CHƯƠNG 14 : CÁC CONG CỤ TÀI HCINHS CƠ BẢN

Tài chính : lĩnh vực nghiên cứu cách thức đưa ra các quyết định liên quan đến việc phân bổ các
nguồn lực theo thời gian và xử lí rủi ro
I. Giá trị tương lai
- Tổng số tiền trong tương lai mà khoản tiền hiện tại sẽ mang lại ứng với mức lãi
suất phổ biến cho trước
FV = PV.( 1+r)n

FV: giá trị tương lai (Future value)

PV: giá trị hiện tại (Present value)
r: lãi suất
n: số năm
Ví dụ: Nếu bạn gửi 100 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng hôm nay thì nó sẽ có giá trị bao
nhiêu trong 3 năm với lãi suất là 10%/năm?

II. Giá trị hiện tại

- Tổng số tiền hiện tại được quy đổi, sử dụng lãi suất phổ biến, từ dòng tiền tương
lai xác định trước

PV = FV / ( 1+r)n

Ví dụ: Tôi muốn 3 năm tới tôi có được 20 triệu đồng để mua xe thì bây giờ tôi phải gửi vào ngân
hàng bao nhiêu? Biết lãi suất là 10%/năm?
Giả sử: r = 6% Liệu General Motors có chi $100 triệu để xây dựng nhà máy, mà sau 10 năm nữa
nhà máy đó sẽ có giá trị $200 triệu?
PV = ($200 triệu)/(1.06)10 = $112 triệu Vì PV > chi phí của nhà máy, General Motors NÊN xây
nhà máy đó
PV = ($200 triệu)/(1.09)10 = $84 triệu Vì PV < chi phí của nhà máy, General Motors KHÔNG
NÊN xây nhà máy đó.
→ Giá trị hiện tại giúp giải thích vì sao đầu tư thất bại khi tỉ lệ lãi suất tăng
- Do khả năng tạo ra lãi suất làm giảm giá trị hiện tại xuống thấp hơn số tiền X ,
quá trình đi tìm giá trị hiện tại của một khoản tiền tương lai được gọi là chiết
khấu
III. Lãi kép
- Sự tích lũy số tiền mà trong đó tiền lãi không chỉ tính trên số tiền gốc mà còn tính
trên số tiền lãi do số tiền gốc sinh ra
- Nhờ có lãi kép, mà những khác biệt nhỏ trong lãi suất tạo ra khác biệt lớn qua thời
gian.
IV. Quản lí rủi ro
1. Tính không thích rủi ro
- Hầu hết mọi người đều ngại rủi ro – họ không thích sự không chắc chắn.
Ví dụ: Bạn được mời tham gia vào một trò cá cược. Tung một đồng tiền
• Nếu mặt ngửa, bạn thắng $1000
• Nếu mặt sấp, bạn thua $1000
• Vậy bạn có tham gia chơi không
→ Nếu bạn chấp nhận rủi ro, sự đau đớn khi mất $1000 sẽ vượt quá niềm vui
thắng $1000. Vì vậy bạn KHÔNG NÊN tham gia trò cá cược này
 Hàm hữu dụng :
 Một công cụ chủ quan để đo lường sự hài lòng dựa vào sự giàu có
 Khi tăng sự giàu có, đường cong trở nên phẳng hơn do hữu dụng biên
giảm dần.
  Một người càng giàu có thì càng nhận được ít khả dụng từ những đồng
tiền có thêm được.
2. Thị trường bảo hiểm
a) Quản lý rủi ro trong Thị trường Bảo hiểm
- Một người đối mặt với rủi ro trả một khoản phí cho công ty bảo hiểm, khi đó bảo
hiểm sẽ bồi thường một phần hay toàn bộ rủi ro.
- Bảo hiểm cho phép gộp các rủi ro, điều này khiến những người ngại rủi ro hài
lòng hơn.
b) 2 vấn đề của Thị trường Bảo hiểm
 Lựa chọn bất lợi( lựa chọn ngược ): một người có nguy cơ rủi ro cao được
nhiều ích lợi từ bảo hiểm hơn những người khác, nên họ dễ dàng chấp nhận
mua bảo hiểm hơn
 Rủi ro đạo đức: Những người mua bảo hiểm có ít động cơ để tránh hành vi
rủi ro
 Các công ty Bảo hiểm không thể hoàn toàn chống lại những vấn đề
này, vì vậy họ phải bán với giá cao hơn.
 Kết quả là, những người có rủi ro thấp đôi khi từ chối mua bảo hiểm
và mất lợi ích của rủi ro tổng hợp.
Phân biệt các trường hợp sau:
A. Joe bắt đầu hút thuốc trên giường từ khi mua Bảo hiểm hỏa hoạn.
- Đạo đức
B. Cha mẹ của Susan đều mất răng vì mắc bệnh về nướu, vì vậy Susan đã
mua bảo hiểm nha khoa.
- Lựa chọn
C.Khi Gertrude đậu chiếc Corvette – một chiếc ôtô mui trần, cô ấy không
quan tâm liệu mình đã đóng mui chưa vì cô ấy đã mua bảo hiểm cho việc mất
tài sản trong xe.
- Đạo đức

3. Giảm rủi ro bằng sự đa dạng hóa

a) Đa dạng hóa rủi ro
- Sự đa dạng hóa giúp giảm rủi ro bằng việc thay một rủi ro ở 1 con số lớn bằng 1
con số nhỏ hơn, ít rủi ro hơn.
- Một danh mục đầu tư đa dạng bao gồm các tài sản có mức lợi nhuận không liên
quan đến nhau:
 Một số tài sản thu được lợi nhuận cao, trong khi số khác chỉ thu lợi nhuận
thấp.
 Lợi nhuận cao và lợi nhuận thấp được tính ra trung bình, vì vậy danh mục
đầu tư sẽ dễ thu được lợi nhuận trung bình chắc chắn hơn bất kì tài sản
nào trong danh mục.
b) Đo lường rủi ro
- Ta có thể đo lường rủi ro của tài sản bằng đại lượng thống kê gọi là độ lệch
chuẩn
 - Độ lệch chuẩn đo lường mức độ biến động của một biến
- Độ lệch chuẩn càng cao thì rủi ro càng lớn

*Sự đa dạng hóa có thể giảm rủi ro cụ thể của doanh nghiệp, - vốn chỉ tác động
đến 1 công ty đơn lẻ.
*Sự đa dạng hóa không thể giảm rủi ro của thị trường – nó tác động đến tất cả
các công ty trong thị trường cổ phiếu
c) Đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận
- Sự đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận: Tài sản rủi ro cao hơn sẽ thu được nhiều lợi
nhuận hơn, một cách trung bình, để bù đắp cho rủi ro giữ chúng.
- Rủi ro và lợi nhuận của danh mục đầu tư phụ thuộc vào tỉ lệ của mỗi nhóm tài sản
trong danh mục đầu tư
- Những người không thích rủi ro vẫn sẵn sàng chấp nhận sự không chắc chắn này
vì họ được đến bù đắp cho việc làm như vậy
- Việc lựa chọn một sự kết hợp cụ thể giữa rủi ro và sinh lợi phụ thuộc vào khả
năng chấp nhận rủi ro của một người, nó phản ánh sở thích riêng của người đó
V. Định giá tài sản
1. Phân tích cơ bản : nghiên cứu các báo cáo kế toán của công ty và những triển
vọng tương lai để xác định giá trị công ty đó
- Khi quyết định có nên mua cổ phiếu của 1 công ty, bạn so sánh giá cổ phiếu với
giá trị của công ty
 Nếu giá CP > giá trị, cổ phiếu được định giá quá cao
 Nếu giá CP < giá trị, cổ phiếu được định giá quá thấp
 Nếu giá CP = giá trị, cổ phiếu được định giá đúng
- Giá trị cổ phiếu = PV của mọi cổ tức mà cổ phiếu được trả + PV của giá khi
bạn bán cổ phiếu
Nếu bạn mua cổ phiếu của AT&T hôm nay.
• Bạn có thể bán nó trong 3 năm với giá $30
• Bạn sẽ nhận được lợi tức $1 vào cuối năm của mỗi 3 năm.
Nếu lãi suất hiện hành là 10%
Giá trị của cổ phiếu AT&T hôm nay?

- Một cách để định giá trị cổ phiếu: phân tích cơ bản:

o Nghiên cứu các báo cáo tài chính và triển vọng trong tương lai để
xác định giá trị của nó
o Dựa vào lời khuyên của các nhà phân tích chứng khoán
o Mua cổ phần của quỹ ủy thác đầu tư
2. Giả thuyết thị trường hiệu quả
- Lý thuyết thị trường hiệu quả: là học thuyết mà giá của mỗi tài sản phản ánh tất
cả những thông tin được công bố rộng rãi về giá trị của tài sản.
- Không thể dùng dữ liệu hiện tại để đánh giá sự thay đổi trong tương lai của giá cổ
phiếu
- Thị trường chứng khoán thể hiện hiệu quả của thông tin.
- Tín hiệu quả thông tin : việc mô tả giá tài sản phản ánh một cách hợp lí từ tất cả
các thông tin hiện hữu
- Khi tin tức tốt về triển vọng của công ty được công bố, giá trị và giá cổ phiếu đều
tăng và ngược lại
- Giá cổ phiếu tuân theo bước ngẫu nhiên : đường đi của một biến số mà nó thay
đổi không thể dự đoán dược. Các thay đổi giá cổ phiếu là không thể dự đoán trước
được từ các thông tin có sẵn
- Nếu giả thuyết thị trường hiệu quả là chính xác thì không có cổ phiếu nào mà
chúng ta mua là tốt hơn so với bất kỳ cổ phiếu khác.
- Điều tốt nhất có thể làm là mua một danh mục đầu tư đa dạng
- Quỹ chỉ số : là một quĩ tương hỗ thực hiện mua tất cả các cổ phiếu của một chỉ số
chứng khoán nhất định. Quĩ chỉ số thực hiện tốt hơn quĩ tương hổ
- → Giả thuyết thị trường hiệu quả nói rằng không thể đánh bại thị trường , đánh
bại thị trường là cực kì khó
3. Tính phi lí của thị trường