Professional Documents
Culture Documents
Ikalimang Paksa Earl and Erica
Ikalimang Paksa Earl and Erica
Nagbibigay-malay na pagbabasa, kung saan ang buong gawaing pagsasalita ay inilalagay sa paksa ng
pansin ng mambabasa nang walang hangarin na makatanggap ng tiyak na impormasyon. Binabasa nito
ang “para sa sarili,” nang walang paunang espesyal na setting para sa kasunod na paggamit o muling
paggawa ng natanggap na impormasyon. Sa panahon ng panimulang pagbasa, ang pangunahing gawain
na nakikipag-usap na kinakaharap ng mambabasa ay kunin ang pangunahing impormasyon na nilalaman
dito bilang resulta ng isang mabilis na pagbabasa ng buong teksto, iyon ay, upang malaman kung anong
mga isyu at kung paano malulutas sa teksto, kung ano ang eksaktong sinabi dito ayon sa data mga
katanungan at iba pa.
b. Dimensyon sa pagbasa.
“ Ang pagbabasa ay psycholinguistic game dahil angisang mambasa ay binubuong muli ng kaisipan
omensahe hango sa kanyang tekstong binasa.” - Goodman Ang pagbabasa ng mga aklat, magasin,
pahayagan at iba’t ibang
Akdang pampanitikan aymay layuning hindi lamang malinang ang kakayahanng mga mag-aaral sa
pagbasa kundi magkaroon silang mga kaalamang kaugnay ng pagmamahal ngDiyos, bayan, kapwa tao at
kalikasan, mgakagandahang asal,mga aral at mga karanasangmaiuugnay sa katotohanan ng buhay. May
limangpanukatan o dimension sa pagbasa na makatutulongsa paglinang ng mga nabanggit na layunin.
1. Pag-unawang Literal
Malilinang ang kakayahan ng mga mambabasa sa paghahanap ng mga katotohanan at pagpuna sa mga
detalye, pagkilala sa mga tauhan kinakausap at pag-uuganay ng mga sinabi sa tauhang nagpapahayag,
pag-unawa sa mga bantas, jpagpuna sa mga wastong pagkakasunod-sunod ng mga pagyayari,
pagbubuod o paglalagom sa binasa, paggawa ng balangkas, pagkuha ng pangunahing kaisipan at
paghanap ng katibayan para sa pansamantalang konklusyon.
d) Sanhi at Bunga (Cause and Effect) dahilan ngmga tiyak ngpangyayari, kilos sa loob
ngseleksyon)
2. Interpretasyon (Interpretation)
Pag-unawang lubos sa mga kaisipan at ideya ng awtor at manunulat. Layunin ng dimensiyong ito ang
kumilala sa katangian ng mga tauhan at kumilala sa reaksiyong pandamdamin ng tauhan, maghinuha sa
mga sinundang pangyayari, magbibigy ng sariling opinion o reaksiyon at pagunawa sa mga tayutay at
patalinghagang salita.
1. Pagbasa sa pagitan ng mga pangungusap kung kwento at mga taludtod kung tula.
9. Pagsasaayos sa panibagong balangkas ngkaisipan ng may akda, pinalalawak ang kaisipang ito at
isinasama sa mgaideyang nakuha ng bumabasa sapagbasa.
15. Pagkakaugnay ng sanhi at bunga a) Paghahaka sa mga motivo ng mgatauhan at kanilang mga
kinikilos ayonsa takbo ng panahon at pook b) Pagbibigay ng palagay kung bakitisinasama ng
may-akda sa kanyangpanulat ang: 1. Mga kaisipan 2. Mga gayong pananalita3. Katauhan ng
tauhan
Binibigyang pasya at kinikilatis ang kahalagahan ng mga ideya at kaisipan at ang epekto ng paglalahad.
Ang mga batayang kasanayan dito ay maaaring pagbibigay ng reaksiyon, pagtataya ng mga kaugnayan
ng mga pangungusap at ideya sa talataan, pagkilala sa layunin, kalagayan, tono at kawilihan ng awtor o
kaya ang pagdama sa pananaw ng manunulat, pagkilala sa paraan o istilo ng pagbubuo ng awtor ng
akda, pagtatalakayan tungkol sa mabubuting katangian ng kwento, pagtatya sa katotohanan (totoo o
likhang isip), pag-unawa sa mga impresyong nadarama, pagtataya sa katumpakan ng kaalaman,
pagbibigay ng pagkakaiba at pagtutulad at pagpapahalaga sa mga values na inilahad sa akda.
-loob
e) Kalimitan ng pangyayari
Opinion lamang, analisahin o tantyahin: a) ang pagsulat ay ibinase ayon sakaalaman ng paksa ng
mgabumabasa b) ang intension ng may akda Mga tanong ng maaaring sundan: 1) Binibigyan ban g sapat
napagpapatotoo angkanyang katapusan? 2) Nagtatangka ba ang mayakda na ibaling anginyong pag-
iisip?
7. Pagpasya sa kaangkupan Bininigyang pasya angkasapatan nito alinsunod sa iba’t ibang bahagi ng
akda.
Pag-uugnay ng mga ideyang nabasa sa mga sariling karanasan o pagsanib ng mga kaisipang nabasa at ng
mga karanasan upang magdulot ng bagong pananaw at pagkaunawa. Sa dimensiyong ito, hinihingi ang
pagbibigay ng reaksiyon, ang pagpapakita ng kaugnayan ng buong kaisipan sa sariling karanasan at tunay
na pangyayari sa buhay, pagpapalawak ng kawilihan sa p agbasa sa pamamagitan ng talakayan ukol sa
paglalahad ng mga kaugnay na karanasan at impormasyon at pagpapaliwanag sa nilalaman o ideyang
binasa base sa sariling karanasan.
5. Malikhaing Pagbasa
Madama ang mga damdamin o kaisipanglikha ng guniguni o mga damdaminng mga tauhan sa
kanilangpakikipagtunggali, papupunyagi atpaghihirap.
Pagdama sa nilalaman ng seleksyon. Masabi ang mga damdamingnapapaloob sa seleksyon ayon sa: a.
interes b. kagalakan c. pagkainip d. pagkatakot e. pagkayamot f. pagkagalit g.
Paggawa ng sariling istilo o paglikha ng sariling ideya base sa mga kasanayan at interes sa binasang akda.
Gawin ang pagbabago sa mga sumusunod:
A. Ugnayang Tanong-Sagot
Ito’y nabuo dahil sa obserbasyon ni Raphael na palaging may pinapasagutang tanong ang mga guro
pagkatapos bumasa subalit hindi lamang nabibigyan ng kaunting patnubay ang mga bata kung paano
sasagutin ang mga tanong. Ibat ibang uri ng tanong
• Isipin at Hanapin
• Ikaw at Ang Awtor
• Sa Aking Sarili Iba’t ibang uri ng tanong
C. Isipin at Hanapin
Ang sagot ay nasa kwento ngunit kailangan mong pag- ugnay-ugnayin ang iba’t ibang bahagi ng kwento
para makita ang tamang sagot. Ang mga tanong at sagot ay di tuwirang makikita sa isang pangungusap o
talata. Galing ito sa iba’t ibang bahgi ng kwento.
Wala sa kwento ang sagot. Kailangang gamitin mo ang dating kaalaman at kung ano ang sinabi ng awtor
sa teksto at pag- uugnayin ang dalawang ito.
E. Sa Aking Sarili s
Wala sa kwento ang sagot. Masasagutan mo ang tanong na hindi kailangan basahin ang kwento.
Gagamitin mo lamang ang iyong karanasan
Ang mga simulaing isinasaalang-alang sa paggamit ng istratehiyang UTS (ugnayang tanong-salita) ay ang
sumusunod:
Layunin:
Matulungan ang mga bata sa pagtatakda ng sariling layunin sa pagbasa, pagbibigay ng sariling hula o
palagay na ginagamit ang dating kaalaman at kaalamang buhat sa teksto, pagbuo ng isang sintesis ng
mga impormasyon, patnubay at pagbabago ng mga prediksyon at pagbuo ng isang konklusyon.
Una: Pagbibigay ng mga hula na ginagamit ang mga impormasyong galing sa teksto at personal na dating
kaalaman;
Ikalawa: Pagbasa upang tiyakin o di kaya’y baguhin ang mga hula batay sa mga bagong impormasyon na
galing sa teksto at sa dating kaalaman;
Ikatlo: Pagbibigay ng mga suporta at patnubay sa pagbibigay ng mga hula batay sa tekstong binasa at
personal na kaalaman.
Ang ikalawang bahagi ay may panubaybay ng mga gawain tulad ng paglinang ng talasitaan, pagbibigay
ng lagom at konklusyon sa tulong ng Group Mapping Activity (GMA). Paano isasagawa ang DT-RA…
2.Tukutyin ang bahaging hihintuan (stop-points) – apat hanggang lima lamang kung maaari. Huminto
bago ang pagtatapos ng kwento.
3. Maghanda ng mga tanong sa bawat bahaging hihintuan. Iwasan ang pagbibigay ng mgapaktwal
o literal na tanong.
4. Kung kinakailangan, paghandain ang mga batang pantakip sa tekstong susunod na babasahin.
Ang praktikal na sangkap ng layunin ng pagtuturo ng pagbabasa bilang isang hindi direktang anyo ng
komunikasyon sa isang banyagang wika ay nagsasangkot sa pagbuo ng mga kasanayang mag-aaral na
basahin ang mga teksto na may iba’t ibang antas ng pag-unawa sa impormasyong naglalaman sila:
Linggwistikong sangkap (pangwika at materyal sa pagsasalita: isang sistema ng mga graphic sign,
salita, parirala, teksto ng iba’t ibang mga genre);
Sikolohikal na sangkap (nabuo ang mga kasanayan sa pagbasa at kakayahan batay sa mastering
ng mga aksyon at operasyon sa pagbabasa); Pamamaraan na sangkap (mga diskarte sa pagbabasa).
Hatiin ang teksto sa mga piraso ng semantiko; Paghiwalayin ang pangunahing mula sa
pangalawang; Magsalin ng teksto.
2. Pagbawi kumpletong impormasyon mula sa teksto: ganap at tumpak na nauunawaan ang mga
katotohanan, i-highlight ang impormasyong nagpapatunay sa isang bagay, ihambing ang
impormasyon;
3. Pag-unawa sa kinakailangang impormasyon: tukuyin sa pangkalahatang mga termino angpaksa
ng teksto, tukuyin ang uri ng teksto, tukuyin ang kahalagahan ng impormasyon.