სასწავლო საკანონმდებლო ტექნიკა

კურსის
სახელწოდება
კოდი B1140401096
სასწავლო ფაკულტეტი: იურიდიული და სოციალურ მეცნიერებათა
კურსის სწავლების საფეხური: უმაღლესი განათლების პირველი საფეხური/ბაკალავრიატი
სტატუსი საგანმანათლებლო პროგრამა: სამართალმცოდნეობა
სემესტრი: მეექვსე
სტატუსი: სავალდებულო სასწავლო კურსი
ავტორ(ებ)ი მურმან გორგოშაძე – ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
იურიდიული და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამართლისა და საჯარო
მმართველობის დეპარტამენტის პროფესორი.
საკონტაქტო ინფორმაცია:
ტელ: 551 20 55 56;
ელ. ფოსტა: murman.gorgoshadze@bsu.edu.ge

განხორციელებაში მონაწილე პირი:

დავით სამნიძე – ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
იურიდიული და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამართლის დეპარტამენტის
მოწვეული მასწავლებელი.
საკონტაქტო ინფორმაცია:
ტელ: 591 41 48 64
ელ. ფოსტა: d.samnidze@mail.ru
სასწავლო სტუდენტებს შეასწავლოს სამართალშემოქმედების არსი; კანონშემოქმედების
კურსის მიზანი წარმართვის მეთოდები, ხერხები და საშუალებები; ნორმატიული აქტის
სტრუქტურული, ენობრივი, შინაარსობრივი ფორმირების ხერხები და წესები;
ნორმატიული აქტის ლოგიკისა და სტილის მოთხოვნები; იურიდიული დოკუმენტის
შედგენის თავისებურებები.
კრედიტების ECTS კრედიტი : 4 კრედიტი
რაოდენობა და საკონტაქტო საათების რაოდენობა : 45 სთ
საათების სტუდენტის დამოუკიდებელი სამუშაოსათვის განკუთვნილი საათების რაოდენობა : 55 სთ
განაწილება
სტუდენტის
დატვირთვის
შესაბამისად
სასწავლო საკონტაქტო - 45 სთ
კურსის ა) ლექცია – 14 სთ (I-XV კვირა);
ფორმატი ბ) ჯგუფში მუშაობა – 28 სთ (I-XV კვირა);
გ) შუალედური გამოცდა – 1 სთ (IX კვირა);
დ) დასკვნითი გამოცდა – 2 სთ (XVI-XX კვირა);
დამოუკიდებელი მუშაობა – 55 სთ;
ა) მზადება ჯგუფში მუშაობისთვის – 35 სთ;
ბ) მზადება შუალედური გამოცდისთვის – 8 სთ;
გ) მზადება დასკვნითი გამოცდისთვის – 12 სთ.
დაშვების არ გააჩნია
წინაპირობები
შინაარსი იხ. დანართი 1
სწავლება- ლექცია:
სწავლის  ვერბალურ-ვიზუალური
მეთოდი და  თხრობა
შესაბამისი  გონებრივი იერიში
აქტივობები  პრობლემაზე დაფუძნებული სწავლება
ჯგუფში მუშაობა:
 დისკუსია;
 დებატები;
 დემონსტრირება;
 სამართლებრივი აქტის ანალიზი;
 პროექტის შემუშავება და პრეზენტაცია.
სტუდენტის საბოლოო შეფასება წარმოადგენს შუალედური შეფასებისა და დასკვნითი
შეფასების ჯამს:
1.1. შუალედური შეფასება – 60 ქულა:
1.1.1. შუალედური გამოცდა – 20 ქულა;
1.1.2. მიმდინარე შეფასებები – 40 ქულა:
1.1.2.1. წერითი გამოკითხვები – 18 ქულა;
1.1.2.2. ზეპირი გამოკითხვები − 17 ქულა;
1.1.2.3. სტუდენტის აქტივობა – 5 ქულა;
1.2. დასკვნითი გამოცდა – 40 ქულა

შეფასების რაო შეფასე ქულა შეფასების შეფასების კრიტერიუმები

კომპონენტები და დენ ბა თა დრო
მეთოდები ობა ჯამი
1. მიმდინარე შეფასებები 40 ქულა
ცოდნის
1.1. წერითი გამოკითხვები 18 ქულა
შეფასების 1 3 3 V კვირა სტუდენტს ეძლევა 15 კითხვისგან
ტესტი
ფორმები, შემდგარი ტესტი, რომლებზეც თითო
კომპონენტები, სწორი პასუხი უდრის 0.2 ქულას.
მეთოდები და წერითი დავალება 3 3 9 XI, XII, XIII წერითი დავალება ფასდება შემდეგ-
კვირა ნაირად: 1 ქულა – თეორიული
კრიტერიუმები ცოდნის პრაქტიკაში გამოყენების
უნარი; 1 ქულა – ტერმინოლოგიის
გამოყენების სისწორე; 1 ქულა –
ვიზუალური გაფორმება/სტრუქტურა.
კაზუსი 2 3 6 IV, X კვირა სტუდენტს ეძლევა ე. წ. იურიდიული
„კეისი“, რომელიც ფასდება
შემდეგნაირად: 3 ქულა - პასუხი
აბსოლუტურად სწორია; 2 ქულა -
პასუხი არ არის დასაბუთებული და
მოკლებულია სიცხადეს; 1 ქულა -
პასუხი მხოლოდ გადაწყვეტის გზას
მოიცავს; 0 ქულა - პასუხი არასწორია
ან საერთოდ არ არის გაცემული.
1.2. ზეპირი გამოკითხვები 17 ქულა
დისკუსია 2 3 6 VI, VII სტუდენტებს ეძლევათ წინასწარ შერ-
კვირა ჩეულ თემაზე მსჯელობის საშუალე-
ბა, რომლისთვისაც განკუთვნილი 3
ქულა ნაწილდება შემდეგნაირად:
საკითხის ფორმულირება და ტერმი-
ნოლოგიის სიზუსტე – 1 ქულა; საკი-
თხის ზუსტი და ამომწურავი გად-
მოცემა – 1 ქულა; კითხვებზე პასუხის
გაცემის უნარი – 1 ქულა;
სიტუაციური ამოცანა 1 3 3 VIII კვირა სიტუაციური ამოცანა ფასდება
შემდეგნაირად: 1 ქულა – სიტუაციის
გამოკვლევისა და ინტერპრეტაციის
უნარი; 1 ქულა – დისკუსიისა და
მოსმენის კულტურა; 1 ქულა –
 გადაწყვეტილების გამოტანის უნარი.
სამართლებრივი 1 5 5 XIV კვირა სტუდენტთა 3-5 კაციან ჯგუფს პრო-
აქტის ანალიზი ფესორი შეურჩევს კონკრეტულ სა-
მართლებრივ აქტს ან მის ნაწილს.
სტუდენტთა ჯგუფს ევალება განა-
ხორციელონ მოცემული აქტის ანა-
ლიზი იურიდიული ტექნიკის კატე-
გორიებით და წარმოადგინონ წერი-
ლობით. ნამუშევარი შეფასდება შემ-
დეგი კრიტერიუმებით: 1 ქულა მსჯე-
ლობის დამაჯერებლობა; 1 ქულა სა-
კუთარი მოსაზრების მკაფიოდ ჩამო-
ყალიბება; 2 ქულა არგუმენტების
სიმყარე; 0,5 ქულა ნაშრომის ორგანი-
ზაცია (სტრუქტურა); 0,5 ქულა ტერ-
მინოლოგია, ენა (ლექსიკა).
პრეზენტაცია 1 3 3 XV კვირა სტუდენტები 2-4 კაციანი ჯგუფებით
ახორციელებენ მათ მიერ შექმნილი
კანონქვემდებარე ნორმატიული აქ-
ტის პრეზენტაციას, რომლისთვისაც
განკუთვნილი 3 ქულა ნაწილდება
შემდეგნაირად: თემის აქტუალობა
და აკადემიური დონე – 1 ქულა; წარ-
დგენის კულტურა/დროის მენეჯმენ-
ტი – 1 ქულა; ვიზუალური გაფორმე-
ბა/სტრუქტურა და კითხვებზე პასუ-
ხის გაცემის უნარი – 1 ქულა;
1.1. სტუდენტის 5 I-XV კვირა სტუდენტი ფასდება სემესტრის გან-
აქტივობა მავლობაში ლექციებზე და ჯგუფში
მუშაობისას მისი აქტივობისა და
ჩართულობის მიხედვით.
2. შუალედური 1 20 20 IX კვირა ტარდება საგამოცდო ცენტრში კომპი-
გამოცდა უტერული პროგრამით. სტუდენტს
ეძლევა 40 კითხვიანი ტესტი, რომ-
ლებზეც თითო სწორი პასუხი
ფასდება 0.5 ქულით.
3. დასკვნითი 1 40 40 XVI-XX დასკვნითი გამოცდა შედგება 2 ნაწი-
გამოცდა კვირა ლისაგან:
1. ტესტური გამოცდა საგამოცდო
ცენტრში კომპიუტერული პროგრა-
მით. სტუდენტს ეძლევა 40 კითხ-
ვიანი ტესტი. სწორი პასუხი ფასდება
0.5 ქულით. სტუდენტს შეუძლია
დააგროვოს მაქსიმუმ 20 ქულა;
2. კანონპროექტის პრეზენტაცია −
ფასდება მაქსიმუმ 20 ქულით. სწავ-
ლების მეორე კვირიდან სტუდენტები
ქმნიან 5-7 კაციან ჯგუფებს, რომლე-
ბიც გამოცდისთვის ამზადებენ 20-25
მუხლისაგან შემდგარ კანონპროექტს
(კანონპროექტის თემატიკას სტუდენ-
ტები პროფესორთან კონსულტაციის
გზით თვითონ ირჩევენ და აფიქსირე-
ბენ სამართლის დეპარტამენტში).
ჯგუფი გამოცდაზე ახდენს წინასწარ
შერჩეულ თემაზე მომზადებული კა-
ნონპროექტის PowerPoint-ში პრეზენ-
ტაციას, რომელიც ფასდება შემდეგი
კრიტერიუმებით:
0-2 ქულა - წარმოდგენილი კანონ-
პროექტის იდეისა და კონცეფციის
წარმოჩენა;
0-2 ქულა - წინასაპროექტო ინფორ-
 მაციის (დასმული პრობლემის ანალი-
ზი, მმართველობითი ხასიათის
პრობლემები, იურიდიული ხასიათის
პრობლემები, პრობლემის სამართ-
ლებრივი რეგულირების ისტორია და
ანალოგიები) ფლობა;
0-2 ქულა - კანონპროექტის ენობრი-
ვი სტანდარტების (სიცხადე, სიზუს-
ტე, მისაწვდომობა, კომპაქტურობა,
არაპათოსურობა, ზოგადობა, ოფიცია-
ლურობა) დაცვა;
0-2 ქულა - სტრუქტურული აგების
სტანდარტების (შესავალი, ძირითადი
ნაწილი, დასკვნითი ნაწილი, გარ-
დამავალი დებულებები) დაცვა;
0-4 ქულა - სტრუქტურული გა-
ფორმების (სათაური, სარჩევი, პრეამ-
ბულა, ნაწილი, წიგნი, კარი, თავი,
მუხლი, პუნქტი, ქვეპუნქტი, ქვექვე-
პუნქტი, შენიშვნა, დანართი)
წარმოჩენა;
0-4 ქულა - შინაარსის ფორმირების
ხერხების (აკრძალვა, დავალება,
აღჭურვა, დეფინიცია, პრეზუმფცია,
ფიქცია, იურიდიული კონსტრუქცია)
გამოყენება;
0-2 ქულა - კანონპროექტის ლოგიკა
და სტილი (ლოგიკის კანონებისა და
სტილური თავისებურებების დაცვა);
0-2 ქულა - კანონპროექტზე თან-
დართული დოკუმენტები (განმარტე-
ბითი ბარათი, კანონპროექტი სხვა
საკანონმდებლო აქტში ცვლილებების
ან დამატებების შესახებ, დამოუკი-
დებელი ექსპერტის დასკვნა, ლობის-
ტის დასკვნა, პარლამენტის კომიტე-
ტის საკანონმდებლო ინიციატივის
შემთხვევაში − კომიტეტის სხდომის
ოქმის ასლი, მთავრობის საკანონმ-
დებლო ინიციატივის შემთხვევაში
მთავრობის სხდომის ოქმის ასლი).
სულ: 100 ქულა

შენიშვნა
სტუდენტი ვალდებულია შეისწავლოს სილაბუსში მითითებული ტერმინების
მნიშვნელობა;

სტუდენტის საბოლოო შეფასება:

 შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი არის 21 ქულა,
ხოლო დასკვნითი გამოცდის მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი 20 ქულა;
 სტუდენტს სასწავლო კურსი ათვისებულად ჩაეთვლება, თუ ის მიიღებს ერთ-
ერთს შემდეგი დადებითი შეფასებებიდან: ა) (A) ფრიადი - 91 ქულა და მეტი; ბ)
(B) ძალიან კარგი - 81-90 ქულა; გ) (C) კარგი - 71-80 ქულა; დ) (D)
დამაკმაყოფილებელი - 61-70 ქულა; ე) (E) საკმარისი - 51-60 ქულა.
 უარყოფითი შეფასებებია: (FX) ვერ ჩააბარა - 41-50 ქულის მიღების შემთხვევაში
სტუდენტს უფლება ეძლევა დამატებით გამოცდაზე ერთხელ კიდევ გავიდეს.
(F) ჩაიჭრა - 40 ქულის ან ნაკლების მიღებისას სტუდენტს საგანი თავიდან აქვს
 შესასწავლი
სწავლის ცოდნა და გაცნობიერება აღწერს სამართალშემოქმედების არსსს, კანონშემოქმედების
შედეგები წარმართვის მეთოდებს, ნორმატიული აქტის
სტრუქტურული, ენობრივი, შინაარსობრივი ფორმირების
ხერხებსა და საშუალებებს, ნორმატიული აქტის ლოგიკისა
და სტილის მოთხოვნებსა და იურიდიული დოკუმენტის
შედგენის თავისებურებებს.
აცნობიერებს საკანონმდებლო ტექნიკის წესებისა და საშუ-
ალებების მნიშვნელობას კანონშემოქმედებით პროცესში.
უნარი შეუძლია იურიდიული დოკუმენტის, მათ შორის
კანონპროექტის, დამოუკიდებლობის გარკვეული ხარისხით,
დადგენილი წესების დაცვით, შემუშავებისა და მათი
მიღებისათვის საჭირო მსვლელობის მიცემა.
შეუძლია საკანონმდებლო ტექნიკის წესების
გათვალისწინებით ნორმის სწორად წაკითხვა
სამართლებრივი კონსულტაციის გაწევა ამ კუთხით.
პასუხისმგებლობა და საკანონმდებლო ტექნიკაში ცოდნის გაფართოების მიზნით
ავტონომიურობა მოიძიებს ახალ წყაროებს.
აღიარებს და პატივს სცემს საკანონმდებლო ტექნიკის მოთხოვნებს ;
ავლენს საკუთარი ცოდნის მუდმივად განახლების უნარს

ძირითადი 1. 1995 წლის 24 აგვისტოს საქართველოს კონსტიტუცია (ახალი რედაქცია);

ლიტერატურა 2. 2009 წლის 22 ოქტომბრის საქართველოს ორგანული კანონი ნორმატიული
აქტების შესახებ;
3. ლევან ბეჟაშვილი, საკანონმდებლო ტექნიკა, თბილისი, 2012;
4. მურმან გორგოშაძე, საკანონმდებლო ტექნიკის საფუძვლები (რიდერი), ბათუმი,
2020;
5. როგორ იქმნება კანონი, თბილისი, 2000;
6. შვიდი პრინციპი საქართველოში კანონშემოქმედებითი პროცესის
გასაუმჯობესებლად, თბილისი, 2005;
7. მურმან გორგოშაძე, იურიდიული დოკუმენტის ცნება, სახეები და გაფორმების
ზოგადი წესები, ბათუმი, 2009;
8. ოლაფ მუთჰორსტი, სამართალმცოდნეობის საფუძვლები, თბ., 2019
9. ზაზა მეიშვილი, ლაშა კალანდაძე, ნიკა გიგაშვილი, გიორგი ნონიაშვილი,
სოფო წაქაძე, გოგა ჩიფჩიური, სამართლებრივი წერა, თბ., 2017
http://lawlibrary.info/ge/books/GIZ2017-GE-_Samartlebrivi_Cera.pdf
დამხმარე 10. მ. ბეგიაშვილი, კანონშემოქმედებითი საქმიანობის პრინცეპები, ჟ. ადამიანი და
ლიტერატურა კონსტიტუცია, № 2, 2000;
11. ირმა ბექაური, კანონის ენისა და სტილის ზოგიერთი საკითხი, ჟ. სამართალი, №
12, 2001;
12. პაატა ცნობილაძე, კანონპროექტის ტექსტის მომზადების ზოგადი ხერხები, ჟ.
სამართალი, № 3, 2003;
13. ბესარიონ ზოიძე, მოძღვრება საკანონმდებლო კულტურის შესახებ, წიგნში,
ბესარიონ ზოიძე, საკონსტიტუციო კონტროლი და ღირებულებათა წესრიგი
საქართველოში, თბილისი, 2007; http://www.library.court.ge/upload/ge-gtz-
werteordnung-und-verfassungskontrolle-2007.pdf
14. თომას ვიურთენბერგერი, საკანონმდებლო ინიციატივის პროცედურული
ასპექტები // ქართული სამართლის მიმოხილვა, 7/2004-2/3
http://www.geplac.ge/geo
15. მაიკ ს. მასბაუმი, კანონშემოქმედებითი საქმიანობის ტექნიკა // ქართული
სამართლის მიმოხილვა, 7/2004-2/3 http://www.geplac.ge/geo
16. მურმან გორგოშაძე, კანონპროექტის ექსპერტიზა − ცნება, სახეები, დანიშნულება,
ჟ. მართლმსაჯულება და კანონი, № 4, 2010;
17. გივი ლობჟანიძე, სახელმწიფოსა და სამართლის ზოგადი თეორია, თბილისი,
2010;
18. თამარ ალფაიძე, შესავალი სამართალმცოდნეობაში, თბილისი, 2015;
19. გიორგი გოგიაშვილი, შედარებითი კონსტიტუციური სამართალი, თბილისი,
2014;
20. საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტი, თავი X;
21. ლევან ბეჟაშვილი, თამარ ჩხაიძე, შოთა თარხნიშვილი, იურიდიული ლექსიკონი
(საქართველოს საკანონმდებლო ტერმინთა ლექსიკონი), თბილისი, 2008;
22. ეკა ბესელია, სამაგიდო წიგნი პარლამენტისთვის, თბ., 2018.
 დანართი 1
შინაარსი
კვირა თემა საათების
რაოდენობა ლიტერატურა
ლექ ჯგ. მუშ
I საკანონმდებლო ტექნიკის საგანი, მეთოდები, სტრუქტურა, 1 2 3. გვ. 9-13; 4.
მიზნები და ამოცანები; მოძღვრება საკანონმდებლო გვ. 12-19; 5.
კულტურის შესახებ; გვ. 15-19; 8.
ტერმინები: სამართლებრივი აქტი, ნორმატიული აქტი, საკანონმდებლო გვ. 7-30; 13.
აქტი, კანონქვემდებარე აქტი, საქართველოს კანონმდებლობა,
გვ. 128-152; 21
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, ინდივიდუალური სამართლებრივი
აქტი,უკუძალა იურიდიული ძალა, საკანონმდებლო მაცნე
II სამართლებრივი რეგულირება, როგორც ინფორმაციის 1 2 4. გვ. 20-22;
მოძრაობა; კანონშემოქმედებითი საქმიანობის პრინციპები. 215-217; 9. გვ.
ნორმაშემოქმედების დამხმარე ზოგიერთი ტექნიკური 23-32; 16. გვ.
საშუალება 292-295; 21
ტერმინები: კანონშემოქმედება, ნორმატიული აქტის მომზადების
უფლებამოსილება, საკანონმდებლო აქტის რეგულირების სფერო,
საკანონმდებლო ინტერვენცია, სამართლებრივი ურთიერთობა
III ნორმატიული აქტი, მისი მიღების უფლებამოსილების 1 2 2. მ. 2-14; 3.
მქონე ორგანოები და იერარქია გვ. 20-26; 21
ტერმინები: საქართველოს კონსტიტუცია, საქართველოს კონსტიტუციური
კანონი, საქართველოს კონსტიტუციური შეთანხმება, საერთაშორისო
ხელშეკრულება და შეთანხმება, ორგანული კანონი, საქართველოს კანონი,
პრეზიდენტის დეკრეტი, საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტი,
კოდექსი, იერარქია
IV იურიდიული დოკუმენტი. იურიდიული დოკუმენტის 1 2 2. მ. 18; 3. გვ.
რეკვიზიტები. 26-27; 4. გვ.
ტერმინები: აბრევიატურა, ელექტრონული დოკუმენტი, თანამდებობის 23-52; 7. გვ. 4-
პირი, იურიდიული დოკუმენტი, ნორმატიული აქტის მოქმედების ვადა,
14; 17-37; 21
ნორმატიული აქტის რეკვიზიტები, ნორმატიული აქტის სახე,
ნორმატიული აქტის სათაური, ნორმატიული აქტის სარეგისტრაციო
ნომერი, ხელმოწერა ნორმატიულ აქტზე
V სამართალშემოქმედების არსი და ფორმები. 1 2 3. გვ. 19-20;
სამართალშემოქმედებითი საქმიანობის უზრუნველყოფის 33-43; 4. გვ.
მეთოდები. კანონშემოქმედება. 53-63, 76-78;
ტერმინები: პლებისციტი, რეფერენდუმი, სამართალშემოქმედება, 5. გვ. 203-215;
სახელმწიფო სამართალშემოქმედება, უშუალო სამართალშემოქმედება,
8. გვ. 193-200;
დელეგირება, უფლებამოსილებათა გამიჯვნის პრინციპი, კანონის
ანალოგია, კოლიზია, სამართლის ანალოგია 16. გვ. 284-
295; 218-222;
18. გვ. 211-
214; 21
VI წინასაკანონმდებლო პროცესი. კანონპროექტის კონცეფცია. 1 2 2. მ. 15; 3. გვ.
ტერმინები: ალტერნატიული კანონპროექტი, ახალი რედაქცია, 55-62; 4. გვ.
განმარტებითი ბარათი, კონცეფცია, ნორმატიული აქტის პროექტი,
64-75; 5. გვ.
საკანონმდებლო ინიციატივა, საკანონმდებლო წინადადება,
სამართლებრივი დებულება, სამართლებრივი საფუძველი, სახალხო 49-61; 6. გვ.
ინიციატივა 39-49; 8. გვ.
200-202; 21
VII ნორმატიული აქტის პროექტი და მასზე წაყენებული 1 2 1. მ. 45-47; 2.
მოთხოვნები. კანონპროექტზე თანდართული მ. 17; 3. გვ.
დოკუმენტები. 243-283; 4. გვ.
ტერმინები: კანონპროექტის გამარტივებული წესით განხილვა, 79-88. 207-
კანონპროექტის დაჩქარებული წესით განხილვა, კენჭისყრა,
214. 246-259;
საკანონმდებლო პროცესი, უმრავლესობა (კვალიფიციური უმრავლესობა,
 უბრალო უმრავლესობა), ლობირება, ლობისტის დასკვნა, საპარლამენტო 5. გვ. 105-110.
მოსმენა, ვეტო, ხარვეზი კანონმდებლობაში, კანონპროექტი, კოდიფიკაცია,
128-144. 176-
ინკორპორაცია, რატიფიცირება/დენონსირება/გაუქმება, სისტემატიზაცია,
კონსოლიდაცია, იმპლემენტაცია, რედაქციული ხასიათის ცვლილებები, 178; 6. გვ. 51-
კონტრასიგნაცია 77; 21
VIII ნორმატიული აქტის სტრუქტურული გაფორმების წესები. 1 2 2. მ. 16; 3. გვ.
ტერმინები: დანართი, თავი, კარი, მუხლი, ნაწილი, ნუმერაცია, 91-129; 4. გვ.
პრეამბულა, პუნქტი, ქვეპუნქტი, წიგნი
89-126; 19. გვ.
57-61; 9. გვ.
136-154; 18.
გვ. 224-226; 21
IX შუალედური გამოცდა 1
X ნორმატიული აქტის ენობრივი გაფორმების წესები. 1 2 3. გვ. 203-210;
ტერმინები: იურიდიული ენა, შენიშვნა, დათქმა, მითითება, გარდამავალი 4. გვ. 127-141;
დებულებები, დასკვნითი დებულებები, ზოგადი დებულებები, ზოგადი
5. გვ. 219-230;
ნორმები, სარჩევი, ტერმინთა განმარტებები
6. გვ. 15-23; 7.
გვ. 14-17; 8.
გვ. 203-204;
18. გვ. 222; 21
XI ნორმატიული აქტის შინაარსის ფორმირების ხერხები და 1 2 3. გვ. 210-214;
საშუალებები. 4. გვ. 153-176;
ტერმინები: დეფინიცია, დისპოზიცია, პრეზუმფცია, სამართლებრივი 6. გვ. 23-39;
აქსიომა, სამართლის ნორმა, სანქცია, სპეციალური (საგამონაკლისო)
8. გვ. 202-203;
ნორმები, უპირობო ნორმა, ფიქცია, ჰიპოთეზა
17. გვ. 192-
202; 18. გვ.
222-224; 21
XII ნორმატიული აქტის შინაარსისადმი წაყენებული 1 2 3. გვ. 210; 214-
მოთხოვნები. ნორმატიული აქტის ლოგიკა და სტილი. 229; 4. გვ. 177-
ტერმინები: აკუმულაციური ნორმა, ალტერნატიული ნორმა, ბლანკეტური 197; 5. გვ. 239-
ნორმა, ბლანკეტური საკანონმდებლო აქტი, ნორმატიული აქტის
277; 233-239;
მოქმედება დროში, ნორმატიული აქტის მოქმედების სფერო, ნორმატიული
აქტის ძალადაკარგულად გამოცხადება, ნორმატიული აქტის ძალაში 18. გვ. 226-
შესვლა, ვადების ათვლა ნორმატიულ აქტში, დამატება ნორმატიულ აქტში 228; 21
XIII კანონპროექტის ექსპერტიზა. კანონის რეზულტატის 1 2 3. გვ. 62-70;
ანალიზი და შეფასება. 43-44; 84-85;
ტერმინები: ექსპერტის დასკვნა, სამართლებრივი დასკვნა, სამართლებრივი 4. გვ. 142-152;
ექსპერტიზა, ბათილი აქტი, ნორმატიული აქტის ამოქმედება,
8. გვ. 205; 16.
ნორმატიული აქტის გამოქვეყნება, ნორმატიული აქტის გამოქვეყნებაზე
უარი, ნორმატიული აქტის გამოქვეყნების წესი, ნორმატიული აქტის გვ. 66-77; 21
მიღება (გამოცემა), ოფიციალური გამოქვეყნება
XIV ნორმატიულ-სამართლებრივი აქტის მიღების, გაუქმების, 1 2 2. მ. 20; მ. 26-
ცვლილებების შეტანის, რეგისტრაციის, გამოქვეყნებისა და 29; 3. გვ. 131-
ძალაში შესვლის ტექნიკა. საკანონმდებლო პროცესი. 179; 4. გვ. 213-
ტერმინები: კანონპროექტის მიზანი, კანონპროექტის მიმართება 239; 5. გვ. 72-
საერთაშორისო სამართლებრივ სტანდარტებთან, კანონპროექტის მიღების
105; 178-191;
მიზეზი, კანონპროექტის ფინანსური დასაბუთება, კანონპროექტის
ძირითადი არსი, ნორმატიული აქტების სახელმწიფო აღრიცხვა, 18. გვ. 215-
ნორმატიული აქტების სახელმწიფო რეესტრი, ნორმატიული აქტების 218; 20. თავი
სისტემატიზაცია, ცვლილება ნორმატიულ აქტში, სახელმწიფო X; 21; 22. გვ.
სარეგისტრაციო კოდი
16-27

XV კანონქვემდებარე ნორმაშემოქმედება. 1 2 3. გვ. 265-327;

ტერმინები: ადგილობრივი თვითმმართველობის ნორმატიული აქტები, 21
აღმასრულებელი ხელისუფლების ნორმატიული აქტები, დადგენილება,
ერთობლივი ნორმატიული აქტი, კოლეგიური ორგანოს ნორმატიული
 აქტი, ოქმი, საქართველოს მთავრობის ნორმატიული აქტები, საქართველოს
მინისტრის ნორმატიული აქტი, შინაგანაწესი, წესდება, საქართველოს
პრეზიდენტის ნორმატიული აქტები, ავტონომიური რესპუბლიკის
ნორმატიული აქტები, ბრძანება, ბრძანებულება, განკარგულება
XVI-XX დასკვნითი გამოცდა 2