სასწავლო კურსის/მოდულის სილაბუსის ფორმა

ფაკულტეტი სამართლის ფაკულტეტი

საგანმანათლებლო პროგრამა სამართალი
უმაღლესი განათლების
ბაკალავრიატი
საფეხური

სასწავლო კურსის
სანივთო (ქონებრივი) სამართალი
სახელწოდება
სასწავლო კურსის სტატუსი სავალდებულო
სწავლების ენა ქართული
დაშვების წინაპირობები შესავალი სამოქალაქო სამართალში

სახელი, გვარი ნინო ქათამაძე

სასწავლო კურსის
განმახორციელებელი
სამეცნიერო ხარისხი სამართლის დოქტორი
თანამდებობა ასოცირებული პროფესორი
საკონტაქტო ტელ. 599783626
E-mail ninokatamadze@sabauni.edu.ge
კონსულტაციის დღე: ფაკულტეტის დეკანის მიერ დამტკიცებული გრაფიკის
შესაბამისად (იხ. უნივერსიტეტის საიტზე http://www.zssu.ge/).

კრედიტი (ECTS) 6
საათები (1 კრედიტი = 25 სთ) 150
საკონტაქტო საათები, მ.შ 43
სტუდენტის სასწავლო
დატვირთვა ლექცია 26
სემინარი 12
შუალედური და დასკვნითი გამოცდები 5
დამოუკიდებელი საათები 107

სტუდენტს:

 მისცეს ღრმა და სისტემური ცოდნა თანამედროვე ქართული სანივთო სამართალის ცნების, მიზნების,
ამოცანების, სასაქონლო სიკეთეზე (ნივთზე) ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა ბატონობის პირობების,
სანივთო უფლებათა თავისებურებების, აგრეთვე სანივთო სამართლებრივი პრინციპებისა და
სასწავლო კურსის
ინსტიტუტების შესახებ;
მიზანი
 გამოუმუშავოს ყველა ის უნარ-ჩვევა, რაც აუცილებელია სანივთო სამართლის ნორმების
დამოუკიდებელი ანალიზის, მათი სწორი განმარტების და გამოყენებისთვის, სანივთო სამართლებრივი
პრობლემების სწორი და სწრაფი იდენტიფიცირებისა და გადაჭრისათვის;
 მისცეს სტუდენტს საჭირო ცოდნა და ბაზა, მომავალი პრაქტიკული შედეგების მიღწევისთვის;
 გამოუმუშაოს იურიდიული არგუმენტაციის ტექნიკა როგორც წერილობით, ასევე ზეპირი ფორმით.
სწავლის შედეგები
სტუდენტი:

 ფლობს ინფორმაციას სანივთო სამართლის ცნების, სანივთო სამართლის სისტემისა და პრინციპების,

ცოდნა და
ნივთის სახეების, არამატერიალური ქონებრივი სიკეთის ცნებისა და სახეების შესახებ;
გაცნობიერება
 იაზრებს მფლობელობის ცნებასა და სახეებს, მფლობელობის შეწყვეტის საფუძვლებს, საკუთრების
ცნებასა და შინაარსს, აღნაგობას, სერვიტუტის უფლების ცნებასა და შინაარსს;
 აცნობიერებს გირავნობას, იპოთეკის ცნებასა და შინაარსს, ასევე საჯარო რეესტრის დანიშნულებას.
სტუდენტი:

 მოქმედებს სანივთო სამართლებრივ ურთიერთობებში შესაბამისი პროცედურების დაცვითა და

სამართლებრივი საშუალებების გამოყენებით; კონკურენტული ნორმების შემთხვევაში არჩევს
შესაბამის ნორმას და მსჯელობს არგუმენტირებულად;
 იღებს სამართლებრივად სწორ და დასაბუთებულ გადაწყვეტილებებს სანივთო (ქონებრივი)
სამართალის საკითხებზე, აგრეთვე მართებულად იყენებს სანივთო (ქონებრივი) სამართალის
მარეგულირებელ ნორმებს პრაქტიკულ საქმიანობაში;
 აანალიზებს სანივთო (ქონებრივი) სამართლის პრობლემურ საკითხებს;
უნარი
 სიღრმისეულად აანალიზებს სანივთო სამართლებრივი ურთიერთობების თეორიული საკითხებს და
მიმდინარე მოვლენების კონტექსტში აკეთებს ადეკვატურ პროფესიულ დასკვნებს;
 ამუშავებს სანივთო სამართლებრივი ურთიერთობების შესახებ სასამართლო საქმეებსა და
იურიდიულ შემთხვევებს, ასაბუთებს პოზიციას სამართლებრივად;
 ახდენს სანივთო სამართლის ძირითად თეორიებს, კონცეფციებს, პრინციპებსა და ძირითად
პრობლემებს ისტორიულ კონტექსტსა და თანამედროვე დისკურსის ფონზე;
 ახდენს იურიდიული ტერმინოლოგიის გამოყენებით ზეპირი და წერილობითი ფორმით
კომუნიკაციას, წარმოაჩენს სანივთო სამართლის შესახებ ცოდნის დამაჯერებლად და
დასაბუთებულად წარმოჩენას.
პასუხისმგებლობა
და
ავტონომიურობა

ლექცია
სამუშაო ჯგუფში მუშაობა
სემინარი
სწავლება-სწავლის
პრაქტიკული მუშაობა
მეთოდები
ელექტრონული რესურსით სწავლება
ელექტრონული სწავლება
სხვა

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება წარმოებს 100-ქულიანი სისტემით. სტუდენტის სწავლის შედეგის
მიღწევის დონის შეფასება მოიცავს შუალედურ შეფასებას (მაქსიმუმ 70 ქულა) და დასკვნით შეფასებას (მაქსიმუმ 30 ქულა),
რომელთა ჯამი წარმოადგენს საბოლოო შეფასებას (100 ქულა).

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების კომპონენტებია ზეპირი გამოკითხვა, წერითი
გამოკითხვა, შუალედური წერითი გამოცდა. სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების
თითოეულ კომპონენტს აქვს თავისი წილი შუალედური შეფასების 70 ქულის ფარგლებში. სტუდენტის შუალედური
შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვრის ხვედრითი წილი შეადგენს შუალედური შეფასების მაქსიმალური ქულის
(70 ქულის) 30%-ს ანუ 21 ქულას.

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის დასკვნითი შეფასების კომპონენტია დასკვნითი წერითი გამოცდა.
დასკვნითი წერითი გამოცდა სავალდებულოა. დასკვნით წერით გამოცდაზე გასვლის უფლება ეძლევა სტუდენტს, რომელ-
საც შუალედური შეფასებით დაგროვილი აქვს შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი, ანუ მინიმუმ

2
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
21 ქულა. სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებით დაგროვილი არ ექნება შუალედური შეფასების მინიმალური
კომპეტენციის ზღვარი ანუ მინიმუმ 21 ქულა, დასკვნით წერით გამოცდაზე არ დაიშვება. დასკვნითი შეფასების
მინიმალური კომპეტენციის ზღვარის ხვედრითი წილი შეადგენს დასკვნითი შეფასების მაქსიმალური ქულის (30 ქულის)
30%-ს მიმატებული 1 ქულა ანუ 10 ქულას. დასკვნითი შეფასება ჩაბარებულად ჩაითვლება იმ შემთხვევაში, თუ სტუდენტი
დასკვნით წერით გამოცდაზე დააგროვებს მინიმუმ 10 ქულას.

სასწავლო კურსი ჩაბარებულად ჩაითვლება იმ შემთხვევაში, თუ შუალედური შეფასებისა და დასკვნითი შეფასების

მაქსიმალური ქულის (30 ქულა) გათვალისწინებით სტუდენტი დააგროვებს მინიმუმ 51 ქულას. სტუდენტს კრედიტი
ენიჭება კანონმდებლობით გათვალისწინებული ერთ-ერთი დადებითი შეფასების მიღების შემთხვევაში.
დადებითი შეფასება
A - ფრიადი შეფასების 91-100 ქულა
B - ძალიან კარგი მაქსიმალური შეფასების 81-90 ქულა
C - კარგი მაქსიმალური შეფასების 71-80 ქულა
D - დამაკმაყოფილებელი მაქსიმალური შეფასების 61-70 ქულა
E - საკმარისი მაქსიმალური შეფასების 51-60 ქულა
უარყოფითი შეფასება
მაქსიმალური შეფასების 41-50 ქულა (სტუდენტს ჩასაბარებლად მეტი მუშაობა სჭირდება
FX - ვერ ჩააბარა და ეძლევა დამოუკიდებელი მუშაობით დამატებით გამოცდაზე ერთხელ გასვლის
უფლება. ამასთან, დამატებითი გამოცდა შეიძლება დანიშნოს დასკვნითი გამოცდის
შედეგების გამოცხადებიდან არანაკლებ 5 კალენდარულ დღეში)
მაქსიმალური შეფასების 40 ქულა და ნაკლები (სტუდენტის მიერ ჩატარებული სამუშაო
F - ჩაიჭრა
არ არის საკმარისი და მას საგანი ახლიდან აქვს შესასწავლი)
შეფასების ფორმები და კომპონენტები
შეფასების ფორმები და რაოდენობა თითოეულის მაქსიმალური მაქსიმალური
N კომპონენტები ქულა
შეფასება

1 შუალედური შეფასება, მათ შორის: 70 ქულა

1.1 წერითი გამოკითხვა 8 4 32

1.2. ზეპირი გამოკითხვა 4 2 8
1.3. შუალედური წერითი გამოცდა 1 30 30
2 დასკვნითი შეფასება 30 ქულა
2.1. დასკვნითი წერითი გამოცდა 1 30 30
სულ 100 ქულა
შუალედური შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები
სტუდენტის წერითი გამოკითხვა ფასდება 4 ქულით. შუალედური შეფასების ფარგლებში,
სემესტრის განმავლობაში, სტუდენტი წერითი ფორმით გამოიკითხება 8-ჯერ. შესაბამისად,
წერითი გამოკითხვებში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 32 ქულა (4X8).

წერითი გამოკითხვის შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები):

ტესტი, თეორიული საკითხი, კაზუსი, ღია კითხვა. წერითი გამოკითხვისას შეიძლება
წერითი გამოკითხვა გამოყენებული იქნეს შეფასების მეთოდების სხვადასხვა კომბინაცია. წერითი გამოკითხვისას
თეორიული საკითხი ფასდება 2 ქულით, კაზუსი - 2 ქულით, თითოეული ღია კითხვა 1 ქულით,
ხოლო სწორად ამოხსნილი თითოეული ტესტი - 0.2 ქულით. თითოეულ ტესტს გააჩნია 4
სავარაუდო პასუხი, რომელთაგან მხოლოდ ერთია სწორი.

თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმებია: თეორიული მასალის ცოდნა, საკითხის

ლოგიკური და თანმიმდევრული გადმოცემა, სამართლებრივი მსჯელობა.
ქულა თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმები

3
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 პასუხი სრულია. სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიულ მასალას, საკითხი ლოგიკურად
2
და თანმიმდევრულად არის გადმოცემული. სამართლებრივი მსჯელობა კარგია.
პასუხი შეკვეცილია. სტუდენტი ფლობს თეორიულ მასალას, თუმცა აღინიშნება
1 ნაკლოვანებები. საკითხი ნაწილობრივ არის გადმოცემული. სამართლებრივი მსჯელობა
ფრაგმენტულია.
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია:შესატყვისი ნორმის მოძიება, ქმედების იურიდიული შეფასება,
საბოლოო დასკვნის დასაბუთება.
ქულა კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს სწორად აქვს მოძიებული შესატყვისი ნორმა, ქმედების იურიდიული შეფასება
2
ძალიან კარგია. საბოლოო დასკვნა არგუმენტირებულად დასაბუთებულია.
სტუდენტს სწორად აქვს მოძიებული შესატყვისი ნორმა, ქმედების იურიდიული შეფასება
1
კარგია. საბოლოო დასკვნა სწორია, თუმცა არგუმენტირებულად არ არის დასაბუთებული.
სტუდენტს არასწორად აქვს მოძიებული შესატყვისი ნორმა, ქმედების იურიდიული
0 შეფასება მცდარია. საბოლოო დასკვნა არ არის დასაბუთებული ან კაზუსი საერთოდ არაა
ამოხსნილი.
ღია კითხვის შეფასების კრიტერიუმებია: კითხვის აღქმა და პასუხის არგუმენტირებული
დასაბუთება.
ქულა ღია კითხვის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული შეკითხვის არსი. პასუხი არგუმენტირებულად
1
დასაბუთებულია.
0.5 სტუდენტს აღქმული აქვს შეკითხვის არსი. პასუხი დასაბუთებულია.
0 პასუხი შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
სტუდენტის ზეპირი გამოკითხვა ფასდება 2 ქულით. შუალედური შეფასების ფარგლებში,
სემესტრის განმავლობაში, სტუდენტი ზეპირი ფორმით გამოიკითხება 4-ჯერ. შესაბამისად, ზეპირ
გამოკითხვებში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 8 ქულა (2X4).

ზეპირი გამოკითხვა ტარდება მოხსენებების, დისკუსიისა და კითხვა-პასუხის ფორმატში. ზეპირი

გამოკითხვის შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები):
პრეზენტაცია, პრაქტიკული/თეორიული დავალების შესრულება, სამუშაო ჯგუფში მუშაობა,
დისკუსიაში მონაწილეობა.

ზეპირი გამოკითხვისას შეფასების კრიტერიუმებია: პასუხის ფორმულირება და გადმოცემა,

იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა.
ქულა ზეპირი გამოკითხვის შეფასების კრიტერიუმები

ზეპირი გამოკითხვა სტუდენტი კარგადაა მომზადებული, პასუხი მკაფიოდ და ადეკვატურადაა

2 ფორმულირებული, მისი სამართლებრივი მსჯელობა მაღალ დონეზეა. იგი იცავს
იურიდიულ ტერმინოლოგიას.
სტუდენტი მომზადებულია, პასუხი მკაფიოდ და ადეკვატურადაა ფორმულირებული,
1.5 თუმცა შეკვეცილია. მისი სამართლებრივი მსჯელობა კარგია. იგი იცავს იურიდიულ
ტერმინოლოგიას.
სტუდენტი არ არის კარგად მომზადებული, პასუხი არასრულადაა ფორმულირებული,
1 მისი სამართლებრივი მსჯელობა ფრაგმენტულია, ხოლო იურიდიული ტერმინოლოგია
ნაკლოვანია.
სტუდენტი ფაქტიურად მოუმზადებელია, პასუხი ბუნდოვანი და არაადეკვატურია. მისი
0 სამართლებრივი მსჯელობა არსებითად მცდარია, იგი არ იყენებს იურიდიული
ტერმინოლოგიას.

შუალედური შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს შუალედურ წერით გამოცდას.შუალედური

შუალედური
წერითი გამოცდა ტარდება მე-8-მე-9 სასწავლო კვირას. შუალედურ წერით გამოცდაში სტუდენტმა
წერითი გამოცდა
შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 30 ქულა.

4
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
შუალედური წერითი გამოცდას შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების
მეთოდები): ტესტი, თეორიული საკითხი, კაზუსი.შუალედური წერითი გამოცდა მოიცავს1
თეორიულ საკითხს, 2 კაზუსს. შუალედური წერითი გამოცდისასთეორიული საკითხი ფასდება 10
ქულით, თითოეული კაზუსი - 10 ქულით.

თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმებია: თეორიული მასალის ცოდნა, საკითხის

ლოგიკური, თანმიმდევრული და ადეკვატური გადმოცემა, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა,
სამართლებრივი მსჯელობა, სამართლებრივი ანალიზი.
ქულა თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმები
პასუხი სრულია. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს განვლილ მასალას, საკითხი
ლოგიკურად, თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული
9-10
ტერმინოლოგია დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი
მაღალ დონეზეა.
პასუხი სრულია. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ
მასალას, საკითხი ლოგიკურად, თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის
7-8
გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და
სამართლებრივი ანალიზი ძალიან კარგია.
პასუხისრულია. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს პროგრამით
გათვალისწინებულ განვლილ მასალას. საკითხი ლოგიკურად და ადეკვატურად არის
5-6
გადმოცემული, თუმცა არათანმიმდევრულია. იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია.
სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი დამაკმაყოფილებელია.
პასუხი შეკვეცილია. სტუდენტი საკმარისად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ
განვლილ მასალას, თუმცა აღინიშნება ნაკლოვანებები. საკითხის გადმოცემულია
3-4
ნაწილობრივ. იურიდიული ტერმინოლოგია ნაკლოვანია. სამართლებრივი მსჯელობა და
ანალიზი ფრაგმენტულია.
პასუხი ნაკლოვანია. სტუდენტი ვერ ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ
მასალას, გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ ცალკეული
1-2
ფრაგმენტები. იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. სამართლებრივი
მსჯელობა და ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია: კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის აღქმა, ჰიპოთეზის
შედგენა, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი, თეორიული მასალის ცოდნა,
სამართლის ძირითადი ღირებულებებისა და პრინციპების გააზრება და გამოყენება, იურიდიული
ტერმინოლოგიის დაცვა და ენობრივი სტილი, საბოლოო დასკვნა.
ქულა კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი
ანალიზი მაღალ დონეზეა.სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიულ მასალას,
9-10
გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო
დასკვნა სრულია და ზედმიწევნით სწორია.
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი კარგია.
7-8 სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიულ მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის
ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,იურიდიული
ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და სწორია.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და
სამართლებრივი ანალიზი ნაკლოვანია. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს
5-6
თეორიულ მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად
ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი
დაცულია, საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.

5
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და
სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად ფლობს თეორიულ მასალას, თუმცა
3-4
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.
სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა
შედგენილია არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი
არადამაკმაყოფილებელია. სტუდენტი ვერ ფლობს ფლობს თეორიულ მასალას და
1-2
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგიაარ არის გამოყენებული, ხოლო ენობრივი სტილი
ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია.
პასუხი კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა
0
მოცემული.
დასკვნითი შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები
დასკვნითი შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს დასკვნით წერით გამოცდას. დასკვნითი
წერითი გამოცდა ტარდება მე-16-მე-17 სასწავლო კვირას. დასკვნით წერით გამოცდაში სტუდენტმა
შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 30 ქულა.

დასკვნითი წერითი გამოცდის შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების

მეთოდები): ღია კითხვა, კაზუსი. დასკვნითი წერითი გამოცდა მოიცავს 5 ღია კითხვას და 2 კაზუსს
დასკვნითი წერითი გამოცდისას ღია კითხვა ფასდება 2 ქულით, თითოეული კაზუსი -10 ქულით.

ღია კითხვის კრიტერიუმებია:კითხვის აღქმა და პასუხის დასაბუთება, თეორიული მასალის ცოდნა,

სამართლებრივი მსჯელობა.
ქულა ღია კითხვის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული შეკითხვის არსი. პასუხი არგუმენტირებულად
2 დასაბუთებულია, სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიულ მასალას,
სამართლებრივი მსჯელობა ძალიან კარგია.
სტუდენტს აღქმული აქვს შეკითხვის არსი. პასუხი დასაბუთებულია, სტუდენტი ფლობს
1
თეორიულ მასალას, სამართლებრივი მსჯელობა დამაკმაყოფილებელია.
0 პასუხი შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.

დასკვნითი წერითი კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია: კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის აღქმა, ჰიპოთეზის
გამოცდა შედგენა, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი, თეორიული მასალის ცოდნა,
სამართლის ძირითადი ღირებულებებისა და პრინციპების გააზრება და გამოყენება, იურიდიული
ტერმინოლოგიის დაცვა და ენობრივი სტილი, საბოლოო დასკვნა.
ქულა კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი
ანალიზი მაღალ დონეზეა. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიულ მასალას,
9-10
გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო
დასკვნა სრული და ზედმიწევნით სწორია.
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი კარგია.
7-8 სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიულ მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის
ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული
ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრული და სწორია.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და
5-6
სამართლებრივი ანალიზი ნაკლოვანია. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს
თეორიულ მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად

6
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგიადა ენობრივი სტილი
დაცულია, საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და
სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად ფლობს თეორიულ მასალას, თუმცა
3-4
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.
სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა
შედგენილია არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი
არადამაკმაყოფილებელია.სტუდენტი ვერ ფლობს ფლობს თეორიულ მასალას და
1 -2
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ხოლო ენობრივი სტილი
ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია.
პასუხი კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა
0
მოცემული.

7
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 სასწავლო კურსის შინაარსი:
სწავლების
კვირა შინაარსი/შეფასების კომპონენტი/მაქსიმალური შეფასება
მეთოდი
საუბარი სასწავლო კურსის მოცულობაზე, პროცესის წარმართვის მეთოდებზე, შეფასების
სისტემასა და სავალდებულო ლიტერატურაზე.

თემა 1. სანივთო სამართლის ცნება და ადგილი სამოქალაქო სამართლის სისტემაში

სანივთო სამართლის საფუძვლები, სანივთო სამართლის ცნება. სანივთო სამართლის

ნორმები, სანივთო სამართლის წყაროები, სანივთო სამართლის ადგილი სამოქალაქო
სამართლის სისტემაში, სანივთო სამართლის მიმართება ვალდებულებით სამართალთან,
სანივთო სამართლის ევოლუციური (ისტორიული) მდგომარეობა საქართველოში,
თანამედროვე ევროპული სანივთო სამართალის პანდექტური საწყისები.
სანივთო სამართლის პრინციპები, სანივთო უფლება, როგორც აბსოლუტური უფლება,
საჯაროობა და ნდობაუნარიანობა, “Numerus clausus” პრინციპი, სპეციალურობა
(განსაზღვრულობა), სანივთო უფლებათა მიდევნების პრინციპი, კაუზალობის პრინციპი,
1 სანივთო უფლებები, კლასიფიკაცია და უფლებათა დამდგენი სამართლებრივი აქტები,
ლექცია (2 სთ.) აბსოლუტური უფლება, აქცესორული უფლებები, შეზღუდული უფლებები, სანივთო
უფლების დამდგენი სამართლებრივი აქტები, სანივთო გარიგება, სამოქალაქო კოდექსის
ზოგადი ნაწილის გამოყენება, ვალდებულებითი სამართლის გამოყენება, სანივთო
სამართალი და ადამიანის ძირითადი უფლებები
ძირითადი ლიტერატურა:
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ., 2017, გვ.19-56.
 ზოიძე ბესარიონ, ქართული სანივთო სამართალი, გამომცემლობა „მეცნიერება“,
თბილისი, 2003, გვ. 1-26.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016, გვ. 12-22.
 ბიოლინგი ჰ., ლუტრინგჰაუსი პ., საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის ცალკეული
მოთხოვნის საფუძვლების სისტემური ანალიზი, 2009, გვ. 105-137; (ელ-ვერსიაიხ. ვებ-
გვერდზე http://lawlibrary.info/ge/books/giz2009-ge-anspruchsgrundlagen_law.pdf
 ჩაჩანიძე ე., სამოქალაქო კაზუსების ამოხსნის მაგალითები, 2012,
http://lawlibrary.info/ge/books/giz2012-ge-samoqalaqo-kazusis-amoxsnis-magalitebi.pdf
თემა 2. ქონება

ქონების ცნება, მატერიალური ქონება, არამატერიალური ქონება, ნივთების ცნება,

პიროვნებისგან აბსტრაჰირება, ბრუნვაუნარიანობა, პირთა მხრიდან ბატონობაუნარიანობა,
ნატურით გამიჯნულობა, სხეულებრივი ერთიანობა, ნივთების სახეები, მოძრავი და უძრავი
ნივთები, ჩანაცვლებადი და არაჩანაცვლებადი ნივთები, მომხმარებადი და მოუხმარებადი
ნივთები, ინდივიდუალური და გვაროვნული ნიშნით განსაზღვრული ნივთები, გაყოფადი
და გაუყოფადი ნივთები, ნივთის შემადგენელი ნაწილები, შემადგენელი ნაწილის ცნება,
არსებითი შემადგენელი ნაწილი, არარსებითი შემადგენელი ნაწილი, საკუთვნებელი,
საკუთვნებელის ცნება, საკუთვნებელის სამართლებრივი ბედი, უფლების სახეები,
აქცესორული უფლებები, შეზღუდული უფლებები, ნივთისა და უფლების ნაყოფი, ნამატი,
უპირატესობა, შემოსავალი.
2 ლექცია (2 სთ.)
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი; https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
147-154.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 147-154, (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017, გვ. 56-86.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 26-55;
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 ,წ. 22-51.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 06 ივნისის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-1328-1170-2010.

8
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 2 ქულა
თემა 3. მფლობელობა

მფლობელობის ცნება და მნიშვნელობა, მფლობელობა, როგორც ნებელობითი მოვლენა,

მფლობელობა, როგორც ფაქტობრივი ბატონობა, მფლობელობა და ,,ჭერა - ,,პყრობა“,
მფლობელობის ფუნქციები, მფლობელობის მოწესრიგება, ისტორიული განვითარება,
მფლობელობის წარმოშობა, შეწყვეტა და მემკვიდრეობა, მფლობელობის სახეები,
ტიტულიანი და უტიტულო მფლობელობა, კეთილსინდისიერი და არაკეთილსინდისიერი
მფლობელობა, პირდაპირი და არაპირდაპირი მფლობლობა, თანამფლობელობა (მარტივი და
კვალიფიციური), მფლობელობა და საკუთრება, მფლობელობა, როგორც საკუთრების
ვარაუდი, ურთიერთობები, სადაც არ გამოიყენება საკუთრების ვარაუდი,
კეთილსინდისიერი მფლობელის უფლებები და მოვალეობანი, უკანონო მფლობელობიდან
ნივთის უკან დაბრუნების მოთხოვნა, უკანონო ხელშეშლის აღკვეთის მოთხოვნა,
უფლებამოსილი პირისათვის ნივთის დაბრუნების მოვალეობა, ხარჯების ანაზღაურების
უფლება, არაკეთილსინდისიერი მფლობელის უფლებები და მოვალეობანი, მფლობელობა,
ლექცია (2 სთ.) როგორც ნივთის უპირატესი შესყიდვის საფუძველი, სარგებლობის უფლებები.
3
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
155-168.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 1მუხ. 155-168. (http://lawlibrary.info/ge/)
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017, გვ. 86-124.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 55-78.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 ,52-100.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2013 წლის 10 ივლისის გადაწყვეტილება საქმე
#ას-26-24-2013.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2012 წლის 4 ოქტომბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-524-493-2012.
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
თემა 4. საკუთრების ცნება და შინაარსი

საკუთრების სამართლებრივი მოწესრიგების ისტორიული განვითარება, რომის სამართალი,

ძველი ქართული სამართალი, საბჭოთა სამართალი, დოქტრინის ევოლუცია, საკუთრების
ცნება და შინაარსი, საკუთრების ცნების ერთიანობა, საკუთრება, როგორც ნივთთან
ურთიერთობა, საკუთრება, როგორც აბსოლუტური უფლება, საკუთრება, როგორც ბუნებითი
უფლება, საკუთრება, როგორც პიროვნული თავისუფლების საფუძველი, საკუთრება,
როგორც ვალდებულება, საკუთრების უფლების ტრანსფორმაცია თანამედროვე სამართალში,
საკუთრების უფლების ფარგლები, კერძოსამართლებრივი ფარგლები,
საჯაროსამართლებრივი ფარგლები, საერთო საკუთრება, ცნება და სახეები (თანაზიარი
დაწილადი საკუთრება), საერთო საკუთრების სარგებლობა, განკარგვა, დატვირთვები და
მოვლა-პატრონობა, უპირატესი შესყიდვის უფლება, საკუთრების უფლების დაცვა,
4 სავინდიკაციო სარჩელი, ნეგატორული სარჩელი.
ლექცია (2 სთ.)
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
170-173, 953-968.
 1999 წლის წლის 23 ივლისის საქართველოს კანონი „აუცილებელი საზოგადოებრივი
საჭიროებისთვის საკუთრების უფლების ჩამორთმევის წესის შესახებ“.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 1მუხ. 170-173, (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017, გვ. 124-163.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 80-108.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 ,101-164; 335-347.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2017 წლის 2 მარტის გადაწყვეტილება საქმეზე

9
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 #ას-664-635-2016.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2014 წლის 5 დეკემბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-899-857-2013
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2015 წლის 19 მარტის გადაწყვეტილება #ას-1148-
1094-2014.
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
თემა 5. საკუთრების შეძენა და დაკარგვა

საკუთრების შეძენა უძრავ ნივთებზე, საკუთრების შეძენის კერძო სისტემა, საკუთრების

შეძენის საადგილმამულო სისტემა, საკუთრების შეძენის პრინციპები მოძრავ ნივთებზე,
აბსტრაქციის გერმანული პრინციპი, სახელშეკრულებო ფრანგული პრინციპი, ტიტულუსისა
და მოდუსის შეხამება, პირობადებული საკუთრება, მოძრავ ნივთებზე საკუთრების შეძენის
სახეები, საკუთრების შეძენა პირობით, საკუთრების შეძენა ფასიანი ქაღალდების მეშვეობით,
საკუთრების შეძენა უპატრონო ქონებაზედ) საკუთრების შეძენა ნაპოვარზე, საკუთრების
შეძენა განძზე, საკუთრების შეძენა ნივთების გადამუშავების შედეგად, საკუთრების შეძენა
ნივთების შეერთება-შერწყმის შედეგად, საკუთრების შეძენა ხანდაზმულობით, შეძენის
ცნება, ნივთის უწყვეტი მფლობელობა, ნივთის ღია (აშკარა) მფლობელობა, ნივთის
საკუთრად მფლობელობა, უძრავი ნივთების შეძენის თავისებურება, ნივთის
ხანდაზმულობითი მფლობელობის შეწყვეტა, საკუთრების დაკარგვა, საკუთრების დაკარგვა
უძრავ ნივთებზე, საკუთრების დაკარგვა მოძრავ ნივთებზე.
ძირითადი ლიტერატურა:

5 ლექცია (2 სთ.)  საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.

183-198.
 2007 წლის 31 იანვრის საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის ბრძანება „მექანიკური
სატრანსპორტო საშუალებების სავალდებულო რეგისტრაციის წესების შესახებ“.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 1მუხ. 183-198. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017 ,გვ. 163-191.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 136-188.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 ,165-224.
 საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2017 წლის 17 ოქტომბრის
გადაწყვეტილება საქმეზე #3/4/550.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2013 წლის 10 დეკემბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-340-325-2012
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2014 წლის 5 დეკემბრის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-658-625-2014
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
თემა 6. საკუთრების შეძენა უფლებებსა და მოთხოვნებზე, სამეზობლო სამართალი

საკუთრების შეძენა უფლებებსა და მოთხოვნებზე, მოთხოვნის დათმობის ცნება და შინაარსი,

მოვალის უფლება მოთხოვნის დათმობისას, მოთხოვნის რამდენჯერმე დათმობა, ვალის
გადაკისრების ცნება და შინაარსი, ახალი მოვალის უფლებრივი მდგომარეობა, სამეზობლო
სამართლის ცნება, ისტორიული განვითარება, ემისიების (სამეზობლო ზემოქმედებათა)
ცნება და თმენის ვალდებულება, არსებითი ემისიები, არარსებითი ემისიები, ესთეტიკური
ემისიების პრობლემა, კერძო და საჯარო სამეზობლო სამართალი, საფრთხის აღკვეთის
6 მოთხოვნა, მეზობლის უფლება ნაყოფზე, ფულადი კომპენსაცია თმენის
ლექცია (2 სთ.) ვალდებულებისათვის, აუცილებელი გზის პრობლემა სამეზობლო სამართალში, სასაზღვრო
მიჯნის აღმართვა-სარგებლობის ურთიერთობა, სასაზღვრო მიჯნის ცნება, სასაზღვრო
მიჯნით სარგებლობის უფლება.
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი; https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
198-208; 174-183.
 სამოქალაქო კოდექსის ონლაინ კომენტარი, ავტ. ლევან თოთლაძე, ბოლო დამუშავება
24.12.2017, მუხ. მუხ. 198-208; 174-183. www.civicode.ge. (სამოქალაქო კოდექსის

10
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 კომენტარი, წიგნი II, ავტორთა კოლექტივი, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბილისი,
2018, მუხ. 198-208; 174-183. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბილისი, 2017, გვ. 519-532;
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 188-206; 111-136;
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბილისი, 2016, 224-308;
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2012 წლის 5 მარტის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-1185-1205-2011;
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2010 წლის 15 ივლისის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-1186-1447-09.
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 2 ქულა
თემა 7. ბინის საკუთრება მრავალბინიან სახლში; შეზღუდული სანივთო უფლებები: აღნაგობა

ბინის საკუთრების ინსტიტუტის მოწესრიგების ისტორია, საბჭოთა საბინაო სამართალი,

საბინაო-სამშენებლო კოოპერატივები, კანონმდებლობის ევოლუცია, ბინის საკუთრების
ცნება და შინაარსი, ინდივიდუალური საკუთრება, საერთო საკუთრება, წილის განსაზღვრა
საერთო საკუთრებაში და მისი კავშირი ინდივიდუალური საკუთრებით სარგებლობასთან,
ბინის საკუთრების შეძენის საფუძვლები, ურთიერთობანი ბინის მესაკუთრეთა შორის,
შეთანხმების ადგილი ბინის მესაკუთრეთა ურთიერთობაში, ბინის მესაკუთრეთა ამხანაგობა,
ბინის მესაკუთრეთა უფლებები, ბინის მესაკუთრეთა მოვალეობანი, წილის განსაზღვრა
ამხანაგობის დაშლისას - ლიკვიდაციისა, ბინის მესაკუთრეთა ამხანაგობის მართვა,
ამხანაგობის კრება, ბინის მესაკუთრეთა ამხანაგობის თავმჯდომარე, ბინის მესაკუთრეთა
ამხანაგობის უფლებები, სხვისი საკუთრებით შეზღუდული სარგებლობის თავისებურებანი,
რომის სამართალი, მიმართება საკუთრების უფლებასთან, მიმართება სახელშეკრულებო
უფლებებთან, აღნაგობის უფლება (Superficies, Erbbaurecht), აღნაგობის უფლების ცნება და
განვითარების ისტორია, მიწის ნაკვეთი, როგორც დატვირთვის საგანი, ნაგებობის ქონა,
როგორც აღნაგობის უფლების არსებითი ელემენტი, აღნაგობის უფლების ვადები,
საკუთრების პრობლემა აღნაგობის ურთიერთობებში, ნაგებობის აღმართვის, მოვლა-
პატრონობისა და დაზღვევის მოვალეობანი, აღნაგობის უფლების რეგისტრაცია და
7 ლექცია (2 სთ.) დატვირთვები, აღნაგობის უფლების განკარგვა-გასხვისება, აღნაგობის უფლების შეწყვეტა და
მისი შედეგები, აღნაგობის უფლების გამოყენების პრაქტიკა.
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს კანონი „ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ“.
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
233-242.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 233-242. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017 ,გვ. 238-260.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 215-234.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 წ., გვ. 308-335, გვ.
348-361.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2018 წლის 9 თებერვლის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-1504-1424-2017.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2012 წლის 3 დეკემბრის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-1098-1029-2012
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
2 სთ. შეფასების კომპონენტი - შუალედური წერითი გამოცდა 3. მაქსიმალური შეფასება - 30 ქულა.
8-9
მოიცავს I-VII სასწავლო კვირაში განვლილ მასალას.
თემა 8. შეზღუდული სანივთო უფლებები: უზუფრუქტი.

უზუფრუქტი (Ususfructus, Niessbrauch), უზუფრუქტის ცნება და განვითარების ისტორია,

10
ლექცია (2 სთ.) უზუფრუქტის წარმოშობის საფუძვლები და სახეები, უზუფრუქტუარის მიერ ნივთით
სარგებლობის უფლება, უზუფრუქტუარის მოვალეობანი, უზუფრუქტის შეწყვეტა,
უზუფრუქტუარის დაცვა, უზუფრუქტის გამოყენების პრაქტიკა.

11
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი; https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
242-247.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 242-247. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017, გვ. 260-273.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 234-254.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 წ., გვ. 378-388.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2005 წლის 10 მაისის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-41-432-05.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2017 წლის 22 დეკემბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-478-446-2017.
შუალედური წერითი გამოცდის შედეგების განხილვა
სემინარი (1 სთ.)
შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 2 ქულა
თემა 9. სერვიტუტი

სერვიტუტის ცნება და განვითარების ისტორია, სერვიტუტის შინაარსი, სერვიტუტის

სახეები, სერვიტუტის დადგენა, ნაგებობით სარგებლობის უფლება, სერვიტუტის
მოქმედების ფარგლები, სერვიტუტის პრობლემა მიწის ნაკვეთის გაყოფისას,
უფლებამოსილი პირის სასერვიტუტო უფლებების დაცვა, სერვიტუტის შეწყვეტა,
შეზღუდული პირადი სერვიტუტი, სერვიტუტის პრობლემა სასამართლო პრაქტიკაში.
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
ლექცია (2 სთ.) 247-253.
11  სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 247-253. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017, გვ. 273-291.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთოსამართალი, 2003, გვ. 254-283.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016, გვ. 348-361.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2015 წლის 3 აპრილის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-976-937-2014.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2006 წლის 18 ივლისის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-1108-1312-05.
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
თემა 10. საკუთრება, როგორც მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება, გირავნობა

გირავნობის ცნება და ისტორია, გირავნობის საგანი და სუბიექტები, გირაოთი

დაკმაყოფილების ხასიათი, გირავნობის აქცესორული ხასიათი, გირავნობის ფარგლები,
გირავნობის ისტორიული განვითარება და ბოლოდროინდელი საკანონმდებლონო ვაციები.
გირავნობის სახეები. მფლობელობითი გირავნობა, რეგისტრირებული გირავნობა,
კანონისმიერი გირავნობა, მოთხოვნებისა და ფასიანი ქაღალდების დაგირავება, ლომბარდში
ნივთების დაგირავება, დამგირავებლისა და მოგირავნის უფლებები, გირავნობის საგნის
მოვლა-შენახვის ვალდებულება, გირავნობის საგნიდან სარგებლის მიღების უფლება,
12
ლექცია (2 სთ.) ხარჯების ანაზღაურების უფლება, გირავნობის საგნის დაზღვევა, შესაგებლის წაყენების
უფლება, გირაოს საგნის რამდენჯერმე დაგირავება, გარიგების დადება გირავნობის საგანზე,
გარიგების დადებაზე უარის თქმის ვალდებულება, გირავნობის საგნის გასხვისების
შედეგები, მოგირავნეზე საკუთრების უფლების პირდაპირ გადასვლის შესახებ შეთანხმების
ბათილობა, გირავნობის უფლების გადასვლა ახალ კრედიტორზე, გირავნობის უფლების
შეწყვეტა, მოთხოვნის გაუქმების შედეგად, მოთხოვნის საგნის დაღუპვის შედეგად,
გირავნობაზე უარის თქმის შედეგად, კონსოლიდაციის შედეგად, მოგირავნის ვალდებულება
გირავნობის უფლების შეწყვეტისას, მოგირავნის დაკმაყოფილება და გირავნობის საგნის
რეალიზაცია, გირავნობის საგნის რეალიზაციის უფლება, რამდენჯერმე დაგირავებული

12
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 საგნის რეალიზაციის უფლება, გირაოს სარეალიზაციოდ გადადება, გირაოს მოსალოდნელი
რეალიზაციის შეტყობინება, გირაოს საგნის რეალიზაცია, რეალიზაციის სხვა წესი,
რეალიზაციიდან ამონაგები თანხების განაწილება, რეალიზაციის შედეგად დაუტვირთავი
საკუთრების შეძენი) ანგარიში გირავნობის საგნის რეალიზაციის შესახებ.
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702, მუხ.
254-286.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 254-286. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017 ,გვ. 293-374.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 283-327.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 წ.,გვ. 389-441.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2017 წლის 23 ოქტომბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-834-780-2017.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2015 წლის 30 აპრილის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-785-752-2014.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2012 წლის 8 ოქტომბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-743-699-2012
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
თემა 11. იპოთეკა

იპოთეკის ცნება და ზოგადი დახასიათება. იპოთეკის საგანი და სუბიექტები, იპოთეკით

დაკმაყოფილების ხასიათი, იპოთეკის აქცესორული ხასიათი, იპოთეკის ფარგლები, საჯარო
რეესტის სისწორის პრეზუმფცია და იპოთეკის წარმოშობა, იპოთეკის სახეები,
სახელშეკრულებო და კანონისმიერი იპოთეკა, ჩვეულებრივი იპოთეკა და იპოთეკის
მოწმობა, საერთო იპოთეკა, მესაკუთრის იპოთეკა, იპოთეკის წარმოშობა, უძრავი ნივთის
იპოთეკით რამდენჯერმე დატვირთვა, საიპოთეკო ურთიერთობის მონაწილეთა უფლება-
13 მოვალეობანი, იპოთეკით დატვირთული ნივთის მოვლის მოვალეობა, მესაკუთრე
არაპირადი მოვალის უფლებები, შესაგებლები, ზოგადი დახასიათება, მესაკუთრის სხვა
შესაგებლები და მტკიცების ტვირთი, იპოთეკარის მოთხოვნები მესაკუთრის მიმართ.

ძირითადი ლიტერატურა:
ლექცია (2 სთ.)  საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702,
მუხ.286-299.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 286-299. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017 ,გვ. 374-405.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 327-347.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, მე-4 გამოცემა, თბ., 2016 ,441-456.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2018 წლის 15 ივნისის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-1378-1298-2017.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2018 წლის 5 ივლისის გადაწყვეტილება საქმეზე
#798-747-2017.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2018 წლის 29 ივნისის გადაწყვეტილება საქმეზე
#ას-578-578-2018.
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 2 ქულა
თემა 12. იპოთეკით დატვირთული ნივთის რეალიზაცია

იპოთეკარის დაკმაყოფილების სამართლებრივი შედეგები, იპოთეკისა და მოთხოვნის

14 გადასვლასხვა პირზე, იპოთეკით დატვირთული უძრავინივთის გადასვლა კრედიტორის
ლექცია (2 სთ.)
საკუთრებაში, კრედიტორის უარი მოთხოვნაზე ანიპოთეკაზე, მესამე პირის უფლებები,
იპოთეკის ცესია. იპოთეკარის დაკმაყოფილება იპოთეკის საგნის საფუძველზე. იპოთეკით
დატვირთული ნივთის რეალიზაცია, რეალიზაციის მოთხოვნა, აუქციონზე რეალიზაცია,

13
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 რეალიზაციის სხვა გზები, აუქციონის თავიდან აცილებე) იპოთეკის რეალიზაცია,
რეალიზაციაში მონაწილე პირები, აუქციონზე შეძენილ ქონებაზე, საკუთრების უფლების
წარმოშობა, რეალიზაციის შედეგად, მიღებული შემოსავლების განაწილების, წესი,
სეკვესტრი, იპოთეკის შეწყვეტა.
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი; https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702,
მუხ.286-299.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 300-311. (http://lawlibrary.info/ge/).
 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017, გვ. 405-463.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 347-363.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 3 ოქტომბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე 3ას-285-269-2011
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2012 წლის 14 ივნისის გადაწყვეტილება საქმეზე
ბს-34-34(3კ-12)
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
თემა 13. საჯარო რეესტრი

საჯარო რეესტრის ცნება და დანიშნულება, რეესტრის ორგანიზაციის წესი, საჯარო

რეესტრში რეგისტრირებული უფლებები, რეესტრში რეგისტრირებულ უფლებათა
რიგითობა, საჯარო რეესტრში გარიგების წარდგენის წესი, საჯარო რეესტრის უტყუარობისა
და სიზუსტის პრეზუმფცია.
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი; https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702,
მუხ.311-316.
 სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018,
მუხ. 311-316. (http://lawlibrary.info/ge/).
ლექცია (2 სთ.)  შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,
15
(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017, გვ. 463-513.
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003, გვ. 363-381.
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2013 წლის 9 დეკემბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-1529-1443-2012 (მნიშვნელოვანი განმარტება).
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2013 წლის 10 დეკემბრის გადაწყვეტილება
საქმეზე #ას-340-325-2012
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2014 წლის 16 იანვრის გადაწყვეტილება საქმეზე
3ას-189-182-2013
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - წერითი გამოკითხვა მაქსიმალური შეფასება - 4 ქულა
შეფასების კომპონენტი - დასკვნითი წერითი გამოცდა. მაქსიმალური შეფასება - 30 ქულა.
16-17 3 სთ.
მოიცავს სემესტრის განმავლობაში შესწავლილ მასალას.
დამატებითი გამოცდა. დაინიშნება დასკვნითი გამოცდის შედეგების გამოცხადებიდან არანაკ-
18 3 სთ
ლებ 5 კალენდარულ დღეში.

 შოთაძე თამარ, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელო,

(თეორია, პრაქტიკა, შედარებითი კვლევა), თბ. 2017;
 ზოიძე ბესარიონ, ქართული სანივთო სამართალი, გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბილისი,
2003.;
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, თბ., 2014;
ძირითადი ლიტერატურა
 ბიოლინგი ჰ., ლუტრინგჰაუსი პ., საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის ცალკეული
მოთხოვნის საფუძვლების სისტემური ანალიზი, 2009, გვ. 105-137; (ელ-ვერსიაიხ. ვებ-
გვერდზე http://lawlibrary.info/ge/books/giz2009-ge-anspruchsgrundlagen_law.pdf
 ჩაჩანიძე ე., სამოქალაქო კაზუსების ამოხსნის მაგალითები, 2012,
http://lawlibrary.info/ge/books/giz2012-ge-samoqalaqo-kazusis-amoxsnis-magalitebi.pdf

14
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
  სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი II, სანივთო (ქონებრივი) სამართალი, თბ. 2018.
(http://lawlibrary.info/ge/).
 ბესარიონ ზოიძე, ქართული სანივთო სამართალი, 2003;
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, სანივთო სამართალი, თბ., 2014;
 რეკომენდაციები სამოქალაქო სამართლის სასამართლო პრაქტიკის პრობლემატურ
საკითხებზე, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ერთგვაროვანი პრაქტიკა სამოქალაქო
საქმეებთან დაკავშირებით, საქართველოს უზენაესი სასამართლო, 2007 წლის 25 ივლისი,
http://www.supremecourt.ge/default.aspx?sec_id=181&lang=1;
 რეკომენდაციები სამოქალაქო სამართლის სასამართლო პრაქტიკის პრობლემატურ
საკითხებზე, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს ერთგვაროვანი პრაქტიკა სამოქალაქო
საქმეებთან დაკავშირებით, საქართველოს უზენაესი სასამართლო, 2007 წლის 25 ივლისი,
http://www.supremecourt.ge/default.aspx?sec_id=181&lang=1;

 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი;https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702.

 საჯარო რეესტრის შესახებ კანონი.
 ბინათმესაკუთრეტა შესახებ კანონი.
 1997 წლის 11 ნოემბრის საქართველოს ორგანული კანონი საზოგადოებრივი საჭიროებისთვის
გადაუდებელი აუცილებლობისას საკუთების ჩამორთმების წესის შესახებ.
 1999 წლის წლის 23 ივლისის საქართველოს კანონი აუცილებელი საზოგადოებრივი
საჭიროებისთვის საკუთრების უფლების ჩამორთმევის წესის შესახებ.
 2007 წლის 25 ივნისის საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის #892 ბრძანებით
დამტკიცებული „სსიპ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ გირავნობის
რეგისტრაციის, ნასამართლობის შესახებ ცნობისა და მექანიკური სატრანსპორტო საშუალების
ნორმატიული აქტები სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ ცნობის გაცემის წესი“.
 2007 წლის 31 იანვრის საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის ბრძანება „მექანიკური
სატრანსპორტო საშუალებების სავალდებულო რეგისტრაციის წესების შესახებ“.
 „სახელმწიფო პროექტის ფარგლებში მიწის ნაკვეთებზე უფლებათა სისტემური და
სპორადული რეგისტრაციის სპეციალური წესისა და საკადასტრო მონაცემების სრულყოფის
შესახებ“ საქართველოს კანონი.
 საქართველოს პრეზიდენტის 2007 წლის 29 იანვრის #73 ბრძანებულება კანონიერი
მოსარგებლეებისთვის გადასაცემი არაპრივატიზებული საცხოვრებელი ან არასაცხოვრებელი
(იზოლირებული და არაიზოლირებული) ფართობის ადგილობრივი თვითმმართველობის
აღმასრულებელი ორგანოების მიერ კანონიერი მოსარგებლეებისთვის უსასყიდლოდ
საკუთრებაში გადაცემის წესის დამტკიცების შესახებ.

 ჩიტოშვილი თამარ, ვალდებულით სამართლებრივი და სანივთო სამართლებრივი

უფლებების ზოგიერთი სამართლებრივი ასპექტები, ჟურნ. „მართლმსაჯულება“, თბ. #1, 2007
,საქართველოს უზენაესი სასამართლო.
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი. წიგნი მეორე, ავტორთა კოლექტივი,
სანივთო (ქონებრივი სამართალი) თბ., „სამართალი” 1999;
 ლადო ჭანტურია, სანივთო სამართლის ძირითადი პრინციპები საქართველოს მომავალ
სამოქალაქო კოდექსში - კრებული: ,,სამართლის რეფორმა საქართველოში“, 1994;
დამატებითი
 სალომე ქერაშვილი, მფლობელობის კონსტიტუციური დაცვა და მისი ზეგავლენა კერძო
ლიტერატურა
სამართალზე: უპირატესად გერმანიის საკონსტიტუციო სასამართლოს პრეცედენტების
საფუძველზე, წიგნში: კონსტანტინე კორკელია (რედ.), ადამიანის უფლებათა დაცვა და
სამართლებრივი რეფორმა საქართველოში, სტატიათა კრებული, თბილისი, 2014.
 ჭანტურია ლადო, უძრავი ნივთების საკუთრება, მეორე გამოცემა, 2001,
 დავით კერესელიძე, კერძო სამართლის უზოგადესი სისტემური ცნებები, 2009.
 თამარ ზარანდია, ფაქტი vs უფლება: მფლობელობა და საკუთრების უფლება -
ურთიერთმიმართება ქართული და ფრანგული სამართლის მიხედვით, პროფესორ ბესარიონ
ზოიძის 60 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო კრებული, თსუ გამომცემლობა, 2013.
 ზარანდია თამარ, ნივთის მფლობელი ივარაუდება მის მესაკუთრედ - პრეზუმფციის

15
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 გამოყენების წინაპირობები და გამონაკლისები, პროფესორ აკაკი ლაბარტყავას საიუბილეო
კრებული, 2013;
 ქოჩაშვილი ქეთევან, მფლობელობა და საკუთრება - ფაქტი და უფლება სამოქალაქო
სამართალში, თბ., 2015;
 ბესარიონ ზოიძე, მფლობელობის ცნება საქართველოს მომავალ სამოქალაქო კოდექსში,
კრებული - ,,სამართლის რეფორმა საქართველოში“, თბ., 1994;
 ქეთევან ქოჩაშვილი, მფლობელობისა და საკუთრების ურთიერთმიმართება საკუთრების
დაცვის ჭრილში, ჟურნალი ,,მართლმსაჯულება და კანონი“, N 3, 2011;
 იან კროპჰოლერი, გერმანიის სამოქალაქო კოდექსი, სასწავლო კომენტარი, თბილისი, 2014,
(ქართული თარგმანი) http://lawlibrary.info/ge/books/giz2014-ge-BGB-Komm-Translation.pdf .
 ბესარიონ ზოიძე, საკონსტიტუციო კონტროლიდა ღირებულებათა წესრიგი საქართველოში,
www.gtz-lawcaucasusnet/ru/publikationen/index/php
 ქეთევან ქოჩაშვილი, მფლობელობა დასაკუთრება – ფაქტი და უფლება სამოქალაქო
სამართალში, მეორე გადამუშავებული გამოცემა, თანდართული ტესტებით, თბილისი, 2015.
 მჭედლიშვილი გიორგი, სტატია საკუთრების უფლება და მისი შეღუდვის ფარგლები
საქართველოს კანონმდელობასა და ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მიხედვით,
ჟურნ. „მართლსაჯულება და კანონი, #4(23), 2009.
 ბესარიონ ზოიძე, სანივთო უფლების სოციალური ფუნქცია, “ადამიანიდა კონსტიტუცია“,
1997, №2;
 ზარანდია თამარ, ჯუღელი თეა, საკუთრების უფლების ექსკლუზიური ხასიათი და
საკუთრების უფლების ბოროტად გამოყენება ქართულ და ფრანგულ სამართალში, პროფესორ
რომან შენგელიას საიუბილეო კრებული, 2012;
 დავით სუხიტაშვილი, სიახლე საკუთრების წარმოშობის საფუძვლებში, “სახელმწიფოსა და
სამართლის აქტუალური პრობლემები”, თბილისი, 2003;
 ძნელაძე ნინო, ქონების უკანონო მფლობელობიდან გამოთხოვისა და საკუთრების უფლების
დაცვის სამართლებრივი პრობლემები, ჟურნალი „მართლმსაჯულება“, #2, 2007,
http://www.supremecourt.ge/files/upload-file/pdf/martlmsajuleba2-2007.pdf.
 თამარ ზარანდია, უძრავი ნივთების კეთილსინდისიერი შეძენა არაუფლებამოსილი
გამსხვისებლისაგან ქართულ სასამართლო პრაქტიკაში, ქართული სამართლის აქტუალური
საკითხები (პროფესორ ლუარსაბ ანდრონიკაშვილის ხსოვნისადმი მიძღვნილი კრებული),
გამომცემლობა „იურისტების სამყარო“, თბილისი, 2014;
 ნინო ბეგიაშვილი, საკუთრების უფლების გადაცემა - გამიჯვნის ერთიანობის პრინციპი,
სტუდენტური სამართლებრივი ჟურნალი, 2013.
 გიორგი ვაშაკიძე, კეთილსინდისიერება საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მიხედვით,
აბსტრაქცია თუ მოქმედი სამართალი, ჟურნალი „ქართული სამართლის მიმოხილვა“, ტომი 10,
#1 2007. http://www.newvision.ge/#!2007-1/c150a.
 ეროსი ბზეკალავა, პირობადებული საკუთრება ქართული და გერმანული სამართლის
მიხედვით (შედარებითი ანალიზი), პროფესორ ბესარიონ ზოიძის 60 წლისთავისადმი
მიძღვნილი საიუბილეო კრებული, დავით ბატონიშვილის სამართლის ინსტიტუტი,
თბილისი, 2013.
 სიმონ ტაკაშვილი, მოძრავ ნივთზე საკუთრების უფლების წარმოშობის სამართლებრივი
მოწესრიგება ქართული კანონმდებლობის მიხედვით, პროფესორ ბესარიონ ზოიძის 60
წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო კრებული, დავით ბატონიშვილის სამართლის
ინსტიტუტი, თბილისი, 2013;
 კახა ფალავანდიშვილი, უძრავ ნივთზე საკუთრების წარმოშობის ტრანსფორმაცია ქართულ
სამართალში, სამართლის ჟურნალი, #2, 2012.
 ქეთევან კვინიკაძე, უძრავ ქონებაზე საკუთრების კეთილსინდისიერი შეძენისას ყოფილი და
ახალი მესაკუთრის ინტერესთა კონფლიქტი, ჟურნალი „მართლმსაჯულება დაკანონი“,
#5(48)'15.
 ჭანტურია ლადო, კრედიტის უზრუნველყოფის სამართალი, თბილისი, 2012 წ.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, მოთხოვნის დათმობა და ვალის გადაკისრება, სადისერტაციო ნაშრომი,
თბ. 2008;
 კახა ფალავანდიშვილი, უძრავ ნივთზე საკუთრების წარმოშობის ტრანსფორმაცია ქართულ
სამართალში, სამართლის ჟურნალი, #2,2012.
 დავით ათაბეგაშვილი, აუცილებელი გზის საკითხი სამეზობლო ურთიერთობებში, ჟურნალი
„მართლმსაჯულება და კანონი“, #1(40)'14.
 ზარანდია თამარ, საქართველოს კანონის პროექტი საქართველოს სამოქალაქო კოდექსში

16
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე გირავნობის ინსტიტუტთან, ჟურნ.
„ადამიანი და კონსტიტუცია, #2, 2005.
 ზარანდია თამარ, ჯუღელი თეა, მოძრავი ნივთით მოთხოვნის უზრუნველყოფა ქართულ
სამართალში, ჟურნ. „მართლსაჯულება და კანონი, #2 (21), 2009.
 ჭანტურია ლადო, კრედიტის უზრუნველყოფის სამართალი, თბილისი, 2012;
 დარჯანია თორნიკე, იპოთეკის აქცესორულობის პრობლემატიკა საკრედიტო
ხელშეკრულებებში, სტუდენტური სამართლებრივი ჟურნალი, 2013.
 შოთაძე თამარ, იპოთეკის და “უზრუნველყოფითი საკუთრების“ შედარებითი ანალიზი,
სამართლის ჟურნალი, #1, 2011.
 ჭანტურია ლადო, კრედიტის უზრუნველყოფის სამართალი, თბილისი, 2012;
 კიკნაძე ნინო, იპოთეკა, როგორ მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალება და იპოთეკის საგნის
რეალიზაციის წესი, ჟურნალი „მართლმსაჯულება და კანონი“, #4, 2012.
 ტაკაშვილის ისმონ, მიშენების სამართლებრივი მდგომარეობა იპოთეკის საგნის რეალიზაციის
დროს, სტუდენტური სამართლებრივი ჟურნალი, 2012.
 ბეგიაშვილი ნინო, საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მე-300 მუხლის არსი და
თავისებურებანი, სტუდენტური სამართლებრივი ჟურნალი, 2012.
 ლაფაჩი ეკატერინე, საჯარო რსესტრი- უძრავ ნივთებზე უფლებათა მარეგისტრირებელი
ორგანო და ამ სფეროში განხორციელებული რეფორმები, სამართლის ჟურნალი, #2, 2011.
 ლაფაჩი ეკატერინე, უძრავ ნივთებზე ქონებრივი უფლებების რეგისტრაციის პრინციპები
ქართული და გერმანული კანონმდებლობის მიხედვით, სამართლის ჟურნალი, #1, 2013.
 ტაკაშვილი სიმონ, საჯარო რეესტრის მონაცემების სისწორისა და სისრულის პრეზუმფცია-
დემოკრატიული კანონმდებლობა თუ კანონმდებლობის ხარვეზი? ივანე ჯავახიშვილის
ხსოვნისადმი მიძღვნილი სტუდენტთა სამეცნიერო ფორუმი, მოხსენებათა კრებული, 2014-
2015.
 ხუბაშვილი თამარ, საკუთრების უფლებასთან დაკავშირებული საჯარო რეესტრში
რეგისტრირებადი ვალდებულებები, სამართლის ჟურნალი, #1, 2016.
 თამარზოიძე, საკუთრების უფლების ცნება და შინაარსი, ჟურნალი „კერძო სამართლის
მიმოხილვა“, №1, 2015, 5-27;
 სალომე ქერაშვილი, მფლობელობის კონსტიტუციური დაცვა და მისი ზეგავლენა კერძო
სამართალზე: უპირატესად გერმანიის საკონსტიტუციო სასამართლოს პრეცედენტების
საფუძველზე, წიგნში: კონსტანტინე კორკელია (რედ.), ადამიანის უფლებათა დაცვა და
სამართლებრივი რეფორმა საქართველოში, სტატიათა კრებული, თბილისი, 2014.
 ჩიტოშვილი თამარ, უძრავ ქონებაზე საკუთრების უფლების წარმოშობის ძირითადი
სამართლებრივი ასპექტები, თბილისი, 2006.
 ჰენცშელის., სამოქალაქო კაზუსების დამუშავების მეთოდიკა, 2009,
http://lawlibrary.info/ge/books/giz2009-ge-juristische-falloesungsmethode.pdf .
 ქეთევან ქოჩაშვილი, მფლობელობისა და საკუთრების ურთიერთდამოკიდებულება,
(ცნებებისა და საკუთრების უფლების წარმოშობის ჭრილში), სამართლის ჟურნალი, (1) 2011 წ.
გვ.105-139. https://tsu.ge/data/file_db/faculty-law-public/Sam%20journ%20N1%202011.pdf.
 განმარტებითი ბარათი კანონპროექზე „საქართველოს სამოქალაქო კოდექსში ცვლილებების
შეტანის თაობაზე“, 2015 წლის 11 დეკემბერი, # 4625-Iს,
http://info.parliament.ge/file/1/BillReviewContent/78073?
 საქართველოს უზენაესი სასამართლოს დიდი პალატის გადაწყვეტილებებში გამოყენებულ
ნორმათა განმარტებანი, საქართველოს უზენაესი სასამართლო, 2015 წელი,
http://www.supremecourt.ge/files/upload-file/pdf/ganmarteba-d.pdf.
 ჩაჩავა სოფიო, საჯარო რეესტრის პრეზუმფციასთან დაკავშირებით საკონსტიტუციო
სასამართლოს 2017 წლის 17 ოქტომბრის გადაწყვეტილების შეფასება,
https://idfi.ge/public/upload/IDFI_Photos_2017/rule_of_law/decision_of_constitutional_court_of_geo
rgia_analyses.pdf.
 ჭეჭელაშვილი ზურაბ, შეზღუდული სანივთო უფლებები, თბ., 2019.s
 ავტორთა კოლექტივი, სავარჯიშოები სამოქალაქო სამართლის ზოგად ნაწილსა და სანივთო
სამართალში, თბ. 2014.
 სანივთო სამართალი, Dr. Manfred Wolf, მაინის ფრანკფურტის უნივერსიტეტის ყოფილი
პროფესორი, DR. Marina Wellenhofer, მაინის ფრანკფურტის უნივერსიტეტის პროფესორი, 29-ე
გადამუშავებული გამოცემა, გამომცემლობა C.H. Beck. თარგმანი ზურაბ ჭეჭელაშვილისs.
 Principles, definitions and modal rules of european private law, Draft Common Frame of Referance,
(DCFR), full edition, Oxford university, prepared by the study group on a European Civil Code,

17
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University
 Research group on EC private Law (Acquas group), edited by Christian von Bar and Eric clive.
 Christian von Bar, Ulrich Drobnig, The Interaction of Contract law and Tort and Property law in
Europe, a comparative Study, 2004, München.
 J. Michael Milo, Property and real rights, in: Elgar Encyclopedia of Comparative law, Smits J.UK, USA,
2006.

18
სულხან-საბა ორბელიანის უნივერსიტეტი Sulkhan-Saba Orbeliani University