You are on page 1of 11

Trái phiếu | Việt Nam

Thị trường trái phiếu hàng tháng


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Quy định mới chặt chẽ hơn về hoạt động phát hành
riêng lẻ TPDN
Phạm Liên Hà, CFA ▪ Nghị định 65 sửa đổi một số quy định về hoạt động phát hành riêng lẻ TPDN nhằm
Giám đốc, Ngành Dịch Vụ Tài Chính bảo vệ NĐT (bổ sung các quy định về công bố thông tin, tài sản đảm bảo, mua lại
ha.plien@hsc.com.vn trước hạn), đảm bảo sự lành mạnh của thị trường (quy định rõ về NĐTCKCN và
+84 24 3933 4693 Ext. 4852 thu hẹp mục đích phát hành), tiệm cận các tiêu chuẩn phát hành TPDN ra công
Lưu Công Thành
chúng (quy định quyền biểu quyết, xếp hạng tín nhiệm trong các trường hợp nhất
Trưởng Phòng, Nghiên Cứu Trái Phiếu định), và một số quy định mang tính kỹ thuật (rút ngắn thời gian phân phối trái
thanh.luucong@hsc.com.vn phiếu).
+84 24 3933 4693 Ext. 4845
▪ Nghị định 65 chấm dứt khoảng trống pháp lý, giúp hoạt động phát hành TPDN sôi
động hơn trong những tháng tới, từ đó đưa tổng khối lượng TPDN lưu hành lên
1,35 triệu tỷ đồng vào cuối năm 2022 và 1,55 triệu tỷ đồng vào cuối năm 2023.

Quy định chặt chẽ hơn tạo điều kiện cho thị trường phát triển
Sau nhiều tháng chờ đợi với nhiều dự thảo, Nghị định 65 sửa đổi Nghị định 153 quy định
về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ cuối cùng đã được ban hành và có hiệu lực từ ngày
16/9/2022. Nội dung Nghị định 65 chỉ thay đổi một chút so với dự thảo cuối cùng và không
gây ra sự bất ngờ đối với thị trường.
Nội dung cơ bản của Nghị định 65 như sau:
▪ Quy định chặt chẽ hơn về khái niệm ‘nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp’
(NĐTCKCN) đối với cá nhân, từ đó giảm bớt số lượng NĐT cá nhân tham gia thị
trường.
▪ Quy định về biểu quyết cho người sở hữu trái phiếu, trong đó người sở hữu trái phiếu
được quyền yêu cầu doanh nghiệp phát hành mua lại trái phiếu trong trường hợp vi
phạm quy định về chào bán trái phiếu.
▪ Thu hẹp phạm vi mục đích phát hành, trong đó xóa bỏ mục đích phát hành trái phiếu
phục vụ tăng vốn hoạt động.
▪ Quy định phải có xếp hạng tín nhiệm đối với các doanh nghiệp phát hành có tỷ lệ vay
nợ cao.
▪ Quy định thêm nội dung trong hợp đồng phát hành trái phiếu và hoạt động công bố
thông tin.
▪ Quy định TPDN phát hành riêng lẻ phải được đăng ký tại TTLK và giao dịch thông qua
hệ thống giao dịch tập trung.
Nghị định 65 có thể giúp thị trường TPDN sôi động trở lại ở một mức độ nhất định sau khi
khá trầm lắng trong Q3/2022. HSC kỳ vọng hoạt động phát hành và thanh khoản thị trường
TPDN sẽ hồi phục phần nào trong Q4/2022, đạt 50% mặt bằng của 6 tháng cuối năm 2021.
Trong ngắn hạn, nhiều doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc chào bán riêng lẻ TPDN,
đặc biệt là các doanh nghiệp có tỷ lệ vay nợ cao trong ngành BĐS.
Chúng tôi sẽ phân tích chi tiết hơn nội dung Nghị định 65 và so sánh với Nghị định 153
trước đó cũng như đối chiếu với các quy định khác có liên quan như Luật chứng khoán từ
năm 2019, Nghị định 155.
Bản gốc bằng tiếng Anh của báo cáo này được phát hạnh vào ngày 6/10.

Biểu đồ 1: Tỷ trọng TPDN theo kỳ hạn


Khối lượng TPDN đáo hạn trong những tháng tới không lớn

Bất động sản Tổ chức tín dụng Các ngành khác


60,000
50,000
40,000
tỷ đồng

30,000
20,000
10,000
0
T10/22

T11/22

T12/22

T1/23

T2/23

T3/23

T4/23

T5/23

T6/23

T7/23

T8/23

T9/23

T10/23

T11/23

T12/23

Nguồn: HSC, HNX


www.hsc.com.vn Powered by FactSet RMS Partners Trang 1

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Chấm dứt khoảng trống pháp lý


Nghị định 65 quy định chặt chẽ hơn về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ. Trong đó
quy định chặt hơn về định nghĩa NĐTCKCN, thu hẹp phạm vi mục đích phát hành,
quy định phải có xếp hạng tín nhiệm đối với các doanh nghiệp phát hành có tỷ lệ vay
nợ cao, quy định mua lại TPDN trong các trường hợp nhất định và rút ngắn thời gian
phân phối TPDN. Nghị định 65 được ban hành chấm dứt khoảng trống pháp lý và
tạo điều kiện để thị trường TPDN sôi động trở lại. Theo đó, HSC kỳ vọng quy mô thị
trường TPDN sẽ đạt 1,35 triệu tỷ đồng vào cuối năm 2022 và 1,55 triệu tỷ đồng vào
cuối năm 2023.
Quy định chặt hơn các tiêu chí dành cho NĐTCKCN
Theo Luật chứng khoán năm 2019, chỉ những NĐTCKCN mới đủ điều kiện tham gia
mua và giao dịch TPDN phát hành riêng lẻ bằng đồng VND. Nghị định 65 không thay
đổi định nghĩa về NĐTCKCN mà bổ sung thêm các tiêu chí mới để trở thành
NĐTCKCN.
NĐTCKCN là cá nhân muốn mua TPDN phát hành riêng lẻ phải đảm bảo danh mục
chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch do NĐT nắm giữ có giá trị tối thiểu 2 tỷ đồng
được xác định bằng giá trị thị trường bình quân theo ngày của danh mục chứng khoán
(không bao gồm giá trị vay giao dịch ký quỹ và giá trị chứng khoán thực hiện giao dịch
mua bán lại) trong thời gian tối thiểu 180 ngày liền kề trước ngày xác định tư cách
NĐTCKCN. Việc xác định NĐTCKCN tại điểm này có giá trị trong vòng 3 tháng kể từ
ngày được xác nhận. Giấy xác nhận NĐTCKCN có giá trị trong vòng 3 tháng (thay vì
12 tháng) kể từ ngày được xác nhận.
Quy định cũ (Nghị định 155) chỉ yêu cầu NĐT cá nhân được xác định là NĐTCKCN
phải đảm bảo danh mục chứng khoán niêm yết do NĐT nắm giữ có giá trị tối thiểu 2
tỷ đồng tại thời điểm xác nhận, không loại trừ giá trị vay qua giao dịch ký quỹ và giao
dịch mua bán lại. Và điều này tạo ra kẽ hở để các NĐT với số tiền tiết kiệm ít ỏi, không
đủ năng lực đầu tư vào TPDN có mức độ rủi ro cao, tạo ra nguy cơ bất ổn xã hội. Quy
định mới có thể làm giảm bớt quy mô phát hành TPDN nhưng HSC tin rằng điều này
sẽ giúp thị trường lành mạnh hơn.
Nâng mệnh giá TPDN quy định lên 100 triệu đồng
Một điều chỉnh nhỏ nhưng đáng chú ý là quy định mệnh giá TPDN phát hành riêng lẻ
được nâng lên 100 triệu đồng hoặc bội số của 100 triệu đồng từ 100.000 đồng trước
đây. Sự thay đổi này có lẽ để tránh các NĐT nhỏ đầu tư vào thị trường TPDN. Tuy
nhiên, quy định này trực tiếp đi ngược lại với quy định của Luật chứng khoán năm
2019 (có hiệu lực pháp lý cao hơn Nghị định 65), trong đó quy định mệnh giá TPDN
(nói chung) là 100.000 đồng.
Quy định chặt chẽ hơn về trái phiếu có bảo đảm
Nghị định 65 quy định đối với trái phiếu có bảo đảm, giá trị của tài sản bảo đảm được
định giá bởi tổ chức có chức năng thẩm định giá, được giám sát một cách phù hợp
và có thủ tục đảm bảo quyền lợi của người sở hữu trái phiếu trong trường hợp xử lý
tài sản đảm bảo.
Những quy định trên nhằm bảo vệ NĐT (người sở hữu trái phiếu) trước các gian lận
về tài sản đảm bảo. Tuy nhiên, quy định giá trị của tài sản bảo đảm được định giá bởi
tổ chức có chức năng thẩm định giá cần được làm rõ hơn vì công tác định giá trái
phiếu có thể được thành viên VBMA (Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam) thực
hiện.
Có 38,1% TPDN ngành BĐS là trái phiếu có tài sản bảo đảm trong khi hầu hết TPDN
của NHTM là trái phiếu không có tài sản bảo đảm nên quy định trên ảnh hưởng nhiều
nhất đến doanh nghiệp phát hành là doanh nghiệp BĐS.

www.hsc.com.vn Trang 2

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Bảng 2: Tỷ trọng TPDN có đảm bảo và không đảm bảo


Trái phiếu công ty BĐS chiếm tỷ trọng cao nhất trong danh mục trái phiếu có đảm bảo
(38.1%), trong khi đó trái phiếu ngân hàng hầu hết là trái phiêu không đảm bảo
Có đảm bảo Không đảm bảo Không công bố (tỷ
(tỷ đồng) (tỷ đồng) đồng)
Doanh nghiệp BĐS 172,929 43,761 237,562
Tổ chức tín dụng 5,825 307,626 124,505
Các ngành khác 305,209 400,224 656,439
Nguồn: HSC, VBMA, HNX

Quy định quyền biểu quyết cho người sở hữu trái phiếu
Nghị định 65 quy định doanh nghiệp phát hành phải đưa vào hợp đồng phát hành trái
phiếu các quyền của người sở hữu trái phiếu, gồm:
• Quyền thông qua hoặc phủ quyết các thay đổi điều kiện, điều khoản của trái
phiếu sau khi phát hành.
• Cách thức thay đổi đại diện người sở hữu trái phiếu (là người đại diện cho
quyền lợi của người sở hữu trái phiếu và giám sát việc sử dụng tiền thu được
từ phát hành trái phiếu).
• Quyền được yêu cầu mua lại trái phiếu trong trường hợp doanh nghiệp phát
hành vi phạm pháp luật về chào bán TPDN (theo quyết định của cấp có thẩm
quyền) hoặc vi phạm hợp đồng phát hành trái phiếu, và vi phạm đó không
thể khắc phục hoặc biện pháp khắc phục không được chấp thuận.
• Các vấn đề khác cần sự chấp thuận của người sở hữu trái phiếu.
Tất cả các quyền nói trên cần được ghi rõ trong hợp đồng và để có hiệu lực cần số
người sở hữu trái phiếu đại diện từ 65% tổng số trái phiếu cùng loại đang lưu hành
trở lên chấp thuận.
Hai quy định đầu tiên áp dụng cho TPDN phát hành ra công chúng và hiện áp dụng
cho cả TPDN phát hành riêng lẻ nhằm bảo vệ người sở hữu trái phiếu.
Quy định thứ ba liên quan đến việc bắt buộc mua lại trước hạn – thường không phổ
biến trên thế giới (thường khởi phát từ các sự kiện tín dụng) và không áp dụng cho
trái phiếu phát hành ra công chúng – là một quy định tích cực (theo HSC) nhưng hiệu
quả trong thực tế sẽ không được như cơ quan quản lý mong đợi.
Một mặt, doanh nghiệp phát hành có thể sử dụng các rào cản kỹ thuật để cản trở
người sở hữu trái phiếu thực hiện các quyền của mình bằng cách nâng tỷ lệ tối thiểu
người sở hữu trái phiếu yêu cầu mua lại trái phiếu trước hạn lên mức cao khó đạt
được, bằng cách sử dụng ‘tay trong’ trong số các nhà đầu tư trái phiếu (hoặc tự phát
hành cho chính mình).
Mặt khác, việc này có thể dẫn đến tranh chấp kéo dài, thậm chí có thể kéo dài qua cả
thời gian đáo hạn của bản than trái phiếu.
Cần làm rõ một số nội dung sau khi bãi bỏ những điều khoản quan trọng
Nghị định 65 bãi bỏ một trong những quyền lợi của người sở hữu trái phiếu được quy
định trong Nghị định 153 (khoản C, điều 8). Cụ thể: được dùng trái phiếu để chuyển
nhượng, cho, tặng, thừa kế, chiết khấu; được sử dụng trái phiếu làm tài sản bảo đảm
trong các quan hệ dân sự và quan hệ thương mại theo quy định của pháp luật.
Điều khoản trên được bãi bỏ vì có thể gây ra sự mâu thuẫn khi Nghị định 65 quy định
chỉ NĐTCKCN được phép mua TPDN phát hành riêng lẻ.
Trong trường hợp TPDN không được phép sử dụng làm tài sản đảm bảo hoặc tài sản
thế chấp trong các hợp đồng repo, mức độ hấp dẫn của TPDN sẽ giảm đáng kể. Tuy
nhiên, có thể hiểu nội dung trên theo một cách khác, đó là nếu các bên tham gia vào
các giao dịch đều là NĐTCKCN, thì những giao dịch này sẽ được phép thực hiện.
Do đó, sẽ cần chờ Bộ Tài chính ban hành các hướng dẫn thực hiện cụ thể ở đây.
Nghị định 65 cũng bãi bỏ một mục đích huy động quan trong khi phát hành TPDN, đó
là “tăng quy mô vốn hoạt động”. Các quy định được tiếp tục duy trì bao gồm:

www.hsc.com.vn Trang 3

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

• Để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư.


• Cơ cấu lại nguồn vốn của doanh nghiệp.
• Các mục đích phát hành khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Trên phương diện của cơ quan quản lý, mục đích huy động “tăng quy mô vốn hoạt
động” là khó kiểm soát và không rõ ràng, khiến cho NĐT khó đánh giá được rủi ro của
trái phiếu phát hành. Có những trường hợp công ty mẹ phát hành trái phiếu với mục
đích nâng quy mô vốn hoạt động và tiền thu được từ phát hành sau đó được chuyển
cho công ty con (chẳng hạn một công ty dự án với tỷ lệ đòn bẩy cao), từ đó che giấu
rủi ro và mục đích phát hành thực sự. Quy định mới phù hợp với mục tiêu của cơ
quan quản lý là nâng cao tính minh bạch của trái phiếu phát hành và bảo vệ NĐT, đặc
biệt NĐTCKCN cá nhân.
Một số người hành nghề luật cho rằng Nghị định 65 chưa quy định rõ trái phát hành
được phép sử dụng để tài trợ cho dự án đầu tư của các công ty con của doanh nghiệp
phát hành hay chỉ được phép tài trợ cho các dự án của chính doanh nghiệp phát hành.
Đây là một điểm quan trong nữa cần được Bộ Tài chính làm rõ trong văn bản hướng
dẫn thực hiện.
Quy định phải xếp hạng tín nhiệm đối với những doanh nghiệp phát hành
có tỷ lệ vay nợ cao
Nghị định 65 quy định các trường hợp doanh nghiệp phải có xếp hạng tín nhiệm khi
phát hành trái phiếu. Cụ thể:
• Tổng giá trị trái phiếu phát hành trong 12 tháng gần nhất trên 500 tỷ và lớn hơn
50% vốn chủ sở hữu; hoặc
• Tổng số dư trái phiếu lớn hơn 100% vốn chủ sở hữu.
Quy định trên đã được áp dụng cho TPDN phát hành ra công chúng (theo khoản 2,
điều 19 và khoản 3 điều 310 trong Nghị định 155/2020). HSC cho rằng việc áp dụng
quy định này cho TPDN phát hành riêng lẻ cho thấy cơ quan quản lý muốn khuyến
khích các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp phải có xếp hạng tín nhiệm nói
riêng phát hành trái phiếu ra công chúng.
Chúng tôi ước tính ít nhất 40% tổng số doanh nghiệp cần phải có xếp hạng tín nhiệm
khi muốn tiếp tục phát hành trái phiếu. Con số ước tính này dựa trên một báo cáo gần
đây của Bộ Tài chính: trong số 380 doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu trong năm
2021, có 151 doanh nghiệp có giá trị trái phiếu phát hành lớn hơn 100% vốn chủ sở
hữu.
Mặc dù tích cực trong trung dài hạn, quy định trên chắc chắn sẽ khiến cho việc phát
hành TPDN trở nên phức tạp hơn cũng như chi phí phát hành cũng có thể cao hơn.
Rút ngắn thời gian tối đa phân phối trái phiếu
Nghị định 65 quy định thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt chào bán không
vượt quá 30 ngày kể từ ngày công bố thông tin trước đợt chào bán thay vì 90 ngày
như trước đây. Tổng thời gian chào bán trái phiếu thành nhiều đợt tối đa không quá
6 tháng kể từ ngày phát hành của đợt chào bán đầu tiên thay vì 12 tháng như trước
đây.
Thay đổi này làm cho hoạt động phát hành riêng lẻ trở lên khó khăn hơn vì 30% tổng
khối lượng phát hành trong năm 2021 thời gian phân phối kéo dài hơn 30 ngày và
thời gian phân phối bình quân là 36 ngày như trình bầy trong Bảng 3 dưới đây.

www.hsc.com.vn Trang 4

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Bảng 3: TPDN phát hành có thời gian phân phối trên 30 ngày kể từ năm 2021
Có 30% TPDN phát hành từ năm 2021 cần thời gian trên 30 ngày để hoàn tất việc phân
phối
Khối lượng phát Thời gian phân phối
Ngành Tỷ trọng (%)
hành (tỷ đồng) bình quân (ngày)
Tổ chức tín dụng 96,841.21 29% 34.16
BĐS 96,098.98 32% 40.31
Chứng khoán 27,314.16 37% 42.92
Dịch vụ 24,56.,24 37% 38.26
Các ngành khác 18,567.50 21% 28.07
Công nghiệp chế biến
24,125.54 29% 40.93
chế tạo
Xây dựng 10,977.75 24% 19.63
Tổng 298,492,38 30% 36.31
Nguồn: HSC, HNX

Các doanh nghiệp phát hành có thể giảm khối lượng trái phiếu phát hành để có thể
đảm bảo thời gian phân phối hoặc thay vào đó phát hành ra công chúng; vì theo quy
định cho trái phiếu phát hành ra công chúng, thời gian phân phối trái phiếu tối đa của
từng đợt chào bán vẫn là 90 ngày và tổng thời gian chào bán trái phiếu thành nhiều
đợt tối đa vẫn là 12 tháng.
Sự khách nhau giữa phát hành ra công chúng và phát hành riêng lẻ
Phát hành ra công chúng so Nghị định 65 được ban hành nhằm quy định chặt chẽ hơn về hoạt động phát hành
với phát hành riêng lẻ: điều riêng lẻ TPDN, đưa các điều kiện phát hành riêng lẻ về gần hơn với phát hành ra công
kiện khó khăn hơn nhưng chúng. Đồng thời, quy định phát hành ra công chúng cũng được siết chặt hơn.
mức độ thành công cao hơn
Doanh nghiệp phải thỏa mãn các tiêu chí sau đây để được phép phát hành trái phiếu
ra công chúng:
• Có vốn điều lệ đã góp ít nhất là 30 tỷ đồng.
• Có lãi trong 3 năm gần nhất
• Không có lỗ lũy kế.
• Không có nợ xấu tại thời điểm phát hành
Những tiêu chí trên không áp dụng cho phát hành TPDN riêng lẻ. Tuy nhiên, phát
hành TPDN ra công chúng có những lợi ích sau:
• Trái phiếu phát hành có thể được phân phối cho nhiều đối tượng NĐT hơn, không
chỉ hạn chế ở các NĐTCKCN như trong trường hợp phát hành riêng lẻ.
• Thời gian phân phối tối đa là 90 ngày thay vì chỉ 30 ngày và tổng thời gian chào
bán trái phiếu thành nhiều đợt tối đa là 12 tháng thay vì chỉ 6 tháng.
Phát hành ra công chúng có tỷ lệ thành công cao hơn so với phát hành riêng lẻ.
Trên thực tế, không phải toàn bộ các doanh nghiệp phát hành đáp ứng được đủ các
điều kiện phát hành ra công chúng. Theo phân tích của HSC, chỉ 83% số doanh nghiệp
niêm yết trên HSX (342 trong tổng số 410 doanh nghiệp) đáp ứng toàn bộ các tiêu chí
phát hành ra công chúng. Tỷ lệ này ở các doanh nghiệp niết yết trên HNX còn thấp
hơn (261 trong tổng số 341 doanh nghiệp) và còn thấp hơn nữa trên Upcom (467
trong tổng số 857 doanh nghiệp).
Những con số trên cho thấy các doanh nhiệp niêm yết lớn có năng lực tốt hơn và khả
năng phát hành ra công chúng cao hơn cả. Khả năng phát hành ra công chúng của
những doanh nghiệp chưa niêm yết thấp hơn vì để phát hành ra công chúng cần thỏa
mãn các tiêu chí và quy định về công bố thông tin tài chính (công bố công khai), là
điều mà nhiều doanh nghiệp không mong muốn.
Theo phân tích của chúng tôi, có 167 trong số 742 doanh nghiệp phát hành hiện nay
(bao gồm cả phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng) là các doanh nghiệp
niêm yết, trong đó có 26 tổ chức tín dụng. Tổng lượng trái phiếu phát hành của các
doanh nghiệp này là 895 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 46,9% trong tổng số TPDN
phát hành. Khối lượng trái phiếu lưu hành của các doanh nghiệp trên là 571 nghìn tỷ
đồng, chiếm tỷ trọng 42,8% trong tổng lượng TPDN lưu hành. Tuy nhiên, nếu không

www.hsc.com.vn Trang 5

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

tính các tổ chức tín dụng, tỷ trọng khối lượng trái phiếu của các doanh nghiệp phát
hành niêm yết trong tổng khối lượng TPDN phát hành là 22,2%; tương đương 279
nghìn tỷ đồng và tỷ trọng trong tổng khối lượng TPDN lưu hành là 17,8%; tương
đương 160 nghìn tỷ đồng.
Dựa trên các số liệu thu thập được trên đây, HSC cho rằng 10% lượng phát hành của
các tổ chức kinh tế và gần như toàn bộ trái phiếu phát hành của TCTD đủ điều kiện
phát hành ra công chúng, nghĩa là hơn 1/3 tổng khối lượng trái phiếu phát hành có
thể phát hành ra công chúng. Đây là kết quả tích cực và là điều các cơ quan quản lý
mong muốn.
Những khó khăn trong hoạt động phát hành ra công chúng chủ yếu là thời gian thực
hiện các thủ tục phát hành, mất đến 30 ngày thay vì 10 ngày như trong trường hợp
phát hành riêng lẻ cũng như những khó khăn khác trong việc nộp hồ sơ xin phát hành.
Tuy nhiên, những khó khăn nói trên có thể được giải quyết nếu cơ quan quản lý cải
thiện các quy trình làm việc nội bộ.

www.hsc.com.vn Trang 6

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Quy định chặt chẽ hơn về báo cáo và công bố thông tin
Nghị định 65 quy định chặt chẽ hơn về báo cáo và công bố thông tin đến cơ quan
quản lý và ra công chúng.
Doanh nghiệp phát hành có thêm nghĩa vụ báo cáo cơ quan quản lý, gồm:
• Báo cáo kiểm toán về phân phối các quỹ (cả năm và bán niên).
• Cam kết khác đối với nhà đầu tư mua trái phiếu.
• Thay đổi trong hợp đồng trái phiếu.
• Cam kết của doanh nghiệp phát hành về việc mua lại trái phiếu trước hạn.
• Xử phạt vi phạm theo quy định về xử phạt vi phạm và Luật chứng khoán.
Trong trường hợp phát hành riêng lẻ, những thông tin trên sẽ chỉ báo cáo cho cơ quan
quản lý và không công bố công khai.
Về thông tin công bố ra công chúng, Nghị định 65 quy định thêm thông tin cần được
công bố trên trang web của SGDCK Hà Nội (HNX).
Trên thực tế, tính minh bạch của thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã được cải thiện
đáng kể kể từ khi cổng thông tin trên đi vào hoạt động. Những thông tin như khối
lượng trái phiếu phát hành, mua lại, chuyển đổi hàng ngày, thông tin về khối lượng
phát hành và lưu hành, cơ cấu theo kỳ hạn, doanh nghiệp phát hành, ngành… là
những thông tin được công bố trên cổng thông tin.
Nghị định 65 quy định công bố thêm các thông tin sau ra công chúng: lãi suất coupon
và NĐT sơ cấp cũng như các trường hợp không trả lãi, gốc trái phiếu đúng hạn, không
sử dụng tiền thu được từ phát hành vào đúng mục đích đã công bố, và các trường
hợp bắt buộc phải mua lại trái phiếu.
Hệ thống lưu ký và giao dịch tập trung được triển khai vào giữa năm 2023
Ngoài ra, theo quy định, trái phiếu phát hành riêng lẻ phải được lưu ký tập trung tại
TTLK và các giao dịch phải được thực hiện tập trung qua một nền tảng giao dịch của
HNX, tương tự nền tảng giao dịch TPCP.
Trái phiếu phát hành ra công chúng phải được lưu ký tại TTLK và niêm yết trên hệ
thống giao dịch riêng. Tuy nhiên, một phần trái phiếu phát hành ra công chúng (16,3
nghìn tỷ đồng trong tổng số 109,9 nghìn tỷ đồng) hiện đang tạm thời niêm yết trên
SGDCK TP. HCM cho đến khi hệ thống giao dịch TPDN mới của HNX đi vào vận
hành.
Nền tảng giao dịch và hệ thống lưu ký có thể sẵn sàng đi vào vận hành vào giữa năm
2023 theo như điều khoản quy định về thời gian chuẩn bị của Nghị định 65. Những hạ
tầng này sẽ giúp cơ quan quản lý có thể tiếp cận trực tuyến dữ liệu giao dịch trên thị
trường TPDN, từ đó giúp công tác điều hành trở nên hiệu quả hơn và đảm bảo ứng
phó kịp thời trước các diễn biến thị trường. Tuy nhiên, dữ liệu này sẽ không được
công bố công khai.
Hệ thống lưu ký và giao dịch tập trung có thể tạo điều kiện cho hoạt động giao dịch
TPDN diễn ra thuận lợi hơn so với việc chỉ lưu ký tại một tổ chức lưu ký như trước
đây (thường là công ty chứng khoán).
Diễn biến tích cực cho thị trường TPDN
Mặc dù có nội dung chặt chẽ hơn, Nghị định 65 có tác động tích cực đến sự phát triển
của thị trường TPDN, đặc biệt là trong dài hạn.

www.hsc.com.vn Trang 7

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Hoạt động phát hành riêng lẻ TPDN sẽ sôi động trở lại mặc dù khối lượng
phát hành dự báo sẽ thấp
Kể từ khi cơ quan quản lý công bố dự thảo lần đầu tiên vào tháng 4/2022 đến khi Nghị
định 65 chính thức được ban hành, đã có một khoảng trống pháp lý trên thị trường
và khiến cho hoạt động phát hành TPDN phần nào bị ngưng trệ. Trái phiếu phát hành
cần có thời gian để phân phối đến người mua. Các đợt phát hành mới có thể đã chững
lại kể từ tháng 4 nhưng kéo dài đến tháng 5 và tháng 6 mới hoàn thành (Biểu đồ 4).
Biểu đồ 4: Khối lượng TPDN phát hành theo tháng
Khối lượng TPDN phát hành giảm từ T7/2022

BĐS Tổ chức tín dụng Các ngành khác


120,000

100,000

80,000

60,000

40,000

20,000

0
T2 1
T3 1
T4 1
T5 1
T6 1
T7 1
T8 1
T9 1
T1 21
T1 21
T1 21

T1 1
T2 2
T3 2
T4 2
T5 2
T6 2
T7 2
T8 2
T9 2
2
/2
/2
/2
/2
/2
/2
/2
/2

2
/2
/2
/2
/2
/2
/2
/2
/2
/2
/
0/
1/
2/
T1

Nguồn: HSC, HNX

Kể từ khi Nghị định 65 có hiệu lực vào tháng 9/2022, hoạt động phát hành TPDN dự
báo sẽ tăng trở lại từ tháng 11/2022. Trước những điều kiện không thuận lợi của thị
trường thế giới (lãi suất tăng, thanh khoản thắt chặt) và những quy định mới chặt chẽ
hơn trong Nghị định 65, khối lượng TPDN phát hành sẽ khó lòng đạt được mức bình
quân 60 nghìn tỷ đồng/tháng như trong Q2/2022 hay mức 70 nghìn tỷ đồng/tháng như
trong 6 tháng cuối năm 2021. Tuy nhiên, HSC tin rằng khối lượng phát hành bình quân
tháng có thể đạt 30 nghìn tỷ đồng vào cuối năm nay, và đạt 40-50 nghìn tỷ đồng vào
năm 2023.
Vì vậy, chúng tôi dự đoán quy mô thị trường TPDN có thể đạt 1,35 triệu tỷ đồng, tương
đương 15,5% GDP vào cuối năm 2022 và 1,55 triệu tỷ đồng, tương đương 16% GDP
vào cuối năm 2023; và không phát sinh vấn đề nghiêm trọng trong việc tái cơ cấu các
trái phiếu đến hạn trong năm 2022 hay 2023.
Tăng cường phát hành TPDN ra công chúng
Khối lượng TPDN phát hành ra công chúng là 17 nghìn tỷ đồng trong năm 2021 và
8,5 nghìn tỷ đồng tính từ đầu năm. Khối lượng TPDN phát hành ra công chúng đang
lưu hành ước tính là 109,9 nghìn tỷ đồng (nhưng chỉ 16,3 nghìn tỷ đồng được niêm
yết).
Với sự khuyến khích của Nghị định 65, HSC ước tính tổng lượng TPDN phát hành ra
công chúng có thể đạt 20 nghìn tỷ đồng trong năm nay và 100 nghìn tỷ đồng trong
năm sau, từ đó nâng tổng khối lượng TPDN phát hành ra công chúng đang lưu hành
vào cuối năm 2023 lên 200 nghìn tỷ đồng – cao gấp đôi mức hiện tại. Có thể kỳ vọng
nền tảng giao dịch mới sẽ tạo điều kiện cho việc niêm yết TPDN phát hành ra công
chúng, từ đó cải thiện tính minh bạch và thanh khoản thị trường.

www.hsc.com.vn Trang 8

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Biểu đồ 5: Khối lượng TPDN phát hành (tất cả các ngành)


Trước khi ban hành Nghị định 65, khối lượng TPDN phát hành đã giảm kể từ T7/2022

2021 2022
120,000

100,000

80,000

tỷ đồng
60,000

40,000

20,000

0
Thg1 Thg2 Thg3 Thg4 Thg5 Thg6 Thg7 Thg8 Thg9 Thg10 Thg11 Thg12
Nguồn: HSC, HNX
Biểu đồ 6: Khối lượng TPDN phát hành (ngành BĐS)
Khối lượng TPDN BĐS phát hành hàng tháng duy trì ở mức trên 7 nghìn tỷ đồng trong
Q3/2022

2021 2022

50,000

40,000
tỷ đồng

30,000

20,000

10,000

0
Thg1 Thg2 Thg3 Thg4 Thg5 Thg6 Thg7 Thg8 Thg9 Thg10 Thg11 Thg12

Nguồn: HSC, HNX


Biểu đồ 7: Khối lượng TPDN phát hành (ngành ngân hàng)
Khối lượng TPDN ngân hàng giảm xuống mức thấp kỷ lục (2 nghìn tỷ đồng) trong tháng
9
2021 2022

40,000

30,000
tỷ đồng

20,000

10,000

0
Thg1 Thg2 Thg3 Thg4 Thg5 Thg6 Thg7 Thg8 Thg9 Thg10 Thg11 Thg12
Nguồn: HSC, HNX

www.hsc.com.vn Trang 9

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Biểu đồ 8: Khối lượng TPDN phát hành (không tính TPDN ngân hàng và BĐS)
Khối lượng TPDN phát hành (không tính TPDN ngân hàng và BĐS) trong 9 tháng đầu
năm 2022 cao hơn 9 tháng đầu năm 2021 do có một lượng lớn trái phiếu đã được phát
hành trong 4 tháng đầu năm 2022
2021 2022

40,000

30,000

tỷ đồng
20,000

10,000

0
Thg1 Thg2 Thg3 Thg4 Thg5 Thg6 Thg7 Thg8 Thg9 Thg10 Thg11 Thg12
Nguồn: HSC, HNX

www.hsc.com.vn Trang 10

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)


Báo cáo Thị trường trái phiếu Ngày 13/10/2022

Tuyên bố miễn trách


Bản quyền thuộc về CTCP Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HSC) 2021.

Báo cáo này được HSC hoặc một trong các chi nhánh viết và phát hành để phân phối tại Việt Nam và nước ngoài; phục vụ cho các nhà
đầu tư tổ chức chuyên nghiệp là khách hàng của HSC và đồng ý nhận các sản phẩm nghiên cứu phân tích dành cho khách hàng tổ chức
của HSC. Nếu quý độc giả không thuộc đối tượng nhà đầu tư nói trên, báo cáo này sẽ không nhằm phục vụ quý độc giả và quý độc giả
không nên đọc hoặc dựa vào nội dung báo cáo này.

Báo cáo nghiên cứu này được viết với mục tiêu duy nhất là cung cấp những thông tin khái quát đến nhà đầu tư tổ chức. Báo cáo này
không nhằm tới những mục tiêu đầu tư cụ thể, tình trạng tài chính cụ thể hay nhu cầu cụ thể của bất kỳ người nào nhận được hoặc đọc
báo cáo này. Nhà đầu tư phải có quyết định của riêng mình dựa trên tình hình tài chính và mục tiêu đầu tư cụ thể của mình. Các thông tin
cũng như ý kiến trong báo cáo không mang tính chất mời chào mua hay bán bất cứ chứng khoán, quyền chọn, hợp đồng tương lai hay
công cụ phái sinh nào tại bất kỳ lãnh thổ có quyền tài phán nào. Đồng thời, các thông tin cũng như ý kiến trong báo cáo cũng không nhằm
mục đích quảng cáo cho bất cứ công cụ tài chính nào.

Ý kiến, dự báo và ước tính chỉ thể hiện quan điểm của người viết tại thời điểm phát hành, không được xem là quan điểm của HSC và có
thể thay đổi mà không cần thông báo. HSC có thể đưa ra khuyến nghị hoặc nhận định khác đối với các đối tượng nhà đầu tư không đồng
ý với nội dung của báo cáo này. HSC không có nghĩa vụ phải cập nhật, sửa đổi báo cáo này dưới mọi hình thức cũng như thông báo với
người đọc trong trường hợp các quan điểm, dự báo và ước tính trong báo cáo này thay đổi hoặc trở nên không chính xác. Thông tin trong
báo cáo này được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau và chúng tôi không đảm bảo về sự hoàn chỉnh cũng như độ chính xác của thông
tin.

HSC có thể sử dụng các nghiên cứu trong báo cáo này cho hoạt động mua bán chứng khoán tự doanh hoặc mua bán chứng khoán cho
các quỹ mà HSC đang quản lý. HSC có thể giao dịch cho chính công ty theo những gợi ý về giao dịch ngắn hạn của các chuyên gia phân
tích trong báo cáo này và cũng có thể tham gia vào các giao dịch chứng khoán trái ngược với ý kiến tư vấn và quan điểm thể hiện trong
báo cáo này. Nhân viên của HSC có thể có lợi ích tài chính ở những chứng khoán được đề cập trong báo cáo này hoặc các công cụ có
liên quan. HSC có thể có nghiệp vụ ngân hàng đầu tư hoặc tìm kiếm mối quan hệ hợp tác kinh doanh với những công ty được đề cập đến
trong báo cáo này.

Nhà đầu tư phải lưu ý rằng giá và khối lượng giao dịch của các công cụ tài chính luôn biến động, có thể lên hoặc xuống. Những diễn biến
trong quá khứ, nếu có, không hàm ý cho những kết quả tương lai.

Báo cáo này là tài sản của HSC và không được công bố rộng rãi ra công chúng, vì vậy không ai được phép sao chép, tái sản xuất, phát
hành cũng như tái phân phối bất kỳ nội dung nào của báo cáo hay toàn bộ báo cáo vì bất kỳ mục đích nào nếu không có văn bản chấp
thuận của HSC. Mọi cá nhân, tổ chức sẽ chịu trách nhiệm đối với HSC về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào mà HSC hoặc khách hàng của
HSC phải chịu do bất kỳ hành vi vi phạm theo Tuyên bố miễn trách này và theo quy định của pháp luật.

____________________________________________

Giải thích các mức đánh giá cổ phiếu dành cho khách hàng tổ chức

Mua vào: Kỳ vọng tăng giá trên 20% trong khoảng thời gian 12 tháng
Tăng tỷ trọng: Kỳ vọng tăng giá từ 5% đến 20% trong khoảng thời gian 12 tháng
Nắm giữ: Kỳ vọng tăng giá hoặc giảm giá dưới 5% trong khoảng thời gian 12 tháng
Giảm tỷ trọng: Kỳ vọng giảm giá từ 5% đến 20% trong khoảng thời gian 12 tháng
Bán ra: Kỳ vọng giảm giá trên 20% trong khoảng thời gian 12 tháng

TRỤ SỞ CHÍNH CHI NHÁNH HÀ NỘI


Tầng 5 & 6, Tòa nhà AB Tầng 2, Tòa nhà Cornerstone
76 Lê Lai, Quận 1, TPHCM 16 Phan Chu Trinh, Quận Hoàn Kiếm
T: (+84 28) 3823 3299 T: (+84 24) 3933 4693
F: (+84 28) 3823 3301 F: (+84 24) 3933 4822

E: info@hsc.com.vn W: www.hsc.com.vn

www.hsc.com.vn Trang 11

Xin vui lòng xem nội dung chi tiết về xung đột lợi ích và khuyến cáo cuối báo cáo này

Document downloaded by Anh Nqp (HSC)

You might also like