11/3/2021

KHOA Y – DƯỢC Mục tiêu

BỘ MÔN DƯỢC

THUỐC TRỊ
o Trình bày được tác dụng, cơ chế, độc tính và chỉ định
của colchicin.

GOUT o Trình bày được tác dụng, cơ chế, độc tính và chỉ định
của allopurinol.

Đối tượng: SV ĐH ĐD, XN, YTCC, PHCN

ThS DS Nguyễn Ngọc Anh Đào

1. ĐẠI CƯƠNG
Bệnh Gout

o Khái niệm: Gout là một dạng viêm khớp xảy

ra do nồng độ acid uric trong máu tăng gây lắng
đọng các tinh thể urat tại dịch bao khớp (nhiệt
độ lạnh, pH thấp).
o Tinh thể urat kích thích quá trình thực bào, số
lượng bạch cầu trung tính, đại thực bào, chất
trung gian hóa học gia tăng  gia tăng tình
trạng viêm tại ổ khớp.

1
 11/3/2021

1. ĐẠI CƯƠNG
Chuyển hóa purin

o Người bình thường:

• acid uric được tạo ra ở GĐ cuối của quá trình chuyển

hóa các base purin (có nhiều trong nội tạng động vật,
gia cầm, thịt đỏ, cá, cá mòi, nấm men, cá cơm, bia...)

• thải trừ qua nước tiểu

• pH nước tiểu càng cao càng thuận lợi cho thải trừ.

1. ĐẠI CƯƠNG 1. ĐẠI CƯƠNG

Bệnh Gout Bệnh Gout

o Nguyên nhân: o Điều trị:

• Nguyên phát: RL chuyển hóa acid uric di truyền
• Thứ phát:
tăng sản xuất (chế độ ăn giàu purin, tăng phá hủy
tb trong các bệnh ác tính…)
giảm thải trừ (bệnh thận, thuốc: aspirin, vitamin C,
thuốc lợi tiểu, rượu...)
• Cắt cơn Gout cấp (thuốc kháng viêm: colchicin,
NSAIDs, kháng viêm steroid)
• Phòng tái phát cơn cấp (thuốc tăng thải acid uric ra
khỏi cơ thể: probenecid, thuốc ức chế TH acid uric:
allopurinol)

2
 11/3/2021

2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ 2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ

Colchicin Colchicin

o Alkaloid của cây Colchicum autumnale. o Điều trị đặc hiệu cơn Gout cấp, làm giảm đau

o Được dùng từ TK XVIII. và viêm trong 12-24h đầu dùng thuốc.

o Dùng làm test chẩn đoán do k có td giảm đau

và kháng viêm khớp khác.

2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ 2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ

Colchicin Colchicin

o Cơ chế td: tác động trên bạch cầu làm giảm o Dược động học:
khả năng xuyên mạch, thực bào, phóng thích • Hấp thu nhanh qua PO.
enzym gây viêm. • Cmax sau 0,5 – 1h.

o Độc tính: chủ yếu do ức chế phân bào (tiêu • Chuyển hóa ở gan, thải qua phân (có chu trình gan

chảy, buồn nôn, ức chế tủy xương, rụng tóc, – ruột), 10-20% qua thận.

viêm TK, độc thận).

3
 11/3/2021

2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ 2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ

Colchicin Probenecid

o Chỉ định: o Dẫn xuất của acid benzoic, tan nhiều trong
lipid.
• Gout cấp: IV 2 mg hòa tan trong 10-20% dd NaCl o Cơ chế td: ức chế tái hấp thu acid uric.
0,9%, tổng liều k quá 4 mg. Không tiêm nhắc lại
trong 7 ngày. Không dung nạp: thay bằng
indomethacin.

• Dự phòng: PO 0,5 mg, mỗi tuần 2-4 lần.

2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ 2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ

Probenecid
o Probenecid ức chế cạnh tranh quá trình bài tiết
chủ động các acid yếu tại ống lượn gần:
penicillin, salicylat, clorothiazid, indomethacin.
o K giảm đau, k được dùng kèm salicylat vì sẽ bị
mất td.
o K làm giảm td của lợi tiểu thiazid nhưng giảm
khả năng thải Na của furesemid.
Probenecid
o Hấp thu nhanh qua ruột.
o 70% kết hợp với albumin huyết tương.
o Thải trừ qua thận ở dạng liên hợp glucuronic,
t/2 6-12h.
o Td phụ: ít, buồn nôn, nôn, mảng đỏ da, sốt. Có
thể gây cặn sỏi urat tại thận  cơn đau quặn
thận (uống nước nhiều)

4
 11/3/2021

2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ 2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ

Allopurinol
o Chất tương tự hypoxanthin.
o Ức chế mạnh xanthin oxydase  ức chế TH
acid uric, tăng nồng độ của các tiền chất dễ tan,
k gây sỏi thận.
Allopurinol
o Quá mẫn 3%.
o Tháng đầu điều trị có thể gây gout cấp do huy
động acid uric từ mô  phối hợp với colchicin.
o PO hấp thu 80%. Cmax sau 30-60 phút.
o Chất chuyển hóa alloxanthin vẫn còn hoạt tính
 td kéo dài, PO 1 lần/ ngày.

2. CÁCTHUỐC ĐIỀU TRỊ

Allopurinol
o CĐ:
o Gout mạn, sỏi urat thận.
o Tăng acid uric máu thứ phát do K, thuốc trị K,
lợi tiểu thiazid.
o Liều 100-300 mg/ ngày.