Fikir  

İş İçi
Big Tech'in işten çıkarılması, gelecek şeylerin başlangıcı olabilir
Şirketler, düşük büyümeli bir ekonomik iklim için maliyet tabanlarını ayarlamaya
başlıyor

RİCHARD SULAR

Twitter kısa süre önce 3.700 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu © Brendan McDermid/Reuters

Richard Sular BİR SAAT ÖNCE

Ücretsiz Büyük teknoloji güncellemeleri alın

Size her sabah en son Büyük teknoloji haberlerini toplayan bir myFT Daily Digest e-postası
göndereceğiz.

E-posta adresinizi giriniz Üye olmak

Teknoloji endüstrisinin en başarılı şirketlerinden bazılarının yeni, düşük büyüme

aşamasına girdiğine dair daha fazla kanıt arayan herkes için, toplu iş kayıplarının
ortaya çıkması önemli bir an gibi görünecek. Şirketlerin yüksek büyüme oranları,
devasa boyutlara ulaştıklarında bile, ekonomik yerçekimine meydan okuyor
gibiydi. Artık değil.

Elon Musk'ın Twitter'ın işgücünün yarısını, 3.700 iş kaybıyla baltalama hamlesi,

Facebook'un ana şirketi Meta'nın 11.000 işçiyi veya sekizde birinden fazlasını işten
çıkardığını söylemesinden günler önce geldi .

B d b l ö l öd i k l i d bi i l S i kl k
Bu arada, en başarılı özel ödeme şirketlerinden biri olan Stripe, yaklaşık 1.100
kişiyi veya işgücünün yüzde 14'ünü işten çıkardı - özel teknoloji girişimleri
dünyasını kasıp kavuran işten çıkarma dalgasının en görünür işaretlerinden biri.

Bir zamanlar diğer sektörlerdeki şirketler tarafından toplu işten çıkarmaları haklı
çıkarmak için kullanılan bu tür bir şirket çapında "küçültme", teknoloji
endüstrisindeki işe alım patlamasındaki tersine dönüşün en görünür işaretidir.
Sektör genelinde, marjinal projeler kapatılıyor ve işe alımlar durduruluyor.

Bunu daha da çarpıcı yapan şey, hızlı bir genişleme dönemini tersine çevirirken,
hala gezegendeki en zenginlerden bazıları olan bir şirketler grubunu vurmuş
olmasıdır. Twitter'ın çalışan sayısı beş yıl içinde ikiye katlandı. Meta'lar üç kattan
fazla yükselmişti.

Basit bir açıklama, iyi zamanların basitçe, şimdi ekonomideki bir gerilemenin
maruz kaldığı zayıf yönetime yol açtığıdır. Bir büyüme hamlesiyle kör olan
teknoloji şirketleri, kaçınılmaz geri dönüşe hazırlanmakta başarısız oldular.

En büyük beş teknoloji şirketinin (Alphabet, Amazon, Apple, Meta ve Microsoft)

birleşik gelirleri pandemi sırasında yükseldi, 2020'de yüzde 19 ve 2021'de yüzde 28
arttı. Buna karşın, analistler tarafından bu yıl büyüme bekleniyor. 2019'da olduğu
gibi yüzde 9'a gerileyecek.

Facebook ebeveyni Meta, 11.000 işçiyi işten çıkardığını söyledi © Brian Lawless/PA

Yine de Big Tech'in işe alım çılgınlığı, aslında düşüşe doğru hızlandı. 2021 sonunda
1,6 milyonluk bir işgücüne sahip olan Amazon'u bir kenara bırakırsak, diğer dördü
d l kl k i i kl k ü d 8'lik bi bü ü
son 12 ayda aralarına yaklaşık 100.000 işçi ekleyerek yüzde 18'lik bir büyüme oranı
elde etti. Bu, son yarım on yılda görülen yüzde 10-13 yıllık büyümenin oldukça
üzerinde.

Mea culpas, teknoloji yöneticilerinden birikiyor. Bir açıklama basitçe, ekonomiyi

yanlış okumalarıdır. Stripe CEO'su Patrick Collison , 2020'de başlayan büyüme
hamlesinin 2023'e kadar devam edeceğini düşünerek kendine aşırı güvendiğini
söyledi.

Bir diğeri, çevrimiçi aktivitedeki pandemi sıçramasının iş dünyasında bir adım

değişikliğine yol açacağına dair yanlış inançtı. Bunun yerine, birçok insan hızla eski
alışkanlıklarına döndü ve e-ticaret pandemi öncesi seviyelere geri döndü. Meta
kurucu ortağı Mark Zuckerberg, bu hatayı yapacak kişiler arasında olduğunu
söyledi .

Yine de, yanlış değerlendirme ve zayıf yönetimin yanı sıra, teknolojinin işe alım
hamlesinin arkasında bazı güçlü teşvikler de vardı. Biri, kıt mühendislik yeteneğini
çekme yarışıydı. Bazılarına göre bu, Zuckerberg gibi teknoloji liderlerine, daha
sonra ciddi düzeltici önlemler almaları gerektiğini bilseler bile, işe alımları
artırmaktan başka çok az seçenek bıraktı.

En düşük faiz oranlarının uzun bir dönemi, teknoloji şirketlerinin uzun yıllar
getirisi olmayacak yeni projelere yatırım yapmalarını ekonomik olarak rasyonel
hale getirdi. Bir dizi özel teknoloji şirketinin yönetim kurulunda yer alan bir risk
sermayesi yatırımcısı, bu tür düşüncenin yaygın olduğunu söyledi.

Bu yatırımcı, rekabet kaygılarının da rol oynadığını söylüyor: Şirketler, teknoloji

endüstrisinin geleceğini belirleyebilecek uzun vadeli bahislere para yatırmazlarsa
rakiplerinin yapacağından endişeliydi. İşe almak için bir diğer güçlü teşvik, borsa
yatırımcıları arasında neredeyse her fiyatta büyüme için duyulan yaygaraydı.

Faiz oranı döngüsünün dönmesiyle birlikte tüm bu teşvikler buharlaştı. Şimdi tek
soru, bunun ne kadar geniş bir alana battığı. Hâlâ nakitle dolup taşan ve sektöre
hakim olan alışılmış iyimserlik tarafından kuşatılan birçok teknoloji şirketi, son
yıllarda normal olarak kabul edilen şeye hala bir dönüş arıyor.

Collison, Stripe çalışanlarına verdiği mesajda uğursuz bir not aldı: “2022'nin farklı
bir ekonomik iklimin başlangıcını temsil ettiğini düşünüyoruz.” Bu mesaj daha
geniş bir alana yayıldıkça, ileride çok daha fazla iş kaybı olması muhtemeldir.

richard.waters@ft.com
Telif Hakkı The Financial Times Limited 2022 . Tüm hakları Saklıdır.