VAØNG DA DO BAÁT ÑOÀNG NHOÙM MAÙU ABO

I. ÑAÏI CÖÔNG:
Baát ñoàng nhoùm maùu ABO thöôøng gaëp ôû treû coù nhoùm maùu A hay B vôùi baø
meï coù nhoùm maùu O. Ñaây laø tình traïng taùn huyeát ñoàng mieãn dòch gaây neân khi
coù baát ñoàng nhoùm maùu ABO giöõa baø meï vaø treû sô sinh. Quaù trình taùn huyeát baét
ñaàu töø trong töû cung vaø laø keát quaû cuûa quaù trình vaän chuyeån chuû ñoäng ñoàng
khaùng theå cuûa meï qua nhau thai. ÔÛ baø meï coù nhoùm maùu O, ñoàng khaùng theå
chieám öu theá laø 7S-IgG vaø coù khaû naêng xuyeân qua maøng nhau thai. Vì kích
thöôùc lôùn neân ñoàng khaùng theå 19S-IgM gaëp ôû baø meï coù nhoùm maùu A hay B
khoâng theå baêng qua nhau thai.
Tyû leä maéc beänh xaûy ra khoaûng 12-15 % nhöng test de Coombs tröïc tieáp chæ
döông tính khoaûng 3-4%. Beänh taùn huyeát do baát ñoàng nhoùm maùu ABO coù trieäu
chöùng chæ xaûy ra döôùi 1% taát caû treû sô sinh nhöng noù chieám khoaûng 2/3 tröôøng
hôïp beänh thieáu maùu taùn huyeát ôû treû.
II. CHAÅN ÑOAÙN:
1. Coâng vieäc chaån ñoaùn:
a) Hoûi :
 Thôøi gian xuaát hieän vaøng da: ngaøy thöù maáy sau sanh.
 Buù keùm, boû buù.
 Co giaät.
 Tieàn söû vaøng da cuûa anh/chò.
b) Khaùm:
 Ñaùnh giaù möùc ñoä vaøng da: ñaàu-thaân, ñeán tay chaân, toaøn thaân ñeán loøng
baøn tay-baøn chaân.
 Thieáu maùu.
 Tröông löïc cô, phaûn xaï nguyeân phaùt.
 Thoùp: khoâng phoàng.
c) Ñeà nghò xeùt nghieäm:
 Nhoùm maùu meï vaø con
 Pheát maùu ngoaïi bieân, Hct, CRP
 Ñònh löôïng Bilirubin/maùu.
 Test de Coombs
Neáu coù phöông tieän neân ñònh löôïng khaùng theå IgG anti-A hay anti-B trong
maùu meï vaø khaùng theå töông töï treân hoàng caàu con.
2. Chaån ñoaùn xaùc ñònh:
Vaøng da sôùm N1-2 + nhoùm maùu meï O, con A hoaëc B + test Coombs (+)
3. Chaån ñoaùn coù theå:
Vaøng da sôùm N1-2 + nhoùm maùu meï O, con A hoaëc B

III. ÑIEÀU TRÒ::

1. Nguyeân taéc:
 Ñieàu trò ñaëc hieäu: chieáu ñeøn, thay maùu
 Ñieàu trò hoã trôï: Duy trì ñuû dòch vaø naêng löôïng, ñieàu trò nhöõng yeáu toá
nguy cô goùp phaàn laøm naëng theâm tình traïng vaøng da (nhieãm truøng, söû
duïng thuoác gaây taùn huyeát, ngaït)
2. Chieáu ñeøn lieäu phaùp:
 Khi treû coù vaøng da do baát ñoàng nhoùm maùu ABO caàn chæ ñònh cho chieáu
ñeøn khi:
Baûng 1: Xöû trí taêng bilirubin maùu ôû treû ñuû thaùng

Treû ñuû thaùng

Tuoåi (giôø) Chieáu ñeøn Thay maùu
(Bilirubin mg%) (Bilirubin mg%)
24 7-10 18
25-48 10-12 20
49-72 12-15 20
> 72 12-15 20

Baûng 2: Xöû trí taêng bilirubin maùu ôû treû thieáu thaùng

Treû thieáu thaùng

Caân naëng (gram) Chieáu ñeøn Thay maùu
(Bilirubin mg%) (Bilirubin mg%)
1000 4-6 8-10
1001-1500 6-8 10-12
1501-2000 8-10 15
> 2000 10 17
 Neáu khoâng coù keát quaû Bilirubin sôùm, chæ ñònh chieáu ñeøn chæ caàn döïa
vaøo laâm saøng: möùc ñoä vaøng da (xem baøi vaøng da sô sinh)
 Söû duïng ñeøn aùnh saùng traéng hay aùnh saùng xanh, soá löôïng töø 6-8 boùng,
khoaûng caùch töø ñeøn ñeán treû khoaûng 30 - 40cm.
 Caàn che maét treû khi chieáu ñeøn.
 Taêng nhu caàu dòch: 10-20 mL/kg/ngaøy
3. Truyeàn thay maùu:
 Chæ ñònh: Treû vaøng da do baát ñoàng nhoùm maùu ABO coù daáu hieäu vaøng
da naëng (vaøng da saäm ñeán baøn tay baøn chaân hay keøm buù keùm boû buù)
vaø möùc bilirubin maùu (baûng 1 & 2)
 Choïn nhoùm maùu thay: maùu töôi (≤ 3 ngaøy) nhoùm maùu O coù noàng ñoä
khaùng theå anti -A vaø anti-B thaáp.
 Thay qua tónh maïch roán, soá löôïng maùu thay= 160ml/kg/ laàn thay.
 Vaán ñeà Möùc ñoä chöùng côù
Chieáu ñeøn laø bieän phaùp höõu hieäu, an toaøn ñeå I
laøm giaûm Bilirubin maùu Cochrane
Chæ ñònh chieáu ñeøn tích cöïc (ñeøn 2 maët) I
ñöôïc khuyeán caùo ngay luùc nhaäp vieän ñoái vôùi Pediatrics, EBM
vaøng da huyeát taùn do baát ñoàng nhoùm maùu Royal Princes Alfred Hospital