Professional Documents
Culture Documents
Tiểu Luận - Phân Tích Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Giá Thu Mua Cà Phê Của Việt Nam - 893852
Tiểu Luận - Phân Tích Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Giá Thu Mua Cà Phê Của Việt Nam - 893852
ĐỀ TÀI :
Contents
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH CÀ PHÊ TẠI VIỆT NAM ....................... 3
I. Ý NGHĨA CỦA VIỆC LỰA CHỌN ĐỀ TÀI........................................................ 3
II. MỤC TIÊU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU .......................................................... 4
III. KẾT CẤU TIỂU LUẬN ....................................................................................... 5
CHƯƠNG II: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI GIÁ THU
MUA CÀ PHÊ THÔ ....................................................................................................... 6
I. Cơ sở lý luận ........................................................................................................ 6
II. Thiết lập mô hình tổng quát .................................................................................. 7
CHƯƠNG III: TỔNG QUAN VỀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ
ẢNH HƯỞNG TỚI GIÁ THU MUA CÀ PHÊ THÔ ....................................................... 9
CHƯƠNG III: TỔNG QUAN VỀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ
ẢNH HƯỞNG TỚI GIÁ THU MUA CÀ PHÊ THÔ ..................................................... 10
I. Giả thiết nghiên cứu ........................................................................................... 10
II. Mô hình nghiên cứu đề xuất……………………………………………………...11
III. Nguồn số liệu và cách thu thập số liệu…………………………………….………...11
CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ
THU MUA CÀ PHÊ THÔ ............................................................................................ 12
I. Bảng thống kê mô tả: ................................................................................................. 12
II. Chạy E-view và đọc kết quả nghiên cứu ................................................................ 13
CHƯƠNG V: GỢI Ý CHÍNH SÁCH ĐỂ ĐIỀU CHỈNH GIÁ THU MUA CÀ PHÊ THÔ
...................................................................................................................................... 18
Việt Nam được thiên nhiên ưu ái ban tặng khí hậu thuận lợi cùng với đất
bazan màu mỡ phù hợp cho việc sản xuất cây công nghiệp, đặc biệt là cà phê. Tuy
nhiên, giá cà phê xuất khẩu hiện nay của Việt Nam lại khá bấp bênh, đời sống của
người nông dân vẫn còn rất nhiều khó khăn, thiếu thốn. Nắm rõ các nhân tố ảnh
hưởng đến giá thu mua cà phê thô là một công việc hết sức cần thiết đối với nhà
nước, để có những giải pháp hợp lý nhằm kiểm soát giá cà phê, giúp người dân
thoát nghèo. Vì vậy, nhóm quyết định chọn vấn đề nghiên cứu là: Phân tích những
nhân tố ảnh hưởng đến giá thu mua cà phê thô của Việt Nam.
Với những lý do:
Hiện nay, cà phê là mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam,
đứng thứ hai về giá trị sau lúa gạo, ước tính khối lượng xuất khẩu năm 2011 đạt
1,2 triệu tấn và giá trị là 2,7 tỷ USD (theo giacaphe.com),đứng thứ hai trên thế giới
về xuất khẩu cà phê; đứng đầu thế giới về sản xuất cà phê vối (robusta) với diện
tích khoảng 540.000ha. Đây là những con số rất đáng mừng cho ngành nông
nghiệp Việt Nam nói chung và ngành sản xuất cà phê nói riêng. Tuy nhiên, giá thu
mua cà phê của Việt Nam lại thấp và không ổn định. Người nông dân thường
xuyên phải chịu một nghịch cảnh: “Được mùa mất giá” khiến đời sống bấp bênh,
năm được, năm mất. Do đó, việc nghiên cứu, phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến
giá thu mua cà phê của Việt Nam được khá nhiều người quan tâm.
Lợi ích của đề tài:
Cà phê là một thức uống phổ biến rộng rãi và mang tính toàn cầu. Trên thế
giới hiện nay, có hàng tỉ người uống cà phê mỗi ngày. Cà phê được dùng ở khắp
mọi nơi từ trong gia đình đến ngoài công sở, nơi công cộng; với đủ các thành phần,
tầng lớp xã hội: từ các nguyên thủ quốc gia, các nhà lãnh đạo, nhà khoa học đến
các nghệ sĩ, bác sĩ, thương gia... và đến cả người dân bình thường nhất. Do đó
ngành sản xuất cà phê là một ngành có thị trường rộng lớn và phong phú. Đây
cũng là ngành đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế Việt Nam, một
nước có nhiều lợi thế tự nhiên trong việc sản xuất cà phê. Nếu nắm rõ được những
nhân tố ảnh hưởng đến giá cà phê và khắc phục được tình trạng thiếu ổn định về
giá, Việt Nam sẽ phát huy được những lợi thế của mình, và mang đến đời sống ấm
no cho bà con nông dân.
Hi vọng với đề tài mà nhóm nghiên cứu có thể giúp một phần nào cho người
trồng cà phê cũng như doanh nghiệp kinh doanh sản xuất cà phê hiểu thêm về cơ
chế tác động giá cà phê góp phần dự đoán chính xác về giá cà phê, từ đoán có kế
hoạch kinh doanh và sản xuất cà phê hợp lý. Từ đó ổn định đời sống của bà con
trồng cà phê, an tâm trong viêc sản xuất
Do đó, nếu chúng ta đưa thêm các biến về tăng trưởng kinh tế và lạm phát
vào mô hình của Anastasios Alexandridis thì sẽ phù hợp hơn đối với Việt Nam
Tức là : Pcf=f(Tt,Poil,Nc,Tg,Ls,CK,TR, Lf,Ui).
giữa giá cả và chất lượng và kết luận là giá cả và chất lượng có quan hệ phi tuyến
tính, giá cả phản ánh mức độ chất lượng. Mối quan hệ giữa giá cả và chất lượng
rất quan trọng và có ý nghĩa. Tuy nhiên, yếu tố chất lượng lại là yếu tố khó đo
lường và rất ít bài nghiên cứu về vấn đề này vì thế khó đưa vào mô hình nghiên
cứu. Do vậy, biến chất lượng thường được đưa vào sai số(Ui)
c. Mối quan hệ giữa lãi suất và giá cà phê
Trong mô hình của Anastasios Alexandridis(2010) có nhắc đến lãi suất
có một ảnh hưởng đáng kể trên thị trường nông nghiệp nói chung ảnh hưởng đến
chi phí giữ hàng tồn kho, ảnh hưởng đến quyết định đầu tư (đất đai, máy móc và
đầu vào mua hàng và ảnh hưởng đến kinh doanh các nhành nông nghiệp). trong
bài của Ts Đinh thế Hiển lãi suất tác động thông qua sự vay vốn để sản xuất và
kinh doanh cà phê xuất khẩu
Jeffrey A. Frankel (2006) ‘The Effect Of Monetary Policy On Real
Commodity Prices” và Jeffrey A. Frankel and Andrew K. Rose (2009),
“Determinants of Agricultural and Mineral Commodity Prices” cũng cho kết quả
tương tự: tỷ lệ lãi suất thực tế là một yếu tố quyết định quan trọng về lượng hàng
tồn kho và giá cả của các mặt hàng nông sản và khoáng sản. Nghiên cứu cho rằng
lãi suất cao sẽ làm giảm nhu cầu lưu trữ hàng hóa, tăng nguồn cung cấp dẫn đến
giảm giá thị trường của hàng hóa. Khi tỷ lệ lãi suất thực tế cao, tiền chảy ra khỏi
các mặt hàng, giống như nó chảy ra khỏi ngoại tệ, các thị trường mới nổi và các
chứng khoán khác. Giảm tỷ lệ lãi suất thực tế có tác dụng ngược lại, làm giảm chi
phí đối với hàng tồn kho và nâng cao giá cả hàng hóa. Khi tỷ lệ lãi suất thực tế
thấp, tiền chảy vào hàng hóa, chảy vào ngoại tệ, thị trường mới nổi, và các chứng
khoán.
Kết quả nghiên cứu cho thấy mối quan hệ giữa giá cả hàng hóa và ảnh hưởng
tiêu cực của lãi suất đối với chỉ số giá cả hàng hoá. Điều đó ảnh hưởng tương tự
đối với cà phê.
hối đối ảnh hưởng lớn đến giá trao đổi của mặt hàng cà phê giữa các nước, do đó
ảnh hưởng đến sản xuất và tiêu thụ của các nước.
Ở Việt Nam, tỷ giá hối đoái ảnh hưởng tới giá cà phê, như tác động đến các
hàng hóa cơ bản khác. Đồng USD được dùng ở hầu hết các giao dịch thương mại
hàng hóa toàn cầu. Sự biến động của nó gây ảnh hưởng rất lớn đến giá các hàng
hóa cơ bản. Sự giảm giá của đồng USD ảnh hưởng trực tiếp, khiến giá cả hàng
hóa của các nước xuất khẩu cao hơn đối với các nước nhập khẩu làm hàng hóa
giảm sức cạnh tranh. Đồng thời, sẽ xuất hiện xu hướng đầu tư nhiều hơn vào
những hàng hóa (vàng và hàng hóa cơ bản) do thị trường chứng khoán(cổ phiếu ,
trái phiếu..) và bất động sản giảm sức hút do bị ảnh hưởng bởi việc giảm giá đồng
USD. Tỷ giá qua đó cũng ảnh hưởng gián tiếp tới sự tăng giá hàng hóa cơ bản,
trong đó có cà phê. Tuy nhiên, tác động của tỷ giá hối đoái đến giá hàng xuất khẩu,
ở đây là giá cà phê, thường có độ trễ, nên cần xem xét trong một thời gian dài.
e. Mối quan hệ giữa tồn kho cà phê tại Mỹ và giá thu mua cà phê.
Tình hình xuất nhập khẩu của Brazil, Việt Nam, Colombia ảnh hưởng rất
lớn đến nguồn cung.Đẩy mạnh kim ngạch xuất khẩu, tăng nguồn cung dẫn đến giá
cà phê giảm.Tương tự nhu cầu nhập khẩu tăng giảm cũng sẽ ảnh hưởng đến
giá.Cầu giảm giá giảm.Cầu tăng giá tăng.
Báo cáo tồn kho của cà phê trên các sàn giao dịch Thế Giới sẽ cho thấy sự
thay đổi của nguồn cung và nguồn cầu. Do thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt
Nam là Mỹ và Đức nên ở đây chúng ta chỉ nghiên cứu sản lượng tồn kho của thị
trường Mỹ.
Giả thuyết tương quan: Qua các cơ sơ lý thuyết và các mô hình tham khảo ở
trên, chúng ta thấy có rất nhiều biến ảnh hưởng tới giá cà phê, đặc biệt là trong bối
cạnh nền kinh tế thế giới phát triển, các nhân tố đó tác động đang xen vào nhau,
làm chúng ta khó nhận biết nhân tố nào là nhấn tố chính. Tuy nhiên, ở Việt Nam,
một số nhân tố hưởng tới giá thu mua cà phê nổi bật như: sản lượng cà phê sản xuất
trong nước, chất lượng cà phê, yếu tố mùa vụ, tăng trưởng kinh tế, lãi suất cho vay
của ngân hàng, tỷ giá hối đối, giá dầu thô, giá cà phê thế giới….. Trong các yếu tố
này, chúng ta có thể chia chúng làm 2 nhóm chính. Một nhóm thuộc các nhân tố
môi trường trong nước: sản lượng, chất lượng,yếu tố mùa vụ, tăng trưởng kinh tế,
lãi suất ngân hàng; nhóm còn lại thuộc các nhân tố của thế giới: tỷ giá hối đoái, giá
dầu thô, giá cà phê thế giới, thị trường chứng khoáng… Trong mỗi nhóm nhân tố
đó, chúng ta thấy nổi bật lên một số nhân tố thường ảnh hưởng trực tiếp tới giá cà
phê xuất khẩu Việt nam như sau:
Sản lượng cà phê: tác động trực tiếp qua cơ chế cung-cầu để xác định giá.
Sản lượng nhiều thì giá giảm, sản lượng lượng ít thì giá cao
Chất lượng cà phê: chất lượng cũng ảnh hưởng rất lớn tới giá cà phê. Tuy
nhiên nhân tố chất lượng khó đo lường bằng số liệu được, chủ yếu dựa trên quan
điểm của cầu thị trường, nên chúng ta sẽ đưa vào sai số Ui
Mùa vụ thời tiết cũng là một nhân tố khó xác định và dự đoán chính xác
được do thời tiết cũng thường xuyên thay đổi, do đó chúng ta dưa vào Ui
Như đã nói ở trên ở phần tổng quan tài liệu, tăng trưởng kinh tế và lãi suất
ảnh hưởng tới nhu cầu cà phê và vốn đầu tư vào ngành cà phê tại Việt Nam
Giá cà phê thế giới, đây là nhân tố quan trọng nhất , trực tiếp ảnh hưởng tới
giá thu mua cà phê Việt Nam, bởi vì cà phê Việt Nam xuất khẩu cho thị trường thế
giới
Tỷ giá hối đối và giá dầu thô cũng tác động tương tự như đã nêu ở phần tổng
quan tài liệu.
Giá thu
mua cà
phê
Sản lượng Lãi suất Tăng Các yếu Tỷ giá hối Sản lượng Giá dầu Các yếu
trưởng tố khác đoái tồn kho thô tố khác
GDP trên thế
giới
( theo nguồn tổng cục thống kê và báo cáo hằng năm qua các kênh xuất nhập
khẩu)
Giá thu mua café Sản lượng thu Lãi suất ngân Tồn kho café tại
Yếu tố Giá café tại Mỹ
thô hoạch hàng Mỹ
Năm ( VND/ kg)
( VND/ kg) ( tấn) ( %/ năm) ( tấn)
1999 16750 20.710 500000 5,35 53.653,440
2000 8500 13.143 720000 9,00 220.414,020
2001 5450 9.028 900000 7,20 171.426,420
2002 7500 10.361 750000 7,44 161.291,400
2003 8500 13.096 720000 7,50 261.689,520
2004 11500 12.906 700000 7,50 270.563,100
2005 26400 18.609 752100 8,25 232.412,100
2006 26700 24.733 910000 8,25 222.645,960
2007 30000 31.229 915800 8,25 268.272,300
2008 32000 37.296 1055800 8,50 264.955,080
2009 41000 28.884 1057500 8,00 185.182,080
2010 38000 35.223 1100500 9,00 102.319,680
2011 40000 52.933 1167900 9,00 85.859,220
Nhận xét : các cặp biến độc lập đều có hệ số tương quan nhỏ hơn 0.8, nên
mô hình không còn hiện tượng đa cộng tuyến.
Từ năm 2009 trở về trước, mỗi khi vào vụ thu hoạch (tháng 10 – tháng 11)
là giá cà phê liên tục lao dốc do nguồn cung dồi dào khi bà con nông dân và nhà
xuất khẩu đẩy mạnh bán ra. Giá thường giảm sâu vào giữa vụ hoặc thời điểm giáp
Tết nguyên đán bởi nhu cầu tiền mặt tăng cao. Nhà đầu cơ cũng tận dụng cơ hội
này để gom hàng, sau đó chờ đến khoảng tháng 3 – tháng 5 năm sau, khi nguồn
hàng của vụ thu hoạch đã gần như cạn kiệt thì bắt đầu đẩy giá lên để chốt lời.
Điều tiết nguồn cung qua việc tham khảo thông tin cung cầu, kinh tế vĩ mô,
giá cả thị trường trong nước và quốc tế. Các nhà xuất khẩu thì hạn chế ký các hợp
đồng giao xa để giảm thiểu những rủi ro về giá cả. Điều này đã giúp giá cà phê
duy trì mức cao ngay cả khi ở thời điểm giữa vụ.
Khi người trồng cà phê và nhà xuất khẩu điều tiết được nguồn cung, giá cà
phê cũng đã tuân theo quy luật của cung cầu nhiều hơn, thay vì phụ thuộc phần lớn
vào đầu cơ như trước đây. Nhiều lúc, động thái của ngành cà phê nước ta còn điều
khiển được cả giá trên thị trường kỳ hạn ở London và giá giao ngay tại châu Âu,
vượt qua cả những tác động của biến động tiền tệ và các yếu tố kinh tế vĩ mô toàn
cầu.