KAZAK KATLAMA BECERİ ÖĞRETİM PLANI

Çocuğa İlişkin Bilgiler

Adı Soyadı Suzan
Yaşı 11
Tanısı Orta Düzey Zihinsel Yetersizlik
Ek Tanısı Down Sendromu
Performansı

Ön Koşul beceriler Görsel algılama

İşitsel algılama
Sözel yönergeleri takip edebilme
Taklit edebilme
Çalışmaya en az %90 düzeyinde katılım
Beceriye İlişkin Bilgiler
Adı Kazak Katlama

Seçilme Nedeni Suzan’ın ailesi ile yapılan görüşmeler ve sonuncunda Suzan’ın

kıyafetlerini katlamadığı ve ailesinin söylemesi üzere katlamaya
çalıştığı ancak katlamayı bilmediği görülmüştür. Suzan’ın kıyafetlerini
katlamaması yeni doğan bir kardeşi olduğu için annesi zorlamaktadır.
Annesinin iş yükünü hafifletebilmek için bu beceri seçilmiştir.

Ortam Yoklama, Öğretim, İzleme Ve Genelleme Oturumları

o Suzan’ın devam ettiği okul

Zaman Öğretim amaçlı belirlenen zamanlar ve kazak katlamayı gerektiren

durumlar.

o Okuldaki ara öğünden sonra

o Gece pijamalarını giydikten sonra (Aileye yapması gerekenler
anlatıldıktan sonra anne evde uygulayacaktır)
o Sabah üzerini değiştirdikten sonra(Aileye yapması gerekenler
anlatıldıktan sonra anne evde uygulayacaktır)

Araç – Gereçler Öğretim Öncesi Öğretim Sonrası Ve Aralıklı Yoklama Oturumları:

o Öğrencinin kazağı
o Yoklama oturumları için veri toplama formu
o Kalem
 Öğretim Oturumları

o Hem öğretmen hem de öğrenci için ayrı ayrı, yoklama

oturumlarında kullanılacak araçların aynıları

İzleme oturumları

o Öğrenci için yoklama oturumunda kullanılacak araç ve

gereçler
o Yoklama oturumları veri toplama formu
o Kalem

Genelleme oturumları

o Öğrenci için öğretim oturumunda kullanılan kazak dışında

başka bir kazak
o Yoklama oturumları veri toplama formu
o Kalem

Öğretime İlişkin Bilgiler

Davranışsal Amaç Suzan, kazağı masaya konulduğunda “ kazağını katla” yönergesi

verildiğinde, beceri analizindeki basamakları izleyerek, arka arkaya en
az 3 oturum %100 doğrulukta kazağını katlar.

Olası Öğrenci Tepkileri Öğretim Öncesi Öğretim Sonrası Ve Aralıklı Yoklama Oturumları,
İzleme ve genelleme oturumları :

o Doğru tepkiler: Beceri yönergesinden sonra öğrencinin 5sn

içinde doğru tepkide bulunması.
o Yanlış tepkiler: Beceri yönergesinden sonra öğrencinin 5sn
içinde yanlış tepkide bulunması. Tepkide bulunmama da yanlış
tepki olarak kabul edilecektir.

Öğretim oturumları:

o Doğru tepkiler: Öğrenciye kontrol edici ipucu sunulduktan

 sonra öğrencinin 5sn içinde doğru tepkide bulunması.
o Yanlış tepkiler: Öğrenciye kontrol edici ipucu sunulduktan
sonra öğrencinin 5sn içinde yanlış tepkide bulunması
o Tepkide bulunmama: Öğrenciye kontrol edici ipucu
sunulduktan sonra öğrencinin 5sn içinde doğru hiç tepkide
bulunmaması
Davranış Sonrası
Uyaranlar Öğretim Öncesi Öğretim Sonrası Ve Aralıklı Yoklama Oturumları
Sırasında:

o Doğru tepkiler sürekli pekiştirme tarifesi ile

pekiştirileceklerdir.(Çok güzel, aferin gibi)
o Öğrenci dikkatini çalışmaya yönlendirdiğinde sözel olarak
pekiştirilecektir.
o Yanlış tepkiler görmezden gelinecektir.

Öğretim Oturumları Sırasında:

o Öğrencinin doğru tepkiler sürekli pekiştirme tarifesi ile

pekiştirileceklerdir. Öğrenci en az 3 oturum ard arda %100
ölçütü karşıladıktan sonra öğrencinin doğru tepkileri SOPT10
kullanılarak pekiştirilecektir.
o Öğrencinin yanlış tepkilerinde uygulamacı hata düzeltmesi
kullanacaktır. Hata düzeltmesinde model ipucu ve sözel ipucu
bir arada kullanılarak basamağı öğrenciye tamamlatacaktır.
o Öğrenci dikkatini çalışmaya yönlendirdiğinde sözel olarak
pekiştirilecektir.
Beceri Analizi 1. Giysiyi uygun bir yere serer.
a) Katlanacak giysiyi alır.
b) Giysinin ters veya düz olduğunu kontrol eder.
c) Ters ise giysiyi düzeltir.
d) Giysinin omuzlarından iki eliyle tutar.
e) Giysiyi düz bir yüzeye etek kısmı kendi tarafında olacak şekilde
serer.
 2. Giysinin katlar.
a) Giysinin kollarını yanlara açar.
b) Giysinin eninin ortasından katlar.
c) Giysinin kollarını üst üste getirir/düzeltir.
d) Giysinin kollarını (ikisi birden) omuz kısmından katlayarak giysinin
üzerine koyar.
3. Giysiyi Katlar.
a) Giysinin etek kısmını iki tarafından tutar.
b) Giysiyi ortasından katlayarak etek kısmını boyun kısmının üzerine
koyar/düzeltir.
c) Giysiyi katlanmış vaziyette yerine koyar.

Başlama Düzeyi

Öğretim Oturumları
Öğretim öncesinde yoklama oturumunda kararlı veri elde edildikten
sonra eş zamanlı ipucuyla öğretim yöntemiyle kazak katlama
becerisinin öğretimine başlanacaktır.

Beceri için arka arkaya 3 oturum %100 ölçütü karşılayıncaya kadar

sıfır saniye bekleme süreli öğretim denemeleri gerçekleştirilir.

Kontrol edici ipucu olarak sözel ipucu ve model ipucu birlikte

kullanılacaktır.

Sıfır saniye bekleme süreli denemelerin uygulanışı: Öğretmen ile

öğrenci sınıfta öncelikle karşılıklı otururlar. Öğretmen kazağı
öğrencinin oturduktan sonra kazağı katlamak için yetişebileceği bir
masaya koyar.’ Eğer beni dikkatlice dinler, senden istediklerimi
yaparsan dersimiz bittikten sonra top oynayabilirsin .” diyerek
öğrenciyi çalışmaya motive eder.
Öğretim sırasında yönergelere uyduğu için ve verdiği her doğru tepki
için ona aferin denileceği ve onunla ‘çak yapılacağı’ söylenir.
Pekiştireçler öğrencinin görebileceği fakat ulaşamayacağı yere
konulur. Öğrenci etkinliği bırakıp problem davranış sergilemeye
başladığı durumlarda pekiştireç (top)git gide kendisinden uzaklaştırılır.
Aynı zamanda öğrenci öğretmenin söylediği yönergelere uyduğu
zamanlarda ve doğru cevap verdiğinde sosyal pekiştireçlerle (aferin,
çok güzel dinliyorsun gibi) ödüllendirilir. Öğretmen tüm hazırlıklarını
tamamladıktan sonra öğretime geçer.

Öğretmen ‘Suzan bugün senle yüzümüzü yıkamayı öğreneceğiz.

Temiz kıyafetlerimizi her çıkardığımızda katlayarak dolabımıza
yerleştiririz böylece odamız hiç dağılmaz. Hazırsan çalışmaya
başlayalım şimdi? ‘der. Öğrenci hazır olduğunu belirten sözel ya da
sözel olmayan tepki gösterirse, öğretmen ‘’çok güzel aferin, şimdi
başlayabiliriz.’’ Diyerek pekiştirir ve öğretime geçer.
Öğretmen öğrenciye ‘kazağını al ve tersi mi düz mü kontrol et ’
yönergesi verir. Beceri yönergesinden hemen sonra kontrol edici ipucu
olarak model ipucu ve sözel ipucu birlikte sunulmuştur. Öğretmen
‘Şimdi kazağımı alıyorum ve tersini düzünü kontrol ediyorum.’ derken
aynı anda öğretmen kazağını eline alarak ters mi düz mü olduğunu
kontrol eder. Daha sonra öğrenciye basamağı yapması söylenir.
Öğretmen’’ Şimdi sen yap’’ der ve öğrencinin de kazağı alıp ters mi
düz mü olduğunu kontrol etmesi için 5 saniye beklenir. Öğrenci doğru
tepkide bulunursa ‘’aferin sana, kazağın düz olduğunu bildin’’ der ver
sözel olarak pekiştirir. Öğrenci kazağı ters çevirir ya da tepkide
bulunmazsa öğretmen kazağın ters veya düz olduğunu kontrol eder
basamağını tekrarlar. Aynı süreci tekrardan izler. Tekrardan ‘Kazağın
ters veya düz olduğunu kontrol et’ yönergesini verir. Hemen ardından
tekrardan kontrol edici olmak için model(kazağı elime alıyorum ) ve
sözel ipucunu(Kazağın ters veya düz olduğunu kontrol ediyorum)
birlikte verir. Tekrardan öğrenciden tepkide bulunması için 5 saniye
beklenir.
 Öğrenci basamağın ikinci denemesinde de tepkide bulunmaz(5 sn
içinde tepki vermeme) ya da yanlış tepki verirse davranış sekteye
uğratılır. Bu deneme öğretmen tarafından yapılır. Sonraki
basamağa(Giysinin omuzlarından iki eliyle tutar.) geçer.
Öğretmen öğrenciyle masada yan yana dururlar. Öğretmen kazağı
masaya serer. ‘’Şimdi , kazağı omuzlarından iki eliyle tutacağız hazır
mısın?’’ der. Öğrenci tepki verdiğinde ‘’çok güzel, aferin hazırsan
başlayabiliriz. Diyerek sözel olarak katılımını pekiştirir. Öğretmen
‘kazağı omuzlarından iki elinle tut” yönergesi verir. Yönergeden
hemen sonra model ipucu ile sözel ipucu birlikte sunulmuştur.
Öğretmen masadaki kazağı omuzlarından iki eliyle tutar. Bu arada
‘bak kazağın iki omzundan da tutuyorum .’’ der. Daha sonra öğrenciye
‘hadi şimdi sen yap’ der ve öğrencinin 5 sn içinde kendisini model alıp
doğru tepki göstermesini bekler. Öğrenci basamağın ikinci
denemesinde de tepkide bulunmaz(5 sn içinde tepki vermeme) ya da
yanlış tepki(örn: kazağı almak yerine dikkatini çeken bir oyuncağı
alması) verirse davranış sekteye uğratılır. Bu deneme öğretmen
tarafından yapılır.

İzleme Pekiştireçler silikleştirilecektir. Kazak giyme becerisinde SOPT10

kullanılacaktır.

Genelleme Araçlar arası genelleme yapılacaktır. Bu amaçla öğrencinin farklı

kazakları kullanılacaktır.
Genelleme aşamasında pekiştireçler silikleştirilecektir.

Veri Toplama Çizelgesi

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Beceri Basamakları

Katlanacak giysiyi alır. + + + + + + + + + +

Giysinin ters veya düz olduğunu kontrol + + + + + + + + + +

eder.

Ters ise giysiyi düzeltir. + + + + + + + + + +

Giysinin omuzlarından iki eliyle tutar. - - + - + + + + + +

Giysiyi düz bir yüzeye etek kısmı kendi - + + + + + + + + +

tarafında olacak şekilde serer.

Giysinin kollarını yanlara açar. + - + + + + + + + +

Giysinin eninin ortasından katlar. - - - + - + + + + +

Giysinin kollarını üst üste getirir/düzeltir. - + + - - + - + + +

Giysinin kollarını (ikisi birden) omuz - + + + + - - + + +

kısmından katlayarak giysinin üzerine
koyar.

Giysinin etek kısmını iki tarafından tutar. + + + + + + + + + +

Giysiyi ortasından katlayarak etek kısmını - - + + - + - + + +

boyun kısmının üzerine koyar/düzeltir.

Giysiyi katlanmış vaziyette yerine koyar. - - - - + - + - + +

Doğru Tepki Sayısı

Doğru Tepki Yüzdesi