GÃY TRÊN LỒI CẦU XƯƠNG CÁNH TAY TRẺ EM

MÃ BÀI GIẢNG: CBA…S…MD

Đối tượng học tập: Sinh viên Bác sĩ Y khoa, năm thứ 4
Số lượng: 100 sinh viên
Thời lượng: 2 tiết (100 phút)
Giảng viên biên soạn: Hoàng Minh Thắng (hoangminhthang@hmu.edu.vn)
Giảng viên giảng dạy: PGS.TS. Đào Xuân Thành, TS. Dương Đình Toàn, TS. Đỗ Văn
Minh, TS. Nguyễn Huy Phương, BSCK2. Hoàng Minh Thắng, BSCK2. Vũ Trường Thịnh,
BS. Đặng Hoàng Giang, BS. Nguyễn Mộc Sơn
Địa điểm giảng: Giảng đường
Mục tiêu học tập (đủ mục tiêu học tập phù hợp, có giá trị, viết đúng cấu trúc)
Kiến thức (phân tích, giải thích, biện luận)
1. Phân tích được triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng gãy trên lồi cầu xương cánh tay
trẻ em
2. Biện luận được chẩn đoán gãy trên lồi cầu xương cánh tay trẻ em
3. Vận dụng nguyên tắc điều trị gãy trên lồi cầu xương cánh tay trẻ em vào tình huống
cụ thể
1. Tình huống phân tích
Tình huống 1
Bệnh nhân nam, 7 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, vào viện vì đau khuỷu tay trái sau tai nạn
sinh hoạt ngã chống tay. Cách vào viện 1 giờ, BN vấp ngã chống tay trái xuống đường.
Sau tai nạn BN tỉnh, đau nhiều khuỷu tay trái, biến dạng, sưng nề nhanh, không thể gấp-
duỗi chủ động và thụ đông khuỷu trái. Bệnh nhân được bố bất động bằng khăn treo tay
rồi chuyển vào Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Khám lâm sàng: tình trạng toàn thân ổn,
khuỷu tay trái: sưng nề nhiều, bầm tím tụ máu mặt trước, khuỷu đau chói, lệch trục chi
trên bên trái (vẹo trong 30 độ), tam giác khuỷu không biến dạng, mất đối chiều ngón 1,
mất gấp ngón 1,2; tê bì gan tay ngón 1,2,3; mạch quay không bắt được, đầu ngón hồng
ấm, phản hồi mao mạch đầu ngón bình thường.
Bệnh nhân được chụp xquang khớp khuỷu, kết quả như hình:
 Câu hỏi
1. Đưa ra những chỉ định cần thiết cấp cứu ban đầu cho người bệnh.
2. Lập luận chẩn đoán và đề xuất thêm cận lâm sàng để làm rõ chẩn đoán (nếu cần)
3. Lập kế hoạch điều trị cho người bệnh
Tình huống 2
Bệnh nhân nữ, 8 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, vào viện vì đau khuỷu tay trái sau tai nạn
sinh hoạt ngã chống tay. Cách vào viện 1 giờ, BN vấp ngã chống tay trái xuống đường.
Sau tai nạn BN tỉnh, đau nhiều khuỷu tay trái, biến dạng, sưng nề nhanh, không thể gấp-
duỗi chủ động và thụ đông khuỷu trái. Bệnh nhân được bố bất động bằng khăn treo tay
rồi chuyển vào Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Khám lâm sàng: tình trạng toàn thân ổn,
khuỷu tay trái: sưng nề nhiều, bầm tím tụ máu mặt trước, khuỷu đau chói, lệch trục chi
trên bên trái (vẹo trong 30 độ), tam giác khuỷu không biến dạng, mất duỗi cổ tay và các
ngón tay, mạch quay bắt rõ, đầu ngón hồng ấm, phản hồi mao mạch đầu ngón bình
thường.
Bệnh nhân được chụp xquang khớp khuỷu, kết quả như hình:
 Câu hỏi
1. Lập luận chẩn đoán
2. Tổn thương giải phẫu gặp phải trên bệnh nhân
3. Lập kế hoạch điều trị, tiên lượng cho bệnh nhân
Tình huống 3
Bệnh nhân nam, 7 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, vào viện vì đau khuỷu tay trái sau tai nạn
sinh hoạt ngã chống tay. Cách vào viện 1 giờ, BN vấp ngã chống tay trái xuống đường.
Sau tai nạn BN tỉnh, đau nhiều khuỷu tay trái, biến dạng, sưng nề nhanh, không thể gấp-
duỗi chủ động và thụ đông khuỷu trái. Bệnh nhân được bố bất động bằng khăn treo tay
rồi chuyển vào Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Khám lâm sàng: tình trạng toàn thân ổn,
khuỷu tay trái: sưng nề nhiều, bầm tím tụ máu mặt trước, khuỷu đau chói, lệch trục chi
trên bên trái (vẹo trong 30 độ), mạch quay không bắt được, đầu chi nhợt, lạnh, tê bì toàn
bộ bàn ngón tay, cẳng tay nề, vận động chủ động các ngón tay yếu, vận động thụ động
các ngón không đau.
Câu hỏi
1. Lập luận chẩn đoán sơ bộ, đề xuất cận lâm sàng (nếu cần)
2. Lập kế hoạch điều trị cho bệnh nhân

Tình huống 4
 Bệnh nhân nữ, 8 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, vào viện vì đau khuỷu tay trái sau tai nạn
sinh hoạt ngã chống tay. Cách vào viện 1 giờ, BN vấp ngã chống tay trái xuống đường.
Sau tai nạn BN tỉnh, đau nhiều khuỷu tay trái, biến dạng, sưng nề nhanh, không thể gấp-
duỗi chủ động và thụ đông khuỷu trái. Bệnh nhân được bố bất động bằng khăn treo tay
rồi chuyển vào Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Khám lâm sàng: tình trạng toàn thân ổn,
khuỷu tay trái: sưng nề nhiều, bầm tím tụ máu mặt trước, khuỷu đau chói, lệch trục chi
trên bên trái (vẹo trong 30 độ), tam giác khuỷu không biến dạng, vận động, cảm giác bàn
ngón tay bình thường, mạch quay bắt rõ, đầu ngón hồng ấm, phản hồi mao mạch đầu
ngón bình thường.
Bệnh nhân được chụp xquang khớp khuỷu, kết quả như hình:

Câu hỏi
1. Phân tích triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng, lập luận chẩn đoán
2. Lập kế hoạch điều trị, tiên lượng cho bệnh nhân
2. Yêu cầu chuẩn bị tình huống, ca bệnh + câu hỏi cho nhóm sinh viên: mỗi tổ sinh
viên chuẩn bị 1 tình huống.
3. Yêu cầu về sản phẩm trình bày của nhóm: mỗi nhóm trình bày bài chuẩn bị bằng file
ppt tại buổi giảng.
4. Tài liệu học tập (cho sinh viên)
- Handout bài giảng
 - Đoàn Quốc Hưng, Phạm Đức Huấn, Hà Văn Quyết. Bài giảng bệnh học ngoại khoa
(dùng cho sinh viên năm thứ 4). Tái bản lần thứ 4. Nhà xuất bản y học, 2020, trang
175-186
5. Tài liệu tham khảo (cho sinh viên)
- Đoàn Quốc Hưng, Trần Trung Dũng. Bệnh học ngoại khoa chấn thương chỉnh
hình. Nhà xuất bản y học, 2021, trang 316-330