Ôn thi sinh viên HL

CÁC DẠNG BÀI TẬP THỐNG KÊ TRONG KINH TẾ VÀ

KINH DOANH

I. Dạng bài tập về phân tích Dãy số thời gian (DSTG)

Bài tập 1: Tình hình sản xuất của một doanh nghiệp trong ba tháng đầu năm 2010 như sau:

Chỉ tiêu Tháng 1 Tháng 2 Tháng 3

Giá trị sản xuất (tỷ đồng) 5.7 5.1 6.3
Tỷ lệ % hoàn thành kế hoạch giá trị sản xuất 103 102 105
Số công nhân ngày đầu tháng (người) 200 205 210
Số công nhân ngày 1 tháng 4 là 207 người

Hãy tính:

a. Giá trị sản xuất thực tế bình quân một tháng của quí I
b. Số công nhân bình quân mỗi tháng và cả quý I
c. Năng suất lao động bình quân mỗi tháng của một công nhân
d. Năng suất lao động bình quân một tháng trong quí I của môt công nhân
e. Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch bình quân một tháng của quí I

Giải:

Một số công thức cần chú ý:

𝑦1 +𝑦2 +…+𝑦𝑛
- Đối với dãy số thời kì: 𝑦̅ = 𝑛
𝑦Đ𝐾 +𝑦𝐶𝐾
- Khi có mức độ đầu kì và cuối kỳ: 𝑦̅ = 2
𝐺𝑂 𝐺𝑇𝑆𝑋
- Năng suất lao động 𝑊= = 𝑠ố 𝑙𝑎𝑜 độ𝑛𝑔 𝑏𝑞
𝐿̅
- Số tương đối thực hiện (hay hoàn thành) kế hoạch được xác định bởi
𝑦1
𝐾𝑡 =
𝑦𝑘
a. Giá trị sản xuất thực tế bình quân một tháng của quý I (đây là 1 dãy số thời kỳ)

𝑦1 + 𝑦2 + 𝑦3 5.7 + 5.1 + 6.3

𝑦̅ = = = 5.70 (𝑡ỷ đồ𝑛𝑔)
3 3
b. Số công nhân bình quân mỗi tháng và cả quí I
✓ Số công nhân bình quân tháng 1

𝑙Đ𝐾 + 𝑙𝐶𝐾 200 + 205

̅̅̅
𝐿1 = = = 202,5 (𝑛𝑔ườ𝑖)
2 2
Ôn thi sinh viên HL

✓ Số công nhân bình quân tháng 2

𝑙Đ𝐾 + 𝑙𝐶𝐾 205 + 210

̅̅̅
𝐿2 = = = 207,5 (𝑛𝑔ườ𝑖)
2 2
✓ Số công nhân bình quân tháng 3
𝑙Đ𝐾 + 𝑙𝐶𝐾 210 + 207
̅̅̅
𝐿3 = = = 208,5 (𝑛𝑔ườ𝑖)
2 2
✓ Số công nhân bình quân của quí I

𝑙̅1 + 𝑙̅2 + 𝑙̅3 202,5 + 207,5 + 208,5

𝐿̅𝐼 = = = 206,167 (𝑛𝑔ườ𝑖)
3 3

c. Năng suất lao động bình quân mỗi tháng của một công nhân
✓ Năng suất lao động bình quân tháng 1 của mỗi công nhân
𝐺𝑂1 5.7
̅̅̅̅
𝑊1 = ̅̅̅ = 202,5 = 0.028 (tỷ đồng/ người)
𝐿1

✓ Năng suất lao động bình quân tháng 2 của mỗi công nhân
̅̅̅̅2 = 𝐺𝑂2 = 5.1 = 0.024 (tỷ đồng/ người)
𝑊 ̅̅̅
𝐿2 207,5
✓ Năng suất lao động bình quân tháng 3 của mỗi công nhân
𝐺𝑂3 6.3
̅̅̅̅
𝑊3 = ̅̅̅ = 208,5 = 0.03 (tỷ đồng/ người)
𝐿 3

d. Năng suất lao động bình quân một tháng trong quí I của môt công nhân

(NSLĐ là một chỉ tiêu tương đối nên khi tính năng suất lao động bình quân trong quí I thì ta k
thể sử dụng pp bình quân cộng giản đơn mà phải sử dụng bình quân gia quyền)

̅ = ∑ 𝐺𝑂 =
𝑊
5.7+5.1+6.3
= 0.028 (tỷ đồng/ người)
∑ 𝐿̅ 202,5+207,5+208,5

e. Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch bình quân một tháng của quí I

Chỉ tiêu Tháng 1 Tháng 2 Tháng 3

Giá trị sản xuất (tỷ đồng) 5.7 5.1 6.3
Tỷ lệ % hoàn thành kế hoạch giá trị sản xuất 103 102 105
Giá trị sản xuất kế hoạch (tỷ đồng) 5.534 5.0 6.0
Ôn thi sinh viên HL

Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch bình quân một tháng của quí I

𝐺𝑂1 5.7 + 6.1 + 6.3

𝐾𝑡 = × 100 = × 100 = 103.42%
𝐺𝑂𝑘 5.534 + 5 + 6

II. Dạng bài tập chương chỉ số

Bài tập 1: Cho tài liệu về tình hình sản xuất của một nhà máy như sau

Mặt hàng Chi phí sản xuất (trđ) Tốc độ tăng (giảm) giá thành 2010 so
N2009 N2010 với 2009 (%)
A 2000 3500 +25
B 2720 3840 +50
C 2520 3900 +20
D 4400 4500 -10
Yêu cầu:

1. Tính chỉ số tổng hợp về giá thành sản phẩm của doanh nghiệp (theo quyền số kỳ gốc và
kỳ nghiên cứu)
2. Tính chỉ số tổng hợp về sản lượng của doanh nghiệp (theo quyền số kỳ gốc và kỳ nghiên
cứu)
3. Hãy phân tích biến động của chi phí sản xuất năm 2010 so với năm 2009 do ảnh hưởng
của biến động giá thành các mặt hàng và sản lượng

III. Dạng bài tập chương các tham số của phân phối thống kê

DẠNG 1: BÀI TẬP VỀ DÃY SỐ THỜI GIAN

Một số kiến thức cần nhớ:
- Cách xác định sai số của mô hình hàm xu thế
- Các phương trình hàm xu thế
- Cách lựa chọn hàm xu thế nào là phù hợp nhất
- Cách dự đoán thông qua hàm xu thế
- …

Ví dụ: Có số liệu về doanh số của 1 doanh nghiệp từ quí I năm 2003 đến quí 4 năm 2017, chạy
hàm xu thế và kết quả như sau:
Ôn thi sinh viên HL

Model Summary and Parameter Estimates

Dependent Variable: Doanh số (triệu đồng)

Equation ∑(𝑦𝑖 − 𝑦̂) 2 Parameter Estimates

𝑖
Constant b1 b2
Linear 44.5 29.25 0.55
Inverse 1278.2 47.08 -32.25
Quadratic 47.2 29.45 0.62 0.12

Yêu cầu:

1. Xác định sai số của từng mô hình hàm xu thế?

2. Lựa chọn và viết phương trình hàm xu thế tốt nhất biểu diễn doanh số qua thời gian?
3. Dự đoán doanh số của doanh nghiệp quí 1 năm 2018 dựa vào hàm xu thế tốt nhất?
4. Hãy xác định độ phù hợp của mô hình hàm xu thế tuyến tính, biết thêm rằng
∑(𝑦𝑖 − 𝑦̅)2 = 4750

DẠNG 2: DẠNG BÀI TẬP VỀ MÔ HÌNH HỒI QUY

Một số kiến thức cần nhớ

- Cách xây dựng mô hình hồi quy

- Ý nghĩa các hệ số hồi quy
- Ước lượng hệ số hồi quy
- Hệ số tương quan và nhận xét
- Hệ số xác định
- Kiểm định sự phù hợp của mô hình hồi quy
- …

Ví dụ: Có kết quả hồi quy giữa sản lượng (sản phẩm) và giá thành(trđ) như sau
Ôn thi sinh viên HL

Model Summary

Model R R Square Adjusted R Square Std. Error of the Estimate

1 …(1)….. ……(2)……. 2.14163931

ANOVA*

Sum of square df Mean Square F Sig.

Regression 104.2401432 1 ………(5)………. …(6)……
Residual ……(3)……….. …(4)….. 4.586619
Total 118 4

Coefficients*

Model Unstandardized Coefficients Standardized t Sig.

Coefficients
B Std.Error Beta
1 (Constant) 49.62863097 4.842247414 …(7)……
Sản lượng (sản -0.0585619 0.012284114 …(8)……
phẩm)
a. Dependent Variable: Giá thành (trđ)

Yêu cầu:

1. Viết phương trình hồi quy tuyến tính phản ánh ảnh hưởng của sản lượng đến giá thành và
ý nghĩa các tham số
2. Nêu cách tính và điền các số liệu còn thiếu vào các ô chấm (…)
3. Khi sản lượng tăng 1 sản phẩm thì giá thành tăng (giảm) trong khoảng nào?

DẠNG 3: THỐNG KÊ MÔ TẢ
Một số công thức cần nhớ
Ôn thi sinh viên HL

- Số trung bình
- Số trung vị
- Mode
- Khoảng biến thiên
- Phương sai
- Độ lệch tiêu chuẩn
- ….

Ví dụ: Trong 1 doanh nghiệp, ta chọn ngẫu nhiên các nhân viên để tiến hành điều tra, kết quả có
được ở bảng sau:

N Valid 20
Missing 0
Mean
Std Error of Mean
Median 65
Mode 65
Std. Deviation 3.89973
Variance
Range
Minimum 58
Maximum 72
Sum 1279

Yêu cầu:

1. Hãy xác định mức thu nhập phổ biến của các nhân viên được điều tra
2. Hãy xác định trung vị về thu nhập của các nhân viên được điều tra
3. Hãy xác định khoảng biến thiên về thu nhập của các nhân viên được điều tra
4. Với độ tin cậy 95% hãy xác định mức thu nhập trung bình của nhân viên trong toàn
doanh nghiệp