8.

Những điểm mới cơ bản của Hiến pháp năm 2013 so với Hiến pháp năm 1992
(đã được sửa đổi, bổ sung 2001)
Hiến Pháp 1992 Hiến pháp 2013
Hình thức 1. Chương V “ quyền và 1.Chuyển chương V Hiến pháp 1992
nghĩa vụ cơ bản của CD” lên chương II
Bổ sung tên chương cụm từ “ quyền
con người”
2.Chương II “ chế độ kinh 2. Vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa,
tế giáo dục, khoa học công nghệ và môi
Chương III ‘ Văn hóa, trường được đưa vào cùng chương
giáo dục, khoa học, công III
nghệ”

3.Chương HĐND và 3. Chương TAND và VKSND được

UBND đặt trước Chương đưa lên trước Chương chính quyền địa
TAND và VKSND phương

4. Thêm chương X: Hội đồng bầu cử

quốc gia và Kiểm toán nhà nước
Chương I: Chế 1. Điều 2 1.Điều 2
độ chính trị - Viết hoa chữ Nhân dân→ Tôn trọng,
đề cao vai trò Nhân dân
- Bổ sung nguyên tắc “ kiểm soát”
giữa các cơ quan nhà nước trong việc
thực hiện các quyền LP, HP, TP

2. Điều 4
2. Điều 4
 “Theo” → “ Lấy”
 Thêm khoản 2 quy định trách
nhiệm của Đảng trước nhân dân
 Bổ sung Đảng viên phải hoạt
động khuôn khổ Hiến Pháp và
pháp luật

3. Điều 6 3. Điều 6
Chỉ quy định hình thức Nêu đầy đủ 2 hình thức dân chủ: dân
dân chủ đại diện chủ trực tiếp, dân chủ đại diện
Điều 53, 54 quy định dân
chủ trực tiếp
4. Điều 9
4. Điều 9 Liệt kê đầy đủ các tổ chức chính trị-
xã hội→ Xác định rõ vai trò, trách
 nhiệm của tổ chức này

5. Điều 13
Chuyển chương XI HP 1992 quy định
5. Chương XI về các biểu tượng nhà nước về điều 13
Chương II: 1. Về nguyên tắc về 1. Về nguyên tắc
Quyền con quyền con người, Thêm 2 nguyên tắc mới
người, quyền quyền và nghĩa vụ + Khoản 2 Điều 14: QCN, QCD chỉ có
và nghĩa vụ cơ cơ bản của Công thể bị hạn chế theo quy định của luật
bản của công dân trong trường hợp cần thiết vì lý do
dân quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự,
an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức
khỏe cộng đồng
+Khoản 4 Điều 15: Việc thực hiện
QCN, QCD không được xâm phạm lợi
ích quốc gia, dân tộc, quyền và lợi ích
hợp pháp của người khác

2.Thêm một số QCN, quyền và nghĩa

vụ công dân mới: quyền được
sống( Đ19), quyền được sống trong
môi trường trong lành và nghĩa vụ bảo
vệ môi trường ( Đ43), Quyền hưởng
thụ các giá trị văn hoa, tham gia vào
các đời sống văn hóa, sử dụng các cơ
sở văn hóa( Đ41), Quyền xác định dân
tộc( Đ42), quyền không bị tục xuất,
giao nộp cho NN khác ( Đ17)

3. Bỏ cách quy định của HP 1992 “

Nhà nước bảo đảm…”; “Nhà nước tạo
điều kiện…”; “ Nhà nước bảo hộ…”
thay vào đó HP 2013 quy định trực
tiếp “mọi người có quyền..”, “công
dân có quyền”
Chương III: 1.Điều 15,16 Chính sách 1.Điều 51
Kinh tế, xã hội, phát triển Kinh tế: thực Tiếp tục khẳng định chính sách phát
văn hóa, giáo hiện nhất quán chính sách triển kinh tế: Kinh tế thị trường định
dục, khoa học phát triển kinh tế thị hướng CXHCN với nhiều thành phần
công nghê và trường định hướng XHCN, kinh tế và hình thức SX→ Không liệt
môi trường 3 hình thức sản xuất, 6 kê tên và số lượng thành phần kinh tế,
thành phần kinh tế hình thức sở hữu

2.Bổ sung trách nhiệm của Nhà nước

 trong “ xây dựng và hoàn thiện thể chế
kinh tế, điều tiết kinh tế trên cơ sở
tông trọng các quy luật thị trường;
thực hiện phân công, điều tiết nền kinh
tế trên cơ sở tôn trọng các quy luật thị
trường; thực hiẹn phân công, phân
cấp, phân quyền trong quản lý nhà
nước; thúc đâye liên kết kinh tế vùng,
bảo đảm tính thống nhất của nền kinh
tế quốc dân” ( Điều 52)

3.Bổ sung quy định điều kiện thu hồi,

trưng dụng đất ( Khoản 3, Khoản 4
Điều 54)

4.Bổ sung thêm nội dung môi trường (

Đ63)
Chương IV: Gồm 5 điều quy định chính sách quốc
Bảo vệ tổ quốc phòng toàn dân, khẳng định Bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam là sự nghiệp của toàn
dân, vai trò của lực lượng quân đội
nhân dân, Công an nhân dân
Chương V: 1.Chức năng QH 1.Chức năng Quốc Hội
Quốc hội Điều 83 Điều 69
-Chức năng lập hiến, lập pháp: bỏ cum
tù “duy nhất”
- Chức năng quyết định những vấn đề
quan trọng của đất nước được viết gọn
và khái quát
- Chức năng giám sát tối cao: bỏ cụm
từ “ toàn bộ”
2.Nhiệm vụ, quyền hạn
Điều 84 2.Nhiệm vụ, quyền hạn
-CTN bổ nhiệm, miễn Điều 70
nhiệm, cách chức Thẩm -Bổ sung: QH phê chuẩn đề nghị bổ
phán TANDTC nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thẩm
phán TANDTC theo đề nghị của
chánh án TANDTC

-Bổ sung quy định CTN, Chủ tịch QH,

thủ tưởng CP, CATANDTC phải
tuyên thệ trung thành với tổ quốc,
nhân dân, HP sau khi được bầu
Nhiệm vụ, quyền hạn
Điều 103
 -Thành lập thẩm phán Nhiệm vụ, quyền hạn
TANDTC: CTN bổ nhiệm, Điều 88
miễn nhiệm, cách chức -Thành lập thẩm phán TANDTC: CTN
Thẩm phán TANDTC căn cứ vào NQ của QH bổ nhiệm,
miễn nhiệm cách chức Thẩm phán
3.Nhiệm kỳ TANDTC
Điều 85

3. Nhiệm kỳ
Điều 71
-Bổ sung quy định thời hạn kéo dài
nhiệm kỳ của QH không quá mười hai
tháng, trừ trường hợp có chiến tranh
Chương VI: 1.Nhiệm vụ, quyền hạn 1. Nhiệm vụ quyền hạn
Chủ tịch nước Điều 103 Điều 88
-Thành lập thẩm phán -Thành lập thẩm phán TANDTC: CTN
TANDTC: CTN bổ nhiệm, căn cứ vào nghị quyết của QH bổ
miễn nhiệm, cách chức nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thẩm
TANDTC phán TANDTC
Chủ tịch nước phong hàm CTN quyết định phong, thăng, giáng
cấp sĩ quan trong lực tước quân hàm cấp tướng, chuẩn đô
lượng vũ trang nhân dân đốc, phó đô đốc, đô đốc hải quân

Luật sĩ quan quân đội

NDVN 199( sđ 2008),
Luật công an nhân dân
2005: CTN phong. thăng
Đại tướng,thượng
tướng,phong thủ tướng
chính phủ, thăng thiếu
tướng, trung tướng

Trước đây, bổ nhiệm Phó

Đô đốc, Chuẩn đô đốc hải
quân thuộc thẩm quyền
thủ tướng chính phủ 2.Đối với phiên họp chính phủ
Điều 90
2.Đối với phiên họp chính -CTN có quyền tham dự phiên họp của
phủ CP( bỏ điều kiện xét thấy khi cần
Điều 105 thiết)
- Khi xét thấy cần thiết - Bổ sung thẩm quyền yêu cầu CP họp
CTN tham dự phiên họp
Chính Phủ
Chương VII: 1.Chức năng 1. Chức năng
Chính phủ Điều 94
Lần đầu tiên HP2013 khẳng định: CP
là cơ quan thực hiện quyền hành
pháp→ Phân công thực hiện QLNN rõ
ràng
2.Thành viên của Chính
phủ
2.Thành viên của Chính phủ
Điều 110
Khoản 1 Điều 95
Gồm Thủ tướng, các phó
Gồm thủ tướng, các phó thủ tướng,
thủ tướng, các Bộ trưởng
các Bộ trưởng và thủ trưởng cơ quan
và các thành viên khác
ngang Bộ
3. Trách nhiệm Thủ tướng
3.Trách nhiệm Thủ tướng Chính phủ
chính phủ
Khoản 2 Điều 95
Điều 110 Chịu trách
Chịu trách nhiệm trước QH về
nhiệm trước QH
 Hoạt động của Chính phủ
 Những nhiệm vụ được giao
4. Trách nhiệm Bộ trưởng,
thủ tướng cơ quan ngang 4. Trách nhiệm Bộ trưởng, thủ trưởng
Bộ cơ quan ngang BỘ
Điều 117 Khoản 4 Điều 95
 Chịu trách nhiệm cá nhân trước
-Chịu trách nhiệm trước
Thủ tướng CP, QH về Thủ tướng CP, CP và QH về
ngành lĩnh vực phụ trách ngành, lĩnh vực phân công phụ
trách
 Bổ sung trách nhiệm tập thể

Chương VII: 1. TAND là cơ quan thực hiện quyền

TAND và tư pháp
VKSND -Có nhiệm vụ bảo vệ công lý VKSND
có nhiệm vụ bảo vệ pháp luật
2. Nguyên tắc tổ chức và
2. Nguyên tắc tổ chức và hoạt đọng
hoạt động của TAND 6
TAND
nguyên tắc quy định trong
7 nguyên tắc quy định trong Điều 103
5 điều từ Điều 129 đến
 Bổ sung 2 nguyên tắc: nguyên
Điều 133
tắc tranh tụng trong xét xử và
nguyên tắc 2 cấp xét xử
 Nguyên tắc các các dân tộc có
quyền dùng tiêng nói, chữ viết
của dân tộc mình trước TA—>
3. Hệ thống TAND Điều 5 HP 2013
Điều 127
Ccá TAND địa phương 3. Hệ thống TAND khoản 2 Điều 102
Các Toàn án quân sự, Các TANDTC TA khác do luật đinh —>
 tòa án khác do luật định— không liệt kê chi tiết
> Liệt kê cụ thể

4. Hệ thống VKSND
Điều 127 4. Hệ thống VKSND
VKSNDTC Khoản 2 Điều 107
Các VKSND địa phương VKSNDTC
Các VKS quân sự—> Liệt VKS khác do luật định
kê cụ thể —> Không liệt kê chi tiết

Chương IX: 1.Đơn vị hành chính 1.Đơn vị hành chính

Chính quyền Điều 118 Điều 110
địa phương -Bổ sung thêm đơn vị hành chính-
kinh tế đặc biệt
- Thêm đơn vị hành chính tương
đương thành lập bên trong TP trực
thuộc Trung Ương
- Bổ sung quy định: Việc thành lập,
giải thể, nhập, điều chỉnh địa giới đơn
vị hành chính phải lấy ý kiến Nhân
dân địa phương và theo trình tự thủ tục
do luật định

2.Điều 111 HP2013 bổ sung nguyên

tắc mới “ cấp chính quyền gồm có
HĐND và UBND được tổ chức phù
hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị,
hải đảo, đơn vị hành chính-kinh tế đặc
biệt do luật đinh”

Chương X: -Thành lập mới:

HĐBCQG và Hội động bầu cử quốc gia do QH
KTNN thành lập, có nhiệm vụ tổ chức bầu cử
đại biểu QH, chỉ đạo và hướng dẫn
công tác bầu cử đại biểu HĐND

Lần đầu tiên hiến định Kiểm toán Nhà

Nước kiểm toán nhà nước do QH
thành lập, hoạt động độc lập và chỉ
tuân theo pháp luật, thực hiện việc
kiểm toán quản lý, sử dụng tài chính,
tài sản công

Chương XI: 1.Hiệu lực HP 1. Hiệu lực HP

Hiệu lực HP Điều 146 Điều 119
Và việc sử đổi -Hiến pháp là luật cơ bản -HP là luật cơ bản của nhà nước
HP của Nhà Nước - Bổ sung quy định: mọi hành vi vi
phạm Hiến Pháp đều bị xử lý
- Bổ sung quy định: QH, các cơ quan
của QH, CTN, CP, TAND, VKSND
có trách nhiệm bảo vệ HP. Cơ chế bảo
vệ HP do luật định
2.Việc sửa đổi HP
2.Viêc sửa đổi HP
Điều 147
Điều 120