HỌC VIỆN NGOẠI GIAO CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN

CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
(Ban hành theo Quyết định số QĐ/HVNG ngày tháng năm
Của Giám đốc Học viên Ngoại giao)

I/ THÔNG TIN CHUNG

1.1. Tên học phần: Chủ nghĩa xã hội khoa học
1.2. Mã học phần: FC.003.02
1.3. Số tín chỉ: 2
1.4. Học phần tiên quyết: Triết học Mác - Lênin và Kinh tế - chính trị Mác -
Lênin
1.5. Khoa phụ trách: Khoa Lý luận Chính trị
1.6. Giảng viên:
- Trưởng Khoa: cô Bạch Thanh Bình
- Giờ làm việc có thể tiếp sinh viên:

DANH SÁCH GIẢNG VIÊN THAM GIA GIẢNG DẠY

STT Họ và tên Học vị Số điện thoại E-mail

1 Bạch Thanh Bình TS 091 552 8699 btbinh38@gmail.com

huongllct@hvnh.edu.vn
2 Trần Thị Thu Hường TS 098 300 4063
huonghvnh71@gmail.com

3 Đào Thị Minh Thảo TS 098 924 4409 daominhthao71@gmail.com

1
II/ HỌC LIỆU
2.1. Giáo trình chính
1. Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Nxb CTQG, Hà
Nội 2021;
2. Bộ Giáo dục – Đào tạo, Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, Tài liệu tập huấn
giảng dạy 2019, Hà Nội tháng 8/2019
2.2. Tài liệu tham khảo
3. Giáo trình Những Nguyên lý Cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin, Bộ Giáo dục và
Đào tạo, Nxb CTQG, Hà Nội 2009
4. Đại học Quốc gia Hà Nội, Một số chuyên đề về Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa
Mác-Lênin, t. 1-2-3, Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội, 2008.
5. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 6, 7, 8, 9, 10,
11, 12, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
6. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn khoa học Mác
- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Giáo trình Chủ nghiã xã hội khoa học, Nxb CTQG, Hà
Nội, 2002.
7. Đảng Cộng sản Việt Nam, Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kì quá độ lên chủ
nghĩa xã hội, NXB Sự thật, Hà Nội, 1991.

III/ THÔNG TIN MÔN HỌC

1.1. Mô tả tóm tắt học phần

Chủ nghĩa xã hội khoa học là một trong ba bộ phận lý luận của Chủ nghĩa Mác –
Lênin, cung cấp cho người học lý luận cơ bản về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
cùng những vấn đề có tính quy luật của quá trình hình thành, phát triển của hình thái kinh
tế- xã hội Cộng sản chủ nghĩa; giúp người học nhận rõ được cách thức, con đường, biện
pháp để giai cấp công nhân và nhân dân lao động xây dựng thành công xã hội xã hội chủ
nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
3.2. Mục tiêu học phần

Mục tiêu Mô tả mục tiêu CĐR của Trình độ

2
 CTĐT năng lực

G1 - Trang bị tri thức cơ bản, có tính hệ thống về KT4 3/6

(Kiến thức) Chủ nghĩa xã hội khoa học.

- Nhận thức được giá trị, bản chất khoa học, cách
mạng, nhân văn của học thuyết Mác.
- Trang bị kiến thức về các vấn đề dân chủ xã hội
chủ nghĩa và Nhà nước xã hội chủ nghĩa, cơ cấu
xã hội và giai cấp, liên minh giai cấp, tầng lớp
giai cấp trong thời kỳ quá độ lên CNXH; các vấn
đề dân tộc, tôn giáo, gia đình trong thời kỳ quá
độ...
G2 -Củng cố thế giới quan, nhân sinh quan và KN5 3/5

(Kỹ năng) phương pháp luận khoa học;

-Biết vận dụng các tri thức đã học vào giải thích
các vấn đề chính trị - xã hội trong đời sống hiện
nay.
-Có kỹ năng nhận diện, phân biệt tri thức khoa
học với những luận điểm sai trái, phản khoa học;
nhận biết xu thế phát triển tất yếu của lịch sử xã
hội loài người.
G3 (Mức - Xây dựng niềm tin, lý tưởng cách mạng cho NLTC 1 3/5
độ tự chủ sinh viên.
và trách
- Củng cố niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo
nhiệm) đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam và thắng
lợi của chủ nghĩa xã hội
- Chủ động, tích cực, sáng tạo trong nhận thức và
hoạt động thực tiễn, góp phần tích cực vào sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước Việt Nam.
Ghi chú: Điểm mức độ yêu cầu theo thang năng lực Bloom: Kiến thức (1-6), Dave: kỹ
năng (1-5), Krathwohl: Đạo đức và trách nhiệm (1-5)

3.3. Chuẩn đầu ra của học phần

3
 Mục tiêu Chuẩn đầu Mô tả chuẩn đầu ra Trình độ
học phần ra năng lực
G1 1.1 Có kiến thức cơ bản về sự ra đời, các giai 3/6
(Kiến thức) đoạn phát triển; đối tượng, phương pháp và ý
nghĩa của việc học tập, nghiên cứu Chủ nghĩa
xã hội khoa học, một trong ba bộ phận hợp
thành của Chủ nghĩa Mác – Lê nin.
1.2 Có kiến thức về Sứ mệnh lịch sử của giai cấp 3/6
công nhân, chủ nghĩa xã hội và thời kì quá
độ lên chủ nghĩa xã hội:

1.3 Hiểu biết về các vấn đề dân chủ xã hội chủ 3/6
nghĩa và Nhà nước xã hội chủ nghĩa, cơ cấu
xã hội và giai cấp, liên minh giai cấp, tầng
lớp giai cấp trong thời kỳ quá độ lên CNXH;
các vấn đề dân tộc, tôn giáo, gia đình trong
thời kỳ quá độ...

G2 2.1 Nhớ, hiểu và phân tích được các nội dung, 3/5
(Kỹ năng) quan điểm của chủ nghĩa xã hội khoa học.

2.2 Áp dụng trong đánh giá phân tích các vấn đề 3/5
chính trị - xã hội trong nước và quốc tế một
cách khách quan, khoa học

G3 (Mức tự 3.1 Khẳng định niềm tin khoa học, lý tưởng cách 3/5
chủ và mạng và con đường tất yếu của chủ nghĩa xã
trách hội, hình thành động lực tinh thần mạnh mẽ
nhiệm) để tham gia hoạt động thực tiễn một cách chủ
động, tự giác, sáng tạo.
3.2 Hình thành phẩm chất đạo đức công dân, ý 3/5

4
 thức kỷ luật, trách nhiệm, thái độ khách quan,
khoa học, nhân văn trong việc nhận định,
phân tích các vấn đề chính trị, xã hội cũng
như thực hiện các nhiệm vụ kinh tế, chính trị,
xã hội.

3.4. Phân bổ thời gian giảng dạy và học tập

3.4.1. Phân bổ thời gian

Tổng thời gian: 30 tiết, trong đó:
 Giảng lý thuyết trên lớp: 20 tiết.
 Thảo luận, hướng dẫn bài tập, hướng dẫn tự học trên lớp, sinh viên thuyết trình
hoặc thảo luận nhóm: 10 tiết.
3.4.2. Tiến trình giảng dạy và học tập
Nội dung
Buổi/Tiết Chủ đề giảng dạy và học tập Phương pháp
giảng dạy
Chương 1. I. Sự ra đời của CNXHKH - Giảng lý thuyết
Nhập môn 1. Hoàn cảnh lịch sử ra đời của CNXHKH - Hướng dẫn tự
CNXHKH 1.1. Điều kiện kinh tế - xã hội học
1.2. Tiền đề khoa học tự nhiên và tư tưởng lý luận - Giao SV Thảo
2. Vai trò của Các Mác và Ăng ghen luận nhóm
2.1. Sự chuyển biến về lập trường triết học và lập
trường chính trị
Buổi 1
2.2. Ba phát kiến vĩ đại của Các Mác và Ăng ghen
1-3
2.3. Tuyên ngôn của Đảng cộng sản đánh dấu sự
ra đời của CNXHKH
II. Các giai đoạn phát triển cơ bản của CNXHKH
1. Các Mác và Ăng ghen phát triển CNXHKH
1.1. Thời kì từ 1848 đến Công xã Pari (1871)
1.2. Thời kì sau Công xã Pari đến 1895
2. Lê nin vận dụng và phát triển chủ nghĩa xã hội
5
 khoa học trong điều kiện mới
2.1. Thời kì trước Cách mạng Tháng Mười Nga
2.2. Thời kì sau Cách mạng Tháng Mười Nga
2.3. Sự vận dụng và phát triển sáng tạo của
CNXHKH từ sau khi Lê nin qua đời đến nay
III. Đối tượng, phương pháp và ý nghĩa của việc
nghiên cứu CNXHKH
3.1. Đối tượng nghiên cứu của CNXHKH
3.2. Phương pháp nghiên cứu của CNXHKH
3.3. Ý nghĩa của việc nghiên cứu CNXHKH
Chương 2. I. Quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lê nin - Giảng lý thuyết
Sứ mệnh lịch về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai - Thảo luận nhóm
sử của giai cấp công nhân - Sinh viên thuyết
cấp công 1. Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân trình
nhân 2. Nội dung và đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân
2.1. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân
2.2. Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
Buổi 2
nhân
4-6
3. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân
3.1. Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân
3.2. Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân
thực hiện sứ mệnh lịch sử
II. Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân trong giai đoạn
hiện nay

6
 1. Giai cấp công nhân hiện nay
2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân trên thế giới hiện nay

Chương 2. III. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt - Giảng lý thuyết
Sứ mệnh lịch Nam - Thảo luận nhóm
sử của giai 1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam - Sinh viên thuyết
cấp công 2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công trình
nhân nhân Việt Nam hiện nay
3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để
xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
3.1. Phương hướng
3.2. Một số giải pháp chủ yếu
Buổi 3 ----
7-9 Chương 3. I. Chủ nghĩa xã hội
Chủ nghĩa xã 1. Chủ nghĩa xã hội, giai đoạn đầu của hình thái
hội và thời kì kinh tế - xã hội CSCN
quá độ lên 2. Điều kiện ra đời CNXH
Chủ nghĩa xã 3. Những đặc trưng cơ bản của CNXH
hội
II. Thời kì quá độ lên CNXH
1. Tính tất yếu khách quan của thời kì quá độ lên
CNXH
2. Đặc điểm của thời kì quá độ lên CNXH - Giảng lý thuyết
Buổi 4
Chương 3. III. Thời kì quá độ lên CNXH ở Việt Nam - Thảo luận nhóm
10-12
Chủ nghĩa xã 1. Quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ tư bản chủ - Sinh viên thuyết
hội và thời kì nghĩa trình
quá độ lên 2. Những đặc trưng của CNXH và phương hướng
Chủ nghĩa xã xây dựng CNXH ở Việt Nam hiện nay

7
 hội 2.1. Những đặc trưng bản chất của Chủ nghĩa xã
hội Việt Nam
2.1. Phương hướng xây dựng CNXH ở Việt Nam
hiện nay

I. Dân chủ và dân chủ XHCN - Giảng lý thuyết

1. Dân chủ và sự ra đời, phát triển của dân chủ - Thảo luận nhóm
1.1. Quan niệm về dân chủ - Sinh viên thuyết
1.2. Sự ra đời và phát triển của dân chủ trình
2. Dân chủ XHCN
2.1. Quá trình ra đời của nền dân chủ XHCN
2.2. Bản chất của nền dân chủ XHCN
II. Nhà nước xã hội chủ nghĩa
1. Sự ra đời, bản chất, chức năng của Nhà nước
XHCN
Buổi 5 1.1. Sự ra đời của Nhà nước XHCN
13-15 1.2. Bản chất của Nhà nước XHCN
Chương 4. 1.3. Chức năng của Nhà nước XHCN
Dân chủ 2. Mối quan hệ giữa dân chủ XHCN và Nhà nước
XHCN và XHCN
Nhà nước III. Dân chủ XHCN và Nhà nước pháp quyền
XHCN XHCN ở Việt Nam
1. Dân chủ XHCN ở Việt Nam
1.1. Sự ra đời và phát triển của nền dân chủ
XHCN ở Việt Nam
1.2. Bản chất của nền dân chủ XHCN ở Việt Nam
2. Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam
8
 2.1. Quan niệm về Nhà nước pháp quyền XHCN ở
Việt Nam
2.2. Đặc điểm của Nhà nước pháp quyền XHCN ở
Việt Nam
3. Phát huy dân chủ XHCN, xây dựng Nhà nước
pháp quyền XHCN ở Việt Nam hiện nay
3.1. Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam hiện nay
3.2. Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ở
Việt Nam hiện nay
I. Cơ cấu xã hội – giai cấp trong thời kì quá độ lên - Giảng lý thuyết
CNXH - Thảo luận nhóm
1. Khái niệm và vị trí của cơ cấu xã hội – giai cấp - Sinh viên thuyết
trong cơ cấu xã hội trình
Chương 5.
2. Sự biến đổi có tính quy luật của cơ cấu xã hội –
Cơ cấu xã
giai cấp trong thời kì quá độ lên CNXH
hội – giai cấp
II. Liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kì quá
và liên minh
độ lên CNXH
giai cấp, tầng
III. Cơ cấu xã hội – giai cấp và liên minh giai cấp,
Buổi 6 lớp trong
tầng lớp trong thời kì quá độ lên CNXH ở Việt
16-18 thời kì quá
Nam
độ lên Chủ
1. Cơ cấu xã hội – giai cấp trong thời kì quá độ lên
nghĩa xã hội
CNXH ở Việt Nam
2. Liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kì quá
độ lên CNXH ở Việt Nam
2.1. Nội dung của liên minh giai cấp, tầng lớp
trong thời kì quá độ lên CNXH ở Việt Nam
2.2. Phương hướng cơ bản để xây dựng cơ cấu xã
hội – giai cấp và tăng cường liên minh giai cấp,

9
 tầng lớp trong thời kì quá độ lên CNXH ở Việt
Nam
Chương 6. I. Dân tộc trong thời kì quá độ lên CNXH - Giảng lý thuyết
Vấn đề dân 1. Chủ nghĩa Mác - Lê nin về dân tộc - Thảo luận nhóm
tộc và tôn 2. Dân tộc và quan hệ dân tộc ở Việt Nam - Sinh viên thuyết
Buổi 7
giáo trong trình
19-21
thời kì quá
độ lên Chủ
nghĩa xã hội
Chương 6. II. Tôn giáo trong thời kì quá độ lên CNXH - Giảng lý thuyết
Vấn đề dân 1. Chủ nghĩa Mác - Lê nin về tôn giáo - Thảo luận nhóm
tộc và tôn 2. Tôn giáo ở Việt Nam và chính sách tôn giáo - Sinh viên thuyết
giáo trong của Đảng, Nhà nước ta hiện nay trình
thời kì quá III. Quan hệ dân tộc và tôn giáo ở Việt Nam
độ lên Chủ 1. Đặc điểm quan hệ dân tộc và tôn giáo ở Việt
nghĩa xã hội Nam
Buổi 8
2. Định hướng giải quyết mối quan hệ dân tộc và
22-24
tôn giáo ở Việt Nam hiện nay
Chương 7. I. Khái niệm, vị trí và chức năng của gia đình - Giảng lý thuyết
Vấn đề gia 1. Khái niệm gia đình - Thảo luận nhóm
đình trong 2. Vị trí của gia đình trong xã hội - Sinh viên thuyết
thời kì quá 3. Chức năng cơ bản của gia đình trình
Buổi 9 độ lên Chủ II. Cơ sở xây dựng gia đình trong thời kì quá độ
25-27 nghĩa xã hội lên CNXH
1. Cơ sở kinh tế - xã hội
2. Cơ sở chính trị - xã hội
3. Cơ sở văn hóa
4. Chế độ hôn nhân tiến bộ
Buổi 10 Chương 7. III. Xây dựng gia đình Việt Nam trong thời kì quá - Giảng lý thuyết
10
28-30 Vấn đề gia độ lên CNXH - Thảo luận nhóm
đình trong 1. Sự biến đổi của gia đình Việt Nam trong thời kì - Sinh viên thuyết
thời kì quá quá độ lên CNXH trình
độ lên Chủ 2. Phương hướng xây dựng và phát triển gia đình
nghĩa xã hội Việt Nam trong thời kì quá độ lên CNXH

- Hệ thống kiến thức và Ôn tập

IV/ Chính sách đối với học phần và các yêu cầu đối với sinh viên
- Học phần Chủ nghĩa xã hội khoa học dạy cho Sinh viên năm thứ hai, trình độ đào tạo
đại học khối không chuyên; là môn học đầu tiên của chương trình các môn Lý luận Chính
trị trong trường đại học, học viện.
- Các ngành đào tạo của Học viện Ngoại giao bắt buộc phải học Học phần Chủ
nghĩa xã hội khoa học: Quan hệ Quốc tế, Kinh tế Quốc tế, Luật Quốc tế, Truyền thông
Quốc tế, Ngôn ngữ Anh, Ngôn ngữ Pháp, Ngôn ngữ Trung.
- Yêu cầu đối với Sinh viên Học viện Ngoại giao khi học và đủ điều kiện thi cuối kỳ:
+ Có mặt trên lớp từ 80% trở lên số giờ lý thuyết của môn học
+ Có đầy đủ các điểm thành phần của môn học
- Làm bài tập theo nhóm theo yêu cầu của giảng viên
Loại bài tập này được các nhóm thực hiện trước tại nhà theo sự hướng dẫn của
giảng viên. Mỗi nhóm cử 01 người/những người đại diện trình bày trên lớp (hoặc theo sự
chỉ định của giảng viên).
Bài tập nhóm được đánh giá thông qua chất lượng báo cáo kết quả nghiên cứu của
nhóm, sự trình bày của đại diện nhóm và các ý kiến tham gia thảo luận.
Báo cáo kết quả nghiên cứu của nhóm phải thực hiện theo mẫu sau:

Báo cáo kết quả làm việc nhóm

Chuyên đề nghiên cứu: …………………………………….
1. Danh sách nhóm và các nhiệm vụ được phân công:
Nhiệm vụ được
STT Họ và tên Ghi chú
phân công

11
 1. Nguyễn Văn A Nhóm trưởng

2. ... ...

2. Quá trình làm việc của nhóm (miêu tả các buổi làm việc nhóm)
3. Kiến nghị, đề xuất (nếu có).
Nhóm trưởng
(Kí tên)
V/ Phương thức, hình thức đánh giá đạt chuẩn đầu ra học phần của người học

Hình thức Hình thức

Chuẩn đầu ra Thời điểm
đánh giá kiểm tra, thi

Nhớ, hiểu và vận dụng được những

nội dung, quan điểm Chủ nghĩa xã 1 bài kiểm tra Trắc nghiệm
Buổi học thứ 7
hội khoa học từ chương 1 đến giữa kỳ và tự luận
chương 7.

Nhớ, hiểu và vận dụng được những

Theo kế hoạch
những nội dung, quan điểm Chủ Thi kết thúc Trắc nghiệm
của Phòng Đào
nghĩa xã hội khoa học từ chương 1 học phần và tự luận
tạo
đến chương 7.

Đánh giá học phần:

- Chuyên cần: 15%
Tiêu chí đánh giá:
+ Việc tham gia các buổi học trên lớp.
+ Ý thức học tập, năng lực làm việc nhóm, tinh thần tham gia xây dựng bài trên
lớp và chuẩn bị bài trước khi đến lớp.
+ Làm bài tập theo yêu cầu của giảng viên.
- Kiểm tra 1 bài: 25%
Hình thức kiểm tra: làm bài tập trắc nghiệm và tự luận

12
 Tiêu chí đánh giá: đánh giá kỹ năng nhớ, hiểu biết, diễn đạt các nội dung, quan
điểm Chủ nghĩa xã hội khoa học và vận dụng các nội dung đã học vào quá trình học tập
của SV và thực tiễn xã hội.
- Thi hết học phần: 60%
Hình thức thi: viết (trắc nghiệm, tự luận) trên lớp
Tiêu chí đánh giá: đánh giá kỹ năng hiểu biết, tư duy và vận dụng các nội dung,
quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học vào quá trình học tập của SV và thực tiễn xã
hội.
- Ngưỡng đánh giá người học (theo thang điểm số và chữ)
- Điểm D: người học đáp ứng chuẩn đầu ra ở mức hiểu được kiến thức cơ bản của học
phần.
- Điểm C: người học đạt mức điểm D và có khả năng phân tích nội dung những nội dung
Chủ nghĩa xã hội khoa học được thể hiện trong bài kiểm tra, bài thi.
- Điểm B: người học đạt mức điểm C và có khả năng lập luận logic, mạch lạc, kết cấu
hợp lý khi phân tích, thể hiện được quan điểm trong phân tích những nội dung Chủ nghĩa
xã hội khoa học, được thể hiện trong bài kiểm tra và bài thi.
- Điểm A: người học đạt mức điểm B và phải thể hiện được tư duy sáng tạo, phân tích,
tổng hợp và khả năng vận dụng chính xác, thuyết phục ý nghĩa phương pháp luận của
những nội dung Chủ nghĩa xã hội khoa học vào thực tiễn, được thể hiện trong bài kiểm
tra và bài thi.
Thang điểm mẫu:

ĐIỂM A ĐIỂM B ĐIỂM C ĐIỂM D

8.5 – 10 7.0 – 8.4 5.5 – 6.9 4.0 – 5.4

Q.Giám đốc Học viện Trưởng Ban Đào tạo Trưởng Khoa

TS Phạm Lan Dung Nguyễn Thị Thìn TS Lý Thị Hải Yến

13
14