Phân tích khái niệm, mối quan hệ biện chứng và ý nghĩa pp luận

của cặp phạm trù bản chất và hiện tượng.

1.Khái niệm
Bản chất là gì: là phạm trù chỉ tổng thể các mối liên hệ khách quan, tất
nhiên, tương đối ổn định bên trong, quy định sự vận động, phát triển của đối tượng
và thể hiện mình qua các hiện tượng tương ứng của đối tượng
VD:
Hiện tượng là gì: là phạm trù chỉ những biểu hiện của các mặt, mối liên hệ tất nhiên
tương đối ổn định ở bên ngoài; là mặt dễ biến đổi hơn và là hình thức thể hiện của bản
chất đối tượng.
VD:
=>Bản chất là mặt bên trong tương đối ổn định còn hiện tượng là mặt bên ngoài
thường xuyên biến đổi. Bản chất tồn tại thông qua hiện tượng còn hiện tượng phải là sự
thể hiện của bản chất.
VD:
( Bản chất là mặt bên trong mặt tương đối ổn định của hiện tượng khách quan, nó ẩn
dấu đằng sau cái vẻ bề ngoài của hiện tượng và biểu lộ ra qua những hiện tượng ấy còn
hiện tượng là mặt bên ngoài mặt biến đổi nhanh hơn của hiện thực khách quan, nó là hình
thức biểu hiện của bản chất)
2.Mối quan hệ giữa bản chất và hiện tượng
Sự thống nhất giữa bản chất và hiện tượng;
-Mỗi sự vật đều có sự thống nhất giữa bản chất và hiện tượng( Bản chất luôn bộc
lộ ra qua hiện tượng còn hiện tượng bao giờ cũng là sự biểu hiện của một bản chất
nhất định)
-Bất kì bản chất nào cũng được bộc lộ ra qua hiện tượng nào đó, bất kì hiện tượng
nào cũng là sự bộc lộ của bản chất ở một mức độ nào đó(không bản chất nào tồn
tại thuần túy bên ngoài hiện tượng đồng thời không hiện tượng nào hoàn toàn
không biểu hiện bản chất ở một mức độ nhất định)
-bản chất và hiện tượng căn bản luôn có sự phù hợp với nhau, trong đó bản chất
giữ vai trò quyết định
Sự đối lập giữa bản chất và hiện tượng:
-Bản chất: phản ánh cái chung tất yếu, một bản chất có nhiều hiện tượng khác
nhau, sâu sắc ẩn dấu bên trong, ổn định biến đổi chậm
-Hiện tượng:phản ánh cái cá biệt, mỗi hiện tượng phản ánh một mức độ của bản
chất, phong phú không biểu hiện hết thậm chí còn xuyên tạc bản chất, biến đổi
nhanh
(Bản chất của sự vật luôn được thể hiện qua sự tương tác của sự vật đó với các sự
vật khác và các sự vật khác này trong quá trình tương tác thì đã ảnh hưởng đến
hiện tượng và đưa vào nội dung của hiện tượng những thay đổi nhất định và đã làm
cho nó trở nên phong phú hơn đa dạng hơn).
(cùng một bản chất có thể biểu hiện ra vô vàng hiện tượng khác nhau tùy theo điều
kiện:lá cây muôn vàng màu sắc nhưng nó có bản chất biến đổi quang thành hóa)
(bản chất là mặt bên trong ẩn dấu sâu xa của hiên thực khách quan các hiện tượng
biểu hiện bản chất nhưng đã cải biến nhìu khi xuyên tạc:hàng nghìn năm người ta
tưởng trái đất đứng yên nhưng thật ra trái đát quay quanh mặt trời. bản chất của
một hiện tượng đôi khi phải tìm ra qua rất lâu nhờ khoa học)
(nội dung của hiện tượng không chỉ bởi bản chất của sự vật mà còn tác động với
các điều kiện với các sự vật khác các điều kiện tồn tại và tác động với các sự vật
khác xung quanh thường xuyên biến đổi thì hiện tượng cũng thay đổi. Bản chất
cũng thay đổi nhưng biến đổi chậm hơn so với hiện tượng:quy luật lợi nhuận tối đa
thay thế quy luật lợi nhuận bình quân, xuất khẩu hàng hóa bị chèn ép và xuất khẩu
tư bản địa vị thống trị chứng tỏ bản chất khi chuyển sang đế quốc chủ nghĩa bản
chất của chủ nghĩa tư bản đã ít nhìu thay đổi mặc dù về cơ bản nó vẫn chưa vược
qua ngoài khuôn khổ hình thái cơ bản chủ nghĩa.)
3.Ý nghĩa phương pháp luận
Thứ nhất, bản chất chỉ thể hiện mình thông qua hiện tượng và hiện tượng lại
thường biểu hiện bản chất dưới hình thức đã bị cải biến nên trong mọi hoạt động,
không thể chỉ nhận biết sự biểu hiện bên ngoài (hiện tượng), mà cần đi sâu vào bên
trong để tìm hiểu và làm sáng tỏ bản chất thường ẩn giấu mình sau hiện tượng; dựa
vào các quy luật khách quan quy định sự vận động, phát triển của sự vật, hiện
tượng
Thứ hai, bản chất là sự thống nhất giữa các mặt, các mối liên hệ tất nhiên vốn có
của sự vật, hiện tượng; bản chất là địa bàn thống lĩnh của các mâu thuẫn biện
chứng và chúng được giải quyết trong quá trình phát triển dẫn đến sự biến đổi của
bản chất, tạo ra sự chuyển hóa của đối tượng từ dạng này sang dạng khác nên các
phương pháp đã được áp dụng vào hoạt động cũ trước đây cũng phải thay đổi bằng
các phương pháp khác, phù hợp với bản chất đã thay đổi của đối tượng.