Thieu Mau Tan Mau Bs Tien 616131d5d86ec36f04

CHĂM SÓC SỨC KHỎE CỦA BẠN LÀ HẠNH PHÚC CỦA CHÚNG TÔI
THIẾU MÁU TAN MÁU
Ths. BSNT. Đinh Thế Tiến

Khoa Nội tổng hợp– BVĐK Đức Giang
Năm 2021
www.benhvienducgiang.com
Số 54 phố Trường Lâm, Đức Giang, Long Biên, Hà Nội - ĐT: (084). 3 8774001 - Fax: (084). 3 6526118
MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Nêu được định nghĩa thiếu máu tan máu

2. Nêu được phân loại nguyên nhân thiếu máu tan máu
3. Mô tả được lâm sàng, cận lâm sàng của thiếu máu tan
máu cấp và mạn
4. Trình bày điều trị thiếu máu tan máu theo một số
nguyên nhân.
2
KHÁI NIỆM
✓ Thiếu máu: giảm lượng Hb hoặc số lượng HC trong 1 đơn

vị thể tích máu so với giới hạn bình thường của người
cùng lứa tuổi
✓ Tan máu: hồng cầu bị vỡ nhanh và quá nhiều hơn mức vỡ
sinh lý. Đặc điểm chung là đời sống HC bị rút ngắn lại
✓5% các nguyên nhân thiếu máu
Kỳ vọng sống TB của HC: 110 – 120 ngày
Huyết tán < 100 ngày
3
PHÂN LOẠI THEO CƠ CHẾ VỠ HC
Nguyên nhân tại HC

• Bất thường màng/ cấu trúc: HC hình răng cưa, hình bầu dục
• Bệnh về Hemoglobin: Thalassemia, Hồng cầu hình liềm,
• Chuyển hóa trong HC: Thiếu G6PD, thiếu PK (pyruvate
kinase)
Nguyên nhân ngoài HC

• Kháng thể chống lại màng HC: Tan máu miễn dịch (AIHA), tan
máu cấp sau truyền (AHTR), tan máu do thuốc
• Phá hủy HC trong lách: HC được phủ bởi KT nóng
• Chấn thương màng HC thứ phát: Van tim cơ học
• Tác nhân Oxy hóa: Thuốc nhuộm nhóm anilin, dapson,
• Bệnh lý phá hủy hồng cầu: sốt rét, nhiễm clostridium
• Nọc rắn, nọc côn trùng, bỏng nhiệt, ngộ độc đồng
5
PHÂN LOẠI THEO VỊ TRÍ HUYẾT TÁN
Nội mạch
• Prosthetic cardiac valves Trong tủy xương
• Thiếu men G6PD - Thiếu máu ác tính
• Thrombotic thrombocytopenic purpura (TTP) - Thalassemia thể
nặng
• DIC
• Truyền sai nhóm máu
• Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria (PNH)
• COVID 19
Ngoại mạch
• Tan máu tự miễn
• Thalassemia
6
NGUYÊN NHÂN THƯỜNG GẶP
Miễn dịch Không miễn dịch
Tự miễn Bẩm sinh
- Ngưng kết lạnh - Thalassemia
- Đái huyết sắc tố kịch - Thiếu men G6PD
phát - Bất thường màng HC (HC hình cầu, hình
- Thiếu máu tan máu bầu dục, HC hình liềm, thiếu men PK..)
do kháng thể nóng DIC
Do thuốc
Truyền máu
- Tan máu cấp
- Tan máu mạn
Tình trạng khác
- NT clostridial
- Tan máu do cơ học (van tim nhân tạo)
- Kí sinh trùng, nọc rắn, nọc côn trùng
- TTP hoặc HUS
CƠ CHẾ
Triệu chứng lâm sàng và
cận lâm sàng???
THIẾU MÁU TAN MÁU CẤP
Bệnh cảnh ngộ độc, cơn tan máu kịch phát, truyền
nhầm nhóm máu
Tam chứng thiếu máu:
- Xảy ra nhanh
- Vàng da rõ
- Lách không to hoặc to ít
Nước tiểu
- Sẩm màu hoặc đỏ, nâu, đen (đái Hemoglobin)
- Đái ít hoặc vô niệu (tắc ống thận cấp)
Trong cơ tan máu
- Sốt, rét run
- Đau bụng, đau lưng
- Đau đầu, nôn
THIẾU MÁU TAN MÁU MẠN
Bệnh cảnh: Các bệnh tan máu bẩm sinh

- Thiếu máu mạn
- Thiếu máu từ từ, từng đợt tăng dần
- Vàng da không rõ
- Lách to nhiều
- Nước tiểu sẫm màu (Urobilinogen và Hemosiderin)
- Biến dạng xương: xương sọ
- Biểu hiện khác
- Chậm pt thể chất, chậm dậy thị
- Nhiễm sắt: Sạm da, gan to, suy tim
CẬN LÂM SÀNG
Cận lâm sàng
HC vỡ nhanh, - HC, HGB giảm

tăng giáng hóa - Bil tự do tăng
HGB - Tăng LDH, Giảm Haptoglobin
- Nước tiểu: tăng urobilinogen, hemosiderin
- Phết máu ngoại vi
Tăng phản ứng HC lưới tăng, dòng HC tủy tăng, tủy giàu TB
tạo HC mới Nhiều HC non (HC đa sắc, ưa acid ở máu ngoại vi
Xn giúp chẩn Test coombs → KT kháng HC
đoán nguyên Xn enzyme của HC NN khác: Mất máu,
suy tủy, thiếu B12,
nhân Tìm NK, KST (sốt rét) folat,…:
14
MỘT SỐ XÉT NGHIỆM
Riêng biệt cho tan máu nội mạch
- Đo nồng độ Hemoglobin tự do: hemoglobinemia
- Đo Hb trong nước tiểu: hemoglobinuria
- Tìm hemosiderin trong nước tiểu (muộn, ít nhất 7 ngày sau IVH, có
thể dương tính giả)
→ Có thể gây suy thận cấp (lắng đọng HGB tự do)
Biến đổi XN không điển hình

- HC lưới giảm??
- Giảm A.folic, thiếu sắt do tạo máu liên tục
- HA ở giai đoạn rất sớm
- AIHA với kháng thể chống lại HC lưới
- Thiếu máu bất sản tủy (nhiễm parovirus B19)
- HC nhỏ (bệnh lý HC nhỏ từ trước)
Coomb’s test
KT nóng, KT lạnh
1. Kháng thể
nóng
2. Kháng thể
lạnh
17
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN
Không bỏ sót các

nguyên nhân
nặng
Không bỏ sót các

nguyên nhân di
truyền
Điều trị thiếu máu tan máu
✓ Bất đồng mẹ - con
Nguyên nhân tại HC
✓ Tan máu tự miễn
✓ Thiếu men G6PD • Bất thường màng HC
• Bệnh về Hemoglobin: Thalassemia, HbE,
✓ Thalassemia HbS
• Thiếu hụt enzyme HC: Thiếu G6PD
Nguyên nhân ngoài HC
• Tan máu miễn dịch
• Nhiễm trùng
• Độc tố: nọc rắn,
• Cường lách
• HC tan máu Ure huyết cao
Bất đồng nhóm máu mẹ - con
ABO
Rh
Tan máu tự miễn (AIHA)
Dfsf
Thiếu men G6PD
Bệnh di truyền liên kết với giới tính

(nhiễm sắc thể X) → nam giới mắc bệnh
cao hơn
Nguy cơ cao Có thể tán huyết
Điều trị
Không có điều trị đặc hiệu

Tránh một số thuốc và thức ăn
Truyền máu trong một số giai
đoạn
Thiếu máu tự hồi phục
Điều trị
❖ Điều trị
29
CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ
1. Text
2. Text
3. Text
30
CHĂM SÓC SỨC KHỎE CỦA BẠN LÀ HẠNH PHÚC CỦA CHÚNG TÔI
BS Đinh Thế Tiến

ĐT: 039.535.6327
E-Mail: Tiendinh.hmu@gmail.com
Số 54 phố Trường Lâm, Đức Giang, Long Biên, Hà Nội - ĐT: (084). 3 8774001 - Fax: (084). 3 6526118

Thieu Mau Tan Mau Bs Tien 616131d5d86ec36f04

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thieu Mau Tan Mau Bs Tien 616131d5d86ec36f04

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CHĂM SÓC SỨC KHỎE CỦA BẠN LÀ HẠNH PHÚC CỦA CHÚNG TÔI

THIẾU MÁU TAN MÁU

Ths. BSNT. Đinh Thế Tiến

1. Nêu được định nghĩa thiếu máu tan máu

✓ Thiếu máu: giảm lượng Hb hoặc số lượng HC trong 1 đơn

Nguyên nhân tại HC

Nguyên nhân ngoài HC

Bệnh cảnh: Các bệnh tan máu bẩm sinh

HC vỡ nhanh, - HC, HGB giảm

Biến đổi XN không điển hình

Không bỏ sót các

Không bỏ sót các

Bệnh di truyền liên kết với giới tính

Không có điều trị đặc hiệu

BS Đinh Thế Tiến

You might also like