ივ.

ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

Ivane Javakhishvili Tbilisi State University

სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი

ფაკულტეტი იურიდიული ფაკულტეტი

საგანმანათლებლო პროგრამა სამართალი
უმაღლესი განათლების საფეხური ბაკალავრიატი

რომის სამართლის საფუძვლები

სასწავლო კურსის სახელწოდება
Basics of Roman Law

სასწავლო კურსის სტატუსი სავალდებული სასწავლო კურსი

სახელი, გვარი ნუგზარ სურგულაძე

სამეცნიერო ხარისხი სამართლის დოქტორი
სასწავლო კურსის თანამდებობა პროფესორი
განმახორციელებელი საკონტაქტო ტელ. 577 94 74 44
E-mail nugzar.surguladze@tsu.ge
კონსულტაციის დღე: ფაკულტეტის დეკანის მიერ დამტკიცებული გრაფიკის შესაბამისად

სასწავლო კურსის კოდი

სწავლების ენა ქართული

წინაპირობები არ აქვს

კრედიტი (ECTS) 5
საათები (1 კრედიტი = 25 სთ) 125
საკონტაქტო საათები, მ.შ 55
სტუდენტის სასწავლო
დატვირთვა ლექცია 26 სთ.
სემინარი 24 სთ.
შუალედური და დასკვნითი გამოცდები 5 სთ
დამოუკიდებელი საათები 70

სასწავლო კურსის მიზანი სასწავლო კურსის მიზანია სტუდენტს:

 შესძინოს ფართო თეორიული ცოდნა რომის სამართლის სისტემის, რომის სამართლის წყაროების,
რომის საჯარო-სამართლებრივი ინსტიტუტების განვითარების ძირითადი ეტაპებისა და
თავისებურების, ძველ რომში სასამართლო ორგანიზაციისა და პროცესის, რომის სამართალში პირთა
სტატუსის, ასევე ძველი რომის საოჯახო სამართლის, სანივთო სამართალის, მემკვიდრეობითი
სამართალის, ვალდებულებითი სამართალისა და სისხლის სამართლის ძირითად ინსტიტუტების
 შესახებ;
 გამოუმუშაოს თანამედროვე სახელმწიფოების კანონმდებლობაში რომის სამართლის გამოყენების
აუცილებლობის დასაბუთების უნარი, ასევე ჩამოუყალიბოს თეორიული აზროვნება და ისტორიული
ცნობიერება.

სწავლის შედეგები
სასწავლო კურსის გავლისას შემდეგ სტუდენტი შეიძენს ფართო თეორიულ ცოდნას რომის სამართლის
სისტემის, რომის სამართლის წყაროების, რომის საჯარო-სამართლებრივი ინსტიტუტების განვითარების
ძირითადი ეტაპებისა და თავისებურების, ძველ რომში სასამართლო ორგანიზაციისა და პროცესის, რომის
სამართალში პირთა სტატუსის, ასევე ძველი რომის საოჯახო სამართლის, სანივთო სამართალის,
ცოდნა და გაცნობიერება მემკვიდრეობითი სამართალის, ვალდებულებითი სამართალისა და სისხლის სამართლის ძირითადი
ინსტიტუტების შესახებ.

სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტს გაცნობიერებული ექნება რომის სამართლის ფუნდამენტური
პრინციპების მნიშვნელობა თანამედროვე სამართლებრივი სისტემის ფორმირებისათვის.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

 თანამედროვე კანონშემოქმედებისა და ნორმათა შეფარდების პრაქტიკაში რომის სამართლის

ცოდნის პრაქტიკაში
სტრუქტურული ელემენტების გამოყენებას;
გამოყენების უნარი
 შესაბამისი სამართლებრივი პრობლემის იდენტიფიცირებას, განმარტებას, ისტორიულ-სამართლებრივ
შეფასებას, კვლევითი ხასიათის პროექტის განხორციელებას წინასწარ განსაზღვრული მითითებების
შესაბამისად.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

დასკვნის უნარი  სამართლებრივი შინაარსის მონაცემების მოძიებას და მათ საფუძველზე ისტორიულ-სამართლებრივ და

თეორიულ ანალიზს, სამართლებრივ შეფასებას, განმარტებას, მათზე არგუმენტირებულ მსჯელობასა
და დასაბუთებული დასკვნების ჩამოყალიბებას.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

კომუნიკაციის უნარი
 რომის სამართლის სისტემის, ისტორიული წყაროების, რომის სახელმწიფო, სამოქალაქო (კერძო) და
სისხლის სამართლის თავისებურებების შესახებ დებატებში მონაწილეობას, განსხვავებული აზრის
გაგებას და იურიდიული ტერმინოლოგიის გამოყენებით ზეპირი და წერილობითი ფორმით ცოდნის
გადმოცემას.

სწავლება-სწავლის მეთოდები
ლექცია
სამუშაო ჯგუფში მუშაობა
პრაქტიკული მუშაობა
სემინარი
ელექტრონული რესურსით სწავლება
ელექტრონული სწავლება
სხვა

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება წარმოებს 100-ქულიანი სისტემით. სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის
შეფასება მოიცავს შუალედურ შეფასებას (მაქსიმუმ 60 ქულა) და დასკვნით შეფასებას (მაქსიმუმ 40 ქულა), რომელთა ჯამი წარმოადგენს
საბოლოო შეფასებას (100 ქულა).

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების კომპონენტებია ზეპირი გამოკითხვა და შუალედური წერითი
გამოცდა. სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების თითოეულ კომპონენტს აქვს თავისი წილი შუალედური
შეფასების 60 ქულის ფარგლებში. სტუდენტის შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარის ხვედრითი წილი შეადგენს 21
ქულას.

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის დასკვნითი შეფასების კომპონენტია დასკვნითი წერითი გამოცდა, რომელიც არის სავალდე-
ბულო. დასკვნით წერით გამოცდაზე გასვლის უფლება ეძლევა სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებით დააგროვილი აქვს მინიმუმ
21 ქულა. სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებით დაგროვილი არ ექნება შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის
ზღვარი ანუ მინიმუმ 21 ქულა, დასკვნით წერით გამოცდაზე არ დაიშვება. დასკვნითი შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარის
ხვედრითი წილი შეადგენს 20 ქულას. დასკვნითი შეფასება ჩაბარებულად ჩაითვლება იმ შემთხვევაში, თუ სტუდენტი დასკვნით წერით
გამოცდაზე დააგროვებს მინიმუმ 20 ქულას.

სასწავლო კურსი იმ შემთხვევაში ჩაითვლება ჩაბარებულად, თუ შუალედური შეფასებისა და დასკვნითი შეფასების (40 ქულა) გათვალისწი-
ნებით სტუდენტი დააგროვებს მინიმუმ 51 ქულას. სტუდენტს კრედიტი ენიჭება კანონმდებლობით გათვალისწინებული ერთ-ერთი

2
ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 დადებითი შეფასების მიღების შემთხვევაში.
დადებითი შეფასება
A - ფრიადი შეფასების 91-100 ქულა
B - ძალიან კარგი მაქსიმალური შეფასების 81-90 ქულა
C - კარგი მაქსიმალური შეფასების 71-80 ქულა
D - დამაკმაყოფილებელი მაქსიმალური შეფასების 61-70 ქულა
E - საკმარისი მაქსიმალური შეფასების 51-60 ქულა
უარყოფითი შეფასება
მაქსიმალური შეფასების 41-50 ქულა (სტუდენტს ჩასაბარებლად მეტი მუშაობა სჭირდება და ეძლევა
FX - ვერ ჩააბარა დამოუკიდებელი მუშაობით დამატებით გამოცდაზე ერთხელ გასვლის უფლება. ამასთან, დამატებითი
გამოცდა შეიძლება დანიშნოს დასკვნითი გამოცდის შედეგების გამოცხადებიდან არანაკლებ 5 კალენდარულ
დღეში).
მაქსიმალური შეფასების 40 ქულა და ნაკლები (სტუდენტის მიერ ჩატარებული სამუშაო არ არის საკმარისი
F - ჩაიჭრა
და მას საგანი ახლიდან აქვს შესასწავლი).
შეფასების ფორმები და კომპონენტები
N შეფასების ფორმები და კომპონენტები რაოდენობა თითოეულის მაქსიმალური შეფასება მაქსიმალური ქულა

1 შუალედური შეფასება, მათ შორის: 60 ქულა

1.1 ზეპირი გამოკითხვა 10 3 30 qula

1.2. შუალედური წერითი გამოცდა 1 30 30
2 დასკვნითი შეფასება 40 ქულა
2.1. დასკვნითი წერითი გამოცდა 1 40 40
სულ 100 ქულა
შუალედური შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები
სტუდენტის ზეპირი გამოკითხვა ფასდება 3 ქულით. შუალედური შეფასების ფარგლებში, სემესტრის განმავლობაში,
სტუდენტი ზეპირი ფორმით გამოიკითხება ათჯერ. შესაბამისად, ზეპირ გამოკითხვებში სტუდენტმა შეიძლება
დააგროვოს მაქსიმუმ 30 ქულა (10X3), რაც საბოლოო შეფასების 30 პროცენტის ტოლია.

ზეპირი გამოკითხვა ტარდება მოხსენებების, დისკუსიისა და კითხვა-პასუხის ფორმატში. ზეპირი გამოკითხვის

შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები): პრეზენტაცია, პრაქტიკული/თეორიული
დავალების შესრულება, სამუშაო ჯგუფში მუშაობა, დისკუსიაში მონაწილეობა.
ზეპირი გამოკითხვისას შეფასების კრიტერიუმებია: პასუხის ფორმულირება და გადმოცემა, იურიდიული
ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა.
ზეპირი
გამოკითხვა ქულა ზეპირი გამოკითხვის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტი კარგადაა მომზადებული, პასუხი მკაფიოდ და ადეკვატურადაა ფორმულირებული, მისი
3
სამართლებრივი მსჯელობა მაღალ დონეზეა. იგი იცავს იურიდიულ ტერმინოლოგიას.
სტუდენტი მომზადებულია, პასუხი მკაფიოდ და ადეკვატურადაა ფორმულირებული, თუმცა შეკვეცილია.
2
მისი სამართლებრივი მსჯელობა კარგია. იგი იცავს იურიდიულ ტერმინოლოგიას.
სტუდენტი არ არის კარგად მომზადებული., პასუხი არასრულადაა ფორმულირებული, მისი სამართლებრივი
1
მსჯელობა ფრაგმენტულია, ხოლო იურიდიული ტერმინოლოგია ნაკლოვანია.
სტუდენტი ფაქტიურად მოუმზადებელია, პასუხი ბუნდოვანი და არაადეკვატურია. მისი სამართლებრივი
0
მსჯელობა არსებითად მცდარია, იგი არ იყენებს იურიდიულ ტერმინოლოგიას.
შუალედური შუალედური შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს შუალედურ წერით გამოცდას, რომელიც მე-8-მე-9 სასწავლო
წერითი გამოცდა კვირას ტარდება. შუალედურ წერით გამოცდაში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 30 ქულა, რაც საბოლოო
შეფასების 30 პროცენტის ტოლია.

შუალედური წერითი გამოცდის შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები): ტესტი,
თეორიული საკითხი, ღია კითხვა. შუალედური წერითი გამოცდა მოიცავს 2 თეორიულ საკითხს, 3 ღია კითხვას და 14
ტესტს. შუალედური წერითი გამოცდასას თეორიული საკითხი ფასდება 5 ქულით, თითოეული ღია კითხვა - 2
ქულით, ხოლო სწორად ამოხსნილი თითოეული ტესტი - 1 ქულით. თითოეულ ტესტს აქვს 4 სავარაუდო პასუხი,
რომელთაგან მხოლოდ ერთია სწორი.
თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმებია: თეორიული მასალის ცოდნა, საკითხის ლოგიკური,
თანმიმდევრული და ადეკვატური გადმოცემა, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა,
სამართლებრივი ანალიზი.
ქულა თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმები

3
ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 პასუხი სრულია. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს განვლილ მასალას, საკითხი ლოგიკურად,
5 თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია.
სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
პასუხი სრულია. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას, საკითხი
4 ლოგიკურად, თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია
დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი ძალიან კარგია.
პასუხი სრულია. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ
3 მასალას. საკითხი ლოგიკურად და ადეკვატურად არის გადმოცემული, თუმცა არათანმიმდევრულია.
იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი დამაკმაყოფილებელია.
პასუხი შეკვეცილია. სტუდენტი საკმარისად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
2 თუმცა აღინიშნება ნაკლოვანებები. საკითხის გადმოცემულია ნაწილობრივ. იურიდიული ტერმინოლოგია
ნაკლოვანია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი ფრაგმენტულია.
პასუხი ნაკლოვანია. სტუდენტი ვერ ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
1 გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები. იურიდიული
ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არ არის მოცემული.
ღია კითხვის კრიტერიუმებია: კითხვის აღქმა და პასუხის დასაბუთება, თეორიული მასალის ცოდნა, სამართლებრივი
მსჯელობა.
ქულა ღია კითხვის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული შეკითხვის არსი. პასუხი არგუმენტირებულად დასაბუთებულია,
2
სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიული მასალას, სამართლებრივი მსჯელობა ძალიან კარგია.
პასუხი ნაკლოვანია. პასუხი არგუმენტირებულად დაუსაბუთებულია, სამართლებრივი მსჯელობა
1
არადამაკმაყოფილებელია.
0 პასუხი შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
დასკვნითი შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები
დასკვნითი შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს დასკვნით წერით გამოცდას. დასკვნითი წერითი გამოცდა
ტარდება მე-16-მე-19 სასწავლო კვირას. დასკვნით წერით გამოცდაში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 40
ქულა, რაც საბოლოო შეფასების 40 პროცენტის ტოლია.

დასკვნითი წერითი გამოცდის შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები): ტესტი,
თეორიული საკითხი. დასკვნითი წერითი გამოცდა მოიცავს 4 თეორიულ საკითხს და 20 ტესტს. დასკვნითი წერითი
გამოცდასას თითოეული თეორიული საკითხი - 5 ქულით, ხოლო სწორად ამოხსნილი თითოეული ტესტი - 1 ქულით.
თითოეულ ტესტს აქვს 4 სავარაუდო პასუხი, რომელთაგან მხოლოდ ერთია სწორი.
ღია კითხვის კრიტერიუმებია: კითხვის აღქმა და პასუხის დასაბუთება, თეორიული მასალის ცოდნა, სამართლებრივი
მსჯელობა.
თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმებია: თეორიული მასალის ცოდნა, საკითხის ლოგიკური,
თანმიმდევრული და ადეკვატური გადმოცემა, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა,
სამართლებრივი ანალიზი.
ქულა თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმები
პასუხი სრულია. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს განვლილ მასალას, საკითხი ლოგიკურად,
დასკვნითი 5 თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია.
წერითი გამოცდა სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
პასუხი სრულია. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას, საკითხი
4 ლოგიკურად, თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია
დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი ძალიან კარგია.
პასუხი სრულია. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ
3 მასალას. საკითხი ლოგიკურად და ადეკვატურად არის გადმოცემული, თუმცა არათანმიმდევრულია.
იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი დამაკმაყოფილებელია.
პასუხი შეკვეცილია. სტუდენტი საკმარისად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
2 თუმცა აღინიშნება ნაკლოვანებები. საკითხის გადმოცემულია ნაწილობრივ. იურიდიული ტერმინოლოგია
ნაკლოვანია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი ფრაგმენტულია.
პასუხი ნაკლოვანია. სტუდენტი ვერ ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
1 გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები. იურიდიული
ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.

ძირითადი ლიტერატურა  მეტრეველი ვ., რომის სამართლის საფუძველბი, თბილისი, 2016, gv. 7-123.

4
ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
  იუსტინიანეს ინსტიტუციები პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი პირველი, თბილისი, 2002, გვ.12-
19; 22-30; 34-35; 44; 53-68; 151-155; 168-171; 184-199; 222-245.

ნორმატიული აქტები -

დამატებითი ლიტერატურა
 იუსტინიანეს დიგესტები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი წიგნი პირველი, წიგნი მეორე თბილისი,
2012, გვ.59-62; 87-93; 108-112.
 იუსტინიანეს დიგესტები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი წიგნი მესამე, წიგნი მეოთხე თბილისი, 2014,
გვ. 3-4; 94-114;
 გაიუსის ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი წიგნი პირველი, თბილისი, 2012, გვ. 9-12; 15-
24; 79-97.
 Borkowski A., A TextBook on Roman Law, Blackstone Press, 1997, 3-760;
 A Text-Book of Roamn Law: from Augustus to Justinian, Cambridge University Press, 2007, 5-121.

ინტერნეტ-რესურსები -

იმალური შეფასებაშინაარსი/შეფასების კომპონენტი/მაქსიმალური შეფა

სასწავლო კალენდარი

კვირა სწავლების მეთოდი საათი შეფასების კომპონენტი მაქსიმალური შეფასება

1-ლი კვირა ლექცია 2 სთ.
ლექცია 2 სთ.
მე-2 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-3 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-4 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-5 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-6 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-7 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
მე-8- მე-9 კვირა 2 სთ. შუალედური წერითი გამოცდა 30 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-10 კვირა
სემინარი 2 სთ. შუალედური გამოცდის შედეგების განხილვა
ლექცია 2 სთ.
მე-11 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-12 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-13 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-14 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-15 კვირა
სემინარი 2 სთ. დასკვნითი დისკუსია
მე-16-მე-19 კვირა 3 სთ. დასკვნითი წერითი გამოცდა 40 ქულა

შინაარსი/შეფასების კომპონენტი/მაქსიმალური შეფ

სასწავლო კურსის შინაარსი

5
ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 კვირა სწავლების მეთოდი შინაარსი/შეფასების კომპონენტი/მაქსიმალური შეფასება
საუბარი სასწავლო კურსის მოცულობაზე და პროცესის წარმართვის მეთოდებზე, შეფასების სისტემასა
და სავალდებულო ლიტერატურაზე.

თემა 1. რომის სამართლის საფუძვლები, როგორც იურიდიული დისციპლინა

განსახილველი საკითხები:

რომის სამართლის საფუძვლების მეცნიერების საგანი და შესწავლის მეთოდოლოგია. რომის სამართლის

საფუძვლების სისტემა. რომის სამართლის საფუძვლების სამეცნიერო და სპეციალური ლიტერატურის
მიმოხილვა.
1 ლექცია (2 სთ.) რომის სამართლის ისტორიული სისტემები: ბუნებითი სამართალი, ცივილური სამართალი,
პრეტორული სამართალი, მაგისტრატების სამართალი, ხალხთა სამართალი. რომის საჯარო სამართალი
და რომის კერძო სამართალი.
რომის სამართლის წყაროების პერიოდიზაცია. რომის სამართლის წყაროების ევოლუცია ცალკეული
პერიოდის მიხედვით: ჩვეულება და ჩვეულებითი სამართალი, კანონი, მაგისტრატის ედიქტი,
პლებისციტები, სენატესკონსულტები, იურისტების საქმიანობა, სარჩელები, იმპერატორის
კონსტიტუციები, სასამართლო პრეცედენტი.
ძირითადი ლიტერატურა:
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005;
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი პირველი. ტიტული I-II;
თემა 2. რომის სამართლის წყაროები

განსახილველი საკითხები:

Corpus iuris civilis - სამოქალაქო სამართლის კრებული.

ლექცია (2 სთ.)
2
ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი პირველი. ტიტული I-II;
 იუსტინიანეს დიგესტები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი წიგნი პირველი. ტიტული I-IV;
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 3. რომის საჯარო-სამართლებრივი ინსტიტუტების განვითარების ძირითადი თავისებურებანი

განსახილველი საკითხები:

რომის სოციალური ფენები.რომის სახელმწიფო განვითარება პერიოდების მიხედვით - ა) რექსი, ბ)

ლექცია (2 სთ.)
3 სენატი, გ) ცენტურიისა და ტრიბის სახალხო კრებები, დ) მაგისტრატურა. რომის ადმინისტრაციულ-
ტერიტორიული მოწყობა.
ძირითადი ლიტერატურა:

 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 4. სასამართლო ორგანიზაცია და პროცესი ძველ რომში

განსახილველი საკითხები:

სასამართლო პროცესი ძველ რომში.

ლექცია (2 სთ.)
4
ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი მეოთხე. ტიტული VI, VIII,
XII-XVIII;
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
5 ლექცია (2 სთ.) თემა 5. პირთა სტატუსი რომის სამართალში

განსახილველი საკითხები:

ფიზიკური პირები. უფლებაუნარიანობა და ქმედუნარიანობა. მონები, გააზატებულები, უცხოელები,

6
ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 დამოუკიდებელი და სხვის დაქვემდებარებაში მყოფი პირები, უფლებაუნარიანობის ცვლილება,
კოლონატი. იურიდიული პირები. წარმომადგენლობა.
ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი პირველი. ტიტული III-VIII.
 იუსტინიანეს დიგესტები. პროფ. ნ.სურგულაძის თარგმანი წიგნი პირველი. ტიტული V-VI.
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 6. ძველი რომის საოჯახო სამართალი

განსახილველი საკითხები:

რომაული ოჯახი და ნათესაობა. ნიშნობა და ქორწინება. მზითევი. შვილად აყვანა. ქორწინების შეწყვეტა.
ოჯახის უფროსი. მეურვეობა და მზრუნველობა.
6 ლექცია (2 სთ.) ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი პირველი. ტიტული IX-
XXXV; წიგნი მესამე, ტიტული I-XII.
 იუსტინიანეს დიგესტები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი წიგნი ოცდამესამე. ტიტული I-III.
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 7. ძველი რომის სანივთო სამართალი

განსახილველი საკითხები:

ქონება. ნივთების კლასიფიკაცია.

ლექცია (2 სთ.)
7 ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი მეორე. ტიტული I-II;
 იუსტინიანეს დიგესტები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი პირველი. ტიტული VIII;
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
8-9 შეფასების კომპონენტი - შუალედური წერითი გამოცდა. მაქსიმალური შეფასება - 30 ქულა
თემა 8. ძველი რომის სანივთო სამართალი

განსახილველი საკითხები:

საკუთრება. საკუთრების უფლების სახეები. საკუთრების უფლების შეძენა. მფლობელობა.

ლექცია (2 სთ.)
10 სერვიტუტი. უზუფრუქტი.
ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი მეორე. ტიტული III-VIII.
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შუალედური წერითი გამოცდის შედგების განხილვა
თემა 9. ძველი რომის ვალდებულებითი სამართალი

განსახილველი საკითხები:

ვალდებულების ცნება. ვალდებულების შინაარსი. ვალდებულების ცალკეული სახეები.

ლექცია (2 სთ.)
11
ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგ-მანი. წიგნი მესამე. ტიტული IV-V,
XIII-XV.
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
12 თემა 10. ძველი რომის ვალდებულებითი სამართალი
ლექცია (2 სთ.)
განსახილველი საკითხები:

ხელშეკრულების ცალკეული სახეები.

7
ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი მეორე. ტიტული ტიტული
XIII-XV, XXI-XXVII.
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 11. ძველი რომის ვალდებულებითი სამართალი

განსახილველი საკითხები:

დელიქტური ვალდებულებები.
ლექცია (2 სთ.)
13 ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი მეორე. ტიტული ტიტული
XIII-XV, XXI-XXVII.
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 12. თემა 11. ძველი რომის მემკვიდრეობითი სამართალი

განსახილველი საკითხები:

კანონით მემკვიდრეობა. ანდერძით მემკვიდრეობა. ლეგატი და ფიდეიკომისები.

ლექცია (2 სთ.)
14 ძირითადი ლიტერატურა:
 იუსტინიანეს ინსტიტუციები. პროფ. ნ. სურგულაძის თარგმანი. წიგნი მეორე. ტიტული X-XXI;
წიგნი მესამე. ტიტული I-XII.
 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.
სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 13. ძველი რომის სისხლის სამართალი

განსახილველი საკითხები:

15 ლექცია (2 სთ.) ძველი რომის სისხლის სამართლის პრინციპები. დანაშაულის ცნება. ბრალი.
სასჯელი და მისი მიზნები. სასჯელისგან გათავისუფლება.
ძირითადი ლიტერატურა:

 მეტრეველი ვ., რომის სამართალი საფუძვლები, თბილისი, 2005.

სემინარი (2 სთ.) შემაჯამებელი დისკუსია
16-19 შეფასების კომპონენტი - დასკვნითი წერითი გამოცდა. მაქსიმალური შეფასება - 40 ქულა

სილაბუსის ავტორი ნუგზარ სურგულაძე

8
ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი