You are on page 1of 9

msoflios istoria ძვ.წ. 605-562 წწ.

- ბაბილონის მეფე
4-3 მლნ. წლის წინ - გაჩნდა პირველი ჰომინიდი - ნაბუქოდონოსორ II.
ავსტრალოპითეკი ძვ.წ. 605 წ. - ბრძოლა ქარხემიშთან. ასურეთის
3-2,5 მლნ. წლის წინ - ჰომო ჰაბილისი სამეფოს განადგურება
2,5-2 მლნ. წლის წინ - ჰომო რუდოლფენსი ძვ.წ. 600 წ. - ფინიკიელებმა აფრიკას შემოუარეს
2 მლნ. წლის წინ - ჰომო ერექტუსი ძვ.წ. 590 წ. - სოლონის დანიშვნა პირველ
200 000 წლის წინ - ნეანდერტალელი არქონტად
35 000 წლი წინ - ჰომო საპიენს საპიენსი ძვ.წ. 560 წ. - პისისტრატეს დანიშვნა პირველ
ძვ.წ. IV ათასწ. - პირველი შუამდინარეთის ცივილიზაცია. არქონტად
ამავე პერიოდით თარიღდება პირველი დამწერლობა ძვ.წ. 558-530 წწ. - აქემენიდური ირანის მეფე კიროს
ძვ.წ. IV ათასწ. - აღმოცენდა ძველეგვიპტური ცივილიზაცია II
ძვ.წ. 3000 წ. - ზემო და ქვემო ეგვიპტის გაერთიანება მეფე ძვ.წ. 550 წ. - მიდიის დედაქალაქის ეკბატანას აღება
მინოსის მიერ კიროსის მიერ
ძვ.წ. 2270 წ. - სარგონის გამეფება აქადში ძვ.წ. 539 წ. - ბაბილონი აქემენიდური ირანის მეფემ
ძვ.წ. III ათასწ. - პირველი ფინიკიური ქალაქ- კიროსმა დაიპყრო
სახელმწიფოები ძვ.წ. 530-522 წწ. - ირანის მეფე კამბიზი
ძვ.წ. III ათასწ. - პელაზგების ძველბერძნული მინოსური ძვ.წ. 525 წ. - ეგვიპტე აქემენიდური ირანის მეფე
ცივილიზაცია კამბიზმა დაიპყრო
ძვ.წ. II ათასწ. - ფინიკიელების მიერ პირველი ანბანის ძვ.წ. 522-486 წწ. - ირანის მეფე დარიოს I
შემოღება ძვ.წ. 509 წ. - კლისთენეს სამოქალაქო რეფორმა
ძვ.წ. II ათასწ. - აქაველების ძველბერძნული მიკენური ათენში
ცივილიზაცია ძვ.წ. 509 წ. - ტახტიდან ჩამოაგდეს და გააძევეს
ძვ.წ. 1792-1750 წწ. - ბაბილონის მეფე ხამურაბი რომის უკანასკნელი მეფე ტარკვინიუს ამაყი
ძვ.წ. 1790 წ. - ხამურაბის კანონები ძვ.წ. 500-449 წწ. - ბერძენ-სპარსელთა ომები
ძვ.წ. 1650 ხეთების სამეფოს წარმოშობა ძვ.წ. 490 წ. - მარათონის ბრძოლა
ძვ.წ. 1353-1336 წწ. - ამენჰოტეპ IV ძვ.წ. 486-465 წწ. - ირანის მეფე ქსერქსე I
ძვ.წ. 1353-1336 წწ. - რამსეს II ძვ.წ. 480 წ. - თერმოპილესა და სალამინის
ძვ.წ. XIII ს. - დორიელებმა ბერძნული ცივილიზაციები ბრძოლები
გაანადგურეს ძვ.წ. 479 წ. - ბრძოლა პლატეასთან
ძვ.წ. 1274 წ. - ქადეშის ბრძოლა ძვ.წ. 478 წ. - სიმაქია - ათენის მეთაურობით
ძვ.წ. 1259 წ. - ქადეშის ზავი. პირველი ზავი მსოფლიოში შექმნილი კავშირი, რომელშიც შევიდა ყველა
ძვ.წ. 1200 წ. - პირველი ამერიკული ცივილიზაცია - ბერძნული პოლისი
ოლმეკები ძვ.წ. 451 წ. - პერიკლემ გამოსცა კანონი „წმინდა
ძვ.წ. 1115-1077 წწ. - ასურეთის მეფე ტიგლათფილესერ I მოქალაქეობა“, რომლის ძალითაც განისაზღვრა თუ
ძვ.წ. XI ს. - ფინიკიის ქალაქ-სახელმწიფოების ვინ იყო ათენის მოქალაქე
დამოუკიდებლობა ძვ.წ. 451 წ. - შეიქმნა რომის პირველი კანონთა
ძვ.წ. IX ს. - 590 წ. - ურარტუს სამეფო. დაიპყრო მიდიამ კრებული
ძვ.წ. 825 წ. - კართაგენის დაარსება ფინიკიელების მიერ ძვ.წ. 449-429 წწ. - პერიკლე, ათენის პირველი
ძვ.წ. 810-786 წწ. - ურარტუს მეფე მენუა არქონტი
ძვ.წ. VIII ს. - ბერძნული ანტიკური ეპოქა. პოლისების ძვ.წ. 449 წ. - კალიასის ზავი. დასრულდა ბერძენ-
აღმშენებლობა. კოლონიზაციის დასაწყისი სპარსელთა ომი
ძვ.წ. 786-764 წწ. - ურარტუს მეფე არგიშთი I ძვ.წ. 431-404 წწ. - პელოპონესის ომები
ძვ.წ. 776 წ. - პირველი ოლიმპიური თამაშები ძვ.წ. 421 წ. - ნიკიასის ზავი
ძვ.წ. 764-735 წწ. - ურარტუს მეფე სარდურ II ძვ.წ. 410 წ. - ბრძოლა აბიდოსთან
ძვ.წ. 756 წ. - პირველი შავიზღვისპირეთის ბერძნული ძვ.წ. V ს. - პლებეებმა სახალხო ტრიბუნის არჩევის
კოლონიის - ტრაპიზონის დაარსება უფლება მიიღეს
ძვ.წ. 753 წ. - რომის დაარსება ძვ.წ. 359-336 წწ. - მაკედონიის მეფე ფილიპე II
ძვ.წ. 745-726 წწ. - ასურეთის მეფე ძვ.წ. 338 წ. - ბრძოლა ქერონეასთან
ტიგლათფილესერ III ძვ.წ. 337 წ. - ბერძნული კონგრესი კორინთოში,
ძვ.წ. 722-705 წწ. - ასურეთის მეფე სარგონ II სადაც შეიქმნა ელინთა კავშირი
ძვ.წ. 626-605 წწ. - ბაბილონის მეფე ნაბოფალასარი ძვ.წ. 336-323 წწ. - ალექსანდრე მაკედონელი
ძვ.წ. 625-584 წწ. - მიდიის მეფე კიაქსარესი ძვ.წ. 334 წ. - ბრძოლა გრანიკოსთან
ძვ.წ. 621 წ. - ათენის პირველი არქონტის დრაკონის ძვ.წ. 333 წ. - ბრძოლა მდინარე ისოსთან
კანონები ძვ.წ. 332 წ. - ალექსანდრე მაკედონელმა ფინიკია
ძვ.წ. 612 წ. - ნინევიის განადგურება მიდიელებისა დაიპყრო
და ბაბილონელების მიერ ძვ.წ. 331 წ. - გავგამელას ბრძოლა. აქემენიდური
ირანის განადგურება
ძვ.წ. 329 წ. - ალექსანდრე მაკედონელის მიერ შუა აზიის 313 წ. - მილანის ედიქტი
დაპყრობა 323 წ. - კონსტანტინე რომის ერთპიროვნული
ძვ.წ. 326 წ. - ჰიდასპეს ბრძოლა მმართველი გახდა
ძვ.წ. 324 წ. - დიდი ქორწილი 325 წ. - ნიკეის პირველი მსოფლიო საეკლესიო
ძვ.წ. III ს. - პლებეები რომის სრულფასოვანი მოქალაქეები კრება. იულიუსის კალენდრის შემოღება
გახდნენ 330 წ. - კონსტანტინოპოლის დაარსება
ძვ.წ. 264-241 წწ. - პირველი პუნიკური ომი 338 წ. - დასრულდა ნიზიბინის ზავი და განახლდა
ძვ.წ. 219 წ. - საგუნტუმზე თავდასხმა ომი ირანსა და რომს შორის
ძვ.წ. 218-201 წწ. - მეორე პუნიკური ომი 363 წ. - ნიზიბინის მეორე ზავი
ძვ.წ. 216 წ.-  ბრძოლა კანესთან 367 წ. - ირანი სომხეთში შეიჭრა
ძვ.წ. 202 წ. - ბრძოლა ზამასთან 378 წ. - ვესტგუთებმა ადრიანოპოლთან რომაელები
ძვ.წ. 190 წ. - ბრძოლა მაგნეზიასთან დაამარცხეს
ძვ.წ. 188 წ. - სელევკიდების მეფე ანტიოქოს III-მ რომთან 381 წ. - კონსტანტინოპოლის მეორე მსოფლიო
დადებული ზავით უარი თქვა ევროპასა და მცირე აზიის საეკლესიო კრება. იმპერატომა თეოდოსიუს I-მა
დასავლეთ სამფლობელოებზე ქრისტიანობა რომის იმპერიის სახელმწიფო
ძვ.წ.149-146 წწ. - მესამე პუნიკური ომი რელიგიად გამოაცხადა
ძვ.წ. 133 წ. და 121 წ. - შესაბამისად, ტიბერიუს და გაიუს 387 წ. - ზავი ირანსა და რომს შორის
გრაკხუსების მკვლელობა 395 წ. - რომის იმპერიის ორ ნაწილად: დასავლეთ
ძვ.წ. II ს. - გაიუს მარიუსის რეფორმა და აღმოსავლეთ - ბიზანტიის იმპერიებად დაყოფა
ძვ.წ. 113-63 წწ. - პონტოს მეფე მითრიდატე VI ევპატორი 410 წ. - ალარიხმა რომი აიღო
ძვ.წ. 89 წ. - რომაელთა წაქეზებით ბითვინიის სამეფომ ომი 431 წ. - ეფესოს III მსოფლიო საეკლესიო კრება
დაუწყო პონტოს სამეფოს 451 წ. - კატალაუნის ბრძოლა.
ძვ.წ. 87 წ. - სულამ დალაშქრა საბერძნეთი 451 წ. - ქალკედონის IV მსოფლიო საეკლესიო კრება
ძვ.წ. 85 წ. - ზავი რომაელებსა და პონტოს შორის, რომლითაც 453 წ. - ჰუნების ბელადის ატილას გარდაცვალება
დასრულდა მითრიდატეს I ომი 455 წ. - რომი ვანდალების მსხვერპლი გახდა
ძვ.წ. 83-82 წწ. - მითრიდატეს II ომი 476 წ. - ვესტგუთების მეთაურმა ოდოაკრმა
ძვ.წ. 74-64 წწ. - მითრიდატეს III ომი დასავლეთ რომის უკანასკნელი იმპერატორი
ძვ.წ. 74-71 წწ. - სპარტაკის აჯანყება რომულუს ავგუსტუსი ტახტიდან გადააყენა.
ძვ.წ. 60 წ. - იულიუს კეისარი დაბრუნდა გალიიდან და დასავლეთ რომის იმპერია დაეცა
დააარსა პირველი ტრიუმვირატი 481-511 წწ. - ფრანკთა მეთაური ხლოდვიგი
ძვ.წ. 48 წ. - ბრძოლა ფარსალუსასთან 527-565 წწ. - ბიზანტიის იმპერატორი იუსტინიანე I
ძვ.წ. 44 წ. - იულიუს კეისრის მკვლელობა დიდი
ძვ.წ. 43 წ. – II ტრიუმვირატი 532 წ. - საუკუნო ზავი ირანსა და ბიზანტიას შორის.
ძვ.წ. 31 წ. - ბრძოლა აქციუმის კოცხთან 532 წ. - „ნიკას“ აჯანყება ბიზანტიაში
ძვ.წ. 30 წ. - იმპერიის დამყარება რომში 534 წ. - „იუსტინიანეს კოდექსი“
ახ.წ. 34 წ. - პართიის მეფემ სომხეთში ილაშქრა და იქ 540-562 წწ. - ომი სასანურ ირანსა და ბიზანტიას
საკუთარი შვილი არშაკი გაამეფა შორის, რომელიც დარაში დადებული
35 წ. - ქართლის მეფე ფარსმანი სომხეთში შეიჭრა და იქ „ორმოცდაათწლიანი“ ზავით დასრულდა
თავისი ძმა მითრიდატე გაამეფა 552 წ. - იუსტინიანემ ოსტგუთთა მეფე ტოტილა
63 წ. - ზავი რომსა და პართიას შორის დაამარცხა
64 წ. - იმპერატორ ნერონი ბრძანებით რომი გადაწვეს 553 წ. - კონსტანტინოპოლის V მსოფლიო
112 წ. - იმპერატორმა ადრიანემ ბრძანა ყველა ქრისტიანის საეკლესიო კრება
დასჯა 555 წ. - ბიზანტიასა და ოსტგუთებს შორის ომი
212 წ. - კარაკალას ედიქტი ბიზანტიის გამარჯვებით დასრულდა. ბიზანტიამ
226 წ. - არდაშირმა სასანიანთა ირანის შაჰინშაჰის ტიტული იტალიის დიდი ნაწილი შეიერთა
მიიღო 570-632 წწ. - ისლამის მქადაგებელი მუჰამედი
241-272 წწ. - ირანის შაჰი შაბურ I 572-591 წწ. - ირან-ბიზანტიის ომი
260 წ. - ედესასთან ბრძოლაში შაბურ I-მა რომაული 582-602 წწ. - ბიზანტიის კეისარი მავრიკ ტიბერიუსი
არმია დაამარცხა და იმპერატორი ვალერიანე 591-628 წწ. - ხოსრო II ფარვიზი
დაატყვევა 602 წ. - აჯანყებულებმა მავრიკი დაამხეს და იმპერატორად
298 წ. - ნიზიბინის ზავი ასისთავი ფოკა გამოაცხადეს
III-XVI სს. - მაიას ცივილიზაცია 604 წ. - ხოსრო II-მ გამოიყენა ბიზანტიის აჯანყება და
III ს. - ფინიკიის ქალაქ-სახელმწიფოებმა ბიზანტიას ომი გამოუცხადა
საბოლოოდ შეწყვიტეს არსებობა 610-641 წწ. - ბიზანტიის კეისარი ჰერაკლე
284-305 წწ. - დიოკლეტიანე 614 წ. - ხოსრო II-მ იერუსალიმი აიღო
301 წ. - ქრისტიანობა სომხეთში 617 წ. - ხოსრო II-მ ეგვიპტე აიღო
306-337 წწ. - იმპერატორი კონსტანტინე I დიდი 622 წ. - ჰერაკლემ ირანს შეუტია
622 წ. – „ჰიჯრა“ 1075 წ. - პაპმა გრიგოლმა საღვთო რომის
630 წ. - მუსლიმებმა მექა აიღეს იმპერატორ ჰაინრიხ IV-ს აუკრძალა თანამდებობზე
632 წ. - არაბთა სახალიფოს წარმოშობა მისთვის სასურველი პირების დანიშვნა
634-644 წწ, - ომარის მმართველობა არაბეთში 1077 წ. - კანოსის მონანიება
644-656 წწ. - ოსმანის მმართველობა არაბეთში 1078 წ. - თურქ-სელჩუკების მიერ იერუსალიმის
661 წ. - შიიტი მუსლიმების რადიკალურმა ფრთამ - აღება
ხარიჯიტებმა ალი მოკლეს 1092 წ. - ნიზამ ალ-მულქის მკვლელობა
661-680 წწ. - მუავიას მმართველობა არაბეთში 1095 წ. - პაპ ურბან II-ის მიერ ჯვაროსნული
674-680 წწ. - კონსტანტინოპოლის ალყა არაბების მიერ ლაშქრობის გამოცხადება
711 წ. - არაბებმა და ბერბერებმა მხედარმთავარ ტარიკის 1096-1099 წწ. – I ჯვაროსნული ლაშქრობა
მეთაურობით გადალახეს გიბრალტარის სრუტე და 1098 წ. - ჯვაროსნების მიერ ანტიოქიის აღება
ესპანეთში გადავიდნენ 1099 წ. 15 ივლისი - ჯვაროსნების მიერ
714 წ. - არაბებმა თითქმის მთელი ესპანეთი დაიპყრეს იერუსალიმის აღება
732 წ. - ბრძოლა პუატიესთან 1118-1170 წწ. - კენტერბერის არქიეპისკოპოსი
750 წ. - აბასიანთა დინასტიის დაარსება თომას ბეკეტი
751-768 წწ. - ფრანკთა პირველი კაროლინგი მეფე პიპინ 1119 წ. - ტამპლიერთა ორდენის შექმნა
მოკლე 1120 წ. - იოანიტების ორდენის შექმნა
754 წ. - ხატმებრძოლეობა ბიზანტიაში 1122 წ. - ვორმსის კონკორდატი
762 წ. - ტიგროსის ნაპირებზე სახალიფოს ახალი 1144 წ. - დაეცა ედესის საგრაფო
დედაქალაქის - ბაღდადის აშენება 1145-1149 წწ. – II ჯვაროსნული ლაშქრობა
768-814 წწ. - ფრანკთა მეფე კარლოს დიდი 1174 წ. - ეგვიპტის მხედართმთავარმა სალადინმა
772 წ. - კარლოს დიდმა ომი წამოიწყო საქსები წინააღმდეგ გააერთიანა სირია, ჩრდ. მესოპოტამია და ეგვიპტე
787 წ. – VII მსოფლიო საეკლესიო კრება და სულთნის ტიტული მიიღო
800 წ. - კარლოს დიდის იმპერატორად კურთხევა 1187 წ. - ეგვიპტის სულთნის სალაჰ ად-დინის მიერ
808 წ. - კარლოს დიდის კაპიტულარი იერუსალიმის აღება ჰატინის ბრძოლაში
843 წ. - ვერდენის ხელშეკრულება 1188 წ. - კორტესების მოწვევა ესპანეთში
867-1056 წწ. - მაკედონელთა დინასტია ბიზანტიაში 1189-1192 წწ. – III ჯვაროსნული ლაშქრობა
911 წ. - აღმოსავლეთ ფრანკთა სამეფოში კაროლინგების 1191 წ. - რიჩარდ I-მა და ფილიპ II-მ აკრა აიღეს
მეფობა შეწყდა 1199 წ. - ჯონ უმიწაწყლოს ასვლა ინგლისის სამეფო
919 წ. - აღმოსავლეთ ფრანკთა სამეფოს მეფედ საქსონიის ტახტზე
ჰერცოგი ჰაინრიხი იკურთხა. გაჩნდა ახალი სახელმწიფო XIII-XVI სს. - ინკების ცივილიზაცია
გერმანია 1202-1204 წწ. – IV ჯვაროსნული ლაშქრობა
926 წ. - ესპანეთის ტერიტორიაზე კორდობის საამირო 1204 წ. - ჯვაროსნების მიერ კონსტანტინოპოლის
ჩამოყალიბდა აღება
962 წ. - გერმანიის მეფე ოტო I რომის პაპმა იმპერატორად 1206 წ. - ყურულთაი, რომელზეც თემუჩინი ყაენად
აკურთხა. წარმოიშვა ახალი სახელმწიფო - საღვთო რომის აირჩიეს და ჩინგიზ-ყაენი უწოდეს
იმპერია 1206-1227 წწ. - ჩინგიზ-ყაენი
963 წ. - ოტომ მისთვის არასასურველი რომის პაპი გადააყენა 1212 წ. - ესპანელებმა არაბებისგან გაათავისუფლეს
976-1025 წწ. - ბიზანტიის იმპერატორი ბასილ II ჯერ კორბოდა, შემდეგ - სევილია
„ბულგართმმუსვრელი“ 1215 წ. – „თავისუფლებათა დიდი ქარტია“
987 წ. - გარდაიცვალა უკანასკნელი კაროლინგი მეფე ლუი 1215 წ. - მონღოლთა მიერ პეკინის აღება
ზარმაცი 1217-1221 - V ჯვაროსნული ლაშქრობა
988 წ. - ბიზანტიის იმპერატორ ბასილ II-ის გავლენით 1219 წ. - მონღოლთა ლაშქრობა ხორეზმზე
კიევის რუსეთის მთავარმა ვლადიმირმა ქრისტიანობა 1228-1229 წწ. - VI ჯვაროსნული ლაშქრობა
მიიღო 1236 წ. - მონღოლთა ლაშქარი ბათო ყაენის
1038-1063 წწ. - თურქ-სელჩუკთა სულთანი თოღრულ ბეგი სარდლობით ვოლგის ბულგარეთსა და რუსეთს
1054 წ. - სქიზმა - ქრისტიანობის ოფიციალურად გაყოფა შეესია
კათოლიციზმად და მართლმადიდებლობად 1240-1242 წწ. - მონღოლებმა პოლონეთი, უნგრეთი,
1055 წ. - თოღრულ ბეგმა ბაღდადი აიღო ავსტრია, ბოსნია, სერბეთი და ბულგარეთი
1063-1072 წწ. - თურქ-სელჩუკთა სულთანი ალფ-არსლანი მოარბიეს
1067-1071 წწ. - ბიზანტიის იმპერატორი რომან IV დიოგენე 1248-1254 წწ. - VII ჯვაროსნულ ლაშქრობა
1071 წ. - მანასკერტის ბრძოლა 1256 წ. - ჩინგიზ-ყაენის შვილიშვილმა ჰულაგუმ
1072-1092 წწ. - მალიქ-შაჰის სულთნობა ირანის ტერიტორიაზე ილხანთა ულუსი, იგივე
1073-1085 წწ. - რომის პაპი გრიგოლ VII გახდა ჰულაგუიანთა სახელმწიფო შექმნა
1074 წ. - ზავი ბიზანტიასა და თურქ-სელჩუკებს 1261 წ. - ლათინთა იმპერია დაეცა და განახლდა
შორის, რომლითაც ბიზანტიამ თავისი ბიზანტიის იმპერია პალეოლოგთა დინასტიის
აღმოსავლეთ პროვინციები დათმო მმართველობით
1263 წ. - ინგლისის მეფე ჰენრი III-ს დაუპირისპირდნენ კასტილიელმა იქორწინეს რითაც გააერთიანეს ეს
ბარონები ლესტერის გრაფის სიმონ დე მონფორის ორი კათოლიკური სამეფო
მეთაურობით 1475 წ. - პიკინის ზავი
1265 წ. - ბარონთა საბჭოს მოწვევა - ინგლისის პარლამენტის 1475-1564 წწ. - მიქელანჯელო ბუონაროტი
მუშაობის დასაწყისი 1475 წ. - ოსმალებმა ყირიმის სახანო დაიპყრეს
1268 წ. - ანტიოქიის სამთავროს დაცემა 1485 წ. - ინგლისის ტახტზე ადის ჰენრი VII,
1270-1271 წწ. - VIII ჯვაროსნულ ლაშქრობა რომელიც ტიუდორთა დინასტიას უყრის
1272-1307 წწ. - ინგლისის მეფე ედუარდ I საფუძველს
1285-1314 წწ. - საფრანგეთის მეფე ფილიპე IV „ლამაზი“ 1487 წ. - ბართლომეო დიასის მოგზაურობა
1282-1326 წწ. - თურქული ტომის ბელადი და ოსმალეთის ინდოეთისკენ
ფუძემდებელი ოსმანი 1492 წ. – VIII საუკუნეში დაწყებული
1289 წ. - ტრიპოლის საგრაფოს დაცემა „რეკონკისტას“ დასასრული. გრანადის ამირას
1291 წ. - იერუსალიმის სამეფო დაცემა გაძევებით ესპანელებმა საბოლოოდ
1299 წ. 27 ივლისი - ოსმალეთის შექმნა გაათავისუფლეს პირინეის ნახევარკუნძული
XIV ს-1521 წ. - აცტეკების ცივილიზაცია არაბებისგან
1300 წ. - ილხანთა ყაენმა ისლამი მიიღო 1492 წ. 12 ოქტომბერი - ამერიკის აღმოჩენა
1302 წ. - გენერალური შტატების მოწვევა საფრანგეთში კოლუმბის ექსპედიციის მიერ
1309-1337 წწ. - პაპების ავინიონის ტყვეობა 1497-99 წ. და 1502 წ. - ვასკო და გამას მოგზაურობა
1328-1350 წწ. - საფრანგეთის მეფე ფილიპე VI ვალუა 1494 წ. - ტორდესილასის ხელშეკრულება
1331 წ. - ოსმან I-ის მემკვიდრის, ორჰანის მიერ ქალაქების 1500-1558 წწ. - კარლოს V ჰაბსბურგი
ბურსისა და ნიკეის აღებით ოსმალეთმა დაასრულა 1509-1564 წწ. - შვეიცარიელი რეფორმატორი ჟან
ბიზანტიის მიწების დაპყრობა მცირე აზიაში კალვინი
1335 წ. - ილხანთა სახელმწიფოს დაშლა 1517 წ. - მარტინ ლუთერმა ეკლესიის კარზე „95
1336-1405 წწ. - თემურ-ლენგი თეზისი“ გამოაკრა
1337-1453 წწ. - ასწლიანი ომი 1519-1522 წწ. - დედამიწის გარშემო პირველი
1356 წ. - ბრძოლა პუატიესთან მოგზაურობა ფერდინანდ მაგელანისა და ხუან
1360 წ. - ბრეტანის ზავი სებასტიან ელკანოს ხელმძღვანელობით
1370 წ. - ბიზანტია ოსმალეთის ვასალი გახდა 1519-1521 წწ. - ერნან კორტესის ლაშქრობები
1371 წ. - ოსმალებმა დაამარცხეს სერბები მდ. მარიცის აცტეკების წინააღმდეგ
ველზე, სოფელ ჩერნომენთან 1520-1566 წწ. - ოსმალეთის იმპერატორი სულეიმან I
1380 წ. - ბრძოლა კულიკოვოს ველზე 1521 წ. - სულეიმან I-მა ბელგრადი აიღო
1381 წ. - გლეხთა აჯანყება ინგლისში, უოტ ტაილერის 1524-1532 წწ. - ფრანსისკო პისაროს ლაშქრობები
მეთაურობით ინკების წინააღმდეგ
1389 წ. - კოსოვოს ბრძოლა 1526 წ. - ბრძოლა მოჰაჩასთან
1395 წ. - ოსმალებმა მთელი ბულგარეთი დაიპყრეს 1529 წ. - ვენის პირველი ალყა ოსმალთა მიერ
1396 წ. - ჯვაროსნული ლაშქრობა ოსმალების წინააღმდეგ. 1529 წ. - სარაგოსას ხელშეკრულება
ნიკოპოლის ბრძოლა 1533 წ. - ზავი ოსმალეთსა და ავსტრიას შორის
1400 წ. - კონსტანტინოპოლის ალყა ოსმალეთის სულთან 1534 წ. - რეფორმაცია ინგლისში
ბაიაზეთის მიერ 1534 წ. - იუზიტთა ორდენის შექმნა
1402 წ. - ანკარას ბრძოლა 1541 წ. - ხუთწლიანი ზავი ოსმალეთსა და საღვთო
1420 წ. - ტრუას ხელშეკრულება რომის იმპერიას შორის
1428 წ. - საფრანგეთის ქ. ორლეანის ალყა 1543 წ. - ოსმალებმა ქ. ნიცა აიღეს
1429 წ. - ჟანა დ’არკმა ორლეანთან ინგლისელები დაამარცხა 1545 წ. - ტრიენტის საკლესიო კრება
1430 წ. 23 მაისი - ბურგუნდიელებმა ჟანა დ’არკი დაატყვევეს 1547-1584 წწ. - ივანე IV მრისხანე
1431 წ. 30 მაისი - ინგლისელებმა ჟანა დ’არკი კოცონზე 1555 წ. - აუგსბურგის ზავი
დაწვეს 1555-1598 წწ. - ესპანეთის მეფე ფილიპე II
1439 წ. - ფერერა-ფლორენციის საეკლესიო კრება 1558-1582 წწ. - ლივონიის ომი
1452-1519 წწ. - ლეონარდო და ვინჩი 1558-1603 წწ. - ელისაბედ I ტიუდორის მეფობა
1453 წ. 19 ოქტომბერი - ბორდოს გათავისუფლება. ასწლიანი ინგლისში
ომის დასასრული 1562-1598 წწ. - რელიგიური ომები საფრანგეთში
1453 წ. - კონსტანტინოპოლის აღება ოსმალების მიერ. 1566 წ. - აჯანყება ნიდერლანდებში
ბიზანტიის იმპერიის დაცემა 1568-1648 წწ. – „ოთხმოცწლიანი ომი“
1455 წ. - გერმანელმა იოჰან გუტენბერგამ პირველი წიგნები 1569 წ. – „ლუბლინის უნია“ პოლონეთსა და
დაბეჭდა ლიტვას შორის. რეჩ-პოსპოლიტას შექმნა
1461 წ. - ოსმალებმა ტრაპიზონის იმპერია აიღეს 1570 წ. - ზავი ჰუგენოტებსა და საფრანგეთის მეფე
1469 წ. - არაგონისა და კასტილიის მმართველებმა შარლ IX-ს შორის
ფერდინანდ II არაგონელმა და იზაბელა I-მა
1571 წ. – ანგლიკანური ეკლესიის ძირითადი 1626 წ. - ახალი ამსტერდამის კოლონიის
პრინციპების ჩამოყალიბება „რწმენის 39 მუხლში“ გუბერნატორმა პიტერ მინუიტმა მანჰეტენი
1571 წ. 7 ოქტომბერი - ლეპანტოს ბრძოლა. ოსმალეთის შეისყიდა
შეჩერების პერიოდის დასაწყისი 1628 წ. - ლაროშელის ალყა
1572 წ. 24 აგვისტო - ბართლომეს ღამე 1628 წ. – „პეტიცია უფლებების შესახებ“
1574 წ. - ლეიდენის ალყა 1629 წ. - ხანმოკლე პარლამენტი
1576 წ. - საფრანგეთის მეფის ანრი III-ის შესარიგებელი 1630 წ. - პურიტანელებმა ჯონ უინტროპის
ედიქტი მეთაურობით ბოსტონი დააარსეს
1576 წ. - ანტვერპენის გადაწვა 1634 წ. - ბრძოლა ნორდლინგენთან
1581 წ. - ჩრდილოეთ ნიდერლანდების გაერთინებული 1640 წ. – „ხანგრძლივი პარლამენტი“. „დიდი
პროვინციების რესპუბლიკის შექმნა რემონსტრაცია“
1582 წ. ოქტომბერი - პაპმა გრიგოლ XIII-მ შემოიღო 1642-1646 წწ. - პირველი სამოქალაქო ომი ინგლისში
გრიგორიანული კალენდარი, რის შემდეგაც, 4 ოქტომბრის 1643-1715 წწ. - საფრანგეთის მეფე ლუი XIV
შემდეგ 15 ოქტომბერი დადგა 1645 წ. - ბრძოლა ნეიზბისთან
1587 წ. - შოტლანდიის დედოფალი მერი სტიუარტი 1648 წ. 24 ოქტომბერი - ვესტფალიის ზავი
ელისაბედ I-ის წინააღმდეგ აჯანყებისთვის სიკვდილით 1648 წ. - მიუნსტერის საზავო ხელშეკრულება
დასაჯეს 1648 წ. - მეორე სამოქალაქო ომი ინგლისში
1588 წ. – ბრძოლა „უძლეველი არმადასთან“ 1648 წ. – „ფრონდა“ - დიდებულებისა და მსხვილი
1589 წ. - საფრანგეთის სამეფო ტახტზე ანრი IV ბურბონი ვაჭარ-ხელოსნების აჯანყება პარიზში
ავიდა და ბურბონთა დინასტიას ჩაუყარა საფუველი 1653 წ. - ოლივერ კრომველი ინგლისის
1598 წ. - რუსეთში ბორის გოდუნოვი გამეფდა ერთპიროვნული მმართველი - ლორდ-პროტექტორი
1598 წ. – „ნანტის ედიქტი“ გახდა
1603-1625 წწ. - ჯეიმს I სტიუარტი. სტიუარტების 1654 წ. - ინგლის, შოტლანდია და ირლანდია ერთ
დინასტიის დასაწყისი ინგლისში სახელმწიფოდ გაერთიანდა
1604 წ. - რუსეთში ცრუდიმიტრი I შემოვიდა და მომდევნო 1659 წ. - პირინეის ზავი
წელს ბორის გოდუნოვის ოჯახი ამოხოცა 1660 წ. - სტიუარტების რესტავრაცია ინგლისში
1606 წ. - ვილემ იანზსოონმა ავსტრალია აღმოაჩინა 1660-1685 წწ. - ჩარლზ II-ის მეფობა ინგლისში
1606 წ. – „ვირჯინიის კომპანიის“ დაარსება 1682-1725 წწ. - რუსეთის მეფე პეტრე I დიდი
1606 წ. - ოსმალეთთან ზავით ავსტრიამ თავი დაიხსნა 1683 წ. - ვენის ბოლო ალყა ოსმალთა მიერ.
ხარკისგან „ოსმალეთის დაქვეითება
1607 წ. - ჩრდ. ამერიკაში პირველი კოლონია - ვირჯინია და 1684 წ. - ანტიოსმალური კოალიცია „საღვთო ლიგა“
ქ. ჯეიმსთაუნი დაარსდა 1688 წ. – „უსისხლო ანუ სახელოვანი რევოლუცია“
1608 წ. - რუსეთში ცრუდიმიტრი II შემოვიდა ინგლისში
1609 წ. - კათოლიკური ლიგის შექმნა 1689 წ. - რუსეთის ეკლესიამ ავტოკეფალია მოიპოვა
1609 წ. - ჰააგის ხელშეკრულებით ესპანეთმა ცნო 1697-1699 წწ. – „დიდი ელჩობა“
ჩრდილოეთ ნიდერლანდების დამოუკიდებლობა 1698 - სტრელცების აჯანყება რუსეთში
1609 წ. - რუსეთში რეჩ-პოსპოლიტას მეფე სიგიზმუნდ III 1699 წ. - კარლოვიცის ზავი
შემოიჭრა 1700-1721 წწ. - ჩრდილოეთის ომი
1612 წ. - რუსეთის სახალხო ლაშქარმა საბოლოოდ გააძევა 1703 - სანქტ-პეტერბურგის მშენებლობა
პოლონელები რუსეთიდან 1707-1709 - გლეხთა აჯანყება რუსეთში
1613 წ. - რუსეთში მიხეილ რომანოვი გამეფდა და 1709 - პოლტავის ბრძოლა
საფუძველი ჩაუყარა რომანოვთა დინასტიას 1713 - ზავი ოსმალეთსა და რუსეთს შორის
1614 წ. - გენერალურმა შტატებმა თვითდათხოვნა 1715 - რუსეთის დესპანის - არტემ ვოლინსკის
გამოაცხადა. ამის შემდეგ 175 წლის განმავლობაში შტატების გაგზავნა ირანში
არასდროს მოუწვევიათ 1719 - არტემ ვოლინსკი ასტრახანის გუბერნატორად
1617 წ. - ლუი XIII-მ მარია მედიჩის ხელისუფლება დაამხო დაინიშნა და პეტრე I-ის მითითებით ვახტანგ VI-
და საფრანგეთის მეფე გახდა სთან დაიწყო მოლაპარაკება
1618 წ. – „დეფენსტრაცია“ პრაღაში 1721 - პეტრე აუქმებს რუსეთის საპატრიარქოს და
1618-1648 წწ. - ოცდაათწლიანი ომი ევროპაში ეკლესიის მართვას წმინდა სინოდს უქვემდებარებს
1620 წ. - ახალი ამსტერდამის (დღევ. ნიუ-იორკის) 1722-23 - რუსეთის ჯარმა კასპიის დას. სანაპიროები
კოლონიის დაარსება დაიპყრო
1620 წ. 8 ნოემბერი - ბრძოლა თეთრ მთასთან 1723 - ზავი სპარსეთსა და რუსეთს შორის
1621 წ. - განახლდა ომი ესპანეთსა და ჩრდ. ნიდერლნადებს 1712 წ. - პეტერბურგი გამოცხადდა რუსეთის
შორის დედაქალაქად
1622 წ. - რიშელიემ კარდინალის ტიტული მიიღო 1721 წ. - რუსეთი იმპერიად გამოცხადდა
1625-1649 წწ. - ჩარლზ I-ის მეფობა
1740 წ. - საღვთო რომის იმპერატორ კარლ VI-ის 1806 წ. 21 დეკემბერი - კონტინენტური ბლოკადა
გარდაცვალების შემდეგ სამეფო ტახტზე მარია ტერეზია 1806 წ. - ბრძოლა იენასთან და აურშტედთან
ავიდა 1807 წ. - ბრძოლა ფრიდლანდთან
1704-1786 წწ. - პრუსიის მეფე ფრიდრიხ II დიდი 1807 წ. - პორტუგალიის ოკუოპაცია ნაპოლეონის
1748 წ. - აახენის ზავი მიერ
1756-1763 წწ. - შვიდწლიანი ომი 1808 წ. - ესპანეთის ოკუპაცია ნაპოლეონის მიერ
1757 წ. - სამოკავშირეო ხელშეკრულება რუსეთსა ავსტრიას 1807 წ. 24 ივნისი - ტილზიტის ზავი
შორის 1809 წ. - ბრძოლა ვაგრამთან
1758 წ. - ბრძოლა ცორნდორფთან 1810 წ. - რუსეთის იმპერიის მიერ იმერეთის
1759 წ. - კუნერსდორფის ბრძოლა სამეფოს გაუქმება
1762 წ. - სანქტ-პეტერბურგის საზავო ხელშეკრულება 1812 წ. 26 აგვისტო - ბოროდინოს ბრძოლა
1763 წ. თებერვალი - პარიზისა და ჰუბერტუსბურგის ზავები 1813 წ. - ლაიფციგის ბრძოლა („ხალხთა ბრძოლა“)
საფრნგეთ-ავსტრიასა და დიდ ბრიტანეთ-პრუსიას შორის 1814 წ. - საფრანგეთის მეფე ლუი XVIII-მ გამოსცა
1765 წ. – „საგერბო გადასახადის“ შემოღება ახალი კონსიტუცია - „ქარტია“
1773 წ. 16 დეკემბერი - „ბოსტონის ჩაის სმა“ 1814-1815 წწ. - ვენის კონგრესი
1774-1792 წწ. - საფრანგეთის მეფე ლუი XVI 1815 მარტი-ივნისი - ნაპოლეონის 100-დღიანი
1774 წ. სექტემბერი - პირველი კონტინენტური კონგრესის მმართველობა
მოწვევა ფილადელფიაში 1815 წ. - ვატერლოოს ბრძოლა
1775 წ. მაისი - მეორე კონტინენტური კონგრესი 1818 წ. - დაარსდა სრულიად გერმანიის
1776 წ. 4 ივლისი - ამერიკის შეერთებული შტატების სტუდენტთა კავშირი
დამოუკიდებლობის აქტის მიღება 1820 წ. - ბელინგსჰაუზენმა და ლაზარევმა
1777 წ. და 1781 წ. - სარატოგასთან და იორკტაუნთან ანტარქტიდა აღმოაჩინეს
ბრძოლაში ამერიკელებმა დაამარცხეს ბრიტანელები და ომი 1830 წ. ივლისი - რევოლუცია საფრანგეთში.
დამოუკიდებლობისთვის დასრულდა „ივლისის მონარქიის“ დამყარება
1783 წ. - რუსეთმა ოსმალეთს ყირიმი და უკრაინის დიდი 1830 წ. აგვისტო-სექტემბერი - ბელგიის
ნაწილი წაართვა რევოლუცია. შედეგად ლონდონის
1783 წ. 3 სექტემბერი - პარიზის ზავი კონფერენციაზე ბელგია დამოუკიდებელ
1787 წ. - აშშ-ს კონსტიტუციის მიღება სახელმწიფოდ გამოცხადდა
1789 წ. - პირველი საპრეზიდენტო არჩევნები აშშ-ში 1831 წ. - იანვარი-მაისი - პოლონეთის აჯანყება
1789-1799 წწ. - საფრანგეთის დიდი რევოლუცია 1831 წ. - ჯუზეპე მაძინიმ მარსელში ჩამოაყალიბა
1789 წ. 5 მაისი - გენერალური შტატების მოწვევა ორგანიზაცია „ახალგაზრდა იტალია“
საფრანგეთში 1832 წ. - საბერძნეთის დამოუკიდებლობა
1789 წ. 14 ივლისი - ბასტილიის აღება 1848 წ. 25 თებერვალი - საფრანგეთის
1789 წ. 26 აგვისტო - „ადამიანის და მოქალაქის უფლებათა რევოლუცია. საფრანგეთის მეორე რესპუბლიკა
დეკლარაცია“ მიღება საფრანგეთის დამფუძნებელი კრების 1848 წ. მარტი - რევოლუციური გამოსვლები
მიერ ბერლინში
1791 წ. - საფრანგეთის პირველი კონსტიტუცია 1848 წ. დეკემბერი - ფრანფურტის პარლამენტმა
1792 წ. - საფრანგეთმა ომი გამოუცხადა ავსტრიას ჩამოაყალიბა „გერმანელი ხალხის ძირითადი
1792 წ. 10 აგვისტო - რევოლუციონერებმა საფრანგეთის უფლებები“
მეფის სასახლე აიღეს 1848-49 წწ. - რევოლუცია ავსტრიის იმპერიაში
1792 წ. 22 სექტემბერი - კონვენტის მოწვევა საფრანგეთში. 1849 წ. თებერვალი - რომი რესპუბლიკად
საფრანგეთის პირველი რესპუბლიკა გამოცხადდა
1793 წ. 10 იანვარი - ლუი XVI-ის სიკვდილით დასჯა 1849 წ. ოქტომბერი - „ფრანკფურტის
1793 წ. 24 ივნისი - საფრანგეთის პირველი რესპუბლიკის პარლამენტმა“ კონსტიტუცია მიიღო
პირველი კონსტიტუცია 1849 წ. სექტემბერი - ფრანკფურტის
1794 წ. 27 ივლისი - თერმიდორული გადატრიალება პარლამენტის დაშლა. ბუნდესტაგის მოწვევა
1795 წ. - საფრანგეთის ახალი კონსტიტუცია 1852 წ. - იტალიის ახალი მთავრობის პრემიერ-
1796-1799 წწ. - დირექტორიის მმართველობა საფრანგეთში მინისტრი კამილო კავური გახდა
1799 წ. - ნაპოლეონ ბონაპარტის საფრანგეთის პირველი 1852 წ. დეკემბერი - საფრანგეთის მეორე იმპერია
კონსულად დანიშვნა - 18 ბრიუმერის გადატრიალება. 1859 წ. აპრილი-ნოემბერი - ომი ავსტრიასა და
საფრანგეთის დიდი რევოლუციის დასასრული პიემონტ-სარდინიას შორის
1800 წ. 14 ივნისი - მარენგოს ბრძოლა 1859 წ. - ციურიხის ზავი
1804 წ. - ნაპოლეონის იმპერატორად კურთხევა. 1859-1869 წწ. - სუეცის არხის მშენებლობა
საფრანგეთის პირველი იმპერია 1860 წ. - ჯუზეპე გარიბალდი 1 000 მოხალი-
1805 წ. - ტრაფალგარის საზღვაო ბრძოლა სესთან ერთად სიცილიაზე გადავიდა, სექტემბ-
1805 წ. 2 დეკემბერი - აუსტერლიცის ბრძოლა („სამი რისთვის კი, მთელი ნეაპოლის სამეფო დაიკავა
იმპერატორის ბრძოლა“)
1860 წ. - რესპუბლიკური პარტიის ლიდერი აბრაამ 1916 წ. - ტანკების პირველად გამოყენება
ლინკოლნი აშშ-ს პრეზიდენტი გახდა 1916 წ. - ვერდენისა და სომი ბრძოლები
1861 წ. - ამერიკის კონფედერეაციული შტატების შექმნა 1916 წ. - იუტლანდიის საზღვაო ბრძოლა
1861 წ. 13 აპრილი-1865 14 აპრილი წ. - სამოქალაქო ომი აშშ- 1917 წ. თებერვალი - რევოლუცია და მონარქიის
ში დამხობა რუსეთში
1863 წ. 1 იანვარი - დეკლარაცია ემანსიპაციის შესახებ 1917 წ. 8 ივლის - შეიქმნა რუსეთის ახალი
1863 წ. - ბრძოლა გეტისბურგთან კოალიციური მთავრობა, ალექსანდრ კერენსკის
1863 წ. - ა. დიუნანის მიერ „დაჭრილთა დახმარების თავმჯდომარეობით
კომიტეტის, მომავალში წითელი ჯვრის საერთაშორისო 1917 წ. 25 ოქტომბერი (7 ნოემბერი) - ბოლშევიკური
კომიტეტის დაარსება გადატრიალება რუსეთში
1864 წ. - შერმანის „მარში ზღვისკენ“ 1918-1920 წწ. - სამოქალაქო ომი რუსეთში
1865 წ. დეკემბერი - მე-13 შესწორება აშშ-ს კონსტიტუციაში 1918 წ. მარტი - ბრესტ-ლიტოვსკის ზავი
1865 წ. 14 აპრილი - ლინკოლნის მკვლელობა კონფედერატი 1918 წ. 11 ნოემბერი - კომპიენის დაზავება
ჯონ ბუთის მიერ 1918 წ. - წითელი ჯვრის ეროვნული საზოგადოების
1861 წ. - პიემონტის მეფე ვიქტორ-ემანუელ II სრულიად დაარსება
იტალიის მეფე გახდა 1919 წ. - ვერსალის საზავო კონფერენცია. ერთა
1861 წ. - პრუსიის კანცლერი ოტო ფონ ბისმარკი გახდა ლიგის დაარსება
1864 წ. - ავსტრიამ და პრუსიამ ომი გამოუცხადა დანიას 1919 წ. - ნაცისტური პარტიის ჩამოყალიბება
1864 წ. - ჟენევის კონვენცია ბავარიაში
1866 წ. - ბრძოლა სადოვასთან 1921 წ. - ნაცისუტირ პარტიის ლიდერი ადოლფ
1866 წ. აგვისტო - პრაღის საზავო ხელშეკრულება ჰიტლერი გახდა
1867 წ. - ავსტრია-უნგრეთის იმპერიის შექმნა 1921 წ. - ფაშისუტირ პარტიის დაფუძნება იტალიაში
1870 წ. 2 სექტემბერი - სედანის ბრძოლა 1922 წ. ოქტომბერი - „მარში რომზე“
1870 წ. 4 სექტემბერი - საფრანგეთის მესამე რესპუბლიკა 1922 წ. - რაპალოს ხელშეკრულება
1870 წ. - იტალიის გაერთიანება. მომდევნო წელს იტალიის 1923 წ. – „ლუდის პუტჩი“
სამეფოს დედაქალად რომი გამოცხადდა 1923 წ. 29 ოქტომბერი - თურქეთის რესპუბლიკის
1871 წ. 18 იანვარი - გერმანიის იმპერიის შექმნა შექმნა
1873 წ. - სამი იმპერატორის ლიგის შექმნა 1925 წ. - ბენიტო მუსოლინი იტალიის
1873-79 წწ. - საფრანგეთის პრეზიდენტი პატრის მაკ-მაჰონი ერთპიროვნული მმართველი - დუჩე გახდა
1876 წ. - ტელეფონის გამოგონება 1925 წ. - ლოკარნოს ხელშეკრულება
1876 წ. - რუსეთ-ოსმალეთის ომის დროს, თურქეთის მხარემ 1925 წ. – SS-ის ჩმოყალიბება
დამცავ ემბლემად წითელი ნახევარმთავრე გამოიყენა 1926 წ. - ბრიტანეთმა აღიარა დომინიონების სრული
წითელი ჯვრის ნაცვლად დამოუკიდებლობა
1879 წ. - მარსელინო დე საუტუოლამ აღმოაჩინა 1929 წ. - ლატერანის კონკორდატი
პირველყოფილი ხელოვნების ნიმუშები ალტამირას 1929-1933 წწ. – „დიდი დეპრესია“
გამოქვაბულში 1929 წ. 24 ოქტომბერი - შავი ხუთშბათი
1882 წ. - „სამთა კავშირის“ ჩამოყალიბება 1929 წ. 29 ოქტომბერი - საშინელი სამშაბათი
1886-1889 წწ. - საფრანგეთის პრემიერ-მინისტრი ჟორჟ 1929-1932 წწ. – „მაჟინოს ხაზის“ მშენებლობა
ბულანჟე 1930 წ. - ე.წ. „მარილის მარში“ ინდოეთში
1894 წ. - დრეიფუსის საქმე 1931 წ. - ვესტმინსტერის სტატუტი
1897 წ. – I სიონისტური კონგრესი 1931 წ. - იაპონიამ ჩინეთის ჩრდილოეთ რეგიონი -
1901 წ. - ებრაული მიწის ფონდის შექმნა მანჯურია დაიპყრო და იქ მანშუს პროტექტორატი
1903 წ. - თვითმფრინავის გამოგონება დაამყარა
1905-1907 წწ. - რუსეთის პირველი რევოლუცია 1933 წ. - აშშ-ს პრეზიდენტი ფრანკლინ რუზველტი
1906 წ. - პეტრე აგრარული სტოლიპინის რეფორმა რუსეთის გახდა
იმპერიაში 1933 წ. 30 იანვარი - გერმანიის რაიხსკანცლერად
1906 წ. - სახელმწიფო საბჭო სახელმწიფო დუმად ადოლფ ჰიტლერის დანიშვნა
გადაკეთდა 1933 წ. იანვარი - ნაცისტებმა საკონცენტრაციო
1907 წ. 3 ივნისი - ტრეტეიუნის გადატრიალება ბანაკების მშენებლობა დაიწყეს
1907 წ. - ანტანტის შექმნა 1933 წ. 14 ივლისი - გამოიცა კანონი, რომლითაც
1913 წ. - თურქების განდევნა ევროპიდან გერმანიის ნაციონალურ-სოციალისტური მუშათა
1914 წ. 28 ივნისი - ერცჰერცოგ ფრანც-ფერდინანდის პარტია გერმანიის ერთადერთ პარტიად დარჩა
მკვლელობა სარაევოში 1933 წ. ოქტომბერი - გერმანია ერთა ლიგიდან
1914-1918 წწ. - პირველი მსოფლიო ომი გამოვიდა
1914 წ. დეკემბერი - სარიყამიშის ბრძოლები 1934 წ. 30 ივნისი - „გრძელი დანების ღამე“
1915 წ. - პირველი საჰაერო ბრძოლა 1934 წ. - ჰიტლერმა ფიურერის ტიტული მიიღო
1915 წ. - ქიმიური იარაღის პირველად გამოყენება
1935 წ. სექტემბერი - ნაცისტური პარტიის 1941 წ. სექტემბერი-1944 წ. 27 იანვარი -
ყრილობაზე მიიღეს „რაიხის მოქალაქის“ და ლენინგრადის ბლოკადა
„გერმანული სისხლისა და პატივის დამცველი“ 1941 წ. ნოემბერი - მოსკოვის ალყა
კანონები, რომლებიც ე.წ. „ნიურნბერგის კანონების“ 1941 წ. 7 დეკემბერი - იაპონელების საჰაერო
სახელითაა ცნობილი თავდასხმა პერლ ჰარბორზე
1935 წ. - ჩეხოსლოვაკიის დაცვის მიზნით 1942 წ. 1 იანვარი - ვაშინგტონის პაქტში განაცხადეს
გაფორმებული საფრანგეთ-სსრკს ერთობლივი პაქტი „ღერძის კოალიციის“ წინააღმდეგ მებრძოლი 26
1935 წ. – „დაშოშმინების პოლიტიკა“ ბრიტანეთში სახელმწიფოს მიერ ვაშინგტონის დეკლარაციაზე
1935 წ. - გერმანიამ ზაარის მხარე შეიერთა ხელმოწერისა და „გაერთიანებული ერების“
1935 წ. - იტალია თავს დაესხა ეთიოპიას სამხედრო კავშირის შექმნის შესახებ
1936 წ. - გერმანიამ შეიერთა რაინის 1942 წ. იანვარი - ვანზეეს ნაცისტური კონფერენცია
დემილიტარიზირებული ზონა 1942 წ. აგვისტო - „მანჰეტენის პროექტის“ დასაწყისი
1936-1939 წწ. - ესპანეთის სამოქალაქო ომი 1942 წ. 24 სექტემბერი - ელ-ალამეინის ბრძოლა
1936 წ. - ანტიკომინტერნის პაქტი 1942 წ. - სტალინგრადის ბრძოლა
1937 წ.- ბრძოლა გვადალახარასთან 1943 წ. - კურსკის ბრძოლა
1937 წ. - იაპონიის მიერ ჩინეთის დაპყრობა 1943 წ. - გერმანელების განდევნა აფრიკიდან
1938 წ. 12-13 მარტი - ანშლუსი (ავსტრიის შეერთება 1943 წ. 10 ივლისი - შეტევა სამხრეთ იტალიაზე
გერმანიასთან) 1943 წ. 25 ივლისი - იტალიის მეფის, ვიქტორ-
1938 წ. 29 სექტემბერი - ბერხტეგადენის კონფერენციის ემანუელ III-ის მიერ მუსოლინის გადაყენება და
შემდეგ, გერმანიამ სუდეტის ოლქი შეიერთა მისი დაპატიმრება
1938 წ. 9 ნოემბერი - „ბროლის ღამე“ 1943 წ. ნოემბერ-დეკემბერი - თეირანის
1938 წ. - გამოცხადდა დიდი გერმანიის შექმნა კონფერენცია
1939 წ. 24 იანვარი - გამოიცა განკარგულება „გერმანიიდან 1943 წ. - ბრძოლა მიდუეისთან
ებრაელთა დაჩქარებული ემიგრაციისთვის გადაუდებელი 1944 წ. - ოპერაცია „ბაგრატიონი“
ღონისძიებების შესახებ“ 1944 წ. 6 ივნისი - ოპერაცია „ოვერლორდის“ დაწყება
1939 წ. ოქტომბერი - კანონი ევთანაზიის შესახებ 1944 წ. - დამბარტონ-ოქსის კონფერენცია
1939 წ. - ფრანსისკო ფრანკოს დიქტატურის დამყარება 1945 წ. 4-11 თებერვალი - იალტის კონფერენცია
1939 წ. 23 აგვისტო - სსრკ -გერმანიის თავდაუსხმელობის, 1945 წ. 16 აპრილი-2 მაისი - ბრძოლა ბერლინისთვის
იგივე მოლოტოვ-რიბენტროპის პაქტის გაფორმება 1945 წ. 25 აპრილი-26 ივნისი - სან-ფრანსისკოს
1939 წ. 1 სექტემბერი - გერმანიის თავდასხმა პოლონეთზე. კონფერენცია
მეორე მსოფლიო ომის დასაწყისი 1945 წ. 27 აპრილი - მუსოლინის შეპყრობა და
1939 წ. 1 სექტემბერი-1945 წ. 2 სექტემბერი - მეორე სიკვდილით დასჯა
მსოფლიო ომი 1945 წ. 8 მაისი - გერმანიის კაპიტულაცია
1939 წ. 17 სექტემბერი - სსრკ შეიჭრა პოლონეთში 1945 წ. 25 ივნისი - გაერთიანებული ერების
1939 წ. - ოსვენციმის საკონცენტრაციო ბანაკის გახსნა წესდების მიღება
1939 წ. 20 ნოემბერი-1940 12 მარტი - ზამთრის ომი 1945 წ. 17 ივლისი-2 აგვისტო - პოსტდამის
1939-1940 წწ. - უცნაური ომი კონფერენცია
1940 წ. გაზაფხული - დანიისა და ნორვეგგიის დაპყრობა 1945 წ. 6 აგვისტო - ჰიროშიმაში პირველი
გერმანიის მიერ ბირთვული ბომბის აფეთქება
1940 წ. 5 მარტი - კატინის ტრაგედია 1945 წ. 8 აგვისტო - სსრკ-მ ომი გამოუცხადა
1940 წ. აპრილი-მაისი - ბელგიის, ნიდერლანდების, იაპონიას
ლუქსემბურგისა და საფრანგეთის ოკუპცია გერმანიის 1945 წ. 9 აგვისტო - ბირთვული იარაღით ნაგასაკის
მიერ დაბომბვა
1940 წ. 10 ივნისი - იტალიის ჩართვა II მსოფლიო ომში 1945 წ. 27 აგვისტო - ამერიკული დესანტის გადასხმა
1940 წ. 17 ივნისი - ბალტიისპირეთის ანექსია სსრკ-ს მიერ იაპონიის არქიპელაგზე
1940 წ. 27 ივნისი - ბესარაბიისა და ბუკოვინის ანექსია 1945 წ. 2 სექტემბერი - იაპონიის კაპიტულაცია.
სსრკ-ს მიერ მეორე მსოფლიო ომის დასასრული
1940 წ. ზაფხული - ბრძოლა ბრიტანეთისთვის 1945 წ. 24 ოქტომბერი - გაერო ოფიციალურად
1940 წ. – „სამთა პაქტის“ გაფორმება შეუდგა მოვალეობის შესრულებას
1941 წ. 11 მარტი - ლენდ-ლიზის აქტი 1945 წ. 20 ნოემბერი-1946 წ. 1 ოქტომბერი -
1941 წ. აპრილი - იტალია საბერძნეთს დაესხა თავს ნიურნბერგის საერთაშორისო სამხედრო
1941 წ. 22 ივნისი - გერმანიის თავდასხმა საბჭოთა ტრიბუნალი
კავშირზე 1946 წ. 5 მარტი - ჩერჩილის მიერ ფულტონში
1941 წ. 12 აგვისტო - სსრკ-დიდი ბრიტანეთის წარმოთქმული სიტყვა „მსოფლიოს კუნთები“. ცივი
ურთიერთდახმარების ხელშეკრულება ომის დასაწყისი
1941 წ. 14 აგვისტო - „ატლანტიკური ქარტიის" მიღება 1946 წ. 3 მაისი-1948 წ. 12 ნოემბერი - ტოკიოს
საერთაშორისო სასამართლო
1947 წ. 12 მარტი - ტრუმენის შეკავების დოქტრინა 1969 წ. 19 ივლისი - პირველი ადამიანები (აშშ-ს)
1947 წ. 15 აგვისტო - ინდოეთისა და პაკისტანის მთვარეზე
დამოუკიდებელი სახელმწიფოების შექმნა 1970, 1976, 1981 წწ. - ანტისაბჭოთა გამოსვლები
1947 წ - ფრანსისკო ფრანკომ თავი ესპანეთის პოლონეთში
მუდმივ მმართველად გამოაცხადა 1970 წ. – „საერთაშორისო სამართლის პრინციპების
1948 წ. 30 იანვარი - მაჰათმა განდის მკვლელობა დეკლარაციის“ მიღება
1948 წ. – „ადამიანის უფლებათა საყოველთაო 1972 წ. - გდრ-მ და გფრ-მ ბერლინის გაყოფა აღიარეს
დეკლარაციის“ მიღება 1972 წ. 26 მაისი - სსრკ-აშშ-ს „სტრატეგიული
1948 წ. – „ბალფურის დეკლარაცია“ შეიარაღების შეზღუდვის შეთანხმება“
1948 წ. 15 მაისი - ისრაელის დამოუკიდებლობა 1973 წ. - პარიზის შეთანხმება
1948 წ. 24 ივნისი - ბერლინის ბლოკადა სსრკ-ს მიერ 1973 წ. - ეუთოს შექმნა
1948-1990 წწ. - აპართეიდი სამხრეთ აფრიკაში 1973-74 წწ. – „იომ-ქიფურის“ ომი
1949 წ. 4 აპრილი - ჩრდილოატლანტიკური 1974 წ. - ინდოეთმა შექმნა საკუთარი ბირთვული იარაღი
ხელშეკრულების ორგანიზაციის (ნატო) შექმნა 1975 წ. - ფრანკოს გარდაცვალების შემდეგ სამეფო
1949 წ. 12 აგვისტო - ახალი ჟენევის კონვენცია ტახტზე ხუან-კარლოს I ავიდა
1949 წ. - გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკისა და 1976 წ. - ვიეტნამის გაერთიანება
გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის შექმნა 1979 წ. 26 მარტი - კემპდევიდის შეთანხმება
1949 წ. - როდოსის ზავი 1979-1989 წწ. - ავღანეთის ომი
1949 წ. - საბჭოთა კავშირმა შექმნა ბირთვული იარაღი 1979 წ. 24 დეკემბერი - საბჭოთა საჰაერო-
1950-1953 წწ. - კორეის ომი სადესანტო დივიზია ქაბულის მახლობლად
1953 წ. - მადრიდის ხელშეკრულება აშშ-სა და ესპანეთს გადასხეს და პრეზიდენტად თავისთვის
შორის სასურველი ბაბრაქ ქარმალი გამოაცხადეს
1953 წ. - ხრუშჩოვის მმართველობის დასაწყისი 1980 და 1984 წწ. - მოსკოვისა და ლოს-ანჯელესის
1955 წ. - ვარშავის ხელშეკრულების ორგანიზაციის შექმნა ოლიმპიური თამაშების ბოიკოტი
1955 წ. - როზა პარქსის საქმე 1981 წ. - რონალდ რეიგანი აშშ-ს პრეზიდენტი
1956 წ. - სუდანის დამოუკიდებლობა გახდა
1956 წ. - ანტისაბჭოთა გამოსვლები ბუდაპეშტში 1985 წ. - გორბაჩოვის მოსვლა სსრკ-ს
1956-57 წწ. – „სუეცის კრიზისი“ ხელისუფლებაში
1957 წ. - პირველი ხელოვნური თანამგზავრი (სსრკ-ს) 1989 წ. - პოლონეთში საპარლამენტო არჩევნებში
კოსმოსში „სოლიდარობის“ გამარჯვება
1958 წ. - საფრანგეთში საპარლამენტო რესპუბლიკის 1989 წ. 9 ნოემბერი - ბერლინის კედლის დანგრევა
ნახევრადსაპრეზიდენტო რესპუბლიკით შეცვლა 1989 წ. - „ხავერდოვანი რევოლუცია“
1959 წ. - ესპანური სასწაული ჩეხოსლოვაკიაში
1959 წ. 1 იანვარი - კუბის რევოლუცია ფიდელ კასტროს 1989 წ. - სერბეთის პრეზიდენტად სლობოდან
თოსნობით მილოშევიჩის არჩევა
1960 წ. – „აფრიკის წელი“ - დამოუკიდებლობა მიიღო 15 1989-90 წწ. - კომუნისტური რეჟიმის დაცემა
ფრანგულმა კოლონიამ რუმინეთში
1961 წ. - ბერლინის კედელის მშენებლობა 1990 წ. – „წყნარი რევოლუცია“ უნგრეთში
1961 წ. 12 აპრილი - პირველი ადამიანი კოსმოსში 1990 წ. 3 ოქტომბერი - გდრ-მა არსებობა შეწყვიტა.
1961 წ. 31 მაისი - სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის 9 ოქტომბერს გერმანია გაერთიანდა
დამოუკიდებლობა 1991 წ. 1 ივლისი - ვარშავის პაქტის გაუქმება
1962 წ. - ალჟირის დამოუკიდებლობა 1991 წ. 26 დეკემბერი - საბჭოთა კავშირის დაშლა
1962 წ. - კუბის (კარიბის) სარაკეტო კრიზისი 1991 წ. დეკემბერი - დამოუკიდებელ
1962 წ. - სსრკ-ს ოპერაცია „ანადირი“. ბირთვული სახელმწიფოთა თანამეგობრობის (დსთ-ს) შექმნა
იარაღის განლაგება კუბაზე 1992 წ. - ბულგარეთში პრეზიდენტად ყოფილის
1962 წ. 24 ოქტომბერი - კუბის საზღვაო ბლოკადა დისიდენტი ჟელიუ ჟელევი აირჩიეს
1963 წ. - ნდო დინ მინის მკვლელობა 1992 წ. - დასრულდა ენვერ ხოჯას კომუნისტური
1964 წ. - აშშ-ში სამოქალაქო უფლებების შესახებ კანონის დიქტატურა ალბანეთში
მიღება 2001 წ. 11 სექტემბერი - ტერაქტი ნიუ-იორკზე
1964 წ. 4 აგვისტო - ტონკინის ინციდენტი 2002 წ. - ჰააგის სისხლის სამართლის
1964 წ. 7 აგვისტო - ტონკინის რეზოლუცია საერთაშორისო სასამართლოს ფუნქციონირების
1965-1975 წწ. - ვიეტნამის ომი დაწყება
1967 წ. 5-10 ივნისი - „ექვსდღიანი ომი“ 2006 წ. - იუგოსლავიის საბოლოოდ დაშლა
1968 წ. – „პრაღის გაზაფხული“
1969 წ. - ფრანსისკო ფრანკომ მემკვიდრედ პრინცი ხუან-
კარლოს ბურბონი გამოაცხადა

You might also like