10/18/2022

CHƯƠNG 2
NHỮNG KHÁC BIỆT QUỐC GIA VỀ
KINH TẾ, CHÍNH TRỊ, LUẬT PHÁP

Nội dung Chương 2

2.1. Môi trường chính trị

2.2. Môi trường kinh tế

2.3. Môi trường luật pháp

2
 10/18/2022

2.1. Môi trường chính trị

Hệ thống chính trị là tập hợp những tổ chức chính thức tạo nên một
......................, bao gồm: các cơ quan luật pháp, các đảng phái chính trị,
các nhóm vận động hành lang, các công đoàn.

2.1. Môi trường chính trị

Một số hệ thống chính trị phổ biến

Chế độ dân chủ

• Bắt nguồn từ người Hy Lạp cổ đại

• Nền dân chủ thuần túy và nền dân chủ đại nghị

4
 10/18/2022

2.1. Môi trường chính trị

Nền dân chủ

đại nghị

2.1. Môi trường chính trị

Một số hệ thống chính trị phổ biến

Chế độ chuyên chế

• Là chế độ mà quyền quyết định nằm trong tay ……… cá nhân nhất định
• Cá nhân thống trị xã hội mà không cần sự ủng hộ của người dân
• Chính phủ kiểm soát mọi hoạt động trong cuộc sống của người dân, những
người đứng đầu loại trừ mọi quan điểm đối lập
• Quyền lực tập trung vào giới làm chính trị
• China (1949–1980s), Germany (1933–1945), Soviet Union (1918–1991),
Spain (1939–1975).
6
 10/18/2022

2.1. Môi trường chính trị

1 2 3
Có quyền Thiếu sự …………
lực thông đảm bảo sự tham
qua từ Hiến gia chính
……….. pháp trị

2.1. Môi trường chính trị

Một số rủi ro chính trị

8
 10/18/2022

2.2. Môi trường kinh tế

Hệ thống kinh tế

1 2 3
Nền kinh Nền kinh Nền kinh
tế tế tế
………… ………… …………
………… ……… ………..
…………
9

2.2. Môi trường kinh tế

Hệ thống kinh tế

• Đất đai, nhà xưởng và những nguồn lực kinh tế khác của QG là thuộc
sở hữu ...................
• .................. thực hiện gần như tất cả các quyết định liên quan tới kinh
tế.
• …………….. được coi là người ra quyết định cao nhất và tốt hơn bất
kỳ một nhà kinh doanh hay người tiêu dùng nào trong việc phân bổ
các nguồn lực.
10
 10/18/2022

2.2. Môi trường kinh tế

Hệ thống kinh tế

• Phần lớn các nguồn lực của QG như đất đai, nhà xưởng là thuộc sở
hữu ......................
• Hầu hết các quyết định của nền kinh tế được quyết định bởi
.............................................

11

2.2. Môi trường kinh tế

Hệ thống kinh tế

12
 10/18/2022

2.2. Môi trường kinh tế

Các chỉ số đánh giá môi trường kinh tế

• Tổng thu nhập quốc gia (GNI) • Lạm phát

• Tổng sản phẩm quốc nội (GDP)
• Các chỉ số trên đầu người:
GDP/capita, GNI/capita
• Ngang giá sức mua (PPP)
• Tốc độ tăng trưởng (GDP, GNI, …)
• Chỉ số phát triển con người (HDI)
• Thất nghiệp
• Nợ
• Phân phối thu nhập
• Đói nghèo
• Chi phí lao động
• Năng suất lao động
• Cán cân thanh toán
• Chỉ số tự do kinh tế
13

2.3. Môi trường luật pháp

Hệ thống ……………… của quốc gia bao gồm các quy tắc và điều luật, quá
trình ban hành và thực thi pháp luật.

1 2 3
Theocratic
Common Civil law
Law
law

14
 10/18/2022

2.3. Môi trường luật pháp

Common law
• Nhân tố truyền thống: lịch sử pháp luật của QG
• Tiền lệ: các quy ước có tính chất bắt buộc xuất hiện trước khi có tòa án
• Cách sử dụng: những cách mà theo đó luật pháp được áp dụng cho 1 tình
huống cụ thể

15

2.3. Môi trường luật pháp

Civil law

• Quy định chuẩn tắc bằng văn bản

16
 10/18/2022

2.3. Môi trường luật pháp

Theocratic Law
• Quy tắc, giáo lý tôn giáo

Luật Đạo Hồi

17

2.3. Môi trường luật pháp

Theo kinh Coran (người Musulman còn gọi là Chariat) hành vi của con người được
chia làm 5 loại:
• Hành vi bắt buộc phải làm (obligatoire), như nghĩa vụ chăm sóc con cái, nghĩa vụ
đóng thuế…
• Hành vi nên làm (recommandés), ví dụ thăm một người bạn bị ốm, giúp người nghèo
khó v.v..
• Hành vi làm cũng được, không làm cũng được (Indiffrerentes). Đây là các hành vi
không đáng kể, không cần phải lưu ý như tham dự các trò vui, tiêu khiển có tính lành
mạnh.
• Hành vi đáng chê trách (blâmables), như sai giờ hẹn, chậm trễ, nói lời không tế nhị,
thiếu lễ phép, đi đứng không đúng tác phong.
• Hành vi cấm (interdites): giết người, cướp của, lừa đảo, trộm cắp…
18
 10/18/2022

2.3. Môi trường luật pháp

Rủi ro xuất phát từ hệ thống pháp luật
• Pháp luật đầu tư nước ngoài
• Kiểm soát cơ cấu tổ chức và hoạt động kinh doanh
• Quy định về marketing và phân phối
• Quy định về chuyển lợi nhuận về nước
• Quy định về bảo vệ môi trường
• Pháp luật hợp đồng
• Pháp luật về Internet và Thương mại điện tử
• v.v….

2.3. Môi trường luật pháp

Đêm ngày 5/1/2001 cảnh sát Indonesia đã bắt giữ 3 giám đốc điều
hành của công ty bột ngọt lớn nhất của Nhật đóng tại Indonesia PT
Ajinomoto vì đã sử dụng một loại enzim của lợn để sản xuất mì
chính, vi phạm quy định về thực phẩm của đạo Hồi. Công ty này
đã bị đình chỉ hoạt động trong 3 tuần. Chính phủ Indonesia và Hội
đồng Hồi giáo Ulamad Indonesia (MUI) đã quyết định buộc công ty
PT Ajnomoto phải mua lại toàn bộ số mì chính đang lưu hành trên thị
trường (khoảng 3.000 tấn). Vụ này đã gây thiệt hại cho công ty hàng
chục tỷ Rupiad và còn bị đe doạ rút giấy phép hoạt động tại Indonesia
và vào thời điểm đó giá cổ phiếu của hãng Ajinomoto tại thị trường
chứng khoán Tokyo đã sụt tới 30 điểm.

20
 10/18/2022

2.3. Môi trường luật pháp

• Tại hội thảo “Nâng cao năng lực xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam” tổ chức
vào ngày 02/11/2017, TS. Trần Thanh Tùng, Giám đốc Trung tâm Kiểm định
và Khảo nghiệm thuốc bảo vệ thực vật phía Nam, cho biết nông sản xuất
khẩu của Việt Nam hiện nay đang gặp khó khăn vì vượt mức dư lượng đối
với hàng xuất khẩu. Một số doanh nghiệp đã bị các thị trường, như: Hoa Kỳ,
EU, Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan… trả hàng về. Các loại nông sản bị
ảnh hưởng nhiều nhất là trái cây (thanh long, xoài…), hồ tiêu, chè, rau...
• Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do các đơn vị
xuất khẩu không nắm thông tin cũng như quy định của nước nhập khẩu.
Các sản phẩm rau quả, thủy sản nhập từ Việt Nam khi kiểm tra phát hiện thấy
hàm lượng chất cấm tỷ lệ rất cao.

21