სასწავლოკურსი დემოკრატია და მოქალაქეობა

ს სახელწოდება
კოდი B1140401001 (IBC)
სასწავლოკურსი ფაკულტეტი: იურიდიულ და სოციალურ მეცნიერებათა;
სსტატუსი სწავლების საფეხური: უმაღლესი განათლების პირველი საფეხური/საბაკალავრო
საგანმანათლებლო პროგრამა: სამართალმცოდნეობის საგანმანათლებლო პროგრამა
სემესტრი: I
სტატუსი:სავალდებულო სასწავლო კურსი
ავტორ(ებ)ი ლევან ჯაყელი - ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
იურიდიული ფაკულტეტის სამართლის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი
საკონტაქტო ინფორმაცია:
ტელ: 577 78 66 22
ელ. ფოსტა: l.jakeli@bsu.edu.ge
გიგა ფარტენაძე, საჯარო მმართველობის დოქტორანტი,
იურიდიული და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტი
საზოგადოებრივ და პოლიტიკურ მეცნიერებათა დეპარტამენტი, №507
საკონტაქტო ინფორმაცია
ტელ551575729
E-mail gigaphartenadze@gmail.com
ირინე ცინცაძე - ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საზოგადოებრივ და
პოლიტიკურ მეცნიერებათა ასისტენტ პროფესორი
საკონტაქტო ინფორმაცია:
ტელ:577998836
E-MAIL: tsintsadzeirina9@gmail.com

სასწავლოკურსი კურსი მიზნად ისახავს სტუდენტების მიერ ცოდნისა და გამოცდილების შეძენას, რის
სმიზანი შედეგადაც ისინი გააცნობიერებენ დემოკრატიულ საზოგადოებაში ინდივიდის როლს
სახელმწიფოსთან (მათ შორის, საქართველოს ხელისუფლებასთან), ადამიანის უფლებათა
ძირითად პრინციპებთან და სამოქალაქო საზოგადოებასთან მიმართებაში.
სტუდენტები გამოიმუშავებენ აზროვნების ხერხებს, საბაზისო სამოქალაქო უნარებსა და
განწყობა-დამოკიდებულებებს, რაც ხელს შეუწყობს მათ ინფორმირებულ და
პასუხისმგებლობით აღჭურვილ წევრებად ჩამოყალიბებას.
აღნიშნული მიზნის მისაღწევად კურსი ორიენტირებულია თეორიული ცოდნის
პრაქტიკაში რეალიზებაზე.
კრედიტების ECTS კრედიტი: 3
რაოდენობა და საკონტაქტო საათების რაოდენობა: 45 სთ
საათების სტუდენტის დამოუკიდებელი სამუშაოსათვის განკუთვნილი საათების
განაწილება რაოდენობა: 30 სთ.
სტუდენტის
დატვირთვის
შესაბამისად
სასწავლო საკონტაქტო - 45სთ
კურსის ა) ლექცია – 15სთ. (I-XVკვირა);
ფორმატი ბ) ჯგუფში მუშაობა – 27 სთ (I-XVI კვირა);
გ) შუალედური გამოცდა - 1 სთ (X კვირა)
დ) დასკვნითი გამოცდა - 2 სთ (XVII-XX კვირა)
დამოუკიდებელი მუშაობა – 30 სთ;
ა) მზადება ჯგუფში მუშაობისთვის – 15 სთ;
ბ) მზადება შუალედური გამოცდისთვის – 5 სთ;
დ) მზადება დასკვნითი გამოცდისთვის – 10სთ.
დაშვების არ გააჩნია
წინაპირობები
შინაარსი იხ. დანართი 1
სწავლება- ლექცია:
სწავლის  თხრობა;
მეთოდი და  დისკუსია;
შესაბამისიაქტი  კითხვა პასუხი;
ვობები სამუშაო ჯგუფში მუშაობა:
 დისკუსია;
 დებატები;
 დემონსტრირება;
 როლური თამაშები;
 შემთხვევის ანალიზი;
 კვლევა/პროექტი.
სტუდენტის საბოლოო შეფასება წარმოადგენს შუალედური შეფასებისა და დასკვნითი
შეფასების ჯამს:
1.1. შუალედური შეფასება - 60 ქულა:
1.1.1. შუალედური გამოცდა - 20 ქულა;
1.1.2. მიმდინარე შეფასებები - 40 ქულა:
1.1.2.1. წერითი დავალება - 5 ქულა;
1.1.2.2. ზეპირი გამოკითხვები - 20 ქულა;
1.1.2.3. შემთხვევის ანალიზი - 5 ქულა;
1.1.2.4. როლურ თამაშები - 10 ქულა;
1.2. დასკვნითი გამოცდა - 40 ქულა.
1.2.1. ტესტი - 20 ქულა;
1.2.2. პროექტი - 20 ქულა.

ცოდნის
შეფასების შეფასების რაოდ შეფასე ქულა შეფასების შეფასების კრიტერიუმები
ფორმები, კომპონენტები და ენობა ბა თა დრო
მეთოდები ჯამი
კომპონენტები,
1. მიმდინარე შეფასებები 40ქულა
მეთოდები და 1.1. წერითი გამოკითხვები 10 ქულა
კრიტერიუმები წერითი დავალება შეფასების კრიტერიუმები იხილეთ
2 5 10 III; VII
ქვემოთ
1.2.ზეპირი გამოკითხვები 15 ქულა
ზეპირი 3 5 15 V, VIII, შეფასების კრიტერიუმები იხილეთ
გამოკითხვა/აქტივობ XI ქვემოთ
ა
1.3.შემთხვევის ანალიზი 5 ქულა
შემთხვევის ანალიზი 1 5 5 XVI შეფასების კრიტერიუმები იხილეთ
ქვემოთ
1.4.როლური თამაშები 10 ქულა
როლური თამაშები 2 5 10 X, XIV შეფასების კრიტერიუმები იხილეთ
ქვემოთ
1. შუალედური 1 20 20 IX შუალედური გამოცდა ტარდება
გამოცდა ცენტრალიზებული წესით
ტესტური სახით. შულაედური
გამოცდის ბილეთი შედგება 40
ტესტისგან და თითოეული
ფასდება 0,5 ქულით.
ტესტირება ტარდება
საგამოცდო ცენტრში
2. დასკვნითი 1 40 40 XVII-XX დასკვნითი გამოცდა შესდგება 2
გამოცდა კვირა ნაწილისაგან.
– პირველი ნაწილში ფასდება
 სტუდენტური პროექტი –
პრეზენტაცია (0–20 ქულა).
შეფასების კრიტერიუმებია:
პროექტის ფორმა - 0-3 ქულა;
პროექტის შინაარსი - 0-10 ქულა;
გუნდურობა - 0-2 ქულა;
შედეგი - 0-5 ქულა.
– მეორე ნაწილში ფასდება
განვლილი საკითხების
თეორიული ცოდნა ტესტური
ფორმით (0–20 ქულა),
დასკვნითი გამოცდის ბილეთი
შედგება 40 ტესტისგან და
თითოეული ფასდება 0,5
ქულით. ტესტირება ტარდება
საგამოცდო ცენტრში
ტესტი 40 0.5 20 XVII-XX
კვირა
პროექტი 1 20 20 XVII
სულ: 11 100 ქულა

5 ქულიანი შეფასების კრიტერიუმებია:

5ქულა. პასუხი სრულია; საკითხი/ამოცანა ზუსტად და ამომწურავად არის
გადმოცემული/შესრულებული; ტერმინოლოგია დაცულია; სტუდენტი ღრმად და
საფუძვლიანად ფლობს სასწავლო კურსით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას.
4 ქულა. პასუხი შეკვეცილია; ტერმინოლოგიურად გამართულია; საკითხი/ამოცანა
ამომწურავად არის გადმოცემული/შესრულებული. არსებითი შეცდომა არ არის.
სტუდენტი კარგად ფლობს სასწავლო კურსით გათვალისწინებულ განვლილ
მასალას.
3 ქულა. პასუხი არასრულია; საკითხი/ამოცანა დამაკმაყოფილებლად არის გად-
მოცემული/შესრულებული; ტერმინოლოგია ნაკლოვანია; სტუდენტი ფლობს
სასწავლო კურსით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას, მაგრამ აღინიშნება
მცირეოდენი შეცდომები.
2 ქულა. პასუხი არასრულია; ტერმინოლოგია მცდარია; საკითხის/ამოცანის შესაბ-
ამისი მასალა გადმოცემულია/შესრულებულია ნაწილობრივ; სტუდენტს არასაკმარი-
სად აქვს ათვისებული სასწავლო კურსით გათვალისწინებული განვლილი მასალა.
აღინიშნება რამდენიმე არსებითი შეცდომა.
1 ქულა. პასუხი ნაკლოვანია; ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული.
საკითხი/ამოცანა არასრულად და შეცდომებით არის გადმოცემული/შესრულებული.
0 ქულა. პასუხიარარის. საკითხი/ამოცანა არსებითად არასწორად არის
გადმოცემული/შესრულებული, გადმოცემულია სხვა საკითხი ან თემა ან საერთოდ
არ არის გადმოცემული/შესრულებული.

როლური თამაშები
ვერბალური კომუნიკაციის უნარი - 1ქულა.
არავერბალური კომუნიკაციის უნარი/დროის მენეჯმენტი/როლური თამაშის დროს
იმიტირებული სიტუაციის სიზუსტე და მოქმედების ლოგიკური თანმიმდვრულობა - 2
ქულა.
სიტუაციის გამოკვლევის უნარი/სიტუაციის ინტერპრეტაციის უნარი - 1ქულა.
თეორიული ცოდნის პრაქტიკაში გამოყენების უნარი - 1ქულა.
დასკვნით გამოცდაზე დაშვების წინაპირობა:
 სტუდენტი ვალდებულია დაესწროს სალექციო მეცადინეობების მინიმუმ 50%-ს,
 წინააღმდეგ შემთხვევაში იგი დასკვნით გამოცდაზე არ დაიშვება.
 შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი არის 21 ქულა,
ხოლო დასკვნითი გამოცდის მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი 20 ქულა;

სტუდენტის საბოლოო შეფასება:

 სტუდენტს სასწავლო კურსი ათვისებულად ჩაეთვლება, თუ ის მიიღებს ერთ-
ერთს შემდეგი დადებითი შეფასებებიდან: ა) (A) ფრიადი - 91 ქულა და მეტი; ბ)
(B) ძალიან კარგი - 81-90 ქულა; გ) (C) კარგი - 71-80 ქულა; დ) (D)
დამაკმაყოფილებელი - 61-70 ქულა; ე) (E) საკმარისი - 51-60 ქულა.
 უარყოფითი შეფასებებია: (FX) ვერ ჩააბარა - 41-50 ქულის მიღების შემთხვევაში
სტუდენტს უფლება ეძლევა დამატებით გამოცდაზე ერთხელ კიდევ გავიდეს.
(F) ჩაიჭრა - 40 ქულის ან ნაკლების მიღებისას სტუდენტს საგანი თავიდან აქვს
შესასწავლი
სწავლის აქვს კურსის ფართოცოდნა, დემოკრატიული საზოგადოების ძირითადი
შედეგები მახასიათებლების ასახსნელად და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში მოქალაქეთა
თანამონაწილეობის/ჩართულობის ფორმებისა და გზების შესახებ;
იაზრებს ინდივიდუალური და ერთობლივი მონაწილეობის, როგორც
დემოკრატიული განვითარებისათვის აუცილებელი საფუძვლის, მნიშვნელობას;
შეუძლია გამოავლინოს და გააანალიზოს ადამიანის უფლებების, საქართველოს
მთავრობის, სამოქალაქო საზოგადოების და დემოკრატიული მოქალაქეობის
პროცესების და მათთან დაკავშირებული ზოგადი და კონკრეტული
პრობლემები;
შეუძლია პრაქტიკული კვლევის (Action Research) მეთოდების (მეორადი
მონაცემების ანალიზი, ანკეტირება, ინტერვიუ, ფოკუს-ჯგუფი, დაკვირვება და
ა.შ.) გამოყენებით განახორციელოს გუნდური კვლევითი პროექტი ადგილობრივ,
ეროვნულ, რეგიონალურ ან/და საერთაშორისო დონეებზე მოქალაქეთა
მონაწილეობასთან დაკავშირებული პრობლემების გადასაჭრელად.
საზოგადოებაში მონაწილეობითი დემოკრატიის ინდიკატორების განსაზღვრას,
ახდენს შესაბამისი მონაცემების შეგროვებას, ინტერპრეტაციასა და კონკრეტული
სოციალურ-პოლიტიკური პრობლემის შესაბამისად ანალიზს;
აქვს - შემდგომი პროფესიული განვითარების მიზნით სწავლის საჭირო
მიმართულებების განსაზღვრისა და დაგეგმვის უნარი;
აქვს დემოკრატიული სამოქალაქო ღირებულებების დამკვიდრებასა და
განვითარებაში აქტიური მონაწილეობის უნარი;
შეუძლია მიღებული თეორიული ცოდნის მსოფლმხედველობრივ და მეთოდო-
ლოგიურ აპარატად გადაქცევა და მისი დანერგვისაკენ სწრაფვა.
ძირითადი 1. გრიერ ბუროუსი; ზვიად აბაშიძე, ქეთევან მუხიგული, სალომე დუნდუა,
ლიტერატურა თამარ ქარაია, დემოკრატია და მოქალაქეობა, თბ. 2017
დამხმარე 2. კურსის ლექტორის მიერ მიწოდებული დამატებითი მასალები.
ლიტერატურა 3. საქართველოს კონსტიტუცია (საბოლოო რედაქცია)
https://matsne.gov.ge/ka/document/view/30346?publication=35
4. შრომის კოდექსი https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/1155567?
publication=12
5. საქართველოს მოქალაქეობის შესახებ
https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2342552?publication=4
 დანართი 1
შინაარსი

კვირა თემა საათების

რაოდენობა ლიტერატურა
ლექ ჯგ. მუშ
I „დემოკრატია და მოქალაქეობის“ სასწავლო კურსის გაცნობა
1 2 1.6-29 გვ.
შესავალი
II მართვა - გამგეობა და საზოგადოება 1 2 1. 31 – 45 გვ.
III კონსტიტუცია და სახელმწიფო 1 2 1. 59-69გვ.
IV ადგილობრივი მმართველობა და სახელმწიფოს
1 2 1. 78-83 გვ.
ტერიტორიული მოწყობა
V არჩევნები და პოლიტიკური პარტიები 1 2 1. 89-99გვ.
VI ადამიანის უფლებები 1 2 1. 105-134გვ.
VII ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია.
1 2 1. 139–152გვ.
ადამიანის უფლებათა დაცვის მექანიზმები
VIII სამოქალაქო საზოგადოება; ცნება და ისტორიული გაგება; 2 2 1. 163-171გვ.
IX შუალედური გამოცდა 1
X სამოქალაქო საზოგადოების დემოკრატიული ფუნქციები
1 2 1. 180-191გვ.
და სოციალური კაპიტალი
XI სამოქალაქო საზოგადოება საქართველოში 1 2 1. 200-212 გვ.
XII მოქალაქე და სამოქალაქო პასუხისმგებლობა 1 2 1. 223 -229გვ.
XIII მოქალაქეზე ორიენტირებული მმართველობა 1 2 1. 239-251 გვ.
XIV მოქალაქეთა ჩართულობის სტრატეგია 1 2 1. 257 -265გვ.
XV ადვოკატირება საზოგადოებრივი ინტერესების დასაცავად 1 2 1. 266-278გვ.
XVII-XX დასკვნითი გამოცდა 2