầu ết
tìm
tìm
q kiếm
q

Tìm kiếm theo Tìm kiếm theo


tên bạn đọc mã bạn đọc

Bạn đọc

19
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MÔ HÌNH LUỒNG DỮ LIỆU:DFD MỨC DƯỚI ĐỈNH-CHỨC NĂNG THỐNG KÊ

Yêu cầu
Thống kê bạn Nhắc trả sách
đọc quá hạn
Báo cáo

Sách mượn Bạn đọc Bạn


Thống kê bạn
đọc
Yêu cầu đọc đang mượn

Ban Báo cáo


Thống kê nhà
Yêu cầu xuất bản
giám
Nhà xuất bản
đốc Báo cáo

Yêu cầu Thống kê sách


bổ sung
Báo cáo

Sách mượn
Yêu cầu Thống kê sách
đang mượn
Báo cáo

Yêu cầu Thống kê loại


sách

Báo cáo Sách

Thống kê tên tác


Yêu cầu giả

Báo cáo

20
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Giải đáp một số câu hỏi về lý thuyết chuẩn hóa cơ sở dữ liệu:


1. mục đich của chuẩn hóa là để loại bỏ dư thừa, chuẩn 2 hay chuẩn 3 hay BCNF hay chuẩn 4,5,6 là để loại bỏ
:-)

các dư thừa gây nên dị thườn (sai sót) trong quá trình thao tác với CSDL. Việc đặt ra chuản 2, 3,.. chỉ là để giải
thích quá trình từng bước loại bỏ các các dư thừa này. Như đã nói trên lớp đích đến là thu được các quan hệ ở
dạng chuẩn cao nhât và đảm bảo không mất mát thông tin và bảo toàn phụ thuocj hàm (1 dạng khác của thông
tin). Vì vậy việc xem xét 1 khóa hay tất cả các khóa như đã giải thích ở trên chỉ là các cách xem xét cac bước xử
lý. Có thể xử lý "tắt" hay "không tắt" để đi đến đích
2. Câu hỏi 2: quan hệ r xác đinh trên sơ đồ quan hệ R(U) được hiểu như sau:
- R là tên quan hệ được định nghĩa trên tập các thuộc tính U (gồm có nhiều thuộc tính A1, A2,...An)
- r là tập các bản ghi của quan hệ R: mỗi bản ghi là 1 bộ n giá trị (A1...An) nhưng các bản ghi này sẽ phải đảm
bảo các phụ thuộc hàm thực chất là 1 kiểu ràng buộc dữ liệu
Ví du: SINHVIEN(mã SV, họ tên, ngày sinh, mã lớp, khoa) các bản
ghi trong bản SINH VIEN gồm có
(20140001, Nguyễn Văn A, 1/4/1996, CNTT1-K59, CNTT&TT)
(20140002, Nguyễn Thị B, 11/9/1996, CNTT1-K59, CNTT&TT)
(20140003, Trần Văn C, 1/1/1996, Hoa1-K59, Hoa)
SINHVIEN là R; mã SV, họ tên, ngày sinh, mã lớp, khoa là tập thuộc tính U r là 3 bản
ghi trên phải thỏa mãn các phụ thuộc hàm
mã SV--> họ tên
mã SV --> ngày sinh, mã SV -
-> lớp
mã SV --> khoa lớp -->
khoa
ví dụ bản ghi sau sẽ không xác định trên R(U và tập phụ thuộc hàm trên
(20140003, Trần Văn T, 1/1/2001, Hoa1-K59, CNTT)
vì không thỏa mãn các phụ thuộc hàm trên
3. Câu hỏi 3: bao đóng tập phụ thuộc hàm F
gồm tất cả các phụ thuộc hàm tính toán được từ tập phụ thuộc hàm F Ví dụ:
F={A-->B, B-->C}
bao đóng của F ký hiệu F+ = {A-->B, B-->C, A-->C, AB-->C, AC-->B, BA-->C} - áp dụng các tính chất bắc cầu,
tăng trưởng,....
4. Về lý thuyết:
(1) Yes: Tìm phủ tối thiểu có ý nghĩa trong tính khóa và tách quan hệ bảo toàn tập PTH và không mất mát
thông tin do PTH cần kiểm tra sẽ ở dạng thức đơn giản nhất (vế phải chỉ 1 thuộc tính, vế trái ít thuộc tính
nhất) nên khi phát hiện các phụ thuộc hàm dạng bộ phận hay bắc cầu "dễ dàng hơn" (dễ nhìn thấy và dễ áp
dụng các luật biến đổi PTH)
(2) (maybe) No: bản thân dịnh nghĩa dạng chuẩn phủ đủ các trường hợp vì nó xem xét đến tập PTH có thể tính
đươc (bao đóng)
Về thực hành trong thực tế
Tùy thuộc bài toán, với bài toán ít thuộc tính thì có thể dễ "nhẩm ra" nhưng cần kiểm tra rằng các PTH khi
tách quan hệ là được bảo toàn; nếu với bài toán lớn rất nhiều thuộc tính và PTH phức tạp thì nên tính phủ tối
thiếu bằng cách viết chương trình (hoăc dùng các tools để tính/kiểm tra - mình không giới thiệu các tools này
vì các bạn cần tự tính để hiểu bản chất nhưng sau đó bằng các từ khóa liên quan, google search các bạn sẽ dễ
dàng tìm ra các tool)

2
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hệ Thống Quản Lý Thư Viện

Sơ đồ chức năng:

Hệ thống quản lý thư viện

Quản lý tìm kiếm


Quản lý nhân sự Quản lý bạn đọc Quản lý tài liệu Quản lý mượn trả
Tìm kiếm tài
(thủ thư)
Thêm thông Thêm thông Thêm thông liệu
Thêm thông tin tin tin Tìm kiếm
tin Sửa thông tin Sửa thông tin Sửa thông tin bạn đọc
Sửa thông tin Xóa thông Xóa thông Xóa thông Tìm kiếm
Xóa thông tin tin tin tin phiếu mượn
trả

Sơ đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh (mức 0)

(1) Hệ thống quản lý (3) Sinh viên


Thủ thư
thư viện
(2) (4)

3
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(1) Dữ liệu thủ thư cập nhật gồm thông thin bạn đọc, thông tin tài liệu thông tin nhân
sự
(2) Các dữ liệu phản hồi về thủ thư
(3) Dữ liệu thư viện cập nhật gồm thông tin thẻ, thông tin tài liệu, thông tin phiếu
mượn trả
(4) Các dữ liệu tìm kiếm bạn đọc

Sơ đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh (mức 0)


(9)
Bạn đọc

Quản lý
bạn đọc (8)
(1) (10)

Tìm kiếm

Thủ thư (2)


(6)
(3)
Quản lý
(5) tài liệu
(4) (7)

Quản lý
nhân sự
Quản lý
mượn trả

4
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(1) Thông tin bạn đọc, thông tin phản hồi


(2) Các thông tin tài liệu, thông tin bạn đọc, tìa liệu mượn trả, thông tin phản hồi về thủ
thư
(3) Thông tin tài liệu, thông tin phản hồi
(4) Thông tin mượn trả
(5) Thông tin nhân sự, thông tin phản hồi
(6) Tài liệu
(7) Phiếu mượn trả
(8) Thông tin tài liệu, thẻ, phiếu mượn trả, thông tin phản hồi
(9) Thông tin mượn trả tài liệu

Từ điển dữ liệu:

Thủ thư Mã số thủ thư, họ tên, giới tính, ngày sinh, ngày vào làm, điện
thoại
Sinh viên mã số sinh viên, họ tên, giới tính, ngày sinh, định
thoại, khóa, chuyên ngành
Tài liệu Mã số tài liệu, chủng loại, nhà xuất bản, ngày nhập về
Thẻ Mã thẻ (sinh viên)
Phiếu Mã phiếu mượn, mã sinh viên, họ tên sinh viên, mã số thủ thư, họ
mượn tên thủ thư, mã thẻ, tình trạng, ngày mượn, tổng số tài liệu mượn
Phiếu trả Mã phiếu trả, mã sinh viên, họ tên sinh viên, mã thẻ, mã tài liệu,
ngày trả, tình trạng tài liệu, tiền phạt.
Giới hạn - Số tài liệu được mượn (1,2,3)
- Thời gian mượn (7 ngày)

5
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Mô hình thực thể liên kết

Phiếu mượn Được


Mượn mượn

1 Thẻ thư
Sinh viên Có Thủ thư
viện 1 Lập Tài liệu

Trả
Phiếu trả N
trả

Chuyển sang quan hệ:


- Sinh viên có thẻ thư viện (Mã thẻ, mã số sinh viên, họ tên, giới tính, ngày
sinh, địện thoại, khóa, chuyên ngành).
- Thủ thư (Mã số thủ thư, họ tên, giới tính, ngày sinh, ngày vào làm, điện
thoại).
- Tài liệu (Mã số tài liệu, chủng loại, nhà xuất bản, ngày nhập về).
- Phiếu mượn (Mã phiếu mượn, mã thẻ, mã số thủ thư, ngày mượn).
- Được mượn (Mã phiếu mượn, mã tài liệu, tổng số tài liệu, tình trạng).
- Phiếu trả (Mã phiếu trả, mã thẻ, ngày trả).
- Được trả (Mã phiếu trả, mã tài liệu, tình trạng, tiền phạt (nếu có).

6
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hệ Thống Quản Lý Cửa Hàng Kinh Doanh Xăng Dầu

Sơ đồ chức năng:
Hệ thống quản lý của hàng KD xăng
dầu

Quản lý thu mua Quản lý bán Quản lý nhân viên


Cập nhật Cập nhật Cập nhật
thông tin thông tin thông tin
Lưu trữ Lưu trữ Lưu trữ
thông tin thông tin thông tin
Tìm kiếm Tìm kiếm

Sơ đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh (mức 0)

(1) (2)
Quản lý của hàng KD
Nhân viên Nhà quản lý
(3) (4)
xăng dầu

(1) là dữ liệu nhân viên cập nhật gồm các thông tin giao dịch với khách, số
lượng, số tiền.
(2) là các dữ liệu trả về cho nhà quản lý
(3) là các dữ liệu trả về cho nhân viên
(4) là dữ liệu nhà quản lý cập nhật gồm các thông tin thu mua xăng dầu như

7
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

loại, ngày nhập và các thông tin về hơp đồng nhân viên

Sơ đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh (mức 1)

Nhà quản lý (1 (6
) Quản lý )
hợp Dữ liệu nhân viên
đồngđồng
(2
)

Quản lý
bán
hàng
(3
)

(4 Quản lý bồn chứa


)
Quản lý
giao
dịch (5
)
Nhân viên

(1) Các thông tin về hợp đồng nhân viên do nhà quản lý cập nhật
(2) Các thông tin về thu mua xăng do nhà quản lý cập nhật
(3) Các thông tin về thu mua xăng dầu được lưu/xuất từ kho
(4) Các thông tin về giao dịch với khách hàng được lưu/xuất từ kho
(5) Các thông tin về giao dịch do nhân viên cung cấp
(6) Các thông tin về hợp đồng nhân viên được lưu/xuất từ kho

8
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Từ điển dữ liệu

Nhiên liệu Mã nhiên liệu, loại, chủng loại, ngày nhập, giá nhập, số lượng,
nguồn nhập
Bồn chứa Mã bồn chứa,tổng dung tích, loại nhiên liệu, chủng loại, dung tích
cuối ngày, dung tích hiện tại
Nhân viên Mã nhân viên, họ tên, giới tính , ngày sinh, mã hợp đồng, ngày ký
hợp đồng, thời hạn, mức lương, ngày làm việc,dung tích đã bán
Giao dịch Mã giao dịch, thời gian, nhân viên, loiaj nhiên liệu, chủng loại,
dung tích bán, giá bán

Sơ đồ thực thể liên kết

1 N
Nhiên liệu Bồn chứa

Giá
bán Cun
g Dung
N cấp Ngày làm việc tích đã
Giao dịch bán
N N
N
C C
ó ó

1
Nhân viên

9
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

Mô hình quan hệ
- Nhiên liệu (Mã nhiên liệu, loại, chủng loại, ngày nhập, giá
nhập, số lượng, nguồn nhập)
- Bồn chứa (Mã bồn, tổng dung tích lit, mã nhiên liệu, dung
tích hiện tại, dung tích cuối ngày)
- Nhân viên (Mã nhân viên, họ tên, giới tính, ngày sinh, mã
hợp đồng, ngày kí hợp đồng, thời hạn, mức lương, ngày làm
việc, dung tích đã bán)
- Giao dịch (Mã giao dịch, thời gian, mã nhân viên, dung tích bồn)
- Cung cấp (Mã giao dịch, mã bồn, giá bán)

10
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

11
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

12
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

13
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

14
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

15
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

Bài 1: Phân tích và thiết kế hệ thống quản lý hồ sơ cho các Khoa/Viện (được gọi ngắn gọn là Khoa)
trong một trường Đại học. Mỗi Khoa gồm các thông tin: mã khoa, tên khoa, địa chỉ, số điện thoại. Mỗi
Khoa có thể có nhiều địa chỉ và nhiều số điện thoại, nhưng ở mỗi địa chỉ của Khoa thì chỉ có một số
điện thoại. Hệ thống này dự định phục vụ cho các yêu cầu quản lý hồ sơ của các Giáo vụ và Ban chủ
nhiệm Khoa. Hồ sơ gồm hai loại là hồ sơ đến (là hồ sơ Khoa nhận từ bên ngoài Khoa, như từ trên
Trường gửi xuống, hoặc từ Khoa khác chuyển sang) và hồ sơ đi (hồ sơ Khoa gửi cho bên ngoài). Mỗi
hồ sơ gồm các thông tin: mã hồ sơ, loại hồ sơ, ngày tạo (là ngày ghi trên hồ sơ), ngày nhận (với hồ sơ
đến)/ngày chuyển (với hồ sơ đi), nguồn gửi (với hồ sơ đến)/đích gửi (với hồ sơ đi), chủ đề (hồ sơ về
việc gì), nội dung. Mỗi hồ sơ được nhận từ một nguồn, nhưng có thể được gửi đến nhiều đích khác
nhau. Ngoài ra, mỗi hồ sơ chỉ có một mã hồ sơ, thuộc một loại, và chỉ có một chủ đề. Mỗi hồ sơ sẽ
được lưu trong một tủ hồ sơ, và khi lưu trữ thì cần ghi rõ ngày lưu trữ và vị trí lưu trữ trong tủ (ngăn
số mấy). Mỗi tủ hồ sơ gồm các thông tin: mã tủ, tên tủ (ví dụ để ghi loại hồ sơ lưu), số ngăn, ngày sản
xuất. Yêu cầu: Hồ sơ lưu trong tủ có thể bị chuyển chỗ khi có nhu cầu (chuyển sang ngăn khác trong
cùng tủ hoặc chuyển sang tủ khác). Hệ thống cần lưu trữ thông tin về lịch sử lưu trữ của từng hồ sơ.
Đối với các hồ sơ đi, Giáo vụ khoa sẽ có trách nhiệm tạo hồ sơ, rồi nó sẽ được chuyển đến Ban chủ
nhiệm Khoa xem xét và ký duyệt. Sau đó hồ sơ mới sẵn sàng để chuyển đi. Yêu cầu:
1. Vẽ mô hình phân cấp chức năng của hệ thống
2. Vẽ biểu đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh (mức 0) và mức đỉnh (mức 1) của hệ thống. Nên đưa
thêm các giải thích về các thành phần trong các sơ đồ.
3. Vẽ mô hình thực thể liên kết, từ đó xác định các quan hệ mô tả các đơn vị thông tin của hệ thống
4. Chuẩn hóa 2 quan hệ Khoa và Hồ sơ từ các quan hệ ở câu 3 trên về dạng chuẩn 3 nếu cần. Yêu
cầu nêu rõ:
a. Các phụ thuộc hàm cho các thuộc tính (bổ sung thêm các giả thiết hợp lý về các quy tắc
nghiệp vụ mới nếu cần). Yêu cầu các phụ thuộc hàm cho một quan hệ phải chứa đủ các
thuộc tính của quan hệ đó.
b. Tất cả các khóa của từng quan hệ.
c. Tất cả các vi phạm dạng chuẩn 3.
d. Danh sách các quan hệ có được sau khi chuẩn hóa.

16
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

17
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

18
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

19
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

20
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------

21
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------
Đề 001 : 01/2017

Hệ thống QUẢN LÝ TÀI SẢN ĐẤT được xây dựng nhằm quản lý các cơ sở đất đai cho VNPT do công ty
PTF vận hành, gồm 2 quy trình:
1) Quản lý các đơn vị: PTF lập danh sách đơn vị gồm mã và tên đơn vị. Việc cập nhật thông tin sẽ
được thực hiện phía đơn vị.
2) Quản lý tài sản đất: Các đơn vị lập hồ sơ, cập nhật các số liệu báo cáo cho các cơ sở đất do đơn vị quản
lý.

Hệ thống cần lập được các báo cáo sau:


1) Báo cáo tổng hợp theo từng đơn vị theo mẫu sau:

BÁO CÁO TỔNG HỢP TÌNH TRẠNG SỬ DỤNG ĐẤT


Mã đơnvị: 010 Địa chỉ trụ sở:
Tên đơn vị: VNPT Hà Nội Số ĐT:

Diện tích (m2)


Số TT Địa Chưa
chỉ Trụ SXKD Cho Cho Tổng
sử
sở thuê mượn
dụng
1 297 Tây Sơn, Q. Đống Đa, Hà 5345 267 5612
Nội
5/262 Trần Khát Chân, Q.
2 Hai Bà 289 289
Trưng, Hà Nội
23 Hàng Bài, Q. Hoàn Khiếm,
3 Hà 58.9 58.9
Nội
164 Nguyễn Văn Cừ, Q.
4 Long 238 238
Biên, Hà Nội

2) Báo cáo tổng diện tích đất theo từng tỉnh/thành (do PTF yêu cầu)

Yêu cầu:
1) Vẽ sơ đồ phân cấp chức năng
2) Vẽ biểu đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh và mức đỉnh
3) Xác định các thực thể (kèm theo sơ đồ liên kết)
4) Đưa ra các giả thiết phụ thuộc hàm hợp lý và sơ đồ các quan
hệ 3NF
5) Đưa ra giải pháp để có thể vẽ sơ đồ tài sản đất trên bản
đồ số

22
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đề 002 :01/2017
Hệ thống PHÂN CÔNG HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM được xây dựng nhằm quản lý quy trình học lại các
môn thí nghiệm trong một học kỳ của Viện Điện tử-Viễn thông, gồm các bước:
1) Giáo vụ viện lập danh sách các học phần có thí nghiệm trong học kỳ.
Sinh viên có thể đăng ký một vài học phần đã mở
2) Giáo vụ viện phân công cán bộ hướng dẫn cho học phần có sinh viên đăng ký
3) Khi sinh viên lên văn phòng nộp lệ phí thì giáo vụ viện cần lập phiếu thu
4) Cán bộ hướng dẫn có thể xem danh sách các sinh viên đăng ký học phần do mình hướng dẫn theo mẫu:

DANH SÁCH SINH VIÊN ĐĂNG KÝ THÍ NGHIỆM LẠI


Mã HP: ET2030
Tên HP: Ngôn ngữ lập trình Giảng viên: Vương Lan Nhi

Số TT SHSV Họ Lớp Ghi


tên chú
1 201550 Đoàn Ngọc Anh CN- Điện tử 1
22 K60
2 201550 Nguyễn Duy Anh CN- Điện tử 3 Nợ lệ phí
40 K60
3 201550 Nguyễn Phan Tường Anh CN- Điện tử 2
49 K60
4 201550 Nguyễn Tuấn Anh CN- Điện tử 1
67 K60

* Việc lập danh sách cán bộ, danh sách sinh viên và danh mục học phần thuộc về chức năng quản lý dữ
liệu của giáo vụ viện

Yêu cầu:
1) Vẽ sơ đồ phân cấp chức năng
2) Vẽ biểu đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh và mức đỉnh
3) Xác định các thực thể (kèm theo sơ đồ liên kết)
4) Đưa ra các giả thiết phụ thuộc hàm hợp lý và sơ đồ các quan hệ 3NF
5) Đưa ra giải pháp để sinh viên có thể xác nhận đã nộp lệ phí mà không cần in
phiếu thu

23
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

24
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

25
tienthanh20172827@gmail.com January 14, 2020
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

26

You might also like