2/23/2012

Chương 4
TUYỂN MỘ VÀ LỰA CHỌN NHÂN LỰC

Your own footer Your Logo

NỘI DUNG
4.1 Tuyển mộ nhân lực

4.1.1 Khái niệm và tầm quan trọng của tuyển mộ NL

4.1.2 Các nguồn và phương pháp tuyển mộ

4.1.3 Quy trình tuyển mộ

4.2 Lựa chọn nhân lực

4.2.1 Khái niệm và tầm quan trọng của lựa chọn NL

4.2.2 Quy trình lựa chọn nhân lực

Một số vấn đề quan tâm khi thực hiện công tác lựa
4.2.3
chọn NL

4.1.1. Khái niệm … tuyển mộ

Tuyển mộ (TM) là quá trình thu hút những người xin việc có
trình độ từ lực lượng LĐ xã hội và lực lượng LĐ từ bên
trong tổ chức

Yêu cầu: TC phải có đầy đủ khả năng để thu hút đủ số lượng và

chất lượng LĐ để đạt được các mục tiêu của mình

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

Mqh giữa TD và các chức năng khác của QTNL

Nhiều người tham gia TM cho phép người sử dụng LĐ Tuyển
có khả năng lựa chọn nhiều hơn chọn
Tỷ lệ người được chấp nhận ảnh hưởng đến số người
cần thiết phải TM
Những người xin việc trình độ lành nghề cao thì thực Đánh giá
hiện công việc tốt THCV
Các vấn đề tồn tại về TH CV có thể cho thấy sự thu hút
TUYỂN MỘ

những người LĐ có trình độ cao hơn

Cung về LĐ sẽ ảnh hưởng tới mức lương và người có Thù lao
trình độ cao mong đợi mức thù lao cao hơn
Mức lương cao hơn tạo điều kiện dễ dàng hơn cho việc
thu hút người có trình độ cao hơn
Người LĐ có tay nghề đòi hỏi ít phải đào tạo hơn người Đào tạo
không có tay nghề và PT
TM được đơn giản hóa nếu nhân viên mới có thể được
đào tạo phù hợp với ít thời gian và kinh phí hơn
Những người LĐ được bố trí vào những vị trí thích hợp Các mqh
có tỷ lệ CV thay đổi thấp hơn và có sự thỏa mãn cao lao động
Hình ảnh của công ty ảnh hưởng đến quyết định nộp
đơn vào một vị trí

(Nguồn: David J.Cherrington, The Management of Human Resources, 4th edt., Prentice International, Inc, 1996, tr.192)

4.1.2. Các nguồn ….tuyển mộ NL

Lực lượng LĐ Thị trường

bên trong TC LĐ bên ngoài

4.1.2. …Phương pháp tuyển mộ nhân lực

Tuyển mộ từ bên trong TC Tuyển mộ từ bên ngoài

Thu hút thông qua sự giới thiệu

Thông báo TD (về vị trí CV cần
1 của cán bộ công chức trong tổ
1 tuyển, nhiệm vụ và yêu cầu về
chức
trình độ) gửi cho NV trong TC
Thông qua quảng cáo trên các
2 phương tiện truyền thông.
Thông qua việc giới thiệu của NV
2 trong TC Thông qua các trung tâm môi
3
giới và giới thiệu việc làm

4 Thông qua các hội chợ việc làm

Căn cứ vào các thông tin trong: kỹ
năng hiện có, trình độ giáo dục và
3 Thông qua việc ứng cử của CB
đào tạo, quá trình làm việc đã trải 5 phòng NS tới TD tại các trường
qua, kinh nghiệm nghề nghiệp…
ĐH

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

Những yếu tố ảnh hưởng tới TM

• Uy tín công ty
• Quảng cáo và các mqh XH
Nội bộ TC • Quan hệ với công đoàn, chính sách
NS, bầu không khí tập thể

TUYỂN MỘ
• Ngân sách TD

• Thị trường LĐ (cung, cầu LĐ)

• Cạnh tranh của các DN khác
Bên ngoài • Xu hướng kinh tế
• Thái độ của XH đối với 1 số nghề
nhất định

4.1.3 Quy trình tuyển mộ

Xây dựng Tìm kiếm Đánh giá Các giải

chiến người xin quá trình pháp thay
lược TM việc TM thế TM

Xây dựng chiến lược tuyển mộ

Lãnh đạo
Chức năng:
• Quảng cáo
Bao gồm:
• Thông báo tuyển người
2
• Sàng lọc người xin việc • Ban giám đốc
• Đánh giá quá trình TD quy • Hội đồng quản trị
trình TD hiệu quả • Giám đốc công ty
• Tổng công ty
Bộ phận QTNL • …

Tham mưu

Hoạch định CS TD
- Xác định nhu cầu TD
- Kinh phí TD
- Các mục tiêu TD cụ thể

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

Xây dựng chiến lược tuyển mộ

Căn cứ xây dựng
CL TM
- XÁC ĐỊNH KỸ NĂNG,
KỸ XẢO CẦN THIẾT
MÀ NGƯỜI XIN VIỆC
BẢN MÔ TẢ CV CẦN CÓ
- QUẢNG CÁO
- THÔNG BÁO TM

BẢN XÁC ĐỊNH

YÊU CẦU CỦA
CÔNG VIỆC ĐỐI
VỚI NGƯỜI TH NỘP ĐƠN HAY KHÔNG
NỘP ĐƠN?

Xây dựng chiến lược tuyển mộ

Nội dung:
BẢN MÔ TẢ CV
• Lập kế hoạch tuyển mộ
• Xác định nguồn và phương
pháp tuyển mộ
BẢN XÁC ĐỊNH
YÊU CẦU CỦA • Khoanh vùng tuyển mộ và
CÔNG VIỆC ĐỐI
VỚI NGƯỜI TH thời gian tuyển mộ

Lập kế hoạch tuyển mộ

Nội dung: Xác định xem cần tuyển bao nhiêu người cho
từng vị trí cần tuyển

Yêu cầu: Chú ý tới cơ hội có việc làm công bằng cho người
LĐ, không thiên vị, định kiến khi tuyển mộ

Yếu tố ảnh hưởng: Các tỷ lệ sàng lọc

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

Xác định nguồn và phương pháp TM

Tuyển mộ từ bên trong TC
Đối tượng: những người đang làm việc cho
TC đó
Ưu điểm:Khi TMNL bằng hình thức đề bạt
- Tạo động cơ tốt cho người LĐ
- Tiết kiệm thời gian làm quen CV, THCV
liên tục, hạn chế tối đa các quyết định sai
trong TD
Nhược điểm:
- Có thể tạo ra xung đột về
- Không thay đổi được chất lượng LĐ (đối
với TC có quy mô vừa và nhỏ)
- Cần có CT phát triển dài lâu
Tuyển mộ từ bên ngoài
Đối tượng:
- Sinh viên đã tốt nghiệp
- Những người thất nghiệp, bỏ việc cũ
- Những người đang làm cho TC khác
Ưu điểm của nguồn này:
- được trang bị kiến thức tiên tiến và có hệ
thống
- thường có cái nhìn mới đối với TC
- có khả năng thay đổi cách làm cũ của TC
Nhược điểm:
- Mất thời gian làm quen công việc
- Gây tâm lý thất vọng cho người trong TC
- Rắc rối có thể xảy ra khi TD người đã
làm việc cho đối thủ cạnh tranh

Khoanh vùng TM và thời gian TM

LĐ phổ LĐ chất
thông lượng cao Lưu ý:
- Cần xác định rõ TTLĐ phù
Thị trường hợp
Thị trường
LĐ nông - Phân tích lực lượng LĐ hiện
thôn LĐ đô thị
có xác định nguồn gốc
Trường ĐH,
của những người LĐ tốt
CĐ, TC, Dạy nhất
nghề - Tránh tập trung vào một
TT công nguồn cụ thể
nghiệp và - Cần có KH NL
dịch vụ, khu
chế xuất

Tìm kiếm người xin việc

Nhân tố quyết định: Phương pháp thu hút người

xin việc
Thách thức: Cạnh tranh trên thị trường khi thu
hút LĐ có trình độ cao
Giải pháp: Đưa ra các hình thức kích thích hấp
dẫn để tuyển những người phù hợp
Lưu ý:
- Nhà TD cung cấp các thông tin đúng với thực
tế công việc
- Cân nhắc các hình thức kích thích để đưa ra
khi công bố trên các phương tiện quảng cáo
- Xác định những cán bộ tuyển dụng có hiệu
quả

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

Đánh giá quá trình tuyển mộ

Mục đích: Hoàn thiện công tác tuyển dụng

Lưu ý:
- Tỷ lệ sàng lọc có hợp lý không?
- Công tác TM có phù hợp với mục
tiêu TC?
- Đã công bằng chưa?
- Các thông tin thu thập đã tin cậy
chưa?
- Chi phí tài chính cho quá trình TM?

Các giải pháp thay thế tuyển mộ

Áp dụng: Khi các TC gặp khó khăn tài

chính
Các phương pháp:
- Hợp đầu thầu lại
- Làm thêm giờ
- Nhờ giúp tạm
- Thuê lao động từ công ty cho thuê

ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA CÁC

GIẢI PHÁP THAY THẾ TM?

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

Hoạt động tuyển mộ hiệu quả

• Quyết định và phân loại nhu cầu nhân sự ngắn hạn và
dài hạn của công ty.
• Luôn cảnh giác với những điều kiện thay đổi trên
thị trường lao động.
• Chuẩn bị quảng cáo và tài liệu tuyển dụng phù hợp.
• Lưu giữ số lượng và chất lượng các ứng viên từ
mỗi nguồn tuyển dụng.
• Theo sát các ứng viên để đánh giá tính hiệu quả trong nỗ
lực tuyển dụng của công ty.

4.2 Tuyển chọn nhân lực

4.2.1. Khái niệm và tầm quan trọng của tuyển chọn nhân lực

Lựa chọn NL là quá trình đánh giá các

ứng viên theo nhiều khía cạnh khác nhau
và dựa vào các yêu cầu của công việc để
tìm được những người phù hợp với các
yêu cầu đặt ra trong số những người đã
thu hút được trong quá trình tuyển dụng

4.2 Tuyển chọn nhân lực

4.2.1. Khái niệm và tầm quan trọng của tuyểnchọn nhân lực

Cơ sở của tuyển chọn NL:

- Bản mô tả công việc
- Bản yêu cầu đối với người thực hiện công
việc
Yêu cầu:
- Xuất phát từ KH SXKD và KH NS
- Lựa chọn được những người có trình độ
chuyên môn phù hợp, có kỷ luật, trung
thực…

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

4.2 Tuyển chọn nhân lực

4.2.1. Khái niệm và tầm quan trọng của tuyển chọn nhân lực

Tầm quan trọng tuyển chọn NL

hiệu quả:
Đối với nhà quản trị NL: ra
quyết định TĐ hiệu quả
Đối với TC:
Giảm chi phí
Đạt mục tiêu

4.2.2. Quy trình lựa chọn NL

Tiếp đón ban đầu và
phỏng vấn sơ bộ
Sàng lọc qua đơn xin
việc

Các trắc nghiệm nhân sự

trong tuyển chọnNL

Phỏng vấn tuyển chọn

Khám sức khỏe và đánh

giá thể lực của ứng viên
Phỏng vấn bởi lãnh đạo
trực tiếp

Thẩm tra các thông tin

Tham quan CV

Ra quyết định
tuyển chọn

B1: Tiếp đón ban đầu và phỏng vấn sơ bộ

Là buổi gặp mặt đầu tiên giữa người
tuyển chọn và các ứng viên
Mục đích:
- Xây dựng mqh giữa nhà tuyển chọn và
các ứng viên
- Loại bỏ những ứng viên không đủ tiêu
chuẩn
Yêu cầu: Xây dựng tiêu chuẩn lựa chọn phù
hợp
- Không nên dùng: tuổi, giới, chủng tộc,
dân tộc, khuyết tật bẩm sinh
- Nên dùng: yêu cầu đào tạo, kinh nghiệm,
nghiệp vụ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

B2: Sàng lọc qua đơn xin việc

Đơn xin việc là một trong những tài liệu bắt
buộc phải có trong hồ sơ tuyển dụng
Nội dung của đơn xin việc:
- Thông tin cá nhân của người xin việc
- Quá trình đào tạo
Sàng lọc
- Kinh nghiệm làm việc thông tin
- Loại bỏ ứng
- Kĩ năng và khả năng đặc biệt của người LĐ viên không đủ
tiêu chuẩn
- Kì vọng, ước muốn của người lao động khi - Chuẩn bị nội
được làm việc trong tổ chức. dung PV vòng
trong
Phân loại đơn xin việc
- Mẫu được thiết kế sẵn
- Mẫu tự thảo của ứng viên

B3: Các trắc nghiệm nhân sự trong tuyển chọn

Mục đích: thu thập thông tin khách quan ngoài đơn
xin việc
Phân loại trắc nghiệm (TN):
- Trắc nghiệm thành tích
- Trắc nghiệm về kiến thức
- Trắc nghiệm về năng khiếu, khả năng
- Trắc nghiệm về trí thông minh, bản năng, tâm lí,
tính cách và sở thích
- Trắc nghiệm về tính trung thực.
Hình thức trắc nghiệm: bài thi, bài kiểm tra.
Lưu ý:
- Khi xây dựng bài TN: phải hiểu rõ về CV
- Khi đưa ra những câu hỏi TN: tránh áp đặt, xâm
phạm đời tư

B4: Phỏng vấn

Phỏng vấn tuyển chọn: là quá trình giao tiếp bằng lời( thông qua các
câu hỏi và câu trả lời) giữa những người tuyển chọn và người xin việc
Mục tiêu:
- Thu thập các thông tin về người xin việc
- Đề cao doanh nghiệp
- Thiết lập quan hệ bạn bè, tăng cường khả năng giao tiếp
Các loại phỏng vấn:
(1) Phỏng vấn theo mẫu
(2) Phỏng vấn theo tình huống
(3) Phỏng vấn theo mục tiêu
(4) Phỏng vấn không có hướng dẫn
(5) Phỏng vấn căng thẳng
(6) Phỏng vấn theo nhóm
(7) Phỏng vấn hội đồng

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

B5: Khám sức khoẻ để đánh giá thể lực của các ƯV

• Công việc này do các chuyên gia về

y tế đảm nhận

• Là bước quan trọng đặc biệt: những

ngành nghề, vị trí làm việc có môi
trường và điều kiện làm việc độc hại,
nặng nhọc.

B6. Phỏng vấn bởi người lãnh đạo trực tiếp

• Đảm bảo sự thống nhất từ HĐ

TC và người phụ trách trực tiếp

• Giúp chúng ta khắc phục sự bất

đồng giữa bộ phận TC và bộ
phận sử dụng LĐ

• Đảm bảo sự tham gia của cấp cơ

sở, phòng ban trong việc quản lí
nhân sự.

B7. Thẩm tra những thông tin thu được trong quá
trình tuyển chọn

• Xác định mức độ tin cậy, chính xác

của các thông tin thu được

• Thẩm tra thông qua trao đổi với tổ

chức cũ, nơi mà NLĐ đã làm việc

• Kiểm tra thông tin NLĐ khai trong

đơn xin việc, xác định các thông tin
thông qua nơi cấp văn bằng, chứng
chỉ

10

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

B8. Thăm quan công việc

• Tạo điều kiện cho NLĐ đưa ra

quyết định cuối cùng về việc
làm

• Giúp NLĐ nhanh chóng thích

ứng với công việc mới.

• Tránh sự ngỡ ngàng khi gặp

những điều kiệnphù hợp với
suy nghĩ của họ

B9. Ra quyết định tuyển chọn

Người được chọn:
- là người đã qua được tất cả các bước tuyển chọn
- đáp ứng được các yêu cầu của công việc
Khi ra quyết định tuyển chọn, NLĐ và người sử dụng LĐ phải
kí hợp đồng lao động:
- để xác định quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ lao
động
- các bên thoả thuận về thử việc

4.2.3. Một số vấn đề cần quan tâm khi thực hiện

công tác tuyển chọn nhân lực

11

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 2/23/2012

4.2.3. Một số vấn đề cần quan tâm khi thực hiện công tác
tuyển chọn nhân lực
Bảng: Các quyết định truyển chọn

Quyết định tuyển chọn

Năng lực hoàn thành
công việc của ứng viênh
Loại bỏ Tuyển dụng

(2)
(1)
Tốt Sai lầm
Chính xác
(Đánh giá quá thấp)

(4)
(3)
Không tốt Sai lầm
Chính xác
(Đánh giá quá cao)

(Nguồn: Carrell, Elbert, Hatfield (1995), Human Resource Management:Global strategies for managing a
diverse work force.p.285. Prentice Hall. London)

4.2.3. Một số vấn đề cần quan tâm khi thực hiện công tác
tuyển chọn nhân lực

Khi đánh giá hiệu quả công của hoạt

động T cần thu thập các thông tin sau:
• Chi phí cho các hoạt động TD
• Số lượng và chất lượng các hồ sơ xin
tuyển
• Hệ số giữa số NV mới tuyển với số được
đề nghị tuyển
• Số lượng giữa ứng viên chấp nhận và
số lượng ứng viên từ chối chấp nhận
công việc ở một mức lương nhất định
• KQTHCV của các NV mới được tuyển
• Số lượng NV mới bỏ việc

12

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt