Professional Documents
Culture Documents
ალუდა ქეთელაური
ალუდა ქეთელაური
ერთ დ ღეს, შატ ილ ში მაცნემ ქისტ ების მიერ მწყემსთ ა დ არ ბევის ამბავი ამოიტ ანა.
მსმენელეთა შორის ალუდა ქეთელაურიც ერია. ის ღვთისგან დალოცვლი კიაცი იყო,
რომელიც „საფიხვნოს“ ანუ კრების თვაში იჯდა. ის მჭრტმეტყველებით გამოირჩეოდა .
ამასთან ერთდ მეტად კარგი ვაჟკაციცი იყო. ბევრი ქისტისთვის მოეჭრა მარჯვენა . მას
ბევრი მტერი ჰყავდა, რაც გასაკვირი არაა, რადგან კარგი ადამიანი მუდამ მტრიანია .
ქისტების მიერ გატაცებულ ცხენთა შორის ალუდას ცხენიც ერია .ამის გაგებისთანავე , მან
იარაღს დაუწყო წმენდ ვა დ ა მზ ად ება.
ცისკრის ხანი იყო მტერს რომ დაედევნა. გათენებისას, როცა შურთხმა გამოიღვიძა ,
მაგრამ ცხვარი ჯერ არ გაშლიყო, ალუდამ ქისტების ნაკვალევს მიაგნო.მარჯვედ დაეწია
და ერთ-ერთ ქურდს მზე დაუბნელა.ნასროლმა ტყვიამ ის მაშნვე ცხენიდან
ჩამოგდო.ნატყვიარი ბეჭის თავზე მოუანდა.ამხანაგმოკლულმა იარღს დაუწყო ძებნა .
გავარდა მუცალის თოფი. ტყვია კლდეს შეელეწა და მისი ნაფლეთი ალუდას კალთაში
ჩაეყარა, . ალუდას გასროლილი ტყვიაც ვერ მოხვდა მოწინააღმდეგეს,რომლის ხმა
ჭექასავით გაისმა. ახმჯერად მუცალის ტყვიამ გამოსცა უსიამო ჩქამი . გუდანის ჯვრის ყმას
ახლაც არაფერი სჭირდა, მას თითქოს ჯვარი დაჰყვებოდა მგფარველად .მან ქისტს კიდევ
ესროლა ტყვია, რომელიც მისთვის გადამწყვეტი აღმოჩნდა. ისინი ერთმანეთს
რჯულძაღლს უწოდებდნენ, მაგრამ სულთმობრძვალი მუცალის დანახვაზე გუნება -
განწყობილება შეეცვალა. ალუდამ ჯერ ერთი ძმა მოკლა და ახლა მეორესაც მოუსწრაფა
სიცოცხლე. მუცალი ებრძოდა სიკვილს და ჭრილობაში ბალახს იფენდა,ცდილობდა
მოეუშუშებინა და ალუდასკენ კიდევ ერთხელ გაისროლა. მგლისფერმა მუცალმა თოფი
ალუდაკენ გადააგდო და სთხოვა, არავის ხელში არ ჩავარდნილიყო და მიწაზე გაერთხა .
II
ცაზე მზემ დაიწია და ნისლებმაც დატოვეს ხევები, ცის კიდეზე კავლკასიონის დევები
მოსჩანდნენ. ქორები სანადიროდ აიშალნენ, სხვავებიც არწივებს დაედევნენ , ჯიხვები კი ,
მყინვარს შეეფინნენ. ყორანი ავისმომასწავებლად თითქოს ამბობდა , რომ მუცალი უნდა
შეეჭამა, მისთვის თვალები დაეთხარა და გულ-მუცელი ამოეღო. შატილს მზის შუქი ჯერ
ბოლომდე არ ჩასწვდომოდა.
ყმა გორებზე მოდიოდა. სახეზე ნისლი დასწოლოდა. მუცალის ძმის მკლავი, ვერცხლით
მორთული თოფი ცხენის ტახტზე ეკიდა. შეება ჭიუხებს სადაც ზაფხულში თოფის ხმა
ისმოდა, ზამთარში კი ზვავის. ალუდას საშინელმა ქარმა მოუსწრო, შავი ყორანიც თავზე
დაჰყეფდა,მაგრამ ზიანი ვერაფერმა მიაყენა. მზის სხივები ურჯულოს ხელებს ადნობდა .
ხან დარი იყო,ხანაც ავდარი. ალუდას ბევრი ულვაშაშვლილი გარდაცვლილი ენახა ,
ბევრჯერ სისხლისს მდინარეების შექმნილა და არხოტის წყალი წითლად შეუღებავს,
მაგრამ მას ასეთი რამ არასოდეს დამართვნია.
ვისაც მტრობა ეწადა დაე კერაში დაეგუბებინა სისხლი. ის ყოფილიყო მისი საკვები ,
საძილე, ტაძარი. იქ გაეზარდა შვილები და მოეწვია სტუმრები
ალუდას მიეგბნენ ცოლი, რძალი და სამი ძისწული. ამბის გაგება ბერვს სურდა და ბევრიც
მიეგება მისალოცად. ბებერი უშიშა ამბავს ეკითხებოდა. ალუდამაც დაიწყო თხრობა .იგი
კვალის აღების შემეგ, ქისტებს ადვილად დაეწია. ორივე მათგანს თოფით გაუსწორდა .
ცხონებულ მუცალს ხელი არ მოსჭრა, მისი ძმის კი აქვე ჰქონდა. მოხუცი
გაოგნდა,რადგან ქისტთა რჯული მათგან განსხვავდებოდა . ადათის დარღვევის მიზეზი
მუცალის ვაჯკაცობა იყო. ერთმანეთს სამ-სამი ტყვია ესროლეს და მხოლოდ მესამე
მოხვდა მუცალს.ნატყვიარის მოშუშების ცდაში დალია მან სული.მთიულნი ამბობდნენ რომ
კაცნი იყვნენ,უნდა ცხონებულიყვნენ. განა ვინც ფიცულობს ყველა მართალია? განა
ქისტები არ იყვნენ მათნაირი ვაჟკაცები?ახალგაზრდები ალუდას ცუდად უყუყურებდნენ .
უთხრეს რომ,სიკვდილი ერჩივნა ასეთ ყოფას, აეყარა იარაღი,რადგანაც ქისტს
დიაცასავით უძლევია. გასწირეს ქეთელეაური, თვითონ კი წავიდნენ და ნახეს
გარდაცვლილი ქისტი.
III
IV
ალუდაც გუდანის ყმა იყო,ისინი ერთი იყვნენ,ერთი მთის მცხოვრებნი,მაგრამ მაინც უარი
უთხრეს.ქეთელაური გაჯავრდა და მგლის ფერი დაედო.ხმალი ამოიღო ,აუქნია მოზვერს
და თავი წააცალა.თან ბერდიას შეეხვეწა,რომ ალალი ყოფილიყო მუცალზედ,მაგ
მოუნათლავ გმირზე.
ხევსურებმა იარაღი აიღეს,ამ დროს ვიღაცამ მარჯვენის ნახრავი ძვლები მოიტანა.ის კაი
ყმის ჯილდოს ითხოვდა.ყორანს იმ დროს სტყორცმა ისარი ,როცა ლაღად ცაში
მიფრინავდა.ნასროლი კარგი გამოდგა,რადგან ყორანმა ნადავლს კლანჭი
გაუშვა.მინდიამ წყრომით თქვა,რომ ეს მუცალის მარჯვენა იყო .ალუდამ მის მიღებაზე
უარი თქვა და მანაც ხევში მოისროლა.ბერდიამ ურჯულოს ხელის წაღება ბრძანა .ძაღლებს
მიუგდეს საჭმელად,მაგრამ მათ პირი არ ახლეს და სიბრალულის ღმუილი
დაიწყეს.ხევისბერმა თქვა,რომ როგორც თქმულია ძაღლი ძვალს არ სტეხს.ბალღები
ქისტის მარჯვენას დაბლა ათხევდნენ კავით.
VI