Aralin 9- ILANG KONSIDERASYON TUNGO SA MABISANG

KOMUNIKASYON
 Narito ang inimungkahing akronim ni Dell Hymes na
SPEAKING:

 S - (Setting) Ito'y tumutukoy sa kaangkupan ng iyong

pagpapahayag ayon sa pinangyayarihan o pook kung
saan nag-uusap.
 P - (Participants) May kinalaman kung sino ang kausap.
 E - (Ends) May kaugnayan ito sa pagtugon sa layunin ng
pag-uusap. May malaking kinalaman ang wakas sa
pagtugon sa layunin ng pagpapahayag.
 A - (Act Sequences) Ito ang pagtantya sa daloy ng pag-
uusap.
 K - (Keys) Tumutukoy sa kaangkupan ng
pagpapahayag o kaya'y kung sa kasuotan, ang
kaangkupan nito sa sitwasyon.
 I - (Instrumentalities) Ano ang midyum na gamit sa
pag-uusap.
 N - (Norms) Maiugnay sa paksang pinag-uusapan.
 G - (Genre) May kaugnayan sa paraang gamit sa
pag-uusap.
Sina Bernales et al. (2000), ay nagbigay ng mahalagang
punto para sa isang aktibong kalahok sa usapan:

Kailangang maunawaan nila ang proseso ng

komunikasyon.
Kailangan may positibong pananaw sa sarili.
Kailangang marunong sa pag-decode at
encode ng mensahe.
May sapat na kaalaman sa pag-unawa sa mga
di-berbal (wika ng katawan) na
komunikasyon.
Marunong sa batayang instrumento ng
komunikasyon.
Aralin 10- ETNOLINGWISTIKS
 ay ang pagkakapareho at pagkakaiba ng mga tao sa
isang bansa ayon sa kultura.

May dalawang batayan sa paghahati ng etnolingwistik

ng kultura:
 etnisidad – tumutukoy sa pagkamag-anak.
 wika – nakikilala ang tao sa pamamagitan nito.
 Ang etnisidad ay:
- tumutukoy sa pagkakamalapit ng dalawang panig at sila'y
tinatawag na magkamag-anak.
-tumutukoy sa katangiang kultural na binubuo ng wika, lahi,
paniniwala, kaugalian, tradisyon, saloobin, ideolohiya at
iba pang mga salik
- ang identidad ay ang pagkakalilanlan batay sa kabihasnan
at kulturang kinagishan bilang isang lahi.
 Sa Pilipinas may 7 pangunahing pangkat etniko:

 Ilonggo- Hiligaynon -Bikolano – Bikolano

 Tagalog – Tagalog -Cebu - Bisaya/Cebuano
(bahagi ng Rehiyon 7)
 Kapangpangan - Pangasinense Amánung Sísuan
(breastfeed nurture language)
 Ilokano - Ilokano (Provincial Ordinance passed
September 2012)
 Moro - Arabiko
Subdibisyon ng mga pangkat etniko sa Pilipinas

 Tagbanua – nakatira sa baybaying dagat ng gitnang Palawan.

https://www.pinterest.ph/pin/704672672951158211/
 Mangyan – nakatira sa liblib na pook ng Mindoro.
- mahiyain silang tribu. Kayumanggi ang kanilang kulay, itim ang
buhok, may maamong mata at katamtaman ang tangkad.

https://www.puertoparrot.com/articles/philippine-tribes-mangyan
 Yakan – matatagpuan sa Basilan at ang lalaki at
babae ay gumagamit ng malong. Ipinapalupot ng
babae sa baywang at isinusuot naman sa ulo ng
lalaki ang malong.


/
https://everydayminerals.com/store/stories/weaving-passion-the-yakan-women-of-basilan-philippines
 Maraming ipinagbabawal sa buhay ng mga Yakan.
 - Ipinagbabawal sa kanila ang pagpapakasal sa
magpinsang makalawa ngunit maaaring magpakasal
ang magpinsang buo manatili ang yaman ng
angkan.
Maaaring magpakasal nang higit sa apat ang
lalaking Yakan kung kaya niyang bigyan ang mga
ito ng sapat na kabuhayan. Pinapayagan din sa
kanila ang diborsiyo kung pumapayag dito ang
lalaki.
 Bagobo –
matatagpuan sa
gulpo ng Davao

 https://www.rappler.com/life-and-
style/travel/photos-davao-city-culture-
kadayawan-village
 Bukidnon ng Sentral Panay – matatagpuan sa
bulubunduking bahagi ng Panay.

https://www.pinterest.de/AsiaCostumes/mp-ph-lumad-bukidnon/