სასწავლო

კურსის ვალდებულებითი სამართლის ზოგადი ნაწილი

სახელწოდება
კოდი B1140401021
სასწავლო ფაკულტეტი: იურიდიული და სოციალურ მეცნიერებათა
კურსისსტატუსი სწავლების საფეხური: უმაღლესი განათლების პირველი საფეხური /ბაკალავრიატის
საგანმანათლებლო პროგრამა: სამართალმცოდნეობა
სემესტრი: III
სტატუსი: სავალდებულო სასწავლო კურსი
ავტორ(ებ)ი სოლომონ მენაბდიშვილი - ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
იურიდიული და სოციალურ მეცნიერებების ფაკულტეტის სამართლისა და საჯარო
მმართველობის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი
საკონტაქტო ინფორმაცია:
ტელ: 599 24 45 42
E-mail: smenabdishvili@gmail.com
smenabdishvili@bsu.edu.ge
სასწავლო სტუდენტებს შეასწავლოს:
კურსის მიზანი  ვალდებულებითი სამართლის ზოგადი ნაწილის არსი, სისტემა, ძირითადი
პრინციპები, წყაროები;
 ვალდებულების შესრულებისა და დარღვევის თავისებურებანი;
 ზიანის ანაზღაურების სამართლებრივი საფუძვლები;
 ვალდებულებაში კრედიტორთა და მოვალეთა სიმრავლესთან დაკავშირებული
ურთიერთობების რეგულირების იურიდიული საკითხები;
კურსის მიზანია ასევე სტუდენტს გამოუმუშაოს პროფესიული საქმიანობისათვის
საჭირო უნარ-ჩვევები.
კრედიტების ECTS 5 კრედიტი: 125 სთ
რაოდენობა და საკონტაქტო საათების რაოდენობა : 45 სთ
საათების სტუდენტის დამოუკიდებელი სამუშაოსათვის განკუთვნილი საათების რაოდენობა : 80 სთ
განაწილება
სტუდენტის
დატვირთვის
შესაბამისად
სასწავლო 1. საკონტაქტო - 45 სთ
კურსის ა) ლექცია – 14 სთ (I–XV კვირა);
ფორმატი ბ) ჯგუფში მუშაობა – 28 სთ (I–XV კვირა);
გ) პირველი შუალედური გამოცდა - 1სთ (IX კვირა)
დ) დასკვნითი გამოცდა - 2სთ (XVI-XIX კვირა)
2. დამოუკიდებელი მუშაობა – 80 სთ;
ა) მომზადება შუალედური გამოცდისთვის– 5 სთ
ბ) მომზადება ჯგუფში მუშაობისთვის – 60სთ;
გ) მომზადება დასკვნითი გამოცდისთვის – 15 სთ.
დაშვების შესავალი სამოქალაქო სამართალში
წინაპირობები
შინაარსი იხ. დანართი 1
სწავლება- ლექცია:
სწავლის  დისკუსია;
მეთოდი და  დემონსტრირება;
შესაბამისი ჯგუფში მუშაობა:
აქტივობები
  ღია კითხვები
 კაზუსები
სტუდენტის საბოლოო შეფასება წარმოადგენს შუალედური შეფასებისა და დასკვნითი
შეფასების ჯამს:
1.1. შუალედური შეფასება - 60 ქულა:
1.1.1. შუალედური გამოცდა - 20 ქულა;
1.1.2. მიმდინარე შეფასებები - 40 ქულა:
1.1.2.1. წერითი და ზეპირი გამოკითხვები - 12 ქულა;
1.1.2.2. კაზუსების ამოხსნა - 28 ქულა;
1.2. დასკვნითი გამოცდა - 40 ქულა

შეფასების რაოდ შეფასე ქულა შეფასების შეფასების კრიტერიუმები

კომპონენტები და ენობა ბა თა დრო
მეთოდები ჯამი
ცოდნის 1. მიმდინარე შეფასებები 40 ქულა
შეფასების 1.1. წერითი გამოკითხვები 20 ქულა
ფორმები, კაზუსი 7 4 28 III, V, VII, იხ. ქვემოთ
X, XIII, XIV,
კომპონენტები, XV
მეთოდები და 1.2. ზეპირი და წერილი 12 ქულა
კრიტერიუმები გამოკითხვები
ღია კითხვების 6 2 12 II, IV, VI, VIII, იხ. ქვემოთ
გარშემო XI, XII
მსჯელობა/დისკუსია
2. შუალედური 1 20 20 X შუალედური გამოცდა
გამოცდა ტარდება კომბინირებული
წესით - წერითი დავალების
მიცემით. წერითი დავალება
მოიცავს ორ ღია კითხვას
(თითოეული 5 ქულის
შეფასებით) და ერთ კაზუსს (10
ქულის შეფასებით).
შეფასების კრიტერიუმები
იხილეთ ქვემოთ.
3. დასკვნითი 1 40 40 XVI-XIX დასკვნითი გამოცდის ბილეთი
გამოცდა კვირა კომპლექსურია, წერითი
დავალება მოიცავს ოთხ ღია
კითხვას (თითოეული 5 ქულის
შეფასებით) და ორ კაზუსს
(თითოეული 10 ქულის
შეფასებით).
შეფასების კრიტერიუმები
იხილეთ ქვემოთ
სულ: 100 ქულა

ღია კითხვის შეფასების კრიტერიუმებია:

- საკუთარი მოსაზრების მკაფიოდ ჩამოყალიბება - 1 ქულა
- არგუმენტების სიმყარე - 1 ქულა

კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები

4 ქულა, სრულად პასუხობს კაზუსის შეკითხვას, გათვალისწინებულია კაზუსის ყველა
გარემოება, პასუხი ჩამოყალიბებულია თანმიმდევრულად და დასაბუთებულია
ამომწურავად
3 ქულა, არსებითად სწორად პასუხობს კაზუსის საკვანძო შეკითხვას, შეიცავს მცირე
უზუსტობებს, გათვალისწინებულია კაზუსის მხოლოდ ძირითადი გარემოებები,
ჩამოყალიბებულია თანმიმდევრულად და დასაბუთებულია
2 ქულა, სწორი პასუხის მხოლოდ ცალკეული ელემენტებია სახეზე,
გათვალისწინებულია კაზუსის მხოლოდ ცალკეული გარემოებები, სადავო საკითხთან
დაკავშირებით არგუმენტაცია გასაგებია, დაცულია დასკვნის სტრუქტურა და შედეგის
განმსაზღვრელი არსებითი ნორმების შემოწმების რიგითობა
1.5 ქულა, პასუხი მცდარია, მოცემულია პოზიციის დასაბუთების მცდელობა, მოჰყავს
რამდენიმე არგუმენტები, დაცულია დასკვნის სტრუქტურა
1 ქულა, პასუხი მცდარია, არ არის მისი დასაბუთების მცდელობა, დასკვნა
ფრაგმენტული და ზედაპირულია
0 ქულა, პასუხი საკითხს არ შეესაბამება ან საერთოს არ არის მოცემული

გამოცდებზე თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმებია:

5 ქულა. პასუხი სრულია. საკითხი ზუსტად და ამომწურავად არის გადმოცემული.

იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს
განვლილ მასალას, ღრმად და საფუძვლიანად აქვს ათვისებული ძირითადი და
დამატებითი ლიტერატურა. შეცდომა არ არის. სამართლებრივი მსჯელობა მაღალ
დონეზეა.
4 ქულა. პასუხი სრულია, თუმცა შეკვეცილი. ტერმინოლოგიურად გამართულია.
არსებითი შეცდომა არ არის. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით
გათვალისწინებულ განვლილ მასალას; ათვისებული აქვს ძირითადი ლიტერატურა.
სამართლებრივი მსჯელობა კარგია.
3 ქულა. პასუხი არასრულია. იურიდიული ტერმინოლოგია ნაკლოვანია. სტუდენტი
ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ მასალას, მაგრამ აღინიშნება ნაკლოვანებები.
არის ფრაგმენტული სამართლებრივი მსჯელობა.
2 ქულა. პასუხი არასრულია. იურიდიული ტერმინოლოგია მცდარია. საკითხის
შესაბამისი მასალა გადმოცემულია ნაწილობრივ. სტუდენტს არასაკმარისად აქვს
ათვისებული ძირითადი ლიტერატურა. აღინიშნება რამდენიმე არსებითი შეცდომა.
1 ქულა. პასუხი ნაკლოვანია. იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული.
პასუხი არსებითად მცდარია. გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ
ცალკეული ფრაგმენტები.
0 ქულა. პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.

გამოცდებზე კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია:

10 ქულა. სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსი და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი
ანალიზი მაღალ დონეზეა. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიული
მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად
ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი
დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და ზედმიწევნით სწორეა, მოძიებულია
შესაბამისი ნორმატიული აქტი და აქვს სწორი განმარტება და შეფარდება.
9 ქულა - სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსი და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი
კარგია. სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიული მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის
ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული
ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და სწორეა.
შესაბამისი ნორმატიული აქტი მოძებულია და შეფარდებული.
8 ქულა - სტუდენტს ნაწილობრის აქვს აღქმული კაზუსი და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის
შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი
ანალიზი. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა
დამაკმაყოფილებელია. მოძიებულია შესაბამისი ნორმატიული აქტი.
7 ქულა - სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსი და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზის შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და
სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს თეორიული
მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია,
საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.
6 ქულა - სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსი და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზის შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და
სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.
5 ქულა - სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსი და შეკითხვის არსი.
ჰიპოთეზის შედგენილია სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და
სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია. არ არის შესაბამისი ნორმატიული აქტი მითითებული.
4 ქულა - სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსი და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის
შედგენილია არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი
არადამაკმაყოფილებელია. სტუდენტი ვერ ფლობს ფლობს თეორიული მასალას და
კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს,
იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ხოლო ენობრივი სტილი
ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია. არ არის მითითებული შესაბამის
ნორმატიული აქტი.
3 ქულა - სტუდენტს განხილული აქვს კაზუსის ცალკეული ფრაგმენეტები. ნორმატიული
მასალა მწირია, მსჯელობა სუსტი.
2 ქულა - კაზუსი და შეკითხვის არსი შესაბამისი არ არის. კაზუსი და შეკითხვა
არასწორად არის აღქმული. პასუხი ბუნდოვანია.
1 ქულა - კაზუსი და შეკითხვის არსი შესაბამისი არ არის. პასუხის არ არის სწორე.
0 ქულა - კაზუსის ამოხსნა საერთოდ არაა მოცემული.
 დასკვნით გამოცდაზე დაშვების წინაპირობა:
 შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი არის 21 ქულა,
ხოლო დასკვნითი გამოცდის მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი 20 ქულა;

სტუდენტის საბოლოო შეფასება:

 სტუდენტს სასწავლო კურსი ათვისებულად ჩაეთვლება, თუ ის მიიღებს ერთ-
ერთს შემდეგი დადებითი შეფასებებიდან: ა) (A) ფრიადი - 91 ქულა და მეტი; ბ)
(B) ძალიან კარგი - 81-90 ქულა; გ) (C) კარგი - 71-80 ქულა; დ) (D)
დამაკმაყოფილებელი - 61-70 ქულა; ე) (E) საკმარისი - 51-60 ქულა.
 უარყოფითი შეფასებებია: (FX) ვერ ჩააბარა - 41-50 ქულის მიღების შემთხვევაში
სტუდენტს უფლება ეძლევა დამატებით გამოცდაზე ერთხელ კიდევ გავიდეს.
(F) ჩაიჭრა - 40 ქულის ან ნაკლების მიღებისას სტუდენტს საგანი თავიდან აქვს
შესასწავლი
სწავლის სასწავლო კურსის დასრულების შემდეგ სტუდენტი:
შედეგები ცოდნა  აღწერს ვალდებულებითი სამართალის არსს,
და სისტემას, ძირითად პრინციპებს, სამართლებრივ
გაცნობიერება სისტემებს, ქართული სამართლის ისტორიულ
წყაროებს;
 აღწერს სასწავლო კურსით გათვალისწინებულ
ძირითად თეორიებს, წესებს, პრინციპებს და
რეგულირების თავისებურებებს, მათ შორის კერძო
სამართლის სისტემას, სამოქალაქო სამართლის
უზოგადეს ცნებებსა და პრინციპებს;
 განსაზღვრავს ვალდებულებით სამარლებრივი დავის
წარმოშობის მიზეზებს, ძირითად მახასიათებლებსა
და მათი სამართლებრივი საშუალებებით
გადაწყვეტის გზებს.

სასწავლო კურსის დასრულების შემდეგ სტუდენტი:

უნარი  ამოიცნობს ვალდებულებითი სამართლის სფეროში
არსებულ რთულ და გაუთვალისწინებელ პრობლემებს და
სტანდარტული ან/და ზოგიერთი უახლესი მეთოდების
გამოყენებით შეიმუშავებს მათი გადაწყვეტის შესაბამის
გზებს;
 აანალიზებს ვალდებულებითი სამართლის ნორმებს,
წყაროებს, მეთოდებს საქმის ფაქტობრივი გარემოებების
დადგენის, მათი შეფასების, სამართლებრივ დავაში
პოზიციების დასაბუთების, კონკრეტული იურიდიული
მოქმედებების განხორციელებისან სხვა იურიდიული
ამოცანის გადაწყვეტის მიზნით;
 ადგენს ვალდებულებით სამართლებრივი
დოკუმენტების და ხელშეკრულებების პროექტებს;
შეიმუშავებს კვლევითი ან პრაქტიკული ხასიათის
პროექტებს, წინასწარ განსაზღვრული მითითებების
შესაბამისად;
 შეიმუშავებს ვალდებულებითს სამართლის სფეროში
 დავის გადაწყვეტის სტრატეგიასა და ტაქტიკას, დავის
გადაწყვეტის კანონიერი საშუალებებისა და ეთიკის
ნორმების გათვალისწინებით;
 მსჯელობს საკუთარი იდეების, არსებული
სამართლებრივი პრობლემებისა და მათი გადაჭრის
გზების შესახებ სპეციალისტებთან და
არასპეციალისტებთან ზეპირი და წერითი ფორმით,
შესაბამისი საინფორმაციო და საკომუნიკაციო
ტექნოლოგიების გამოყენებით;
 მოიძიებს და გამოარჩევს საჭირო ინფორმაციას, მათ
შორის, ეროვნული და საერთაშორისო სამართლის
წყაროებს, საკანონმდებლო ცვლილებებს, სასამართლო
პრაქტიკას, სამეცნიერო სიახლეებს, ელექტრონული
საბიბლიოთეკო სისტემებისა და სხვა მონაცემთა ბაზების,
ძირითადი სამართლებრივი საინფორმაციო სისტემების
მეშვეობით.

პასუხისმგებლობა და სასწავლო კურსის დასრულების შემდეგ სტუდენტი:

ავტონომიურობა  წარმართავს საკუთარი და სხვების განვითარებაზე
ორიენტირებულ საქმიანობას, ინდივიდუალური და
გუნდური მუშაობის ძირითადი პრინციპების დაცვით;
 ავლენს საკუთარი ცოდნის მუდმივად განახლების
უნარს, „მთელი ცხოვრების განმავლობაშისწავლის“
პრინციპის დაცვით.
ძირითადი 1. სამოქალაქო კოდექსის კომენატარებქი, წიგნი III, ვალდებულებითი სამართლის
ლიტერატურა ზოგადი ნაწილი, თბილისი 2019 წ.
2. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი მესამე. ვალდებულებითი
სამართალი, ზოგადი ნაწილი, თბილისი. “სამართალი” 2001 წ. (ელ. ვერსია);
3. ზ. ძლიერიშვილი, გ. ცერცვაძე, სხვები, სახელშეკრულებო სამართალი,
სახელმძღვანელო სამართლის სკოლებისათვის, „მერიდიანი“, თბილისი 2014 -
http://ewmi-prolog.org/images/files/8463Contract_Law_Textbook_GEO.pdf
4. ზ. ძლიერიშვილი „ვალდებულებითი სამართალი” (ტესტები და კაზუსები).
თბილისი, 2002 (ელ. ვერსია).

დამხმარე 5. ჩაჩავა ს. მოთხოვნებისა და მოთხოვნის საფუძვლების კონკურენცია. თბილისი,

ლიტერატურა ევროპული და შედარებითი სამართლის ინსტიტუტის გამომცემლობა,2011წ.
6. ზარანდია თ. „სახელშეკრულებო ვალდებულების შესრულების ადგილი და დრო“,
თბ.,2005წ.
7. სუხიტაშვილი თ. „ხელშეკრულებისა და სახელშეკრულებო ნორმების
განმარტება“,თბ,.2010წ.
8. ჩიკვაშვილი შ. „მორალური ზიანი სამოქალაქო სამართალში“,თბ.,2004წ.

ინტერნეტ რესურსი:
1. www.parliament.ge
2. www.kanoni.justice.gov.ge
 3. www.laws.codexserver.com

დანართი 1
შინაარსი

კვირა თემა საათების რაოდენობა

ლექ ჯგ. მუშ ლიტერატურა
I ვალდებულებითი სამართლის ცნება და ადგილი 1 2 1. გვ. 1-53
სამართლის სისტემაში, 2 გვ. 23-55.
ზოგადი დებულებანი ვალდებულებათა შესახებ. 3.გვ. 17-67
ვალდებულების წარმოშობის საფუძვლები.
ინფორმაციის გაცემის ვალდებულება. სამოქალაქო
კოდექსის 316-318 მუხლები.

II ხელშეკრულების თავისუფლება: ხელშეკრულების 1 2 1. გვ. 54-88

დადებისა და ხელშეკრულების შინაარსის 2. გვ. 56– 82
თავისუფლად განსაზღვრის უფლება; 3. გვ. 86-107
ხელშეკრულების დადების ვალდებულება. მომავალ
ქონებაზე დადებული ხელშეკრულებების
ბათილობა. ხელშეკრულება ქონების გადაცემის
შესახებ. სამკვიდრო ქონების შესახებ დადებული
ხელშეკრულების ბათილობა. უძრავი ნივთის
გასხვისების წესი. ნივთის დატთვირთვის შესახებ
ხელშეკრულების ფარგლები. ვალდებულების
პირობათა განსაზღვრა სამართლიანობის
საფუძველზე. სახელშეკრულებო ვალდებულებათა
შესახებ წესების გამოყენება არასახელშეკრულებო
ვალდებულებათა მიმართ. სამოქალაქო კოდექსის
319-326 მუხლები.

III ხელშეკრულების დადება: შეთანხმება 1 2 1. გვ. 89-142

ხელშეკრულების არსებით პირობებზე. 2. გვ. 83– 148
 ხელშეკრულების ფორმა; 3. გვ. 107-148
ოფერტი და აქცეპტი: ოფერტის გაკეთება; თანმყოფი
და არათანმყოფი პირებისათვის გაკეთებული
ოფერტი; აქცეპტი; დაგვიანებული აქცეპტი. ახალი
ოფერტი; ოფერენტის თანხმობის ვარაუდი.
დუმილი, როგორც აქცეპტის ფორმა.
სამოქალაქო კოდექსის 327-335 მუხლები.
IV ქუჩაში დადებული ხელშეკრულება: 1 2 1. გვ. 143-180
ხელშეკრულების ცალკეული გამონათქვამების 2. გვ. 149–
განმარტება; ურთიერთგამომრიცხველი და 179
მრავალმნიშვნელოვანი გამონათქვამები 3. გვ. 191-202
ხელშეკრულებაში; სავაჭრო ჩვეულებები და
ტრადიციები; შერეული ხელშეკრულებების
განმარტება; ვალის არსებობის აღიარება.
სამოქალაქო კოდექსის 336-341 მუხლები.
V ხელშეკრულების სტანდარტული პირობები: ცნება; 1 2 1. გვ. 181-293
ხელშეკრულების სტანდარტული პირობების 2. გვ.180- 228
გადაქცევა ხელშეკრულების შემადგენელ ნაწილად. 3. გვ. 203-213
ხელშეკრულების სტანდარტული პირობების
უჩვეულო დებულებანი; ბუნდოვანი ტექსტის
განმარტება მეორე მხარის სასარგებლოდ; ნდობისა
და კეთილსინდისიერების პრინციპების
საწინააღმდეგო პირობათა ბათილობა;
მესამე პირთა სასარგებლოდ დადებული
ხელშეკრულება: მესამე პირთა სასარგებლოდ
დადებული ხელშეკრულების განმარტება მესამე
პირის უარი ხელშეკრულებით შეძენილ უფლებაზე.
ხელშეკრულების სტანდარტული პირობების
ბათილობა. სამოქალაქო კოდექსის 342-351 მუხლები.

VI ხელშეკრულებიდან გასვლა: ხელშეკრულებაზე 1 2 1. გვ. 294-353

უარის თქმის შედეგები; მოვალის ვალდებულება 2. გვ. 229 –
საგნის სათანადო გამოყენების წესების დარღვევის 266
გამო სარგებლის მიუღებლობისას; 3. გვ. 501- 538
ხელშეკრულებიდან გასვლის შედეგად წარმოშობილ
ვალდებულებათა შესრულება; შეტყობინების
ვალდებულება ხელშეკრულებიდან გასვლისას;
ხელშეკრულებიდან გასვლის ვადა;
ხელშეკრულებიდან გასვლა რამდენიმე პირის მიერ;
ხელშეკრულებიდან გასვლა დაუშვებლობა;
კრედიტორის უარი ხელშეკრულებაზე; შეცდომა
მორიგების საფუძვლებში. სამოქალაქო კოდექსის
352-360 მუხლები.

VII ვალდებულებათა შესრულება: ვალდებულების 1 2 1. გვ. 354-512

არსებობის პრეზუმფცია; ვალდებულების 2. გვ. 267-329
შესრულების ადგილი; მოვალის ან კრედიტის 3. გვ. 365-500
ადგილსამყოფელის შეცვლა; ვალდებულების
შესრულება ვადამდე; ვალდებულების
შესრულება შესრულებისათვის განსაზღვრული
ვადის არ არსებობისას; ვალდებულების ვადამდე
 შესრულების მოთხოვნის დაუშვებლობა;
ვალდებულების შესრულების დაუყოვნებლივ
მოთხოვნის უფლება; ვალდებულების
შესრულება პირობითი გარიგების არსებობისას;
უარი ვალდებულების შესრულებაზე;
სამომხმარებლო კრედიტი; ვალდებულების
შესრულება მესამე პირის მიერ; კრედიტორის
დაკმაყოფილება მესამე პირის მიერ;
ვალდებულების შესრულების მიღება
არაუფლებამოსილი პირის მიერ;
ალტერნატიული ვალდებულებანი;
შესასრულებელ ვალდებულებათა არჩევა;
ალტერნატიულ ვალდებულებათა არჩევის წესი;
ორზე მეტი შესასრულებელი ვალდებულების
არჩევა; ვალდებულების ნაწილობრივ
შესრულება; კრედიტორის უფლება სხვა
შესრულების მიღებაზე; ვალდებულების
შესრულების ხარისხი; ვალდებულების
შესრულება ინდივიდუალუად განსაზღვრული
საგნის არსებობისას; ვალდებულებათა
შესრულება გვაროვნული ნივთის არსებობისას.
სამოქალაქო კოდექსის 361-382 მუხლები.
VIII ფულადი ვალდებულების შესრულების ცნება: 1 2 1. გვ. 513-580
წლიური პროცენტის განსაზღვრის წესი; 2. გვ. 330-362
ვალდებულების გარეშე გადახდილის 3. გვ. 248-309
გამოთხოვის წესი; ფულადი ვალდებულების
შესრულების ადგილი; ფულადი ვალდებულების
დაფარვის რიგითობა; სასამართლო ხარჯების
დაფარვის პრიორიტეტები; ფულადი
ვალდებულების გადახდა ფულადი ერთეულის
კურსის შეცვლისას;
კრედიტორის მიერ ვადის გადაცილების ცნება:
კრედიტორის მიერ ზიანის ანაზღაურების
ვალდებულება; მოვალის პასუხისმგებლობა
კრედიტორის მიერ ვადის გადაცილებისას;
კრედიტორის მიერ ვადის გადაცილების
შედეგები. სამოქალაქო კოდექსის 383-393
მუხლები.

IX შუალედური გამოცდა 1
X ვალდებულების დარღვევა: ზოგადი დებულებანი; 1 2 1. გვ. 581-
ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნა ვალდებულების 655
დარღვევისას; ზიანის ანაზღაურების 2. გვ. 363-431
მოვალეობისაგან განთავისუფლების შესახებ
წინასწარი შეთანხმების დაუშვებლობა; მოვალის
პასუხისმგებლობა მისი წარმომადგენელის
მოქმედებისათვის; მოვალის პასუხისმგებლობა
შესრულების საგნის სხვა პირისაგან მიღებისას;
ხელშეკრულების მისადაგება შეცვლილი
გარემოებებისადმი; უარი გრძელვადიან
ვალდებულებით ურთიერთობაზე.
 მოვალის მიერ ვადის გადაცილების ცნება:
ვალდებულების შესრულების შეუძლებლობა;
მოვალის პასუხისმგებლობა; პროცენტიდან
პროცენტის გადახდის დაუშვებლობა; კრედიტორის
უფლება ზიანის ანაზღაურებაზე.
სამოქალაქო კოდექსის 394-404 მუხლები.

XI ვალდებულების დარღვევა ორმხრივი 1 2 1. გვ. 656-778

ხელშეკრულების დროს: 2. გვ. 432–484
დამატებითი ვადის დაწესება ვალდებულების 3. გვ. 645-708
დარღვევისას; საპასუხო შესრულების მიღების
უფლება; ზიანის ანაზღაურება ხელშეკრულებიდან
გასვლისას;
ზიანის ანაზღაურების მოვალეობა:
პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენის მოვალეობა;
პირვანდელი მდგომაროების აღდგენის
შეუძლებლობა; ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნაზე
წინასწარ უარის თქმის დაუშვებლობა; ზიანის
ანაზღაურება მიუღებელი შემოსავლისათვის;
ზიანი, რომელზედაც ვრცელდება ანაზღაურების
მოვალეობა; ზიანის ანაზღაურება არაქონებრივი
ზიანისათვის; ზიანის ოდენობის განსაზღვრა;
დაზარალებულის ბრალი ზიანის დადგომაში.
სამოქალაქო კოდექსის 405-415 მუხლები.

XII მოთხოვნის უზრუნველყოფის დამატებითი 1 2 1. გვ. 779-831

საშუალებანი: 2. გვ. 485– 507
პირგასამტეხლო; ბე და მოვალის გარანტია. 3. გვ. 589-617
სამოქალაქო კოდექსის 416-426 მუხლები.

XIII ვალდებულების შეწყვეტა: 1 2 1. გვ. 832-871

ვალდებულების შეწყვეტა შესრულებით; 2. გვ. 508– 543
ვალდებულების შეწყვეტა კრედიტორის 3. გვ. 310-364
სასარგებლოდ შესრულებით; ვალდებულების
შეწყვეტა ნოვაციით; ვალდებულების შესრულების
მიღება; შესრულების მიღების დოკუმენტების
რეკვიზიტები; სავალო საბუთის მოთხოვნის
უფლება; შესრულების შესახების დოკუმენტების
გაცემის ხარჯების ანაზღაურება; უარის
შესრულებაზე კრედიტორის მიერ თავის
მოვალეობათა შეუსრულებლობის გამო.
ვალდებულების შეწყვეტა დეპონირებით:
ცნება: დეპონირებული ქონების გადაცემა
კრედიტორისათვის; დეპონირებაუნარიანი საგნები;
შენახვის ადგილი; კრედიტორისაგან საგნის
მიღების მოთხოვნა; შენახვასთან დაკავშირებული
ხარჯების ანაზღაურება; შენახული საგნის უკან
გამოთხოვა მოვალის მიერ; შესრულების საგნის
შენახვის ვადა.
სამოქალაქო კოდექსის 427-441 მუხლები.
 XIV ვალდებულების შეწყვეეტა ურთიერთმოთხოვნათა 1 2 1. გვ. 872-
გაქვითვით: 912
ვალდებულებათა გაქვითვის შესაძლებლობა; 2. გვ. 544–
გაქვითვის შესაძლებლობა მოთხოვნის 566
ხანდაზმულობისას; გასაქვითი მოთხოვნები; 3. გვ. 310-
რამდენიმე გასაქვითი მოთხოვნა; 364
ვალდებულებათა გაქვითვა შესრულების
სხვადასხვა ადგილის არსებობისას;
მოთხოვნათა გაქვითვის დაუშვებლობა;
ვადლებულების შეწყვეტა ვალის პატიებით: ცნება;
ვალის პატიების შედეგები სხვა
სოლიდარული მოვალეებისათვის; ძირითადი
მოვალისათვის ვალისპატიების შედეგები;
ორმხრივ ხელშეკრულებებშ მოთხოვნაზე
უარის თქმის შედეგები;
ვალდებულების შეწყვეტის სხვა საფუძვლები:
ვალდებულების შეწყვეტა, როცა მოვალე და
კრედიტორი ერთი და იგივე პირი
აღმოჩნდება; ვალდებულების შეწყვეტა
მოვალის გარდაცვალების გამო;
ვალდებულების შეწყვეტა იურიდიული
პირის ლიკვიდაციის გამო.
სამოქალაქო კოდექსის 442-454 მუხლები.

XV კრედიტორთა ან მოვალეთა სიმრავლე 1 2 1.გვ. 913-1034

ვალდებულებაში: 2. გვ. 567–601
სოლიდარული კრედიტორები და სოლიდარული 3. გვ. 709-758
მოვალეები, მათი უფლებები და მოვალეობები.
სამოქალაქო კოდექსის 455-476 მუხლები.

XVII-XX დასკვნითი გამოცდა 2